Η εισφορά του δικαίου του ανταγωνισμού στην ανάπτυξη ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ν. ΤΖΟΥΓΑΝΑΤΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

2 Ι. Διαπιστώσεις: O αποτελεσματικός ανταγωνισμός παρέχει κίνητρο στις επιχειρήσεις: ● να μειώσουν το κόστος τους ● να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους ● να επενδύσουν στην καινοτομία προκειμένου να προσελκύσουν τον καταναλωτή με χαμηλότερες τιμές και καλύτερη ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών.

3 Επιτυγχάνοντας τη μείωση των τιμών και τη βελτίωση της ποιότητας προϊόντων & υπηρεσιών ο ανταγωνισμός συμβάλλει στην ανάπτυξη με: ● τη μείωση του πληθωρισμού, ● τη δημιουργία ενός σταθερού μακροοικονομικού περιβάλλοντος, ● τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ● το άνοιγμα των αγορών (με αντίστοιχο περιορισμό των προστατευτικών τάσεων του κράτους) ● την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

4 Μακροοικονομικές και κλαδικές μελέτες αποδεικνύουν τη σημαντική επίδραση του ανταγωνισμού στην οικονομική ανάπτυξη. Σε περιπτώσεις οικονομικής δυσπραγίας, όπου η χρήση μακροοικονομικών εργαλείων δεν είναι σε θέση να συμβάλλει ουσιωδώς στην οικονομική ανάπτυξη, αναδεικνύεται η σημασία των μικροοικονομικών εργαλείων και ειδικότερα της πολιτικής ανταγωνισμού.

5 ΙΙ. Ερωτήματα: ► ► Πως μπορεί να μεγιστοποιηθεί η συμβολή του ανταγωνισμού στην οικονομική ανάπτυξη; ► ► Πως μπορεί να εισφέρει προς αυτήν την κατεύθυνση η πολιτική ανταγωνισμού; ► ► Ποιά ήταν μέχρι τώρα, ποιά μπορεί και ποιά πρέπει να είναι η συμβολή του κάθε παράγοντα παραγωγής πολιτικής ανταγωνισμού στην οικονομική ανάπτυξη;

6 ΙΙΙ. Πολιτική ανταγωνισμού και ανάπτυξη Η πολιτική ανταγωνισμού συντίθεται από: 1. την πολιτική της Αρχής που έχει την ευθύνη εφαρμογής του δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού, δηλ. της Επιτροπής Ανταγωνισμού, 2. την κυβερνητική πολιτική και 3. την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης

1. Η συμβολή της Επιτροπής Ανταγωνισμού Συμβολή σε σταθερό ανταγωνιστικό περιβάλλον με τη ημιουργία ασφάλειας δικαίου που απαιτεί: Συμβολή σε σταθερό ανταγωνιστικό περιβάλλον με τη δημιουργία ασφάλειας δικαίου που απαιτεί: πλήρως αιτιολογημένες αποφάσεις ● πλήρως αιτιολογημένες αποφάσεις βασισμένες σε στέρεη οικονομική ανάλυση ● βασισμένες σε στέρεη οικονομική ανάλυση συνεπή εφαρμογή του νόμου χωρίς πολιτικές ● συνεπή εφαρμογή του νόμου χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες και χωρίς προσπάθεια σκοπιμότητες και χωρίς προσπάθεια «εντυπωσιασμού» με υπέρογκα πρόστιμα «εντυπωσιασμού» με υπέρογκα πρόστιμα ● όμοια μεταχείριση ιδιωτικής και κρατικής συμπεριφοράς (Νομολογία CIF του ΔΕΕ) ● σαφείς κατευθυντήριες προς επιχειρήσεις 7

1. Η συμβολή της Επιτροπής Ανταγωνισμού (συνέχεια) ► Πολιτική προστασίας του ανταγωνισμού ως διαδραστικής διαδικασίας που προκύπτει από την ελευθερία επιχειρηματικής δράσης & ανοικτές αγορές ► Ο προσανατολισμός σε συγκεκριμένα οικονομικά αποτελέσματα ακυρώνει την οικονομική ελευθερία Η ανταγωνιστικότητα επιτυγχάνεται υπό συνθήκες Η ανταγωνιστικότητα επιτυγχάνεται υπό συνθήκες ανταγωνισμού, όχι με τη δημιουργία «εθνικών ανταγωνισμού, όχι με τη δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών» πρωταθλητών» ► Ισορροπία μεταξύ προστασίας του ανταγωνισμού και προστασίας της καινοτομίας 8

2. Η συμβολή της κυβερνητικής πολιτικής Η κυβερνητική πολιτική συνδιαμορφώνει την πολιτική ανταγωνισμού. Κύρια καθήκοντα της: ● σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον ● παραμερισμός εμποδίων εισόδου στις αγορές ● κατάργηση περιττών περιορισμών της επιχειρηματικής συμπεριφοράς ● σαφής στόχευση της πολιτικής ανταγωνισμού ● αποχή από συμπεριφορές που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ● δημιουργία συνεργειών πολιτικής ανταγωνισμού και πολιτικής προστασίας του καταναλωτή 9

3. Η συμβολή της πολιτικής της ΕΕ Η πολιτική ανταγωνισμού της ΕΕ έχει καθοριστική συμβολή στην λειτουργία του ανταγωνισμού ως παράγοντα ανάπτυξης, αφού επιδιώκει με συνέπεια: ● βελτίωση των μηχανισμών εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού ● το άνοιγμα αγορών (τηλεπικοινωνίες, ενέργεια) προάγοντας τεχνολογία και επενδύσεις και ● ομοιόμορφες συνθήκες ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά παραμερίζοντας στρεβλώσεις κρατικής προέλευσης και τον έλεγχο κρατικών ενισχύσεων 10

IV. Συμπέρασμα ► ► Ενώ η ΕΕ σταθερά δημιουργεί τις προϋποθέσεις βελτίωσης του ανταγωνισμού και ανοίγματος αγορών ► ► Ενώ η Επιτροπή Ανταγωνισμού απαιτείται μεν να γίνει πιο αποτελεσματική, αλλά έχει αναμφισβήτητα βελτιώσει την ποιότητα του έργου της ► ► Η κυβερνητική πολιτική παραμένει ο «αδύναμος κρίκος»: ασαφής, απρόθυμη στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, πρόθυμη – αντιθέτως – για παρεμβάσεις στο έργο της Επιτροπής, αλλά και στην αγορά, δεν φαίνεται ακόμη ικανή να παίξει τον δικό της ρόλο στην ανάπτυξη δια μέσου του ανταγωνισμού. 11