ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ & ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΘΩΜΑΣ ΜΠΕΛΕΒΕΣΛΗΣ Γενικός Αρχίατρος Επεμβατικός Καρδιολόγος

Κύριες αιτίες Θανάτου Ποια θέση κατέχουν οι καρδιακές παθήσεις; –1 η θέση –2 η θέση –3 η θέση –4 η θέση –5 η θέση

Κύριες αιτίες Θανάτου Ποια θέση κατέχουν οι καρδιακές παθήσεις; –1 η θέση –2 η θέση –3 η θέση –4 η θέση –5 η θέση

Αιτίες Θανάτου 2012 Καρδιακή νόσος: 597,689 Καρκίνος: 574,743 Πνευμονοπάθειες: 138,080 Εγκεφαλικό επεισόδιο: 129,476 Ατυχήματα: 120,859 Νευροπάθειες: 83,494 Διαβήτης: 69,071 Νεφροπάθεια: 50,476 Λοιμώξεις: 50,097

Αιτίες Θανάτου 2012 Καρδιακή νόσος: 597,689 Καρκίνος: 574,743

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού;

Εγκεφαλικό επεισόδιο vs Καρδιακή νόσος Εγκεφαλικό - δ/χη της ροής στον εγκέφαλο Καρδιακή προσβολή – δ/χη της ροής στην καρδιά Οι παράγοντες κινδύνου είναι οι ίδιοι και στις δύο παθήσεις

Αρτηρίες – αγγεία τα οποία μεταφέρουν αίμα από την καρδιά στα υπόλοιπα μέρη του σώματος. Φυσιολογική αρτηρία Τι προκαλεί Καρδιακή προσβολή ή ΑΕΕ;

Αρχίζει να δημιουργείται αθηρωματική πλάκα Tear in Artery Wall Ρωγμή στο τοίχωμα της αρτηρίας

Η πλάκα μπορεί να μεγαλώσει, να σκληρύνει και να αποφράξει την αρτηρία. Tear in Artery Wall Αθηροσκλήρωση

Ισχαιμικό Εγκεφαλικό Επεισόδιο

Καρδιακή προσβολή

Δεν μπορείς να βοηθήσεις Ηλικία: Άνδρες: >45 ετών Γυναίκες: >55 ετών Φύλο Φυλή Οικογενειακό ιστορικό Μπορείς να βοηθήσεις Αρτηριακή Υπέρταση Σακχαρώδης Διαβήτης Υψηλή χοληστερόλη Κάπνισμα Αλκοόλ Κακή δίαιτα Παχυσαρκία Έλλειψη άσκησης Τι αυξάνει τον κίνδυνο;

Τι ποσοστό καρδιακών παθήσεων νομίζετε ότι μπορούμε να προλάβουμε;

Μπορούμε να προλάβουμε 80% όλων των καρδιακών παθήσεων

17.3 εκατομ. άνθρωποι στον κόσμο πεθαίνουν κάθε χρόνο από καρδιακές παθήσεις (30% όλων των θανάτων) Η Καρδιακή νόσος στον κόσμο

ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ “ Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα χαρτιά της τράπουλας, μόνο τον τρόπο που παίζουμε”.

Πώς μπορούμε να παίξουμε το παιχνίδι;

8 βήματα προς την υγεία ρωγμή στο τοίχωμα της αρτηρίας 1. Να γνωρίζεις τις τιμές σου: –Χοληστερόλη (LDL=κακή, HDL=καλή) –Τριγλυκερίδια –Αρτηριακή πίεση –Σάκχαρο αίματος 2. Διατήρησε το ιδανικό βάρος 3. Καθημερινή σωματική άσκηση 4. Έλεγχος του stress 5. Διακοπή Καπνίσματος 6. Ελάττωση του αλκοόλ 7. Υγιεινή διατροφή 8. Ετήσια Καρδιολογική παρακολούθηση

Γνωρίζεις; Ολική χοληστερόλη — < 200 –HDL— >60 (<40 - αυξάνει τον κίνδυνο) –LDL— <140 ή < 100 ή <70 Τριγλυκερίδια - <150 Αρτηριακή πίεση- <140/80 Γλυκόζη αίματος νηστείας - <100 Η γνώση είναι δύναμη, για αυτό μάθε και ζήσε! Βήμα 1: Γνώρισε τις τιμές σου

