Η ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ Η ΚΑΙΝΗ ΕΛΕΝΗ

Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, όλοι πίστευαν ότι η Ελένη ήταν η υπαίτια της καταστροφής της Τροίας και των θανάτων χιλιάδων στρατιωτών λόγω της ασταθούς καρδιάς της. Θεωρούσαν ότι η Ελένη γοητευμένη από τον Πάρη , τον πρίγκιπα της Τροίας, τον σαγήνευσε με την ομορφιά της . Οι δύο τους ερωτεύτηκαν και ο Πάρης αποφάσισε να την πάρει μαζί του στο βασίλειο της Τροίας για να ζήσουν μαζί ευτυχισμένοι.

Η αλήθεια όμως είναι ότι θύματα δεν έπεσαν μόνο αυτοί που σκοτώθηκαν στον πόλεμο αλλά και η Ελένη, η οποία αποτέλεσε ένα πιόνι των θεών, που όπως και οι άνθρωποι, είχαν κυριευτεί από τα πάθη τους…

Το μήλο της έριδος Όταν η Έρις, η θεά της ζήλειας και του τσακωμού, της διχόνοιας και του μίσους δεν κλήθηκε από τους θεούς να παρευρεθεί στο γάμο του Πηλέα και της Θέτιδος από το θυμό της άφησε ένα χρυσό μήλο με τον τρόπο έτσι ώστε να το δουν θνητοί και θεοί και να το ζηλέψουν. Πάνω του είχε μια επιγραφή που έγραφε ‘στην πιο όμορφη’. Τότε, ήταν φυσικό οι τρεις παρευρισκόμενες θεές, η Ήρα, η Αθηνά και η Αφροδίτη να διεκδικήσουν το μήλο, η κάθε μία για τον εαυτό της. Όταν αντιλήφθηκε ο Δίας τον τσακωμό τους έδωσε εντολή στον Ερμή να οδηγήσει το μήλο και τις τρείς θεές στον Πάρη για να διαλέξει εκείνος την ομορφότερη.

Όταν πια έφτασαν στον Πάρη για να τον καλοπιάσουν οι θεές του υποσχέθηκαν κάποια δώρα. Η Αθηνά του έταξε πνευματική σοφία, και η Ήρα δύναμη σωματική. Η Αφροδίτη όμως του έταξε την ωραία Ελένη, την πιο όμορφη γυναίκα του κόσμου. Τότε ο Πάρης αποφάσισε να δώσει το μήλο στην Αφροδίτη …

Τότε η θεά Ήρα αποφάσισε να εκδικηθεί τους θνητούς για την επιλογή τους. Για το σχέδιο της αυτό επιστράτευσε και τον Ερμή…

Η Ήρα έστειλε τον Ερμή στην Σπάρτη για να απαγάγει την πραγματική Ελένη σε ένα νέφος και να την οδηγήσει στην Αίγυπτο ,στην οποία και θα έμενε υπό την προστασία του Πρωτέα. Πίσω της άφησε ένα πιστό αντίγραφο της ίδιας, ένα είδωλο, μια νεφέλη, η οποία ήταν υποχείριο και πειθήνιο όργανο των θεών.

Έτσι, ενώ διαδραματίζονταν όλα τα γεγονότα του πολέμου της Τροίας, η Ελένη ήταν φυλακισμένη στην Αίγυπτο, περιμένοντας υπομονετικά να τελειώσει ο Τρωικός πόλεμος που είχε ξεσπάσει λόγω του ειδώλου της, να φανεί ο άντρας της και να την πάρει μακριά για να τελειώσει το μαρτύριό της μια για πάντα…

Η Ελένη, ποτέ δεν πρόδωσε τον άντρα της, τον Μενέλαο, ποτέ δεν άφησε την κόρη και την οικογένειά της … Τους ήταν πιστή όλον αυτόν τον καιρό. Όλα τα διαδραματιζόμενα ήταν αποτέλεσμα των θεών που δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν την ομορφιά και την υπόληψη μιας θνητής για πετύχουν το σκοπό τους και να εκδικηθούν το ανθρώπινο είδος. Έτσι, με το είδωλο της πιο όμορφης γυναίκας της Ελλάδας, έσπειραν τη διχόνοια και τον πανικό στη Γη …

Ο ορθολογιστής Ευριπίδης, θέλοντας να διαδώσει την αλήθεια, έγραψε την τραγωδία Ελένη στην οποία εξιστορεί με τη σειρά όλα τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην πραγματικότητα σε μια χώρα μακρινή , την Αίγυπτο, μια πραγματικότητα μακριά από την Ελλάδα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ…. Η «Ελένη του Ευριπίδη» αποκαθιστά το όνομα και τη φήμη της ηρωίδας και αποκαλύπτει τις δολοπλοκίες των θεών. Τελικά η Ελένη βρίσκει τον άντρα της, τον Μενέλαο, θύμα κι αυτός στα χέρια των θεών, ο οποίος αγνοεί τα πάντα και νομίζει πως έχει πάρει μαζί του από την Τροία τη γυναίκα του, ενώ στην πραγματικότητα έχει το είδωλό της. Η αλήθεια δεν αργεί να κάνει την εμφάνισή της, αν και το παιχνίδι ανάμεσα στο «είναι « και το «φαίνεσθαι» ταλαιπωρεί αρκετά το ζευγάρι. Μετά την αναγνώριση των δύο συζύγων, ακολουθεί το σχέδιο απόδρασής τους, μιας και ο τωρινός βασιλιάς της Αιγύπτου Θεοκλύμενος θέλει να παντευτεί την Ελένη.

ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΌΜΩΣ… Η Ελένη και ο Μενέλαος με τη βοήθεια της μάντισσας Θεονόης, αδελφής του Θεοκλύμενου, καταφέρνουν με δόλο να εξαπατήσουν το βασιλιά και να φύγουν για την πατρίδα τους τη Σπάρτη.

Το αίσιο τέλος προφητεύουν οι Διόσκουροι, τα αδέλφια της Ελένης , θεότητες του ουρανού. Επίσης προφητεύουν την αποθέωσή της και την καθιέρωση της λατρείας της στον ελληνικό χώρο. Μάλιστα το νησί που βρίσκεται απέναντι από την Αττική θα πάρει το όνομά της, διαιωνίζοντας τη φήμη της. Τέλος προμηνύουν ότι ο Μενέλαος θα πάει στα νησιά των Μακάρων, που βρίσκονταν πέρα από τις Ηράκλειες στήλες.

Έτσι το δράμα φτάνει στο τέλος του. Όλα θα γίνουν όπως ορίζουν οι θεοί, των οποίων η θέληση είναι πέρα από τις διαθέσεις και τις προσδοκίες των θνητών. Οι ήρωες δικαιώνονται. Επιτέλους η Ελένη θα γυρίσει σπίτι της όχι ντροπιασμένη κι ατιμασμένη αλλά με ψηλά το κεφάλι. Στην πατρίδα της θα ζήσει ευτυχισμένη και μελλοντικά θα λατρευτεί σαν θεά από όλους τους Έλληνες.

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΠΑΠΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΠΑΠΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΤΕΛΕΟΥ