Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Κατεύθυνση: Θεωρία και Πολιτική Ανάπτυξης και Διεθνούς Οικονομικής Μάθημα: Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Υπεύθυνος Αντικειμένου: Καθηγ.: Γ. Μέργος Διδάσκων: Π. Πρόντζας Οκτώβριος 2008

Βασικά Στοιχεία ► Ημέρες και Ώρες Διδασκαλίας: Τρίτη 16:00-19:00, Πέμπτη 16:00-18:00. ► Αίθουσα: Αμφιθέατρο 11. ► Τρόπος Αξιολόγησης Φοιτητών: Μια τελική γραπτή εξέταση στην περίοδο των εξετάσεων του τμήματος. Δυνατότητα Πραγματοποίησης Εργασίας. Βαθμολογική Βαρύτητα: 0 έως 2 Βαθμοί (προσθετικοί στον τελικό βαθμό εξετάσεων, μόνο εφόσον αυτός είναι μεγαλύτερος/ ίσος του 5).

Διδακτικά Βιβλία και Βοηθήματα: ► Διδακτικά Βιβλία: Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών - Ασκήσεις, Αθήνα ► Διδακτικό Βοήθημα: Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001.

Χρήσιμη Ιστοσελίδα: ►  Κατάλογος Τμημάτων,  Τηλεκπαίδευση,  Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων.

Περιγραφή Μαθήματος Στόχος του μαθήματος είναι η παρουσίαση και η εξοικείωση με την μέθοδο Ανάλυσης Κόστους /Οφέλους (Cost Benefit Analysis), για την εκτίμηση των επιπτώσεων (θετικών-οφέλη και αρνητικών-κόστη) των αναπτυξιακών έργων στην ευημερία του κοινωνικού συνόλου.

Περιεχόμενο Παραδόσεων (1): ► Αρχικά θα παρουσιασθούν τα κριτήρια των επενδυτικών αποφάσεων, ο κύκλος του αναπτυξιακού έργου και η σύνδεση των αναπτυξιακών έργων με τις δημόσιες επενδύσεις και την αναπτυξιακή πολιτική. ► Στη συνέχεια θα υπάρξει η θεωρητική θεμελίωση της μεθόδου με βάση τα οικονομικά της ευημερίας όπου εξετάζονται οι ατέλειες της αγοράς, οι ατέλειες του κράτους και η έννοια των σκιωδών τιμών.

Περιεχόμενο Παραδόσεων (2): ► Ακολούθως γίνεται αναλυτική παρουσίαση της μεθόδου και των τεχνικών της, που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του μαθήματος. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην έννοια των σκιωδών τιμών, καθώς και στην εκτίμηση των επιπτώσεων στην κατανομή του εισοδήματος και στο περιβάλλον. ► Επίσης, διαχωρίζεται η έννοια της σκοπιμότητας του έργου από άποψη εθνικής ευημερίας από την έννοια της βιωσιμότητας του έργου υπό συνθήκες της αγοράς, καθώς επίσης εξετάζεται ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων.

