Σχεδιομελέτη προϊόντων με τη χρήση Η/Υ Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Τμήμα Διοίκησης Τεχνολογίας 5 ο εξάμηνο Νοέμβριος 2007 Δρ. Φώτης Χ. Κίτσιος Τεχνολογίες Σχεδιασμού
Περιεχόμενα Περιγραφή της τεχνολογίας Συστήματα σχεδιομελέτης και παραγωγής με χρήση Η/Υ – CAD/CAM Σύνθεση Συστήματος Σχεδιομελέτης με Η/Υ Εφαρμογή Διαδικασία Υλοποίησης
Περιγραφή της τεχνολογίας Χαρακτηριστικά της τεχνολογίας Σκοπός Διαδικασία σχεδιασμού Χρήση Συστημάτων CAD Παράλληλη μηχανική Κόστη στη διάρκεια του κύκλου ζωής
Αυτοματοποίηση Σχεδιασμού – CAD Χαρακτηριστικά της τεχνολογίας Πυρήνα ενός συστήματος CAD αποτελεί το λογισμικό, το οποίο χρησιμοποιεί γραφικά για την αναπαράσταση του προϊόντος, βάσεις δεδομένων για την αποθήκευση του μοντέλου του προϊόντος και οδηγεί τα περιφερειακά για την παρουσίαση του προϊόντος Η χρήση του CAD δεν μεταβάλλει τη φύση της διαδικασίας σχεδιασμού αλλά, όπως δηλώνει η ονομασία του, αποτελεί βοήθημα για το σχεδιαστή του προϊόντος Ο σχεδιαστής διατηρεί τον πρωταρχικό ρόλο στη διαδικασία, από τη φάση της αναγνώρισης του προβλήματος έως αυτήν της υλοποίησης
Τα συστήματα CAD εξασφαλίζουν Ακριβή και εύκολα τροποποιήσιμη γραφική αναπαράσταση του προϊόντος Ο χρήστης έχει στην οθόνη του μια σχεδόν πραγματική άποψη του προϊόντος Επιφέρει οιεσδήποτε τροποποιήσεις Παρουσιάσει τις ιδέες του επί της οθόνης χωρίς πρωτότυπο Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των αρχικών σταδίων της διαδικασίας σχεδιασμού Δυνατότητα για σύνθετη ανάλυση σχεδιασμού σε σύντομο χρόνο. Με την υλοποίηση των μεθόδων Ανάλυσης Πεπερασμένων Στοιχείων ο χρήστης μπορεί να εκτελέσει: Ανάλυση Στατικής, Δυναμικής και Φυσικής Συχνότητας, ανάλυση μεταφοράς Θερμότητας, Πλαστική ανάλυση, Ροής Ρευστού, ανάλυση Κίνησης, ανάλυση Ανοχής, βελτιστοποίηση Σχεδιασμού Καταγραφή και ανάκληση πληροφοριών με συνοχή και ταχύτητα. Με τη χρήση των συστημάτων Διαχείρισης Δεδομένων Προϊόντων (PDM) δίνει τη δυνατότητα αποθήκευσης όλου του ιστορικού του σχεδιασμού και της επεξεργασίας ενός συγκεκριμένου προϊόντος, για μελλοντική χρήση και αναβάθμιση
Σκοπός Σημαντικός επηρεασμός του κόστους Λειτουργικότητα προϊόντος Ποιότητα του τελικού προϊόντος Δυνατότητα απομακρυσμένης συνεργασίας διαφορετικών ομάδων σχεδιασμού
Διαδικασία σχεδιασμού (A)Η παραδοσιακή γενικευμένη διαδικασία σχεδιασμού, και (B)Εφαρμογές Τεχνολογίας Πληροφορικής στη διαδικασία σχεδιασμού. (C)Χρήση περισσότερων του ενός συστήματος ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εφαρμογές CAD - CAE
Χρόνος Ανάπτυξης & Ωφέλιμος χρόνος
Χρήση Συστημάτων CAD Μείωση χρόνου εισαγωγής προϊόντων στην αγορά άρα τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ωφέλιμη διάρκειά του Χρήση στην παράλληλη μηχανική (concurrent engineering) που επηρεάζει σημαντικά το κόστος τη λειτουργικότητα και Την ποιότητα του προϊόντος
Παράλληλη μηχανική
Πωλήσεις Κέρδη Χρόνος (t) Πωλήσεις, Κέρδη σε € ΕισαγωγήΑνάπτυξη ΩριμότηταΠτώση Κύκλος Ζωής Προϊόντος
Διαφορετικές μορφές κύκλου ζωής προϊόντων
Κύκλος ζωής προϊόντος
Πωλήσεις Κέρδη Χρόνος (t) Πωλήσεις, ΚέρδηΕισαγωγή Ανάπτυξη Ωριμότητα Ανανέωση ή Πτώση Κύκλος Ζωής Προϊόντος
