Ανακύκλωση στην Ελλάδα – Εμπειρίες και μελλοντικές ενέργειες

Παρουσίαση με θέμα: "Ανακύκλωση στην Ελλάδα – Εμπειρίες και μελλοντικές ενέργειες"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Ανακύκλωση στην Ελλάδα – Εμπειρίες και μελλοντικές ενέργειες
Τρ. Χαριτοπούλου, Δρ.-Μηχ. Διευθύντρια Εναλλακτικής Διαχείρισης

2 Δομή της παρουσίασης Εναλλακτική Διαχείριση
Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού ΕΟΑΝ Προβλήματα Προτάσεις

3 Γενικές αρχές εναλλακτικής διαχείρισης
Η αρχή της πρόληψης Η αρχή της επαναχρησιμοποίησης Η αρχή της αξιοποίησης (ανάκτηση υλικών και ενέργειας) Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» Η αρχή της ευθύνης Η αρχή της δημοσιότητας Η αρχή της μη-διάκρισης των υλικών «Εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών / άλλων προϊόντων» : Νοούνται όλες οι εργασίες συλλογής, μεταφοράς, προσωρινής αποθήκευσης, επαναχρησιμοποίησης και αξιοποίησης των αποβλήτων, ώστε να επιστρέφουν στο ρεύμα της αγοράς ή να ανακτάται η παραγόμενη ενέργεια εφόσον χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα

4 Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού (ΔΕΠ)
ή να αποδοθεί με τη δημιουργία ατομικού Συστήματος Γενική αρχή που κατευθύνει όλη την Ευρωπαϊκή πολιτική και νομοθεσία για τα απόβλητα Ενσωμάτωση περιβαλλοντικού κόστους - καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής των προϊόντων και κατά την τελική διαχείριση τους - στην τιμή πώλησής τους Existing research shows that EPR laws do prompt eco-design changes. The drivers of ecodesign are strengthened when there is feedback on the total end-of-life costs to individual producers: namely collection, dismantling, re-use and high-levels of material recycling

5 ΔΕΠ: Διάγραμμα ροής χρημάτων και υλικών
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ A typical Extended Producers Responsibility model is the following. The fine black arrows with euros indicate flows of money. Households pay the retailers Retailers pay the producers Producers and importers pay the Producer Recycling Organisations PRO pay for collection sites, recyclers and waste treatment. On the other hand the wide arrows indicate flows of products and materials. Πηγή: Mayers C.K. (2007)

6 Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ)
ΝΠΙΔ  ΥΠΕΚΑ Διοικητική και Οικονομική Αυτοτέλεια Δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα Προγράμματα Εποπτεύει και ελέγχει τα συστήματα Είναι όργανο εισηγητικό, γνωμοδοτικό, αποφασιστικό και ελεγκτικό ΝΠΙΔ, υπάγεται στην εποπτεία και τον έλεγχο του ΥΠΕΚΑ Πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια Δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα & λειτουργεί για χάρη δημοσίου συμφέροντος Βασικός σκοπός: ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της πολιτικής για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων Εκπονεί και εφαρμόζει προγράμματα για την εναλλακτική διαχείριση Εποπτεύει και ελέγχει τη λειτουργία των συστημάτων ατομικής και συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης Είναι όργανο εισηγητικό, γνωμοδοτικό, αποφασιστικό και ελεγκτικό

7 Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ)
Σκοπός: Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της πολιτικής για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων.

8 Ε.Ο.ΑΝ. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΟΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ -ΣΥΛΛΟΓΗ -ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

9 Νομικό πλαίσιο λειτουργίας ΕΟΑΝ
Ν. 2939/2001 (ΦΕΚ A 179/6.8.01) Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων – Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις. Ν. 3854/2010 (Φ.Ε.Κ. 94 Α/ ) Τροποποίηση της νομοθεσίας για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων και τον Εθνικό Οργανισμό Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π.) και άλλες διατάξεις. Ν. 4042/2012 (Φ.Ε.Κ. 24Α/ ) Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής» και συγκεκριμένα το Άρθρο 46 για μετονομασία του Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π. σε «Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης» (Ε.Ο.ΑΝ.).

10 Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης
ΔΣ ΕΟΑΝ Γενικός Δ/ντης Διεύθυνση Εναλλακτικής Διαχείρισης Δ/νση διοικητικών Οικονομικών Υπηρεσιών Electrical & Electronic Equipment, Batteries/Accumulators ad other products Department Νομικός Σύμβουλος Γραφείο Γενικού Δ/ντη και Διοικητικού Συμβούλίου The organizational structure of HRA is as shown in this diagram. The supreme governing body is the Board of Directors. It is an eleven member Board, constituted by Ministerial Decision. Its president and five other members are appointed by the Ministry of Environment, Energy and Climate Change, one member by the Ministry of Development, one member by the Ministry of Interior, one member by the Central Union of Municipalities and Communities of Greece, one member by the Union of Hellenic Chambers and one member by the Environmental non Governmental Organizations. The General Director the Chief Executive Officer He supervises all departments and personnel of HRA, directs and controls the work and takes all necessary steps for the smooth operation of the Agency. The HRA has two Division, a technical one, the Alternative Management Division and an administrative one, the Financial & Administrative Services Division. The Alternative Management Division is divided into three departments, each one of them having a vertical structure. Each department is involved in every aspect of alternative management that has to do with specific waste streams.