Αρτηριακή πίεση Επίπεδα χοληστερόλης Επίπεδα τριγλυκεριδίων Επίπεδα σακχάρου Κίνδυνο να αναπτύξεις διαβήτη Αν είσαι υπέρβαρος, προσπάθησε να χάσεις βάρος, για να βελτιώσεις γενικά την υγεία σου και να μειώσεις: Βήμα 2 : Διατήρησε το ιδανικό βάρος

Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) Λιποβαρής<18.5 Φυσιολογικός Υπέρβαρος Παχύσαρκος30+ Βήμα 2: Διατήρησε το ιδανικό βάρος (συνέχεια)

Στο διαδίκτυο μπορείς να βρεις το δικό σου BMI: – – dex.html (περιλαμβάνει για παιδιά και εφήβους BMI υπολογιστή, επιπρόσθετα με ενηλίκων BMI υπολογιστή) dex.html Βήμα 2: Διατήρησε το ιδανικό βάρος (συνέχεια)

Οφέλη από την απώλεια βάρους Κάθε απώλεια κιλού είναι και μια ξεχωριστή ευχή

ACSM and AHA προτάσεις : Μετρίως έντονη άσκηση 30 λεπτά / ημέρα, 5 ημέρες / εβδομάδα ή Έντονη άσκηση 20 λεπτά/ημέρα, 3 ημέρες / εβδομάδα Βήμα 3: Σωματική άσκηση

Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειώσει: Αρτηριακή πίεση Κάπνισμα Διαβήτη Υπερβολικό πάχος σε υπέρβαρους/παχύσαρκους Επίπεδα τριγλυκεριδίων Βήμα 3: Σωματική άσκηση ( συνέχεια )

Μπορεί να αυξήσει HDL και άλλα! 1996 Surgeon General’s Report on Physical Activity: Σωματικά δραστήρια άτομα έχουν μικρότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό. Βήμα 3: Σωματική άσκηση ( συνέχεια )

Έλεγχος άγχους

Το υπερβολικό άγχος μπορεί να προκα- λέσει συναισθηματικά, ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα (καρδιακή νόσο, υπέρταση, πόνο στο στήθος και αίσθημα παλμών) Το άγχος μπορεί να σε οδηγήσει να τρως περισσότερο, να γυμνάζεσαι λιγότερο και πιθανώς να καπνίζεις περισσότερο Μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη Βήμα 4: Ελέγξτε το άγχος

Πρώτα, αναγνώρισε την αιτία Μάθε να αξιοποιείς τον χρόνο σου αποτελεσματικά Κάνε μια δραστηριότητα κάθε φορά Να έχεις διαλείμματα Μην νιώθεις αμήχανος και εκνευρισμένος για ασήμαντα πράγματα. Προσπάθησε να κάνεις πράγματα που σε ευχαριστούν Ζήτα βοήθεια, αν χρειάζεται Συμβουλές για να μειώσεις το άγχος

Βήμα 5: Μην καπνίζεις Το κάπνισμα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές δημόσιας υγείας που έχει αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα. Αποτελεί τη δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου & παράγοντα κινδύνου για έξι από τις οκτώ κυριότερες αιτίες θανάτου στον κόσμο. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των καπνιστών παγκοσμίως ανέρχεται στο ένα δισεκατομμύριο. Ο καπνός σκοτώνει 5.4 εκατομμύρια ανθρώπους το χρόνο, δηλαδή ένας άνθρωπος κάθε 6 δευτερόλεπτα πεθαίνει από το κάπνισμα, και ευθύνεται για έναν στους δέκα θανάτους ενηλίκων παγκοσμίως. Αν η καπνιστική συνήθεια συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς μέχρι το 2030, το κάπνισμα θα κοστίζει οκτώ εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές το χρόνο. Source: World Health Organization

ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ Τα προϊόντα καπνού είναι προϊόντα που αποτελούνται εν μέρει ή συνολικά από φύλλα καπνού ως πρώτη ύλη. Στον καπνό του τσιγάρου υπάρχουν περισσότερες από 4000 χημικές ουσίες, είτε ως αέρια, είτε ως μικροσωματίδια. Περίπου 50 από αυτές είναι καρκινογόνες. Ανάμεσα στις χημικές ουσίες ξεχωρίζουν οι εξής:  Νικοτίνη: είναι το συστατικό που προκαλεί εθισμό. Αποτελεί φάρμακο που διεγείρει την απελευθέρωση σε μεγάλες ποσότητες διαφόρων ουσιών που φυσιολογικά υπάρχουν στον οργανισμό και οι οποίες δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και άμεσα στην καρδιά αυξάνοντας τους καρδιακούς παλμούς και την αρτηριακή πίεση. Σε μεγάλες ποσότητες είναι εξαιρετικά τοξική.

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ  Πίσσα: Είναι μία καρκινογόνος ουσία που εναποτίθεται στους πνεύμονες και γενικά στο αναπνευστικό σύστημα και απορροφάται σταδιακά. Η πίσσα είναι μείγμα πολλών διαφορετικών χημικών ουσιών συμπεριλαμβανομένων της φορμαλδεύδης, του αρσενικού, του κυανιδίου και του βενζολίου.  Μονοξείδιο του άνθρακα: δεσμεύεται στην αιμοσφαιρίνη ευκολότερα από το οξυγόνο, μειώνοντας τα επίπεδα οξυγόνου που μεταφέρονται από αυτήν στους ιστούς και άρα την οξυγόνωση των διαφόρων οργάνων, γεγονός που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για όσους υποφέρουν από χρόνιες πνευμονικές ή καρδιακές παθήσεις.

Χρόνος από τη διακοπή Ευεργετικές αλλαγές που συμβαίνουν στην υγεία Ωστόσο το χρόνιο κάπνισμα επιφέρει μόνιμες βλάβες 20 λεπτά Η αρτηριακή πίεση και η καρδιακή συχνότητα επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα 8 ώρες Τα επίπεδα νικοτίνης και μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα μειώνονται στο μισό, ενώ τα επίπεδα οξυγόνου επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα 24 ώρες Το μονοξείδιο του άνθρακα αποβάλλεται από το σώμα Οι πνεύμονες αρχίζουν να αποβάλλουν τη βλέννη και τα υπολείμματα του καπνίσματος 48 ώρες Δεν ανιχνεύεται πλέον νικοτίνη στο σώμα Η γεύση και η όσφρηση βελτιώνονται σημαντικά 72 ώρες Η αναπνοή γίνεται πιο εύκολη καθώς οι βρόγχοι χαλαρώνουν και τα επίπεδα ενέργειας του οργανισμού αυξάνονται εβδομάδες Βελτιώνεται η κυκλοφορία και η αιμάτωση στους ιστούς. 3-9 μήνες Βελτιώνεται ο βήχας, η δύσπνοια και τα αναπνευστικά συμπτώματα καθώς η πνευμονική κυκλοφορία αυξάνεται έως και 10%. 5 χρόνια Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής μειώνεται στο μισό του κινδύνου που διατρέχει ένας καπνιστής. 10 χρόνια Ο κίνδυνος καρκίνου των πνευμόνων μειώνεται στο μισό του κινδύνου που διατρέχει ένας καπνιστής. Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής μειώνεται στα ίδια επίπεδα με αυτόν του μη καπνιστή.

ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΟΣ  Ιατρεία διακοπής καπνίσματος  Υποκατάστατα νικοτίνης.  Φάρμακα διακοπής καπνίσματος ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΝΟΣΟΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΟΛΟΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Σύσταση: Ο συνδυασμός των φαρμάκων με την παροχή συμβουλών είναι πιο αποτελεσματικός για τη διακοπή του καπνίσματος. Επομένως, όποτε είναι εφικτό, είναι σκόπιμο να παρέχονται σε συνδυασμό στους ασθενείς που προσπαθούν να σταματήσουν το κάπνισμα (level of evidence Α) US Department of Health and Human Services, Public Health Service,

Nicotine gum, and then other NRT’s Bupropion (Zyban) Varenicline (Champix) 1970’s Behavioural treatments only 1980’s Θεραπείες Διακοπής Καπνίσματος