Δαπάνες διαδικασίας σχεδιασμού Μικρό ποσοστό του συνολικού κόστους του προϊόντος Αεροδιαστημική βιομηχανία μπορεί να φτάσει και το 40%
Κόστος στη διάρκεια ζωής του προϊόντος
Κατανομή κόστους νέου προϊόντος
Κόστος σχόλια Το τελικό κόστος προϊόντος είναι δυνατό να προβλέπεται κατά τη διάρκεια της φάσης σχεδιασμού Ο άξονας x αναπαριστά τα διάφορα στάδια της διαδικασίας σχεδιασμού Ο άξονας y το κόστος προϊόντος Ο εννοιολογικός σχεδιασμός και ο σχεδιασμός των λεπτομερειών αντιπροσωπεύουν μόνο το 20% του τελικού κόστους κατά το μεγαλύτερο μέρος του, το κόστος προϊόντος καθορίζεται από τα αρχικά στάδια του κύκλου ζωής του, πριν την ολοκλήρωση του αρχικού κύκλου σχεδιασμού Η διακεκομμένη καμπύλη υποδεικνύει τον βαθμό ευκολίας ενσωμάτωσης αλλαγών στο προϊόν
Κατανομή χρόνου ανάπτυξης προϊόντος Τα συστήματα CAD έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν, κατά τα αρχικά στάδια της διαδικασίας σχεδιασμού, ένα ψηφιακό πρωτότυπο του προϊόντος, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς δοκιμών και αξιολόγησης Η ύπαρξη ενός ψηφιακού πρωτοτύπου κατά τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού επιτρέπει την επικέντρωση των προσπαθειών στο στάδιο καθορισμού (αρχικό στάδιο) της διαδικασίας σχεδιασμού και όχι στον επανασχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού
Κατανομή χρόνου ανάπτυξης
Κόστος αλλαγής
Πραγματικά κόστη
Σύγκριση ποσοστού αλλαγών
Περιεχόμενα Περιγραφή της τεχνολογίας Συστήματα σχεδιομελέτης και παραγωγής με χρήση Η/Υ – CAD/CAM Σύνθεση Συστήματος Σχεδιομελέτης με Η/Υ Εφαρμογή Διαδικασία Υλοποίησης
Ορισμός Σχεδιομελέτης και Παραγωγής με χρήση Η/Υ Ως σχεδιομελέτη με χρήση Η/Υ ορίζεται η χρήση της τεχνολογίας των υπολογιστών σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του προϊόντος, και ιδιαίτερα: Δημιουργία Μεταβολή Ανάλυση και Βελτιστοποίηση της μορφής του προϊόντος. Περιλαμβάνει: Την τεχνολογία γραφικών Των βάσεων δεδομένων Της μαθηματικής μοντελοποίησης Της προσομοίωσης και Του ελέγχου δεδομένων για τη δημιουργία του ψηφιακού μοντέλου του προϊόντος
Εφαρμογές του γραφικού μοντέλου Παρουσίαση στον πελάτη υπό πραγματικές συνθήκες λειτουργίας, με χρήση της τεχνολογίας του φωτορεαλισμού. Παραγωγή του προϊόντος, κύρια σε μηχανές ψηφιακής καθοδήγησης (συστήματα σχεδιομελέτης και παραγωγής με χρήση Η/Υ - Computer Aided Design and Manufacture - CAD/CAM), όπου έχουμε αναπαραγωγή στην οθόνη του υπολογιστή της κίνησης του κοπτικού εργαλείου της εργαλειομηχανής, που αποδίδει την μορφή του, πριν από τη πραγματική του κατεργασία. Ανάλυση με πεπερασμένα στοιχεία για έλεγχο αντοχής, συμπεριφορά σε ροή, κατεργασιμότητα, κλπ. και παρουσίαση των αποτελεσμάτων στην οθόνη, για αξιολόγηση και βελτιστοποίηση. Ανάλυση λειτουργικότητας του πρωτοτύπου με τη χρήση τεχνικών εικονικής πραγματικότητας (εικονικό ή πλασματικό πρωτότυπο – Virtual Prototype), για τη μείωση του αριθμού των πρωτοτύπων και για την αξιολόγηση των τεχνικών λύσεων σε πρώιμο στάδιο. Ταχεία παραγωγή πρωτοτύπου και παραγωγή (Rapid Prototype and Manufacturing) Παραγωγή πρωτοτύπων άμεσα από το μοντέλο με χρήση ειδικών μηχανών. Επικοινωνία μεταξύ συνεργαζομένων ομάδων. Ανταλλαγή δεδομένων για τη μεταφορά των μοντέλων, ανταλλαγή εικόνων, συνεργασία ομάδων.
Στάδια Ανάπτυξης Προϊόντος Διακρίνονται δύο κύριες δραστηριότητες: Το στάδιο της μελέτης και ανάπτυξης του προϊόντος (The Design Process) Το στάδιο της παραγωγής (The Manufacturing Process) Η μελέτη και ανάπτυξη του προϊόντος ολοκληρώνεται σε δύο κύκλους, οι οποίοι όμως δεν είναι ανεξάρτητοι μεταξύ τους: Η σύνθεση (Synthesis) και Η ανάλυση (Analysis) Η παραγωγή μπορεί να στηριχθεί σε όλα τα βήματά της σε προϊόντα λογισμικού CAD/CAM, εκτός του Marketing και της Αποστολής
Να μη θεωρηθεί σειριακή διαδικασία εκτέλεσης Υπάρχει μεταφορά αρχείων και σχεδίων από στάδιο σε στάδιο Ενιαία αναφορά στο προϊόν με συστήματα PDM
Σύνθεση Ανάλυση της απαίτησης για το νέο προϊόν, που προέρχεται από έρευνα, από ανάγκη της αγοράς, από μελέτη του ανταγωνισμού Προμελέτη, που περιλαμβάνει τις απαιτήσεις του πελάτη και τη σύνταξη των προδιαγραφών Μελέτη σκοπιμότητας, όπου αξιολογούνται εναλλακτικές ιδέες και σχέδια. Σύλληψη προϊόντος και αξιολόγηση των πρώτων ιδεών και Μοντελοποίηση και προσομοίωση του τελικού προϊόντος
Ανάλυση την ανάλυση της συμπεριφοράς του προϊόντος, όπου χρησιμοποιούνται μοντέλα προσομοίωσης, τόσο υπολογιστικά όσο και πρωτότυπα, την βελτιστοποίηση της μοντελοποίησης και τελική αξιολόγηση του προϊόντος, και την τεκμηρίωση του, με έντυπα και σχέδια
Επίδραση στην παραγωγή του προϊόντος Αρχική ιδέα Φυσικό πρωτότυπο από εύπλαστο υλικό Αλλαγές για ικανοποιητικό πρωτότυπο Σχέδιο 3D Λειτουργικά πρωτότυπα από σχεδιαστές Τεχνίτες παράγουν μοντέλα αντιγραφής Καλούπια Αρχική ιδέα Σχέδιο 3D στ Επιθεώρηση στην οθόνη Η/Υ Ανάλυση με τη χρήση κατάλληλων προγραμμάτων εφαρμογών Καθοδήγηση στις εργαλειομηχανές
Τομείς χρήσης τεχνολογίας CAD-CAM Αρχικά για μηχανολογικές εφαρμογές για δυσδιάστατη σχεδίαση Γενικοί τομείς χρήσεις: Μηχανολογικές εφαρμογές (αεροπορική βιομηχανία, ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία, αυτοκινητοβιομηχανία, προϊόντα συσκευασίας κλπ) Ηλεκτρονικές εφαρμογές (σχεδίαση πλακετών, ολοκληρωμένα κυκλώματα, ηλεκτρολογική σχεδίαση) Κατασκευαστικός τομέας (κατασκευές κτιρίων, οδοποιία, γέφυρες) Χαρτογράφηση (GIS) Ειδικές εφαρμογές (Ένδυμα – Δέρμα)
Κατανομή πωλήσεων CAD/CAM
Κατανομή Εφαρμογών CAD/CAM διεθνώς
CAD/CAM - AEC
Εφαρμογές του CAD στην Ενδυματολογία
