H Ιωνική Επανάσταση

Κατά τον 10ο αιώνα π.Χ., τα παράλια της Μικράς Ασίας αποικήθηκαν από τα ελληνικά φύλα (Α’ Αποικισμός).

Γύρω στο 560 π.Χ. ο Κροίσος έθεσε τις Ιωνικές πόλεις υπό λυδική κατοχή. Διατηρήθηκε όμως η τυπική ανεξαρτησία τους.

Είκοσι χρόνια αργότερα, η περιοχή πέρασε στα χέρια των Περσών με τον ακόλουθο τρόπο: ενώ οι Πέρσες ήταν σε πόλεμο με τον Κροίσο, ο Κύρος ζήτησε από τους Ίωνες να του παραδοθούν και να ταχθούν με το μέρος του. Αυτοί αρνήθηκαν, αλλά όταν οι Λυδοί υπέκυψαν, έστειλαν στον Κύρο απεσταλμένους με σκοπό να γίνουν υπήκοοί του, διατηρώντας τα προνόμια που είχαν μέχρι τότε. Όμως, ο Κύρος εκνευρισμένος έστειλε τον στρατηγό του, Άρπαγο να υποδουλώσει τις πόλεις. Εκείνος τα κατάφερε και έπειτα διόρισε τυράννους σε κάθε μια απ’ αυτές.

Άλλοι παράγοντες δυσαρέσκειας των Ιώνων: Οι Πέρσες, με την κατοχή των στενών του Βοσπόρου εμπόδιζαν το εμπόριο στον Εύξεινο Πόντο, προκαλώντας οικονομικό μαρασμό. Οι φορολογία ήταν βαριά. Τα δικαιώματα τους είχαν μειωθεί πολύ, ενώ στερούνταν το πιο βασικό: την ελευθερία.

Κι έτσι, γύρω στο 499 π.Χ. η επανάσταση εξαπλώθηκε στα Μικρασιατικά Παράλια. Μια από τις πόλεις που πρωτοστάτησε ήταν η Μίλητος.

Παρόμοια ανταποκρίθηκαν και οι Ερετριείς, κάτοικοι μιας ακμάζουσας περιοχής της Εύβοιας. Οι Αθηναίοι έστειλαν επίσης 20 τριήρεις, που ενώθηκαν με άλλες 5 απ’ την Ερέτρια και έφτιαξαν έναν μικρό στόλο. Οι Σπαρτιάτες δεν απέστειλαν καμιά βοήθεια.

Έτσι οι Αθηναίοι κι οι Ερετριείς πέτυχαν την άλωση των Σάρδεων, ηττήθηκαν όμως στη ναυμαχία που έγινε στην Έφεσο και στάθηκε καθοριστική για το τέλος της εξέγερσης. Μετά από αυτό το γεγονός οι Αθηναίοι και οι Ερετριείς εγκατέλειψαν τους Ίωνες και έπλευσαν πίσω στην πατρίδα τους.

Τότε ο Αρισταγόρας, βλέποντας ότι η επανάσταση που είχε υποκινήσει αποτύγχανε, έφυγε βόρεια και εγκαταστάθηκε σε μια μικρή πόλη της Θράκης όπου έζησε την υπόλοιπη ζωή του. Ο πεθερός του, ο Ιστιαίος, στάλθηκε ως αντιπρό- σωπος των Περσών στη Μίλητο. Εκείνος όμως άλλαξε στρατόπεδο, πηγαίνοντας με το μέρος των Ιώνων, που δεν δέχτηκαν τη βοήθειά του. Τότε αυτός κατευθύν- θηκε στην Προποντίδα, και ζούσε ως πειρατής, μέχρις ότου δολοφονήθηκε από τους Πέρσες.

Το 494 π.Χ. οι Ίωνες ηττήθηκαν στη ναυμαχία που έγινε στο νησάκι της Λάδης. Ένας από τους λόγους ήταν ότι πολλοί στρατηγοί δωροδοκήθηκαν από τους Πέρσες για να εγκαταλείψουν τους συντρόφους τους στη μέση της ναυμαχίας. Έπειτα οι Πέρσες πολιόρκησαν τη Μίλητο και σύντομα την κατέκτησαν.

Οι κάτοικοι των πόλεων εξανδραποδίστηκαν, σφάχτηκαν, ή διώχτηκαν από τις καμμένες πόλεις τους για πάντα. Έτσι αλήθευσε ο χρησμός που είχε δωθεί στους Μιλήσιους : Και τότε πρωτομάστορα κάθε κακούργας πράξης, Μίλητε, θε να γίνεις το φαγοπότι για πολλούς και δώρα που θαμπώνουν` και μακρομάλληδων πολλών θα πλένουνε τα πόδια της Μίλητος γυναίκες` κι όσο για το μαντείο μου στα Δίδυμα, σε άλλους περνά να το φροντίζουν.