Υποκατάστατα νικοτίνης (NRT) Χρήσιμο εργαλείο για υποκατάσταση της νικοτίνης αφού μειώνει τα συμπτώματα στέρησης αυτοκόλλητο Τσίχλα, εισπνευστήρας, υπογλώσσιο, καραμέλα Σπρέϋ μύτης ΕΠΙΛΟΓΕΣ Αργή απορρόφηση Ελεγχόμενη απορρόφηση Ταχεία απορρόφηση 12 εβδομάδες

44

TOXICANTS Στο υγρό του Ηλεκτρονικού τσιγάρου έχουν βρεθεί μερικές τοξικές ουσίες, όπως: Ακρολεϊνη και Ακεταλδεύδη Μεταλλικά και Σιλικονούχα μέρη Νιτροζαμίνες Καπνού (TSNAs). Αυτές οι ουσίες είτε είναι σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα απ’ ότι στο τσιγάρο, είτε τα επίπεδά τους είναι τόσο χαμηλά που δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία. Burstyn 2014 BMC Public Health Goniewizc 2013 Tobacco Control

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΑ ΥΛΙΚΑ ΤΟΥ ΗΤ

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ Το ΗΤ παρέχει την Νικοτίνη που θα λάμβανε ο καπνιστής έτσι κι αλλιώς από το τσιγάρο. Το ΗΤ δεν είναι ένας μαγικός τρόπος θεραπείας, αλλά για μερικούς ανθρώπους φάνηκε πολύ χρήσιμος. Υπάρχει ένα μεγάλο εύρος από ΗΤ και ο πελάτης μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσει διάφορες μάρκες, γεύσεις και δόσεις νικοτίνης για να βρει αυτό που του ταιριάζει. Το ΗΤ δεν είναι ακριβώς όπως το τσιγάρο γι’ αυτό χρειάζεται κάποιος να εξασκηθεί λίγο για να μάθει να το χρησιμοποιεί σωστά. Αν και υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι από το ΗΤ, αυτοί οι κίνδυνοι σήμερα θεωρούνται, στη χειρότερη περίπτωση, ένα ελάχιστο τμήμα των κινδύνων του τσιγάρου.

Κάπου άκουσα ότι το αλκοόλ κάνει καλό στην καρδιά! Οι γιατροί δεν το συστήνουν Μέτρια ποσότητα αλκοόλ ορίζεται ως: Όχι περισσότερο από 1 ποτό/ημέρα για γυναίκες Όχι περισσότερο από 2 ποτά/ημέρα για άνδρες Κατανάλωση περισσότερο από 3 ποτά/ημέρα έχει καταστροφικές συνέπειες στη καρδιά Βήμα 6: Μην πίνεις υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ

Όλη η οικογένεια! Βήμα 7: Τρώμε υγιεινά

Μείωσε τις θερμίδες, αν είσαι υπέρβαρος και θέλεις να χάσεις βάρος: – Οι θερμίδες είναι η ενέργεια που περιέχεται στις τροφές και συνεισφέρουν στην αύξηση ή μείωση του βάρους. Γιατί να περιορίσουμε τις θερμίδες;

Τρώτε πρωινό Τρία γεύματα Βρείτε ποιες τροφές έχουν χαμηλά λιπαρά Πίνετε αρκετά υγρά (νερό) Τρώτε, κυρίως, φρούτα και λαχανικά Προτιμήστε κρέας με χαμηλά λιπαρά και Περιόρισε την επιπρόσθετη ζάχαρη Τρώτε αργά Ελέγξτε τα ροφήματα Τρόποι να μειώσουμε τις θερμίδες

Αν τρως περισσότερα λιπαρά από ό,τι χρειάζεται ο οργανισμός σου, τότε θα αυξηθούν τα επίπεδα της χοληστερόλης Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιακή νόσο Γιατί να μειώσουμε τα λιπαρά;

κοτόπουλο στήθος (τηγανητό) Θερμίδες Λιπαρά Κορεσμένα λιπαρά ΧοληστερόληΑλάτι Με πέτσα και ψωμί g5 g145 mg1130 mg Χωρίς πέτσα και ψωμί 1302 g0 g90 mg520 mg ΓΛΥΤΩΝΕΙΣ g5 g55 mg610 mg Βοήθησε την υγεία σου, σώσε τη ζωή σου g=gram, mg=milligram