Εργαλεία CAD για τη σχεδιομελέτη Διακρίνονται σε τέσσερις κύριες κατηγορίες Βιομηχανικό σχεδιασμό ή σύλληψη του προϊόντος και αντίστροφης σχεδίασης Μοντελοποίηση, σχεδίαση, προσομοίωση Ανάλυση συμπεριφοράς σε συνθήκες εργασίας Ειδικές εφαρμογές
Σύλληψη Προϊόντος Βασικό εργαλείο του Βιομηχανικού Σχεδιασμού Στάδιο του σχεδίου του προϊόντος Δίνονται τα πρώτα σχέδια και η μορφή του προϊόντος Προσδιορίζονται τα κριτήρια μελέτης από τις γενικές απαιτήσεις για το προϊόν Ελέγχεται η λειτουργικότητά του Το λογισμικό ενισχύει τη δημιουργικότητα στο έργο της μετατροπής των απαιτήσεων σε σχέδια προϊόντος
Βιομηχανικός Σχεδιασμός Δημιουργία ιδέας χρήση σκίτσου και εικόνας παρουσίαση εναλλακτικών λύσεων επιλογή της βέλτιστης Χρήση σχεδίων με ήδη τελικά σχέδια και αντίστροφα εξαγωγή σκίτσων, σχεδίων σε τρισδιάστατο περιβάλλον Εισαγωγή κριτηρίων μελέτης σε κάθε στάδιο, ώστε να αποφεύγονται λύσεις που δεν πληρούν τα κριτήρια Επισκόπηση της μελέτης, τόσο στο δυσδιάστατο σχέδιο όσο και στο τρισδιάστατο μοντέλο σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας ή παρουσίασης Δυνατότητα αντίστροφης μελέτης (reverse engineering). Μεταφορά δεδομένων
Απαιτήσεις από ένα σύστημα CAD Ευκολία χρήσης και μάθησης – αποδοτικότητα σε μικρό χρονικό διάστημα Δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης υπαρχόντων σχεδίων Εργαλεία σχεδίασης σε 2-διαστάσεις Απλό αλλά ακριβείας σύστημα τρισδιάστατης μοντελοποίησης Κινηματική ανάλυση σε 2 και 3 διαστάσεις Συμβατότητα και επικοινωνία με σύστημα CAD Σύστημα μοντελοποίησης με επιφάνειες
Σύστημα βιομηχανικού σχεδιασμού στάδια (α-β) (α) Με τη χρήση του StudioPaint ο χρήστης σχεδιάζει μια ποικιλία διαφορετικών σχεδίων του προϊόντος. (β) Το χρώμα και η υφή είναι σημαντικοί παράγοντες για να αποδοθεί η μορφή και ο χαρακτήρας του σχεδίου. Διατίθεται μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και υφής
Σύστημα βιομηχανικού σχεδιασμού στάδια (γ-ε) (γ) Το δυσδιάστατο σκίτσο χρησιμοποιείται ως οδηγός για την δημιουργία του τρισδιάστατου μοντέλου που θα συλλαμβάνει όλο την αρχική πρόθεση του σχεδιαστή. (ε) Υψηλού επιπέδου φωτορεαλισμός και κίνηση για την παρουσίαση και αξιολόγηση του προϊόντος (δ) Υπάρχει εργαλείο για την δημιουργία επιφανειών, με δυνατότητες τομής και αποκοπής επιφανειών με μεγάλη ακρίβεια
