ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Ιστορία Δ΄ Τάξης

Εισαγωγή Η Σπάρτη δε λαμβάνει μέρος στον επιθετικό πόλεμο κατά των Περσών. Ιδρύεται η Αθηναϊκή Συμμαχία, που αργότερα μετατρέπεται σε ηγεμονία. Η Αθήνα έγινε πλούσια πόλη και κυριάρχησε σχεδόν σε όλο το Αιγαίο. Η Σπάρτη είχε με το μέρος της τις περισσότερες πόλεις της Πελοποννήσου.

Αίτια Πολέμου Οι σχέσεις των δύο πόλεων δεν ήταν καλές. Είχαν διαφορετικά πολιτεύματα. Ο τρόπος ζωής τους ήταν διαφορετικός. Η μεγάλη δύναμη της Αθήνας ανησύχησε τη Σπάρτη. Η εμπορική επέκταση των Αθηναίων στη Δυτική Ελλάδα, γεγονός που ενόχλησε τους Κορίνθιους, που ήταν σύμμαχοι των Σπαρτιατών.

Αφορμές Πολέμου Οι Κερκυραίοι που είχαν διαφορές με τους Κορινθίους, ζήτησαν βοήθεια από τους Αθηναίους. Οι Αθηναίοι, που ενδιαφέρονταν για το εμπόριο της περιοχής, θεώρησαν το γεγονός ως μεγάλη ευκαιρία. Αποφάσισαν λοιπόν να πάνε με το μέρος των Κερκυραίων. Οι Κορίνθιοι προσπάθησαν τότε να βλάψουν τους Αθηναίους στη Μακεδονία.

Ένας εμφύλιος πόλεμος αρχίζει… Η Σπάρτη και οι σύμμαχοί της αποφασίζουν να κηρύξουν τον πόλεμο κατά της Αθήνας. Πόλεμος ανάμεσα σε Έλληνες. Αντιμέτωποι: Η Πελοποννησιακή Συμμαχία και η Αθηναϊκή Συμμαχία. Η Πελοποννησιακή Συμμαχία ήταν πιο δυνατή στην ξηρά και η Αθηναϊκή Συμμαχία πιο δυνατή στη θάλασσα. «Αυτή η ημέρα θα γίνει αρχή μεγάλης συμφοράς για τους Έλληνες.»

Οι κυριότερες φάσεις του πολέμου (1) 431 π.Χ.: Ο στρατός των Πελοποννήσιων κάνει εισβολή στην Αττική και προκαλεί καταστροφές. Οι Αθηναίοι κλείνονται στα Μακρά Τείχη Οι Αθηναίοι αντιδρούν. Ο στόλος λεηλατεί τα παράλια της Λακωνίας. 432 π.Χ.: Πέφτει λοιμός στην Αθήνα. Πέθαναν πολλοί. Ανάμεσά τους και ο μεγάλος αρχηγός της Αθήνας, ο Περικλής.

Οι κυριότερες φάσεις του πολέμου (2) Ο πόλεμος σιγά-σιγά απλώθηκε. Πολλοί όμως είχαν κουραστεί και ήθελαν να σταματήσει ο πόλεμος. Το 421 π.Χ. ο στρατηγός Νικίας αναλαμβάνει την πρωτοβουλία για σύναψη ειρήνης και το πετυχαίνει (Νικίεια ειρήνη). Η ειρήνη δεν κρατά πολύ και ο πόλεμος ξαναρχίζει.

Οι κυριότερες φάσεις του πολέμου (3) Ο Αλκιβιάδης, άνθρωπος υπερβολικά φιλόδοξος, παρέσυρε τους Αθηναίους σε εκστρατεία στη Σικελία εναντίον των Συρακουσών. Αν νικούσαν όλο το εμπόριο θα περνούσε στα χέρια της Αθήνας. Η εκστρατεία έγινε (415-413 π.Χ.) αλλά οι Αθηναίοι ηττήθηκαν.

Οι κυριότερες φάσεις του πολέμου (4) Οι Σπαρτιάτες παίρνουν την απόφαση να δημιουργήσουν και αυτοί ισχυρό στόλο, ικανό να τα βάζει με τον Αθηναϊκό. Ζήτησαν χρήματα από τους Πέρσες… Ο αγώνας μεταφέρεται στη θάλασσα. Σε ναυμαχία που έγινε στις Αργινούσες το 406 π.Χ. νίκησαν οι Αθηναίοι. Η κρίσιμη σύγκρουση γίνεται το 407 π.Χ. στους Αιγός ποταμούς. Οι Αθηναίοι καταστρέφονται. 404π.Χ.: Οι Αθηναίοι υπογράφουν ειρήνη με βαριούς όρους.

Στον χάρτη απεικονίζονται οι συμμαχίες και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του πολέμου 

Αποτελέσματα Χιλιάδες νέοι άντρες σκοτώθηκαν στις πολεμικές συγκρούσεις. Χιλιάδες άμαχοι σφαγιάσθηκαν ή έγιναν δούλοι. Μεγάλες εκτάσεις γης έμειναν ακαλλιέργητες. Δάση και φυτείες καταστράφηκαν ανεπανόρθωτα. Πολλές πόλεις ερειπώθηκαν. Βαρύ πλήγμα στη βιοτεχνία και στο εμπόριο. Η οικονομία των ελληνικών πόλεων κλονίστηκε. Γκρεμίστηκαν ηθικές αξίες και οι άνθρωποι έγιναν σκληροί. Στις σχέσεις επικρατεί η δολιότητα και το δίκαιο του ισχυρότερου. Η πιθανότητα πολιτικής ένωσης των Ελλήνων δεν υπάρχει πλέον. Οι Πέρσες επιστρέφουν ως ρυθμιστές στην αποδυναμωμένη Ελλάδα.