Επιδημιολογία και πρόληψη καρκίνου 26-5-2015 Στα πλαίσια του μαθήματος Κοινωνικής & Προληπτικής Ιατρικής Ζωή Τσίμτσιου, MSc, PhD Επιμελήτρια Β΄ Γενικής Ιατρικής, Κ.Υ. Αστικού Τύπου Ευόσμου Επιστημονικός Συνεργάτης Εργαστηρίου Υγιεινής & Επιδημιολογίας, Ιατρικού Τμήματος , Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Θνησιμότητα στην Ελλάδα (% στο σύνολο των θανάτων σε όλες τις ηλικίες) WHO, 2008

Θάνατοι ανά 100.000 άτομα από μη μεταδοτικά νοσήματα στην Ελλάδα Νοσήματα Άνδρες Γυναίκες Καρδιαγγειακά & ΣΔ 215 158 Καρκίνος 165 87 Χρόνια αναπνευστικά 27 16 Σύνολο όλων των μη μεταδιδόμενων 445 289 WHO, 2008

Πρόληψη-Ορισμοί Πρωτογενής Δευτερογενής Τριτογενής

Πρωτογενής πρόληψη Παρεμβάση πριν την εκδήλωση ενός νοσήματος, με σκοπό με την αποτροπή της εκδήλωσης του.

Δευτερογενής πρόληψη Στοχεύει στην προ-συμπτωματική διάγνωση, δηλαδή στη διάγνωση της νόσου πριν παρουσιάσει συμπτώματα, ή στη διάγνωση της πάθησης σε πρώιμο στάδιο. Ο κίνδυνος για ασθένεια ανιχνεύεται μέσω προσυμπτωματικών ελέγχων σε υγιή πληθυσμό για να προσδιοριστούν τα άτομα που πιθανόν να πάσχουν από μία νόσο, χωρίς να έχουν εμφανιστεί τα συμπτώματα. Κριτήρια εφαρμογής: πάθηση, δοκιμασία, θεραπεία, κόστος

Τριτογενής πρόληψη Πρόληψη της υποτροπής μιας νόσου ή ο περιορισμός των επιπτώσεων της.

Σημαντικά δεδομένα 30% των θανάτων από καρκίνο αποδίδονται σε 5 κύριους παράγοντες κινδύνου: αυξημένο ΒΜΙ, χαμηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, απουσία φυσικής δραστηριότητας, κάπνισμα και χρήση οινοπνεύματος. Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κίνδυνου που συνδέεται με το 20% των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως και με το 70% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα. Οι καρκίνοι που οφείλονται στους ιούς HBV/HCV και HPV ευθύνονται για το 20% των θανάτων από καρκίνο στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος . Περισσότερα από 60% των νέων περιστατικών εκδηλώνονται στην Αφρική, Ασία και Κεντρική και Νότια Αμερική (70% των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως). Αναμένεται τα ετήσια περιστατικά καρκίνου παγκοσμίως να αυξηθούν από 14 εκατομμύρια το 2012 σε 22 μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες. WHO, 2014

Περιγράφοντας το πρόβλημα… 8,2 εκατομμύρια θανάτων παγκοσμίως το 2012 Εντοπίσεις καρκίνου (θάνατοι): πνεύμονα (1.59 εκατομμύρια) ήπατος (745.000) στομάχου (723. 000) εντέρου (694.000) μαστού (521.000) οισοφάγου(400.000)

Τι προκαλεί τον καρκίνο; Ξεκινά από ένα κύτταρο. Η μετάβαση από το υγιές στο καρκινικό κύτταρο περνά από πολλά στάδια. Αυτές οι αλλαγές είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του γενετικού υλικού του ατόμου με 3 κατηγορίες εξωτερικών παραγόντων: Φυσικά καρκινογόνα (π.χ. υπεριώδης ή ιονίζουσα ακτινοβολία) Χημικά καρκινογόνα (π.χ. νικοτίνη, αρσενικό ) Βιολογικά καρκινογόνα (π.χ. ιοί, παράσιτα) Γήρας ( επιπολασμός αυξάνει σημαντικά) 1. λόγω της αθροιστικής επίδρασης παραγόντων κινδύνου από ετών & 2. της μείωσης της αποτελεσματικότητας των κυτταρικών επιδιορθωτικών μηχανισμών)