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Υγείας προτείνει να τρώμε ψάρια,τουλάχιστον, 2 φορές τη βδομάδα Πιο υγιεινά λιπαρά

Μάθε να διαβάζεις τις ετικέτες των τροφών Η γνώση είναι δύναμη! Τι πρέπει να προσέχω; Βήμα 7: Τρώμε υγιεινά (συνέχεια)

Για καλή ρύθμιση της πίεσης Το υπερβολικό αλάτι αυξάνει την απώλεια ασβεστίου Γιατί να μειώσουμε το αλάτι;

Μην προσθέτεις αλάτι Περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά Φρούτα και λαχανικά της εποχής παρά τρόφιμα διατηρημένα με καρυκεύματα και αλάτι Τρώτε χαμηλές σε αλάτι τροφές Πρόσεξε τα προσθετικά στα τρόφιμα Τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα περιέχουν αλάτι με νερό Τρόποι να μειώσουμε το αλάτι!

Η διατροφή μας είναι στενά συνδεδεμένη με την καλή υγεία. Η επιλογή μιας ισορροπημένης διατροφής αποτελεί προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Όταν τρώμε υγιεινά έχουμε καλή διάθεση και είμαστε χαρούμενοι.

Το καθημερινό διαιτολόγιο θα πρέπει να περιλαμβάνει 3 γεύματα την ημέρα: Πρωινό Μεσημεριανό Βραδινό

Το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας που μας παρέχει την απαραίτητη ενέργεια για να ξεκινήσουμε την ημέρα μας και τις καθημερινές μας δραστηριότητες. Τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό νυστάζουν στο σχολείο, νιώθουν κουρασμένα και δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα. Παραδείγματα πρωινού γεύματος. 1 φλυτζάνι γάλα, 1-2 φέτες ψωμί με μαργαρίνη και μέλι ή μαρμελάδα και 1 φρούτο 1 λεπτή φέτα κέικ ή 2 μπισκότα ολικής, 1 ποτήρι γάλα και 1 φρούτο ή 1 ποτήρι φυσικός χυμός 1 φέτα ψωμί με 1 αυγό βρασμένο και 1 φρούτο 1 αυγόφετα και 1 φυσικό χυμό φρούτων

Είναι το μεγαλύτερο γεύμα της ημέρας το οποίο θα πρέπει να έχει ποικιλία τροφών και να περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων. Ιδανικά θα πρέπει να καταναλώνεται με όλη την οικογένεια στο τραπέζι και μακριά από την τηλεόραση

Το βραδινό γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ, μικρότερο του μεσημεριανού αλλά και πάλι θρεπτικό, με ποικιλία και γεύση Παραδείγματα βραδινού γεύματος. 1 κρητικό παξιμάδι με τριμμένο τυρί και ντομάτα 1 ατομική πίτσα με ντομάτα και τριμμένο κασέρι 1 κρύο σάντουιτς με μοτσαρέλα, ντομάτα, μαρούλι 1 φέτα ψωμί, ένα αβγό,φέτα τυρί και ένα μικρό μπωλ σαλάτα

ΣυστατικάΠροτεινόμενη καθημερινή πρόσληψη Ολικά λιπαρά 30% των ολικών θερμίδων ή και λιγότερο Κορεσμένα λιπαρά<10% των ολικών θερμίδων Trans λιπαρά 2 gr ή λιγότερο Μονοακόρεστα λιπαρά Έως και 15% των ολικών θερμίδων Χοληστερόλη < 300 mg Αλάτι 2400 mg ή λιγότερο/ημέρα Φυτικές Ίνες g Βήμα 7: Υγιεινή διατροφή (συνέχεια)

Δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς να φτιάξεις μια δυνατή και υγιή καρδιά! Θυμήσου …

80% 20% Θυμήσου … Μπορούμε να προλάβουμε

Η επιλογή είναι δική σας ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Ερωτήσεις; ΘΩΜΑΣ ΜΠΕΛΕΒΕΣΛΗΣ Γενικός Αρχίατρος Επεμβατικός Καρδιολόγος