Φωτορεαλισμός Εσωτερικός – Εξωτερικός χώρος
Φωτορεαλισμός – Συνολική Εφαρμογή
Αντίστροφη σχεδίαση Ξεκίνησε ως αντιγραφή προϊόντων και σήμερα είναι σημαντική επιστήμη Ιάπωνες για βελτίωση προϊόντων έναντι στον ανταγωνισμό: Αποσυναρμολόγηση Ανάλυση μορφής και λειτουργίας εξαρτημάτων Ανοχές συναρμολόγησης Διαδικασία παραγωγής Με βάση την κατανόηση παράγεται βελτιωμένο προϊόν Ανάπτυξη σήμερα ισχυρών εργαλείων για διευκόλυνση και συμπίεση χρόνου ανάπτυξης προϊόντος Ειδικό λογισμικό για τη σύλληψη της γεωμετρίας του αντικειμένου
Λογισμικό αντίστροφης σχεδίασης Σύλληψη της γεωμετρίας του εξαρτήματος Παρουσίαση τρισδιάστατης μορφής Εκτέλεση απαιτούμενων αλλαγών στο μοντέλο Δοκιμή της απόδοσης Προσομοίωση της διαδικασίας παραγωγής και ελέγχου Χωρίς παραγωγή πραγματικού πρωτότυπου
Διαδικασία Χρήση εργαλειομηχανής μέτρησης συντεταγμένων (coordinate measuring machine) Αισθητήριο επαφής Άμεση επαφή του αισθητηρίου με το εξάρτημα Κεφαλή οπτικής σάρωσης Σύστημα ελέγχου οδηγεί το σύστημα σε συνεχή πορεία Συλλέγει χιλιάδες ανεξάρτητα σημεία για να ορίσει την πραγματική γεωμετρία Όσο περισσότερα σημεία τόσο μεγαλύτερη ακρίβεια αναπαράστασης Αποτύπωση της επιφάνειας του εξαρτήματος Ψηφιακά δεδομένα επεξεργάζονται από το ειδικό λογισμικό του συστήματος CAD/CAM Τρισδιάστατη εικόνα αντικειμένου CNC πρόγραμμα για την κατεργασία του
Μέθοδοι σάρωσης: Επαφή – Οπτική Σάρωση
Νέφος σημείων και δημιουργία επιφάνειας Τα σημεία που έχουν συλλεχθεί χρησιμοποιούνται για την δημιουργία του μοντέλου επιφανειών του προϊόντος Δεν απαιτείται η απόδοση της μορφής του προϊόντος με λειτουργίες μοντελοποίησης συστήματος
Πορεία εκτέλεσης λειτουργίας συστήματος αντίστροφης σχεδίασης Παραγωγή χαρακτηριστικών διατομών σάρωσης υψηλής πιστότητας Εισαγωγή γεωμετρίας (συντεταγμένες σημείων) σε διάφορες τυποποιήσεις. Δημιουργία επιφανειών από τις χαρακτηριστικές διατομές.
Πορεία εκτέλεσης λειτουργίας συστήματος αντίστροφης σχεδίασης Εξέταση της ποιότητας της επιφάνειας με μέτρηση της απόκλισης από τα δεδομένα, διαγράμματα καμπυλότητας διαφόρων μορφών, σκίαση της επιφάνειας, κλπ. Δημιουργία του τελικού μοντέλου του προϊόντος, έτοιμου για κάθετες εφαρμογές, προσομοίωσης, παραγωγής, κλπ.
