Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων Λήψη ομαδικών αποφάσεων και ΣΥΟΑ

Περιεχόμενα  Προσεγγίσεις λήψης ομαδικών α π οφάσεων  Παράγοντες π ου ε π ηρεάζουν το α π οτέλεσμα ομαδικών α π οφάσεων  Συστήματα Υ π οστήριξης Ομαδικών Α π οφάσεων ( ΣΥΟΑ )  Δομή  Λειτουργία  Διασύνδεση χρηστών  Πλεονεκτήματα / Μειονεκτήματα 2

Ομαδικές Α π οφάσεις  Πιο δύσκολη μοντελο π οίηση  Πιο δύσκολο να ικανο π οιηθούν όλοι οι π εριορισμοί και α π αιτήσεις  Πιο δύσκολη η σύνθεση των π ροτιμήσεων εξασφαλίζοντας αμεροληψία 3

Ομαδικές Α π οφάσεις  Ύ π αρξη κοινού π ροβλήματος, η ε π ίλυση του ο π οίου α π ασχολεί τους συμμετέχοντες στην ομάδα ( δύο ή π ερισσότερα άτομα )  Οι συμμετέχοντες στην ομάδα έχουν δικές τους αντιλήψεις, στάσεις, π ροτιμήσεις, π ροσω π ικότητα, κτλ. 4

Προσεγγίσεις λήψης ομαδικών α π οφάσεων 1. Προσανατολισμένες στο π εριεχόμενο 2. Προσανατολισμένες στη διαδικασία 3. Στηριζόμενη στα συστήματα στήριξης α π οφάσεων 5

Προσεγγίσεις π ροσανατολισμένες στο π εριεχόμενο 6

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Ψηφοφορία :  Στην π ραγματικότητα η ψηφοφορία (π. χ. ψήφιση μίας π ολιτικής ) είναι μία ομαδική α π όφαση με χρήση π ολλών κριτηρίων π ροβληματικής (1).  Τα κριτήρια συντίθενται στο μυαλό του α π οφασίζοντα μέσω μίας συνάρτησης χρησιμότητας  Οι ε π ιμέρους π ροτιμήσεις και εκτιμήσεις δεν εμφανίζονται, αλλά μόνο η τελική τους α π όφαση 7

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Συνάρτηση Κοινωνικής Ε π ιλογής :  Αναφέρεται συχνά και ως ο ‘ μηχανισμός της αγοράς ’  Συνήθως δεν ε π ιλέγεται σε δημοκρατικές οικονομίες, έναντι της ψηφοφορίας 8

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Συνάρτηση της Κοινωνικής Ευημερίας : Διαφορετικές π ροσεγγίσεις ώστε να συνδυαστούν οι ατομικές π ροσεγγίσεις για να ληφθεί μία συλλογική α π όφαση :  Πλειοψηφία  Σύγκριση υ π οψήφιων εναλλακτικών ανά ζεύγη  Κατάταξη α π ό κάθε α π οφασίζοντα και ε π ιλογή με βάση το άθροισμα των ε π ιμέρους κατατάξεων 9

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Συνάρτηση της Κοινωνικής Ευημερίας :  Αξιώματα του Arrow (1950, 1963):  Διάταξη : Η διάταξη των εναλλακτικών π ρέ π ει να είναι π λήρης και μεταβατική  Γενικό π εδίο ορισμού : Όλες οι ατομικές διατάξεις π ροτιμήσεων ε π ιτρέ π ονται στο σύστημα ( όλοι οι εμ π λεκόμενοι δικαιούνται να π ροσθέσουν μία διάταξη )  Ανεξαρτησία των ασυσχέτιστων εναλλακτικών : Η κατάταξη των a και b, δεν εξαρτάται α π ό το π ώς οι συμμετέχοντες κατατάσσουν τα c,d,…etc. 10

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Συνάρτηση της Κοινωνικής Ευημερίας :  Αξιώματα του Arrow (1950, 1963):  Χαλαρή Pareto ιδιότητα (weak Pareto): Αν για όλους τους συμμετέχοντες ισχύει ότι η ε π ιλογή x π ροτιμάται της y, τότε η x ε π ιλέγεται της y στην κοινωνική διάταξη  Μη ε π ιβολής : Το α π οτέλεσμα δεν π ρέ π ει να ε π ιβάλλεται ανεξάρτητα α π ό τις π ροτιμήσεις του α π οφασίζοντα  Μη δικτατορίας : Η ψηφοφορία δεν μ π ορεί να βασίζεται στις π ροτιμήσεις ενός μόνο ατόμου  Ο Arrow α π έδειξε ότι δεν υ π άρχει διαδικασία κοινωνικής κατάταξης π ου δεν π αραβιάζει ένα ή π ερισσότερα α π ό τα αξιώματα 11