11 Νομικό Πλαίσιο Εναλλακτικής Διαχείρισης
Ν. 2939/2001 (ΦΕΚ 179A) - ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΠΔ 116/2004 (ΦΕΚ 81 Α) – ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ ΠΔ 109/2004 (ΦΕΚ 75 Α) – ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΑ ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΠΔ 82/2004 (ΦΕΚ 64 Α) – ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΚΥΑ Ε103/2010 (ΦΕΚ 1625Β) – ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΠΔ 117/2004 (ΦΕΚ 82 Α) – ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010 (ΦΕΚ 1312Β) – ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΕΚΣΚΑΦΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΩΝ

12 Πεδίο Εφαρμογής Συσκευασίες και απόβλητα συσκευασιών
Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής Μεταχειρισμένα ελαστικά Απόβλητα λιπαντικών ελαίων Απόβλητα συσσωρευτών Απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού Απόβλητα εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων

13 Οργάνωση και έγκριση Συστημάτων
Τα συστήματα οργανώνονται σε: Ατομικά (1 σύστημα) Συλλογικά (16 συστήματα) Για την οργάνωση κάθε συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης απαιτείται η χορήγηση έγκρισης από τον ΕΟΑΝ Η έγκριση των συστημάτων από τον ΕΟΑΝ, ισχύει για έξι (6) χρόνια και μπορεί να ανανεώνεται με τροποποίηση ή αναθεώρηση της προβλεπόμενης μελέτης σύμφωνα με τα τότε ισχύοντα νέα δεδομένα Στο νόμο 2939/01 προβλέπεται πλέγμα κυρώσεων (ποινικών, αστικών και διοικητικών) κατά των παραβατών των διατάξεων του νόμου

14 Υποδομές Ανακύκλωσης 30 Κέντρα Διαλογής Υλικών (ΚΔΑΥ)
30 Κέντρα Διαλογής Υλικών (ΚΔΑΥ) 8 Εγκαταστάσεις επεξεργασίας Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) 128 Εγκαταστάσεις επεξεργασίας οχημάτων τέλους κύκλου ζωής και σημεία συλλογής. 7 Εγκαταστάσεις ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου οξέως 9 Μονάδες αναγέννησης αποβλήτων λιπαντικών ελαίων 7 Μονάδες επεξεργασίας χρησιμοποιημένων ελαστικών οχημάτων. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής είναι η δημιουργία στον τομέα της ανακύκλωσης περισσότερων από νέες θέσεις εργασίας

15 Οφέλη – Περαιτέρω ανάπτυξη
Εξοικονόμηση Ενέργειας εκατ. GJ Προς Ταφή λιγότερα απόβλητα εκ. m3 Ετήσια μείωση CO τόνοι Περαιτέρω δυνατότητες ανάπτυξης: Αγορά δευτερογενών υλικών (closing the loop) Εξειδίκευση θέσεων εργασίας για ανακύκλωση Έμφαση σε δράσεις πρόληψης (Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης) Ετήσιος τζίρος 100 εκ € (εκτίμηση) Έσοδα ΕΟΑΝ 1 εκατομ.€ / έτος

16 Ποσοστό ανακύκλωσης σε συσκευασίες
42,8% 48% 43,8% 52,3% 58,7% Packaging waste (in tns) Recycling (in tns) 2006 2007 2008 2009 2010

17 Στοχοθεσία ανακύκλωσης 2004 -2013
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ  ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΧΑΡΤΙ ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΑ ΓΥΑΛΙ ΞΥΛΟ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ + ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΟΤΚΖ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ + ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΟΤΚΖ ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΗΗΕ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΛΕ ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΛΕ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΦΟΡΗΤΕΣ ΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ & ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗ Όπου  Σημαίνει ότι έχουν επιτευχθεί οι ποσοτικοί στόχοι που έχουν τεθεί από τη σχετική νομοθεσία Σημαίνει ότι ΔΕΝ έχουν επιτευχθεί οι ποσοτικοί στόχοι που έχουν τεθεί από τη σχετική νομοθεσία Σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ποσοτικοί στόχοι για το έτος αναφοράς ή το σύστημα δεν λειτουργούσε ή δεν είχε δώσει στοιχεία

18 Σας ευχαριστώ Για πληροφορίες: