« Βασική νομοθεσία Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης » Η ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ « Βασική νομοθεσία Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης » Ζυμβρακάκης Ιωάννης, δάσκαλος Ε.Α.Ε

Η ειδική αγωγή στην Ελλάδα στις αρχές και τα μέσα 20ου αιώνα Η ειδική αγωγή στην Ελλάδα στις αρχές και τα μέσα 20ου αιώνα Ο «Οίκος Τυφλών» 1906/1907 Ειδικό Σχ. Ιδρύματος «Εγγύς Ανατολή», 1923 Παιδολογικόν Ινστιτούτον Αθηνών, 1925 Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων, 1930 «Ειδικόν Σχολείον Αναπήρων Παίδων», 1937     το «Εθνικό Ίδρυμα Κωφαλάλων», 1937 Ίδρυση «Πρότυπου Ειδικού Σχολείου Αθηνών», 1937 ο «Φάρος Τυφλών» , 1946

Η ειδική αγωγή στην Ελλάδα στις αρχές και τα μέσα του 20ου αιώνα Η ειδική αγωγή στην Ελλάδα στις αρχές και τα μέσα του 20ου αιώνα ο «Ιατροπαιδαγωγικός Σταθμός του Μορφωτικού Συλλόγου Αθηναίων», 1954 η «Ελληνική Εταιρία Υγιεινής και Νευροψυχιατρικής του Παιδιού» το « Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής», 1956 το «Ψυχολογικό Κέντρο» Β. Ελλάδος, 1961 το «Στουπάθειον», 1962 το «Κέντρον Εκπαιδεύσεως Σπαστικών Παιδιών», 1967 Σύσταση Γραφείου  Ειδικής Εκπαιδεύσεως στο Υπ. Παιδείας, 1969 Ίδρυση «Σικιριαρίδειου Ιδρύματος», 1971 «Ίδρυση Δ/νσης Ειδικής Αγωγής στο ΥΠ.Ε.Π.Θ.», Π.Δ. 147/1976 Λειτουργία ειδικού γυμνασίου για παιδιά με κινητικά προβλήματα, 1980 

Ο νόμος 1143/81 «νόμος περί Ειδικής Αγωγής, επαγγελματικής εκπαιδεύσεως, απασχολήσεως και κοινωνικής μερίμνης των αποκλινόντων εκ του φυσιολογικού ατόμων». «Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η παροχή ειδικής αγωγής και ειδικής επαγγελματικής εκπαιδεύσεως εις αποκλίνοντα εκ του φυσιολογικού άτομα, η λήψις μέτρων κοινωνικής μερίμνης και η αντίστοιχος προς τας δυνατότητάς των ένταξις αυτών εις την κοινωνικήν ζωήν κλπ.» Στα παιδιά με ειδικές ανάγκες περιλαμβάνονται μαθητές από την «κοινωνική αλητεία», χανσενικοί κλπ η Ειδική Αγωγή παρέχεται μόνον σε ειδικά σχολεία, ειδικές τάξεις και ιδρύματα.

ο νόμος 1566/85 ( 1 ) τα αποκλίνοντα εκ του φυσιολογικού άτομα μετονομάζονται σε άτομα με ειδικές ανάγκες ο ορισμός τους παραμένει ακριβώς ο ίδιος, ιατρογενής στόχος είναι η ένταξη στην παραγωγική διαδικασία και στην αλληλοαποδοχή τους από το κοινωνικό σύνολο

ο νόμος 1566/85 ( 2 ) Επιχειρείται: ο νόμος 1566/85 ( 2 ) Επιχειρείται: H στρατηγική της ένταξης, μέσω της λειτουργίας ειδικών τάξεων στα γενικά σχολεία η σταδιακή ένταξη των ιδιωτικών σχολείων στο δημόσιο τομέα η μεταβίβαση αποκλειστικά στο ΥΠ.Ε.Π.Θ. όλων των αρμοδιοτήτων που αφορούσαν ζητήματα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (γενικής- επαγγελματικής) η διδασκαλία μίας ξένης γλώσσας στα ειδικά σχολεία η εκτύπωση με το σύστημα Braille διδακτικών βιβλίων για τυφλούς κ.ά.

ο νόμος 1566/85 ( 3) Ωστόσο, δεν προβλέπει μετεκπαίδευση-επιμόρφωση σε θέματα ειδικής αγωγής για τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν προβλέπει την Ίδρυση Τμήματος Ειδικής Αγωγής στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δε θεσμοθετεί τη δυνατότητα μεταπτυχιακών σπουδών Ειδικής Αγωγής στα πανεπιστήμια καθορίζει ως αρμόδιο για το ιατροδιαγνωστικό-συμβουλευτικό έργο το Υπουργείο Υγείας Πρόνοιας και όχι το ΥΠ.Ε.Π.Θ. διατηρεί την επικάλυψη αρμοδιοτήτων και διαιωνίζει τη σύγχυση στο έργο των σχολικών συμβούλων Γενικής και Ειδικής Αγωγής.

Ειδικότερες ρυθμίσεις (νόμοι, προεδρικά διατάγματα, Υπ. Απ.) «Προφορικές ή γραπτές εξετάσεις μαθητών με ειδικές ανάγκες», Π.Δ. 465/1981 «Οργάνωση και λειτουργία των μονάδων ειδικής αγωγής», Π.Δ 603/1982 «Ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα γυμνασίων και λυκείων ειδικής αγωγής», Π.Δ. 172/1986 Ν. 1771/1988: «Τροποποίηση και συμπλήρωση του συστήματος εισαγωγής σπουδαστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» [άρθρο 4,παρ. 10 «Τμήματα στα οποία επιτρέπεται καθ’ υπέρβαση εγγραφή τυφλών ή κωφών] Ν. 1824/1988: «Ρύθμιση εκπαιδευτικών θεμάτων» «Επιλογή σπουδαστών για τις σχολές και τα Τμήματα της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. “Φυσικώς αδύνατοι” υποψήφιοι», Π.Δ. 238/1988

κίνημα για ανθρώπινα δικαιώματα. Συνεκπαίδευση (inclusion) Σεβασμός στη Διαφορετικότητα Κοινωνική Συμμετοχή Ισοτιμία Προσπελασιμότητα σε όλους τους τομείς της ζωής

ο νόμος 2817/2000 ( 1 ) «Εκπαίδευση των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και άλλες διατάξεις» Επαναδιατυπώνεται η ορολογία της ειδικής αγωγής και δίνεται έμφαση στις κοινές εκπαιδευτικές ανάγκες των ατόμων με ειδικές ανάγκες Γίνεται αναφορά σε «σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες, αυτισμό και αναπτυξιακές διαταραχές» (άρθρο 1, παράγραφος 2, εδάφιο στ’).  Παράλληλα, για πρώτη φορά γίνεται αναφορά (εδάφιο ε’) σε μαθησιακές δυσκολίες της γλώσσας και των μαθηματικών (δυσλεξία, δυσαναγνωσία, δυσαριθμησία) Προβλέπονται μέτρα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες της προσχολικής ηλικίας και για όσα από αυτά έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση

ο νόμος 2817/2000 ( 2) Προωθείται η αρχή της ένταξης και περιορίζεται το ειδικό σχολείο μόνο για περιπτώσεις παιδιών με σοβαρές δυσκολίες (άρθρο 1, παράγραφος 12).  Καθιερώνεται ο θεσμός των «περιοδευόντων (ειδικών) εκπαιδευτικών» θεσμοθετείται η κατάρτιση εξατομικευμένων προγραμμάτων Θεσμοθετείται στην έδρα κάθε νομού η λειτουργία διεπιστημονικής ομάδας διάγνωσης-υποστήριξης με την επωνυμία «Κέντρο Διάγνωσης Αξιολόγησης και Υποστήριξης» (Κ.Δ.Α.Υ.) Δημιουργούνται νέες ειδικότητες προσωπικού Ειδικής Αγωγής

ο νόμος 2817/2000 ( 3 ) Εξασφαλίζεται η παροχή μέσων διδασκαλίας σύγχρονης τεχνολογίας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες Αναγνωρίζεται η νοηματική ως επίσημη γλώσσα των κωφών Ιδρύεται Τμήμα Ειδικής Αγωγής στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για την επιστημονική έρευνα όλων των ζητημάτων της Ειδικής Αγωγής

Ο νόμος 3699/2008 ( 1) Εισάγει για πρώτη φορά στην ιστορία- την υποχρεωτικότητα στην ειδική αγωγή, εναρμονίζοντάς την πλήρως με τις διατάξεις που αφορούν τη γενική εκπαίδευση Εισάγει τον όρο «Ειδική Αγωγή & Εκπαίδευση» ή ΕΑΕ, ο οποίος αντικαθιστά το όρο «Ειδική Αγωγή»  Δίδει έμφαση στη λειτουργικότητα και τη δυνατότητα για συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία και όχι στην αναπηρία καθαυτή Μετονομάζει τα ΚΔΑΥ (Κέντρα Διάγνωσης, Αξιολόγησης & Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών) σε ΚΕΔΔΥ και Επαναπροσδιορίζει και επεκτείνει τις αρμοδιότητες των ΚΕΔΔΥ

Ο νόμος 3699/2008 ( 2 ) Εισάγει το θεσμό της αξιολόγησης και της γνώμης των γονέων & κηδεμόνων στο σχεδιασμό των εξατομικευμένων ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων των παιδιών τους Εισάγει το θεσμό των τμημάτων «πρώιμης παρέμβασης» στα νηπιαγωγεία ΕΑΕ, για παιδιά προσχολικής ηλικίας Εισάγει την αντιστοίχιση και την ισοτιμία όλων των βαθμίδων ειδικής προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, προεπαγγελματικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης με τα αντίστοιχα σχολεία της γενικής εκπαίδευσης Παρατείνει το όριο ηλικίας για τη φοίτηση σε αυτοτελείς ΣΜΕΑΕ και μετά το 22ο έτος, μετά από εισήγηση του αρμοδίου ΚΕΔΔΥ

Ο νόμος 3699/2008 ( 3 )  Κωδικοποιεί για πρώτη φορά όλες τις ειδικότητες των εκπαιδευτικών ΕΑΕ, ανά κατηγορία αναπηρίας Συστήνει όλους τους κλάδους εκπαιδευτικών ΕΑΕ, ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού (ΕΕΠ) όλων των ειδικοτήτων Διευρύνει τις αρμοδιότητες και τη συμμετοχή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στην Ειδική Αγωγή & Εκπαίδευση

«Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, ανεξάρτητα από την έκταση της δυσλειτουργίας τους, έχουν μια απεριόριστη δυνατότητα να γίνουν – όχι αυτό που θέλουμε εμείς, αλλά αυτό που υπάρχει μέσα τους.» Leo Buscaglia  

Σας ευχαριστώ!!