ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Βασιλιάς της Μακεδονίας. Γεννήθηκε το 356 π.Χ. και πέθανε το 323 π.Χ. Ο Αλέξανδρος, γνωστός στην αρχαιότητα ως Μακεδόνας και στους νεότερους χρόνους ως Μέγας, είναι μια από τις μεγαλύτερες μορφές της ιστορίας. Η στρατιωτική και πολιτική του δράση επηρέασε πορεία της ανθρωπότητας στα ελληνιστικά χρόνια. Η εποχή του τον έκανε θρύλο, ενώ η σύγχρονοι ιστοριογράφοι, έδωσαν μεγαλύτερη βαρύτητα στον τεράστιο ρόλο του Αλεξάνδρου, για την εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού στη Μεσόγειο και την Ασία.

ΚΑΤΑΓΩΓΗ, ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε στην Πέλλα, πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Πατέρας του ήταν ο Φίλιππος Β΄, βασιλιάς της Μακεδονίας και μητέρα του η Ολυμπιάδα, κόρη του βασιλιά των Μολοσσών της Ηπείρου. Από πολύ μικρός έδειξε τα πνευματικά και ψυχικά του χαρίσματα. Σε ηλικία δώδεκα χρονών δάμασε το άγριο άλογο «ΒΟΥΚΕΦΑΛΑ», φανερώνοντας έτσι όχι μόνο την εξαιρετική τόλμη, αλλά και την εξυπνάδα του. Αυτό προκάλεσε το θαυμασμό ακόμη και του πατέρα του. Όταν ο Αλέξανδρος έγινε δεκατριών χρονών, ο Φίλιππος ανέθεσε τη μόρφωσή του στο φιλόσοφο Αριστοτέλη. Ο Αριστοτέλης έβαλε στην ψυχή του μαθητή του την απέραντη αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό και το ενδιαφέρον για τα ΓΡΑΜΜΑΤΑ, τις ΤΕΧΝΕΣ και την ΕΠΙΣΤΗΜΗ. Ο Αλέξανδρος αγαπούσε ιδιαίτερα την ΙΛΙΑΔΑ.

Η ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΘΡΟΝΟ Ο Αλέξανδρος μόλις 20 χρονών, ανακηρύχτηκε βασιλιάς της Μακεδονίας, μετά το θάνατο του πατέρα του, το 336 π.Χ. Κατέβηκε στη νότια Ελλάδα, όπου αποδέχτηκαν τη δυναμική παρουσία του. Έτσι οι Θεσσαλοί συμμάχησαν πάλι με τους Μακεδόνες και οι Αμφικτύονες αναγνώρισαν τον Αλέξανδρο ως στρατηγό - αυτοκράτορα.

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ Μετά το συνέδριο της Κορίνθου, όπου αναγνωρίστηκε ως αρχηγός εκστρατείας κατά των Περσών, ο Αλέξανδρος ξαναγύρισε στη Μακεδονία και άρχισε τις προετοιμασίες για την εκστρατεία. Ο στρατός συγκεντρώθηκε στην Πέλλα. Τον αποτελούσαν 30.000 πεζοί, 5.000 ιππείς και βοηθητικά σώματα.

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΓΡΑΝΙΚΟΥ (334 π.Χ.) Οι Πέρσες σατράπες αποφάσισαν να αντιταχθούν στον Αλέξανδρο, με 40.000 στρατό, κατά μήκος της όχθης του Γρανικού ποταμού. Στη μάχη αυτή κινδύνεψε ο Αλέξανδρος να σκοτωθεί από το σατράπη Σπιθριδάτη, που τον πρόλαβε ο ίππαρχος Κλείτος. Μετά το ιππικό επιτέθηκε η μακεδονική φάλαγγα και η μάχη κερδήθηκε από τον Αλέξανδρο.

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΙΣΣΟΥ (333 π.Χ.) Μετά τη Φρυγία, ο Αλέξανδρος υπέταξε την Παφλαγονία και την Καππαδοκία και κατευθύνθηκε στην Κιλικία. Εκεί αρρώστησε σοβαρά. Όταν έγινε καλά, προχώρησε στην Ισσό, όπου είχε συγκεντρωθεί τεράστιος Περσικός στρατός.

Η ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΦΟΙΝΙΚΗΣ, ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ Ο Αλέξανδρος μετά τη νίκη του, αφού έθαψε τους νεκρούς και περιποιήθηκε τους τραυματίες και την οικογένεια του Δαρείου, που ήταν στα χέρια του, κατευθύνθηκε προς το νότο και κατέλαβε τη Συρία και τη Φοινίκη. Στη συνέχεια πήγε στην Αίγυπτο, όπου έγινε δεκτός ως απελευθερωτής από τον περσικό ζυγό και χαιρετήθηκε ως θεός.

Η ΜΑΧΗ ΣΤΑ ΓΑΥΓΑΜΗΛΑ (331 π.Χ.) Ο Δαρείος ετοίμαζε νέο, ακόμη μεγαλύτερο, στρατό, που πλησίαζε το 1.000.000 με 40.000 ιππείς, ελέφαντες και 200 δρεπανηφόρα άρματα, για την αντιμετώπιση 40.000 πεζών και 7.000 Μακεδόνων ιππέων. Ο Αλέξανδρος συνάντησε το Δαρείο κοντά στην πεδιάδα των Γαυγαμήλων. Μολονότι μειονεκτούσε πολύ από άποψη αριθμού στρατιωτών, ο Αλέξανδρος κατόρθωσε να νικήσει, εφαρμόζοντας κι εδώ τη τακτική της λοξής φάλαγγας.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΣΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα , ο Αλέξανδρος ολοκλήρωσε την κατάκτησή του. Η Βαβυλώνα, τα Σούσα, η Περσέπολη, οι Πασαργάδες και άλλες πολυάνθρωπες και πλούσιες πόλεις κυριεύτηκαν χωρίς αντίσταση και οι θησαυροί τους έγιναν κτήμα του Αλεξάνδρου.

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΚΗ (327π.Χ.) Ο Αλέξανδρος, δεν αρκέστηκε στην κατάκτηση του Περσικού κράτους. Αναζήτησε νέες περιπέτειες και νέες κατακτήσεις. Θέλησε να προχωρήσει προς τα ανατολικά, στις Ινδίες. Έτσι, οργάνωσε νέα εκστρατεία και το 327 π.Χ. πέρασε τον Ινδό ποταμό κι έφτασε στη περιοχή του βασιλιά Πώρου, τον οποίο νίκησε και αιχμαλώτισε. Έφτασε ως τον Ύφαση ποταμό αλλά αναγκά-στηκε να επιστρέψει λόγω της εξάντλησης των στρατιωτών του. Την άνοιξη του 324 π.Χ. έφτασε στην Περσέπολη και στα Σούσα και το 323 π.Χ. πήγε στη Βαβυλώνα.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Η συνεχής εργασία, οι πολλές φροντίδες, οι αγρύπνιες και τα συμπόσια είχαν εξαντλήσει την υγεία του Αλεξάνδρου. Ο θάνατος του αγαπημένου του φίλου, Ηφαιστίωνα, που συνέβηκε εντελώς ξαφνικά ύστερα από αρρώστια 7 ημερών, συντέλεσε στην εξασθένησή του. Απεβίωσε στις 13 ΙΟΥΝΙΟΥ του 323 π.Χ. Άλλοι υποπτεύονται δολοφονία. Το πιθανότερο είναι πως έπεσε θύμα των κακουχιών και των τραυμάτων του που ακόμη η τότε ιατρική επιστήμη δεν μπόρεσε να γιατρέψει.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ο Αλέξανδρος είχε δημιουργήσει κάτι μοναδικό στην ιστορία του κόσμου. Βέβαια το πολιτικό αποτέλεσμα της κατάκτησής του, η δημιουργία ενός κράτους που εκτεινόταν από το Ιόνιο πέλαγος μέχρι τον Ινδό ποταμό, από τον Καύκασο και το Τουρκεστάν μέχρι τη Σαχάρα, έπαψε να υπάρχει από την επομένη του θανάτου του. Αλλά οι κατακτήσεις του είχαν συνέπειες μεγάλης σπουδαιότητας στον οικονομικό και τον πνευματικό τομέα. Υπήρχε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη στη γεωργία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο. Στην οικονομική ανάπτυξη συντέλεσε και η νομισματική πολιτική του Αλεξάνδρου. Οι συνέπειες στο πνευματικό πεδίο είναι σπουδαίες. Το σπουδαιότερο ήταν ότι διαδόθηκε με τις εκστρατείες του η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός πολιτισμός στην Ανατολή.

ΕΜΟΡΦΙΛΗ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΟΥ Εκτός από το βιβλίο της Ιστορίας Δ΄ τάξης δημοτικού, χρησιμοποιήθηκαν οι εγκυκλοπαίδειες Δομή – Επιστήμη και Ζωή