Φάσεις ανάπτυξης του καρκίνου Υγιή κύτταρα Δυσπλασία Καρκίνος in Situ Εντοπισμένος Καρκίνος Στάδιο Ι Τοπική Διασπορά Στάδιο ΙΙ&ΙΙΙ Γενικευμένη Νόσος Στάδιο ΙV

Παράγοντες κινδύνου Κάπνισμα Χρήση οινοπνεύματος Κακή διατροφή Έλλειψη σωματικής άσκησης Χρόνιες λοιμώξεις (ΗΒV, HCV, HPV)

Πρόληψη του καρκίνου Ο “Κανόνας” των τρίτων 1/3 μπορεί να προληφθεί 1/3 μπορεί να θεραπευθεί (1/2 στις αναπτυγμένες χώρες) Έγκαιρη διάγνωση Η σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου

Κάπνισμα Ο σημαντικότερος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου Ευθύνεται για το 20% των θανάτων από καρκίνο ανά έτος. Συνδέεται με καρκίνο: Πνευμόνων (ευθύνεται κατά 70%) Οισοφάγου, Λάρυγγα, Στόματος, Νεφρών, Κύστης, Παγκρέατος, Στομάχου, Τραχήλου της μήτρας Παθητικό κάπνισμα αποδείχτηκε ότι συνδέεται με καρκίνο του πνεύμονα. Νικοτίνη που δεν καπνίζεται( πχ τσίχλες) έχουν ενοχοποιηθεί για στοματικό, οισοφαγικό και παγκρεατικό καρκίνο.

Απουσία σωματικής άσκησης, αυξημένο σωματικό βάρος & διατροφή Ο αυξημένος BMI συνδέεται με καρκίνο: Οισοφάγου, εντέρου, μαστού, ενδομητρίου και νεφρού. Διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά προστατευτική έναντι ορισμένων τύπων καρκίνου. Υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος συνδέεται με εκδήλωση καρκίνου του εντέρου.

Χρήση οινοπνεύματος Καρκίνος στοματικής κοιλότητας, φάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, ήπατος, εντέρου και μαστού. Ο κίνδυνος αυξάνεται με την αύξηση της καταναλωμένης ποσότητας. Αυξάνεται εάν συνδυάζεται και με άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα. Λόγω διαφορών στην ποσότητα του καταναλώμενου οινοπνεύματος μεταξύ των δυο φύλλων, ευθύνεται σε διαφορετικά ποσοστά για την εμφάνιση καρκίνων σε άνδρες & γυναίκες. Π.χ. στο οινόπνευμα αποδίδονται 22% των στοματικών και οισοφαγικών καρκίνων στους άνδρες και 9% στις γυναίκες (Rehm et al., 2004).

Λοιμώξεις 22% των θανάτων από καρκίνο στις αναπτυσσόμενες χώρες 6% αναπτυγμένες Ηπατίτιδα Β & C- καρκίνο ήπατος Ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (human papilloma virus)- καρκίνο τραχήλου μήτρας Helicobacter pylori – αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο στομάχου Schistosoma hematobium (παρασιτική λοίμωξη)- καρκίνο ουροδόχου κύστης Εμβολιασμός

Περιβαλλοντική μόλυνση Καρκινογόνα χημικά συνδέονται με 1–4% των καρκίνων (IARC/WHO, 2003). Έκθεση με την κατανάλωση νερού ή την μόλυνση της ατμόσφαιρας Μπαγκλαντές: 5-10% όλων των θανάτων από καρκίνο σε μια περιοχή μολυσμένη από αρσενικό αποδόθηκαν στην έκθεση (Smith, Lingas & Rahman, 2000). Η ενδοοικιακή καύση βιομάζας για θέρμανση (διαδεδομένη στην Ασία ) ευθύνεται για 1,5% των καρκίνων πνεύμονα. Διπλασιάζει τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα σε μη-καπνίστριες γυναίκες (Smith, Mehta & Feuz, 2004)

Καρκινογόνες ουσίες στο χώρο εργασίας Περισσότερες από 40 ουσίες σε χώρους εργασίας έχουν ταξινομηθεί ως επαγγελματικά καρκινογόνα (Siemiatycki et al., 2004). Καρκίνο: πνεύμονα, ουροδόχου κύστης, λάρυγγα, δέρματος, λευχαιμία, ρινοφάρυγγα 20–30% ανδρών & 5–20% (15–64 ετών) εκτίθονται 10% των καρκίνων πνεύμονα παγκοσμίως 2% των λευχαιμιών