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Κρίση Ειδικών και Συμμετοχή Ομάδων  Μέθοδος Καταιγισμού Ιδεών  Μέθοδος Καταγραφής Ιδεών  Ονομαστική Ομαδική Τεχνική  Μέθοδος Delphi 12

Μέθοδος Καταιγισμού Ιδεών  Δύο Αρχές :  Αναβολή της κρίσης  Η π οσότητα γεννά π οιότητα  Τέσσερις Κανόνες :  Α π αγόρευση κριτικής  Ε π ιτρέ π εται η ελεύθερη έκφραση  Παροτρύνεται η κατάθεση μεγάλου αριθμού ιδεών  Ε π ιδιώκεται ο συνδυασμός και βελτίωση των ιδεών 13

Μέθοδος Καταγραφής Ιδεών  Διαφέρει α π ό τη μέθοδο καταιγισμού ιδεών στο ότι χρησιμο π οιεί γρα π τές ιδέες, όχι ανοικτή συζήτηση  Κάθε μέλος της ομάδας γράφει τις ιδέες του (1-4 ιδέες )  Brainwriting pool 14

Ονομαστική Ομαδική Τεχνική  Δεν ε π ιτρέ π εται η ε π ικοινωνία μεταξύ των μελών της ομάδας  Σιω π ηρή καταγραφή ιδεών  Κυκλική καταγραφή ιδεών  Παροχή διευκρινήσεων  Προκαταρκτική Ψηφοφορία  Τελική Ψηφοφορία 15

Μέθοδος Delphi  Ομάδες συμμετεχόντων :  Α π οφασίζοντες  Προσω π ικό  Ειδικοί  Ανωνυμία  Ε π αναλη π τικότητα  Ελεγχόμενη ανάδραση  Στατιστικά στοιχεία α π αντήσεων 16

Μέθοδος Delphi  Το π ρώτο ερωτηματολόγιο σχετίζεται με μία γενική ερώτηση  Κάθε ε π όμενη εκδοχή κατασκευάζεται με βάση τις α π αντήσεις της π ροηγούμενης εκδοχής  Η διαδικασία σταματά όταν υ π άρξει συμφωνία ή έχει α π οκτηθεί ικανο π οιητικό ε π ί π εδο ανταλλαγής π ληροφοριών 17

Θεωρία της Κοινωνικής Ε π ιλογής  Θεωρία Παιγνίων  Ανάλυση καταστάσεων σύγκρουσης και συμφερόντων  Κανονική μορφή π αιγνίων : καθορισμένος αριθμός π αικτών, καθορισμένος αριθμός εναλλακτικών και συνάρτηση π ληρωμών του π αιγνίου  Η λογική θα οδηγήσει δύο π αίκτες στη minimax στρατηγική  Το δίλημμα του φυλακισμένου 18

Προσεγγίσεις π ροσανατολισμένες στις διαδικασίες 19

Διαδικασίες Αλληλε π ίδρασης  Διαδικασίες αλληλε π ίδρασης  Αφαίρεση μη ε π ικρατουσών εναλλακτικών για την ευκολότερη διαχείριση ενός συνόλου εναλλακτικών  Σύγκρουση αρχικά ως ένα δυναμικό π ρόβλημα π ου δεν έχει λύση και ε π ανακαθορισμός το π ροβλήματος, ώστε να υ π άρχει λύση στο ε π ανακαθορισμένο π ρόβλημα, κτλ. 20

Συστήματα Υ π οστήριξης Ομαδικών Α π οφάσεων 21

Ορισμός ΣΥΟΑ  Αρκετοί και αντικρουόμενοι ορισμοί  Ως ΣΥΟΑ π εριγράφονται π ολύ διαφορετικά συστήματα : α π ό α π λά συστήματα με δυνατότητες ψηφοφορίας ως ολοκληρωμένα συστήματα ( ψηφοφορία, μοντελο π οίηση, ανάλυση δεδομένων και α π οφάσεων ) 22

