Η ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η αρχαία Ελληνική κατοικία χωρίζονταν στο ιδιωτικό και το επίσημο μέρος σύμφωνα με το Βιτρούβιο. Το επίσημο τμήμα του σπιτιού ονομάζονταν ανδρωνίτης και το ιδιωτικό γυναικωνίτης, χωρίς να χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τις γυναίκες, αλλά αποτελώντας ένα χώρο όπου όλη η οικογένεια περνούσε την ημέρα της.

Ο σαφής διαχωρισμός των ρόλων μεταξύ ανδρών και γυναικών στην αρχαιότητα είχε αντίκτυπο και στη διαμόρφωση των χώρων της κατοικίας, με την ύπαρξη κοινών, αλλά και ξεχωριστών δωματίων για τους άντρες και τις γυναίκες του σπιτιού, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως ο διαχωρισμός των φύλων σ' ένα σπίτι ήταν κάτι ξεκάθαρο και απόλυτο. Στα πλούσια σπίτια οι γυναίκες περιορίζονταν στα διαμερίσματα αυτά τα οποία ήταν αρκετά μακριά από την είσοδο, το λεγόμενο γυναικωνίτη, τους χώρους δηλαδή όπου ύφαιναν, έγνεθαν, φρόντιζαν και καμιά φορά κοιμόντουσαν μακριά από τους άντρες τους, ενώ στα μικρότερα σπίτια ίσως δούλευαν και ξεκουράζονταν σ' ένα δεύτερο πάτωμα.

Ως προς τον τύπο της αρχαίας κατοικίας, παρ' όλες τις διαφορές που υπήρχαν από τόπο σε τόπο, τα αρχαία ελληνικά σπίτια είχαν μεταξύ τους ορισμένα βασικά κοινά στοιχεία. Οι οικίες καλύπτουν μία μεγάλη χρονικά περίοδο, έχοντας ως βασικό δομικό τους στοιχείο τη χαρακτηριστική εσωτερική αυλή, το αίθριο, τον ανοικτό δηλαδή εσωτερικό πυρήνα.

Από το αίθριο ξεκινούσαν και σ' αυτό ανοίγονταν κάποια από τα δωμάτια των κατοίκων, καθώς και τα δωμάτια των επισκεπτών. Στο σπίτι υπήρχαν καθημερινά δωμάτια, κρεβατοκάμαρες, αποθήκες, δωμάτιο για το μαγείρεμα, ίσως κάποιο μαγαζί με δική του είσοδο από το δρόμο, αλλά και γυμναστήρια και μπάνια σε σπίτια βέβαια πολυτελή τα οποία αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Γενικά ο προσανατολισμός του σπιτιού ήταν με πρόσωπο προς το νότο, μία πρακτική που περιγράφεται από τον Ξενοφώντα και τον Αριστοτέλη, γεγονός που έδινε τη δυνατότητα στην αυλή, τα βόρεια δωμάτια και τον επάνω όροφο να εκμεταλλεύονται το μέγιστο του φυσικού φωτός το χειμώνα και να αποφεύγουν τον πολύ ήλιο το καλοκαίρι, όταν ο αυτός βρίσκεται πολύ ψηλά.

Η τεχνική της κατασκευής των αρχαίων επίπλων μοιάζει πάρα πολύ με τις τεχνικές κατασκευής των αντίστοιχων σκευών της προβιομηχανικής εποχής. Τα έπιπλα της αρχαιότητας ήταν όπως και τα σημερινά έπιπλα, ξύλινα, μεταλλικά και λίθινα. Το ξύλο ήταν προφανώς το πιο πρακτικό υλικό, όντας ελαφρύ αλλά και ανθεκτικό, εύκολα μεταφερόμενο και σχετικά φθηνό. Η πέτρα (μάρμαρο, πωρόλιθος και άλλα πετρώματα κατά περιοχή) χρησιμοποιούνταν κυρίως για έπιπλα εξωτερικής χρήσης. Το μέταλλο (χαλκός, σίδερο και κατά περίπτωση μόλυβδος) είχε το πλεονέκτημα του να είναι πιο ανθεκτικό υλικό.

Η διακόσμηση των επίπλων Η διακόσμηση των αρχαίων επίπλων είχε να κάνει με τις εξής τεχνικές: το καπλαμάρισμα , την κάλυψη δηλαδή φτηνών ξύλων με άλλα πιο ακριβά, την επένδυση των ξύλινων επιφανειών με άλλα υλικά πέρα από το ξύλο και συχνά πολύτιμων υλικών όπως το ελεφαντόδοντο, τη διακόσμηση με ψηφίδες, αλλά και τη ζωγραφική διακόσμηση.

ΤΕΛΟΣ Κληνη Εύα Κουρομιχελακη Ελένη Κουλπαλιδη Νάνσυ Κωνσταντίνης Χάρης Βασιλείου Ευαγγελία