Αντιπαραβολή αρχικών σημείων με τελική γεωμετρία Αρχικό αντικείμενο, σάρωση δεδομένων με μηχανή σάρωσης, μοντέλο CAD στο οποίο φαίνονται σε έγχρωμη αποτύπωση η απόκλιση των δεδομένων από τη γεωμετρία
Μοντελοποίηση – Σχεδίαση - Προσομοίωση ακριβή και έγκυρη μοντελοποίηση του προϊόντος έμφαση στην ακρίβεια των υπολογισμών ανοχές πάχος τοιχωμάτων γωνίες κλίσης αποστάσεις ασφαλείας απεικόνιση συνήθως με στερεά και λιγότερο με επιφάνειες δυνατότητα δημιουργίας συναρμολόγησης απόδοση της κίνησης καλά γραφικά και σύνδεση με κάθετες εφαρμογές Στερεό Μοντέλο Πολύπλοκη Συναρμολόγηση
Ανάλυση CAE – Μηχανική με τη βοήθεια Η/Υ Μηχανική Ανάλυση αφορά την ανάλυση και αξιολόγηση του μηχανικού σχεδιασμού των προϊόντων Υπολογισμός βάση των Η/Υ των: Λειτουργικών Πρακτικών Κατασκευαστικών παραμέτρων Ανάλυση πεπερασμένων στοιχείων Ανάλυση ανοχής Ανάλυση ιδιοτήτων μάζας Βελτιστοποίηση σχεδιασμού Ανάλυση μηχανισμών Ανάλυση Πεπερασμένων Στοιχείων
Δυναμική μέθοδος αριθμητικής ανάλυσης για εφαρμογές μηχανικής Ανάλυση και μελέτη της λειτουργικής απόδοσης ενός αντικειμένου Χωρισμός σε μικρά δομικά τμήματα – πεπερασμένα στοιχεία Προσδιορισμός λειτουργικών επιδόσεων ενός αντικειμένου ή συνεχούς μέσου Τάσεις και κάμψεις μιας συσκευής Προσομοίωση του αντικειμένου με πεπερασμένο αριθμό διακριτών μεταβλητών Διαχωρισμός σε πλέγμα στοιχείων που συνιστά το μοντέλο του πραγματικού αντικειμένου (Πλεγμάτωση) Κάθε στοιχείο είναι ένα απλό σχήμα (τετράγωνο, τρίγωνο, κύβος ή άλλο πρότυπο σχήμα) Για τα σχήματα αυτά υπάρχουν πληροφορίες από το Πρόγραμμα Πεπερασμένων Στοιχείων – καταγραφή των εξισώσεων ελέγχου με τη μορφή μιας μήτρας ακαμψίας Άγνωστες παράμετροι για κάθε στοιχείο είναι οι μετατοπίσεις στα σημεία των κόμβων, σημεία σύνδεσης των στοιχείων Καταρτίζεται η σφαιρική μήτρα ακαμψίας για ολόκληρο το μοντέλο Αναλύεται ως προς τις άγνωστες μετατοπίσεις στους κόμβους Υπολογίζονται οι τάσεις σε κάθε στοιχείο
Παραδείγματα Ανάλυσης Πεπερασμένων Στοιχείων
Πρόσθετες Εφαρμογές Διαστασιολόγηση με ανάλυση ανοχών Σύνδεση με συστήματα ταχείας πρωτυποποίησης Εργαλειομηχανές Αριθμητικού Ελέγχου Συστήματα Διαχείρισης Δεδομένων (PDM) Συστήματα απαιτήσεων υλικών (MRPII) Συστήματα Προγραμματισμού Επιχειρησιακών Πόρων (ERP) Επικοινωνία με συστήματα τεκμηρίωσης
Εργαλεία CAM – Υποστήριξης Παραγωγής Περιλαμβάνει: μελέτη και προγραμματισμός κατεργασιών παραγωγή προγράμματος οδήγησης εργαλειομηχανών αριθμητικού ελέγχου έλεγχος προγράμματος οδήγησης εργαλειομηχανής έλεγχος αποτελέσματος κατεργασίας προγραμματισμός συστήματος παραγωγής
Παραδείγματα εφαρμογών CAM
Τυπική εφαρμογή συστημάτων CAD/CAM σε βιομηχανικό περιβάλλον Ανάλυση της ροής των δεδομένων και όλο το εύρος των εφαρμογών που καλύπτει ένα σύστημα CAD/CAM στο βιομηχανικό περιβάλλον μιας τυπικής ΜΜΕ για κατεργασία Σχεδιομελέτη με χρήση Η/Υ - Δημιουργία μοντέλου προϊόντος, παραγωγή κατασκευαστικών σχεδίων και τεκμηρίωση του προϊόντος Ανάλυση - Η λειτουργία του μπορεί να απαιτεί περισσότερα του ενός προγράμματα εφαρμογών. Εάν δεν υπάρχουν επαρκή προγράμματα, τότε πρέπει να γίνει ανάπτυξη ειδικού λογισμικού Τμήμα προγραμματισμού κατεργασιών. Μπορεί να εξυπηρετείται και από σύστημα CAPP Τμήμα προγραμματισμού εργαλειομηχανών, που απαιτεί πρόγραμμα CAM Τμήμα επιθεώρησης και προγραμματισμού ρομπότ Αλλαγές που προκύπτουν από το τμήμα του προγραμματισμού των κατεργασιών και του προγραμματισμού των εργαλειομηχανών, τροφοδοτούνται στο τμήμα της σχεδιομελέτης