Περιεχόμενο Παραδόσεων (3): ► Συγχρόνως θα παρουσιάζονται πρακτικές ασκήσεις και εφαρμογές στη χρήση της μεθόδου.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 1η: Έννοια και Σκοπός της Κοινονικο-οικονομικής Αξιολόγησης, Ανάλυση Επενδυτικών Κριτηρίων (ΚΠΑ, ΕΣΑ, ΛΩΚ, ΠΑΚ), Αμοιβαία Αποκλειόμενα Έργα, Ανάλυση Ευαισθησίας. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 2ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 1ο και 6ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 2η: Δημόσιες Παρεμβάσεις, Έργα και Πολιτικές, Κύκλος και Αξιολόγηση Αναπτυξιακών Έργων, Μέθοδος Υπολογισμού «Με και Χωρίς το Έργο». Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη: Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 3ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 3η: Αποτελεσματικότητα και Ευημερία, Κριτήριο Pareto και Αποζημίωσης, Ορισμός και Μέτρηση Κοινωνικής Ευημερίας. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 4ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 2ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 4η: Αξιολόγηση Μέτρων Πολιτικής, Πλεόνασμα Καταναλωτή και Παραγωγού, Επιπτώσεις Επενδυτικών Έργων, Παρεμβάσεις και Αποτυχίες Κράτους. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 5ο και 6ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 3ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 5η: Οικονομική Αξιολόγηση – Σκοπιμότητα Έργου, Εκτίμηση Στοιχείων Κόστους και Οφέλους, Σκιώδεις Τιμές Αγαθών, Συντελεστές Μετατροπής. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 7ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 4ο, 5ο, και 16ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 6η: Κίνδυνος και Αβεβαιότητα – Προεξοφλητικό Επιτόκιο, Ανάλυση Κινδύνου, Υπολογισμός Κοινωνικού Προεξοφλητικού Επιτοκίου. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 8ο και 9ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 7ο και 10ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 7η: Αποτίμηση μη Αγοραίων Αγαθών, Μέθοδοι Υποθετικής Αποτίμησης, Ποιοτικών Χαρακτηριστικών, Κόστους Ταξιδιών, Χρήση Ανάλογης Αγοράς. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 11ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 8ο, 9ο και 13ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 8η: Αξιολόγηση Μέτρων Κοινωνικής Πολιτικής, Στόχος Αναδιανομής Εισοδήματος, Στάθμιση Κατανάλωσης και Επένδυσης. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 10ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 11ο και 18ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 9η: Χρηματοοικονομική Ανάλυση – Βιωσιμότητα του Έργου, Χρηματοοικονομικά Εργαλεία. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 12ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 14ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 10η: Ανάκτηση Κόστους και Ιδιωτική Παροχή Αγαθών, Προσδιορισμός Τέλους Χρήσης, Συνεργασία Ιδιωτικού και Δημοσίου Τομέα. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 13ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 19ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 11η: Εφαρμογές Έργων – Μεταφορές, Περιβάλλον. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 14ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 11ο.

Περιεχόμενα Παραδόσεων ► Διάλεξη 12η: Εφαρμογές Έργων –Εκπαίδευση και Υγεία. Κεφάλαια Βιβλίων για Μελέτη:  Μέργος Γ., Κοινωνικο-οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών, Αθήνα, Μπένου, 2003, κεφ. 14ο.  Boardman A., Greenberg D., Vining A., Weimer D., Cost – Benefit Analysis Concepts and Practice, New Jersey, Prentice Hall, 2001, κεφ. 11ο.

Εργασίες – Θέματα: ► Μεταφορές  Μέθοδοι αξιολόγησης έργων και υποδομών στις μεταφορές.  Εμπειρικές Εφαρμογές Μεθόδων.  Ανάλυση Κόστους Οφέλους Έργων Μεταφορών στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα. ► Περιβάλλον  Μέθοδοι αξιολόγησης έργων βελτίωσης του περιβάλλοντος.  Εφαρμογή Μεθόδων στην Ανάλυση Κόστους Οφέλους Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων.  Η αξιολόγηση περιβαλλοντικών ρυθμίσεων στην Ε.Ε..

Εργασίες – Θέματα: ► Εκπαίδευση  Αξιολόγηση Δημόσιων Δαπανών για την Εκπαίδευση.  Αξιολόγηση ανά Βαθμίδα Εκπαίδευσης. ► Υγεία  Οικονομική Ανάλυση Προγραμμάτων Υγείας.  Αποτελέσματα Μεθόδων Αξιολόγησης Επενδύσεων στην Υγεία.

Εργασίες – Θέματα: ► Δαπάνες Ενίσχυσης της Απασχόλησης  Αξιολόγηση Προγραμμάτων Προώθησης της Απασχόλησης.  Ενεργητικές και Παθητικές Πολιτικές Ενίσχυσης της Απασχόλησης.  Αξιολόγηση Μέτρων Καταπολέμησης της Ανεργίας. ► Δαπάνες Καταπολέμησης της Φτώχειας  Αξιολόγηση Προγραμμάτων Αντιμετώπισης Φτώχειας.  Αξιολόγηση Πολιτικών Βελτίωσης Διανομής του Εισοδήματος.

Εργασίες – Θέματα: ► Εκτίμηση του Κοινωνικού Κόστους  Κατανάλωσης Αλκοολούχων Ποτών,  Κατανάλωσης Τσιγάρων,  Εγκληματικότητας,  Ανεργίας.