Ακτινοβολία Ιονίζουσα ακτινοβολία - Ακτίνες Χ & Ραδιενέργεια Υπεριώδης (UV) ηλιακή ακτινοβολία –καρκίνο δέρματος Βασικοκυτταρικό, ακανθοκυτταρικό καρκίνο και μελάνωμα Παγκοσμίως το 2000, διαγνώστηκαν περισσότερες από 200. 000 περιπτώσεις μελανώματος και 65.000 σχετιζόμενοι θάνατοι. Αποφυγή υπερβολικής έκθεσης, χρήση αντηλιακού, και κατάλληλων ρούχων, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Το τεχνητό μαύρισμα με τη χρήση συσκευών UV ακτινοβολίας έχουν επίσης ενοχοποιηθεί για καρκίνο του δέρματος.

Πως μπορούμε να μειώσουμε την θνησιμότητα του καρκίνου; Ενημέρωση (και ενεργοποιήση) του πληθυσμού για: τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου του καρκίνου και την δύναμη της πρόληψης την αξία του προσυμπτωματικού ελέγχου την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση

Καρκίνος μαστού

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνος μαστού; lifetime risk: 1 στους 8 (12,5%) - www.cancer.org Ηλικία Οικογενειακό ιστορικό, ιδιαίτερα σε συγγενή 1ου βαθμού Έναρξη της περιόδου πολύ νωρίς (κάτω των 10-12 ετών) / έναρξη της εμμηνόπαυσης πολύ αργά (άνω των 55 ετών): Όταν ο μαστός «εκτίθεται» επί μακρόν στα οιστρογόνα, επηρεάζεται και ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Ατεκνία / Μεγάλη ηλικία 1ης εγκυμοσύνης: (>άνω των 35 ετών) Η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών από το στόμα Η μακροχρόνια χρήση Θεραπείας Ορμονικής Υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση (κυρίως για περισσότερο από 5 χρόνια) Ο αυξημένος αυτός κίνδυνος εξαλείφεται 2 χρόνια μετά τη διακοπή. Προηγούμενος καρκίνος στον ένα μαστό / στη μήτρα ή τις ωοθήκες: Γονιδιακές μεταλλάξεις που προκαλούν καρκίνο των ωοθηκών και της μήτρας είναι δυνατό να προκαλέσουν κακοήθη νεοπλασία και στον μαστό. Έκθεση του στήθους σε ακτινοβολία Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ: Τα οινοπνευματώδη ποτά αυξάνουν τη συγκέντρωση των οιστρογόνων στο αίμα, αυξάνοντας την πιθανότητα καρκίνου του μαστού. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η ηλικία έναρξης κατανάλωσης αλκοόλ αλλά και η συχνότητα κατανάλωσης. Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία αυξάνει τα επίπεδα των οιστρογόνων και έτσι αυξάνει και την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Αυτό συμβαίνει διότι μετά την εμμηνόπαυση η παραγωγή των οιστρογόνων γίνεται κυρίως μέσα στον λιπώδη ιστό. Καθιστική ζωή Κάπνισμα Εθνικό Σχέδιο Δρασης για τον Καρκίνο 2011-2015

Καρκίνος μαστού- screening Γυναίκα ηλικίας <50 ετών: Μαστογραφία: Εξατομίκευση της απόφασης για καθε ασθενή- Grade C Γυναίκα ηλικίας 50-74 ετών: Μαστογραφία: Κάθε 2 έτη- Grade B Γυναίκα ηλικίας >75 ετών: Μαστογραφία: Ανεπαρκή δεδομένα για ωφελη & κινδύνους-Grade Ι ‘Oλες oι γυναίκες: Αυτοεξέταση μαστών: Αρνητική συσταση για εκπαιδευση γυναικών-Grade D Γυναίκα ηλικίας >40 ετών: Κλινική εξεταση μαστών: Υπάρχουν ανεπαρκή δεδομένα για ωφελη & κινδύνους-Grade I Ψηφειακή μαστογραφία & ΜRI μαστών: Ανεπαρκή δεδομένα για επιπλέον όφελος απο τη χρηση-Grade I U.S. Preventive Services Task Force, 2009 (υπό αναθεώρηση) )