Ορισμός ΣΥΟΑ  ΣΥΟΑ : Πληροφοριακά συστήματα με στόχο να υ π οστηρίξουν τη διαδικασία λήψης α π οφάσεων, διευκολύνοντας την ε π ίλυση ημι - δομημένων και αδόμητων α π οφάσεων α π ό μία ομάδα δύο ή π ερισσοτέρων α π οφασιζόντων π ου συνεργάζονται για την ε π ίλυση ενός κοινού π ροβλήματος. 23

24

25

Χαρακτηριστικά ΣΥΟΑ  Ειδικώς σχεδιασμένα συστήματα  Υ π οστήριξη της εργασίας ομάδων  Εύκολα στη χρήση  Περιέχουν μηχανισμούς αντιμετώ π ισης π ροβλημάτων κατά τη λήψη α π όφασης : συγκρούσεις μελών της ομάδας, π εριορισμός χρόνου κτλ.  Υ π οστήριξη για τη δημιουργία εναλλακτικών ε π ιλογών και ανα π αράσταση ιδεών  Συνένωση ιδεών βοηθώντας τον διευκολυντή ή / και τα μέλη της ομάδας να αναγνωρίσουν κοινά στοιχεία μεταξύ ιδεών 26

Χαρακτηριστικά ΣΥΟΑ  Μνήμη ομάδας :  Καταγραφή του ιστορικού της συνάντησης ή π ερίληψης εργασιών.  Βοηθά να μ π ορεί κά π οιος να π αρακολουθήσει τη διαδρομή λήψης μίας α π όφασης.  Ιστορικό π αλαιότερων α π οφάσεων και τρό π ου λήψης και αντιμετώ π ισης π ροβλημάτων  Υ π οστήριξη ΣΥΟΑ με τη βοήθεια διευκολυντών  Συναντήσεις ανεξαρτήτων τό π ου και χρόνου 27

Διευκολυντής  Συντονίζει και διευκολύνει τα μέλη της ομάδας αναφορικά με τα εργαλεία του συστήματος π ου π ρέ π ει να χρησιμο π οιούν κάθε φορά  Δεν α π οτελεί μέρος της ομάδας  Δε συμμετέχει λήψη της α π όφασης 28

Το π ολογίες ΣΥΟΑ  Ίδιος χρόνος / τό π ος : Αίθουσα α π οφάσεων  Ίδιος χρόνος, διαφορετικός τό π ος : Τηλεδιάσκεψη  Ίδιος τό π ος / διαφορετικός χρόνος : Το π ικά δίκτυα α π όφασης  Διαφορετικός τό π ος / χρόνος : Συστήματα εξ ’ α π οστάσεων λήψης α π όφασης 29

Τρό π οι Λειτουργίας ΣΥΟΑ  Καθοδηγούμενη : Με τη μεσολάβηση ενός Οδηγού  Υ π οστηριζόμενη : εισαγωγή εντολών α π ό όλους τους χρήστες και κοινή θέαση της κοινής μνήμης  Αλληλε π ιδραστική : εισαγωγή εντολών α π ό όλους τους χρήστες και ατομική θέαση της κοινής μνήμης 30

Στάδια Υ π οστήριξης Ομαδικών Α π οφάσεων  Συλλογή α π όψεων : SWOT analysis  Παρατηρήσεις : Σχολιασμός εναλλακτικών ε π ιλογών /π ροσθήκη νέων  Αξιολόγηση α π οτελεσμάτων : Ιεράρχηση και κατάταξη εναλλακτικών  Λήψη α π όφασης 31

Πλεονεκτήματα  Συνεργασία α π οφασιζόντων  Μείωση α π αιτούμενου χρόνου λήψης α π όφασης  Ανωνυμία  Υ π οστήριξη δημοκρατίας  Καταγραφή της διαδικασίας λήψης α π όφασης 32

Μειονεκτήματα  Α π ρόσω π η ε π ικοινωνία  Α π αιτεί ικανότητα χρήσης Η / Υ  Ενδεχόμενη αύξηση συγκρούσεων  Υ π έρβαση ιεραρχίας  Υψηλό κόστος 33

34 Βιβλιογραφία [1] Ματσατσίνης N. (2010), Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών