Επίδοση στο σχολείο και κοινωνική προέλευση

Δεκαετία 1960 Πολυάριθμες έρευνες σε πολλές δυτικές χώρες με στόχο να διαπιστωθεί αν το σχολείο προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους να εντοπιστούν ενδεχόμενες ανισότητες να γίνουν οι απαραίτητες θεσμικές αλλαγές για την εξίσωση των ευκαιριών

Η «ανακάλυψη» της ταξικής ανισότητας στην εκπαίδευση Τα αίτια της στροφής εδώ και μισόν αιώνα του ενδιαφέροντος των επιστημόνων και των κυβερνήσεων προς την κατάσταση των σχολείων και τις δυνατότητες βελτίωσης της παροχής εκπαίδευσης στις πιο αδικημένες κοινωνικές ομάδες είναι πολιτικά.

Κοινωνικό-πολιτικό πλαίσιο ΗΠΑ δεκαετία 1960 Βίαιες φυλετικές συγκρούσεις Περίοδος κοινωνικών αλλαγών 1964 Νόμος που απαγορεύει τις διακρίσεις (Civil Rights Act) Κατοχύρωση δικαιώματος ίσων εκπαιδευτικών ευκαιριών για όλους

Έκθεση Κόουλμαν «Ισότητα Εκπαιδευτικών Ευκαιριών» (1966) Στόχος: Προσπάθεια εντοπισμού στα δημόσια σχολεία των παραγόντων που δημιουργούν άνισες ευκαιρίες για τους πολίτες, έτσι ώστε να προχωρήσει η κυβέρνηση στη λήψη των αναγκαίων μέσων που υλοποιούν το δικαίωμα στην εκπαίδευση για όλους ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος ή εθνότητας.

Χαρακτηριστικά της έρευνας Δείγμα σχολεία μαθητές (από 5 διαφορετικές τάξεις-επίπεδα)

Παράμετροι που εξετάστηκαν α. Σχολεία -ποιότητα κτιρίων -χωρητικότητα -υποδομές /τεχνικός εξοπλισμός -δημόσιες δαπάνες ανά σχολείο β. Εκπαιδευτικοί -Αριθμός ανά σχολείο -Επίπεδο εκπαίδευσης / ειδίκευση

γ. Μαθητές -Επίδοση σε γλωσσικές και μη γλωσσικές δοκιμασίες -Κοινωνική/ οικονομική προέλευση -Μορφωτικό επίπεδο γονέων -Μορφωτικές πρακτικές γονέων (αριθμός βιβλίων στο σπίτι, διάβασμα εφημερίδων) -Προσδοκίες μαθητών ως προς την εκπαίδευση

Ευρήματα της Έκθεσης Φυλετική διαίρεση μαθητικού πληθυσμού στα σχολεία (αμιγής σύνθεση των σχολείων) Μεγάλες διαφορές των σχολείων ανά περιοχές και κοινωνικές ομάδες. –Τα σχολεία όπου η πλειοψηφία είναι λευκοί μαθητές είναι πολύ πιο προνομιούχα από εκείνα όπου φοιτούν μειονότητες Επίδοση λευκών μαθητών πολύ ψηλότερη από τους μαθητές από μειονότητες, ιδίως τους Αφροαμερικανούς.

Τα παιδιά των Αφροαμερικανών και λοιπών μειονοτήτων παρουσιάζουν: Χαμηλότερη επίδοση γενικά, ιδίως στα γλωσσικά μαθήματα. Μεγαλύτερο ποσοστό επανεγγραφών στην ίδια τάξη Ψηλότερα ποσοστά εγκατάλειψης του υποχρεωτικού σχολείου Μικρότερα ποσοστά εγγραφής στη γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση Ελάχιστα παιδιά αυτών των ομάδων φτάνουν στα πανεπιστήμια

Βασικά συμπεράσματα Οι διαφορές ανάμεσα στα σχολεία ερμηνεύουν μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των διαφορών στην επίδοση μεταξύ μαθητών. Πολύ πιο σημαντική είναι συνάφεια της κοινωνικοοικονομικής προέλευσης των μαθητών με τη σχολική τους επίδοση.

Παράγοντες που ερμηνεύουν τις διαφορές επίδοσης α. Κοινωνική/ μορφωτική προέλευση β. Η ομάδα των συμμαθητών γ. Εκπαιδευτικοί δ. Υλικοτεχνικά χαρακτηριστικά των σχολείων

Η επίδοση των μαθητών επηρεάζεται ισχυρά από το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας και τις σχολικές προσδοκίες της πλειοψηφίας των συμμαθητών. Η επίδραση είναι κυρίως θετική. Η ποιότητα των σχολείων επηρεάζει πολύ περισσότερο την επίδοση των μαθητών που ανήκουν σε μειονότητες από όσο την επίδοση των λευκών μαθητών.

Ισότητα ευκαιριών ή εξίσωση δυνατοτήτων; Αμφισβήτηση από πολλούς ερευνητές του συμπεράσματος της Έκθεσης ότι η αύξηση της κρατικής μέριμνας για την εκπαίδευση των παιδιών των μειονοτήτων δεν θα βελτιώσει την κακή τους επίδοση, αφού αυτή δεν εξαρτάται από την άνιση προσφορά εκπαιδευτικών αγαθών.

Διαφορά αμερικανικής και ευρωπαϊκής κοινωνιολογίας ΗΠΑ: έμφαση στις φυλετικές-εθνοτικές ανισότητες Ευρώπη: έμφαση σε ταξικές ανισότητες