Grade Definitions (2012)-U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) Ορισμός Πρόταση χρήσης Α Υψηλή βεβαιότητα για σημαντικά οφέλη Παροχή υπηρεσίας Β Υψηλή βεβαιότητα για μετρια οφέλη ή μετρια βεβαιότητα για μετρια προς σημαντικά οφέλη C Μετρια βεβαιότητα για μικρό οφελος-εξατομικευμενη παροχή κατα την κρίση του ιατρού και την επιθυμία του ασθενή Επιλεκτική παροχή D Αποθαρρυνεται η χρήση. Μέτρια ή μεγαλη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει οφελος ή ότι οι κινδυνοι υπερτερουν του οφελους Αποφυγή παροχής I Ανεπαρκή δεδομενα-αδυναμια εκτιμησης Εαν αποφαστει η παροχη , ο ασθενης πρεπει να ενημερωνεται οτι δεν υπαρχουν επαρκη δεδομενα για τους κινδυνους ή τα πιθανα οφελη

Καρκίνος μαστού- 5-ετής επιβίωση CDC: 2005–2009 Country Female Breast Canada 85.8 France 86.9 Germany 85.3 Italy 86.2 Japan 84.7 United Kingdom* 81.1 United States 88.6 Allemani C, et al; the CONCORD Working Group. Global surveillance of cancer survival 1995–2009: analysis of individual data for 25,676,887 patients from 279 population-based registries in 67 countries (CONCORD-2). Lancet2014.

Καρκίνος μαστού- 5-ετής επιβίωση Stage 5-year Relative Survival Rate 100% I II 93% III 72% IV 22% National Cancer Institute’s SEER database. www.cancer.org

Καρκίνος πνευμόνων

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνος πνευμόνων? (CDC) lifetime risk: άνδρες 1 στους 13 (7,7%), γυναίκες 1 στις 16 (6,3%) - www.cancer.org Κάπνισμα Παθητικό κάπνισμα Ραδόνιο (Rn-ευγενες αεριο, ραδιενεργό), ασβεστος, αρσενικό, εκπομπές απο καυση πετρελαίου, κάποιες μορφές σιλικόνης και χρωμίου. Ατομικό ιστορικό καρκίνου πνευμόνων. Ακτινοβολία στο θώρακα Διατροφή (συμπληρώματα διατροφής με β-καροτείνη)

Καρκίνος πνευμόνων- screening Ενήλικες 55-80 ετών με ιστορικό καπνίσματος (30 πακέτα/ετος και τώρα καπνιστές ή έχουν διακόψει μέσα στα προηγούμενα 15 έτη): Ετήσιος έλεγχος με low-dose Computed tomography (LDCT)- Grade Β Ο έλεγχος θα πρέπει να διακοπεί εάν: έχουν παρέλθει 15 έτη απο τη διακοπή διαγνωστεί πάθηση που μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης δεν υπάρχει η επιθυμία για θεραπευτικό χειρουργείο στους πνευμόνων. U.S. Preventive Services Task Force, 2013

Grade Definitions (2012)-U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) Ορισμός Πρόταση χρήσης Α Υψηλή βεβαιότητα για σημαντικά οφέλη Παροχή υπηρεσίας Β Υψηλή βεβαιότητα για μετρια οφέλη ή μετρια βεβαιότητα για μετρια προς σημαντικά οφέλη C Μετρια βεβαιότητα για μικρό οφελος-εξατομικευμενη παροχή κατα την κρίση του ιατρού και την επιθυμία του ασθενή Επιλεκτική παροχή D Αποθαρρυνεται η χρήση. Μέτρια ή μεγαλη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει οφελος ή ότι οι κινδυνοι υπερτερουν του οφελους Αποφυγή παροχής I Ανεπαρκή δεδομενα-αδυναμια εκτιμησης Εαν αποφαστει η παροχη , ο ασθενης πρεπει να ενημερωνεται οτι δεν υπαρχουν επαρκη δεδομενα για τους κινδυνους ή τα πιθανα οφελη

Καρκίνος πνευμόνων- 5ετής επιβίωση CDC: 2005–2009 Country Lung Canada 17.3 France 13.6 Germany 16.2 Italy 14.7 Japan 30.1 United Kingdom 9.6 United States 18.7 Allemani C, et al; the CONCORD Working Group. Global surveillance of cancer survival 1995–2009: analysis of individual data for 25,676,887 patients from 279 population-based registries in 67 countries (CONCORD-2). Lancet2014.

Καρκίνος πνευμόνων- 5ετής επιβίωση Μη μικροκυτταρικός (85%) Μικροκυτταρικός (10-15%) Stage 5-year Observed Survival Rate IA 49% IB 45% IIA 30% IIB 31% IIIA 14% IIIB 5% IV 1% Stage 5-year Relative Survival Rate I 31% II 19% III 8% IV 2% National Cancer Institute’s Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) database, (1988 and 2001)- www.cancer.org National Cancer Institute’s Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) database (1998 - 2000)-www.cancer.org

Καρκίνος παχέως εντέρου

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο παχέως εντέρου Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο παχέως εντέρου? (CDC) lifetime risk 1 στους 20 (5%)- www.cancer.org Ηλικία (> 50 ετών) Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου ( νόσος του Crohn ή ελκώδης κολίτιδα). Ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέως εντέρου ή πολυπόδων. Γενετικό σύνδρομο οπως η οικογενής αδενοματώδης πολυποδίαση ή κληρονούμενος μη πολυποδιακός καρκίνος παχέως εντέρου (σύνδρομο Lynch)  Τρόπος ζωής Απουσια συστηματικής φυσικής δραστηριότητας Χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών Χαμηλή προσληψη φυτικών ινών και μεγάλη σε τροφές υψηλών λιπαρών Υπέρβαρος/ παχύσαρκος Αλκοολ Κάπνισμα

Καρκίνος παχέως εντέρου- screening Ενήλικες ηλικίας 50-75 ετων: Τεστ ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα, σιγμοειδοσκόπηση ή κολονοσκόπηση- Grade A Ενήλικες 76-85 ετών: Αρνητική σύσταση για συστηματικό screening-εξατομικευμένη απόφαση- Grade C Ενήλικες >85 ετών: Αρνητική σύσταση για συστηματικό screening- Grade D U.S. Preventive Services Task Force, 2008

Grade Definitions (2012)-U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) Ορισμός Πρόταση χρήσης Α Υψηλή βεβαιότητα για σημαντικά οφέλη Παροχή υπηρεσίας Β Υψηλή βεβαιότητα για μετρια οφέλη ή μετρια βεβαιότητα για μετρια προς σημαντικά οφέλη C Μετρια βεβαιότητα για μικρό οφελος-εξατομικευμενη παροχή κατα την κρίση του ιατρού και την επιθυμία του ασθενή Επιλεκτική παροχή D Αποθαρρυνεται η χρήση. Μέτρια ή μεγαλη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει οφελος ή ότι οι κινδυνοι υπερτερουν του οφελους Αποφυγή παροχής I Ανεπαρκή δεδομενα-αδυναμια εκτιμησης Εαν αποφαστει η παροχη , ο ασθενης πρεπει να ενημερωνεται οτι δεν υπαρχουν επαρκη δεδομενα για τους κινδυνους ή τα πιθανα οφελη

Καρκίνος παχέως εντέρου- 5 ετής επιβίωση CDC: 2005–2009 Country Colon Canada 62.8 France 59.8 Germany 64.6 Italy 63.2 Japan 64.4 United Kingdom 53.8 United States 64.7 Allemani C, et al; the CONCORD Working Group. Global surveillance of cancer survival 1995–2009: analysis of individual data for 25,676,887 patients from 279 population-based registries in 67 countries (CONCORD-2). Lancet2014.

Καρκίνος παχέως εντέρου- 5 ετής επιβίωση Κόλον Ορθό Stage 5-year Relative Survival Rate I 92% IIA 87% IIB 63% IIIA 89% IIIB 69% IIIC 53% IV 11% Stage 5-year Relative Survival Rate I 87% IIA 80% IIB 49% IIIA 84% IIIB 71% IIIC 58% IV 12% National Cancer Institute’s Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) database (2004 - 2010)-www.cancer.org

Καρκίνος προστάτη

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνος προστάτη (CDC); lifetime risk: 1 στους 7 (14,3%) - www.cancer.org Ηλικία (> 50 ετών) Οικογειακό ιστορικο Φυλή (μαύρη)

Καρκίνος προστάτη- screening Prostate-specific antigen (PSA): Αρνητική σύσταση για χρήση του στο screening- Grade D U.S. Preventive Services Task Force, 2012

Grade Definitions (2012)-U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) Ορισμός Πρόταση χρήσης Α Υψηλή βεβαιότητα για σημαντικά οφέλη Παροχή υπηρεσίας Β Υψηλή βεβαιότητα για μετρια οφέλη ή μετρια βεβαιότητα για μετρια προς σημαντικά οφέλη C Μετρια βεβαιότητα για μικρό οφελος-εξατομικευμενη παροχή κατα την κρίση του ιατρού και την επιθυμία του ασθενή Επιλεκτική παροχή D Αποθαρρυνεται η χρήση. Μέτρια ή μεγαλη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει οφελος ή ότι οι κινδυνοι υπερτερουν του οφελους Αποφυγή παροχής I Ανεπαρκή δεδομενα-αδυναμια εκτιμησης Εαν αποφαστει η παροχη , ο ασθενης πρεπει να ενημερωνεται οτι δεν υπαρχουν επαρκη δεδομενα για τους κινδυνους ή τα πιθανα οφελη

Καρκίνος προστάτη- 5 ετής επιβίωση CDC: 2005–2009 Country Prostate Canada 91.7 France 90.5 Germany 91.2 Italy 89.7 Japan 86.8 United Kingdom 83.2 United States 97.2 Allemani C, et al; the CONCORD Working Group. Global surveillance of cancer survival 1995–2009: analysis of individual data for 25,676,887 patients from 279 population-based registries in 67 countries (CONCORD-2). Lancet2014.

Καρκίνος προστάτη- 5 ετής επιβίωση Stage 5-year relative survival rate local nearly 100% regional distant 28% National Cancer Institute (NCI)  SEER database. www.cancer.org

Καρκίνος όρχεων

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο όρχεων lifetime risk: 1 στους 263 (0,4%) Φυλή (λευκούς άντρες στη Βόρεια Ευρώπη)  Οικογενειακό ιστορικό Μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων στο όσχεο, κρυψορχία (ιδιαίτερα όταν η κρυψορχία καθυστερήσει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά)  Υπογονιμότητα (μία ελαφρά αύξηση του κινδύνου) Λοίμωξη από  AIDS www.imop.gr

Καρκίνος όρχεων- screening Αρνητική σύσταση για screening σε εφήβους και ενήλικες άρρενες- Grade D U.S. Preventive Services Task Force, 2011

Grade Definitions (2012)-U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) Ορισμός Πρόταση χρήσης Α Υψηλή βεβαιότητα για σημαντικά οφέλη Παροχή υπηρεσίας Β Υψηλή βεβαιότητα για μετρια οφέλη ή μετρια βεβαιότητα για μετρια προς σημαντικά οφέλη C Μετρια βεβαιότητα για μικρό οφελος-εξατομικευμενη παροχή κατα την κρίση του ιατρού και την επιθυμία του ασθενή Επιλεκτική παροχή D Αποθαρρυνεται η χρήση. Μέτρια ή μεγαλη βεβαιότητα ότι δεν υπάρχει οφελος ή ότι οι κινδυνοι υπερτερουν του οφελους Αποφυγή παροχής I Ανεπαρκή δεδομενα-αδυναμια εκτιμησης Εαν αποφαστει η παροχη , ο ασθενης πρεπει να ενημερωνεται οτι δεν υπαρχουν επαρκη δεδομενα για τους κινδυνους ή τα πιθανα οφελη

Καρκίνος όρχεων- 5ετής επιβίωση Stage 5-Year Relative Survival Rate Localized 99% Regional 96% Distant 73% National Cancer Institute’s Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) database (2003 and 2009)

Συνοψίζοντας.. Περισσότερο από 30% των θανάτων από καρκίνο μπορούν να Προληφθούν, εάν απομακρυνθούν οι ακόλουθοι παράγοντες κινδύνου: Κάπνισμα Αυξημένο ΒΜΙ (υπέρβαρος/παχύσαρκος) Κακή διατροφή με χαμηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών Απουσία φυσικής δραστηριότητας Κατάχρηση οινοπνεύματος Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο HPV Ατμοσφαιρική ρύπανση Ενδοοικιακή ρύπανση από καύση βιομάζας

Στρατηγικές πρόληψης του καρκίνου Αποφυγή των γνωστών παραγόντων κινδύνου Εμβολιασμός έναντι HPV και HBV Έλεγχος των επαγγελματικών κινδύνων Ελεγχόμενη έκθεση στον ήλιο

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας… Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας…