ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΚΑΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Δεισιδαιμονίες Δεισιδαιμονίες στο Βυζάντιο είναι τα ανεξήγητα φαινόμενα που συμβαίνουν στον ίδιο τον άνθρωπο (όνειρα, θάνατος κλπ) καθώς και πολλά από τα φυσικά φαινόμενα που δείχνουν μια δύναμη, την οποία ο άνθρωπος δυσκολεύτηκε να εξηγήσει, γέννησαν μέσα στη ψυχή του πρωτόγονου ανθρώπου το φόβο απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις και στα όντα που τις προκαλούν. Η δεισιδαιμονία είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από τη λέξη δείδω και τη λέξη δαίμονας. Είναι ένας παράλογος φόβος, γιατί δεν έχει σχέση με λογικές εξηγήσεις, βασίζεται μάλλον στη διαίσθηση απέναντι στις μυστηριώδεις υπερφυσικές δυνάμεις, για τις οποίες υπάρχει πίστη ότι ενεργούν κατά του ανθρώπου.

Ιερά λείψανα Ιερά λείψανα στο βυζάντιο είναι τα οστά των Αγίων και φυλάσσονται σε λειψανοθήκες εκπληκτικής ασημουργικής τέχνης.

Ιερά λείψανα εικόνες

Δεισιδαιμονίες εικόνες

Αποτροπαϊκά φυλαχτά μαγικού χαρακτήρα στα οποία ανακατεύονται χριστιανικά, ιουδαϊκά και παγανιστικά στοιχεία, προστατευτικά εγκόλπια με χαραγμένες επάνω τους «ευλογίες» από διάφορα προσκυνήματα καλύπτουν την πλευρά της ιδιωτικής λατρείας. Η δημόσια λατρεία παρουσιάζεται με ιερά σκεύη από τους ναούς, η ζωή του βυζαντινού ανθρώπου στο σπίτι με κεραμικά, λυχνάρια, κοσμήματα και ό,τι άλλο εξυπηρετούσε την καθημερινότητα.  

Μαζί με τη θρησκευτικότητα συναντούσε κανείς και τη δεισιδαιμονία Μαζί με τη θρησκευτικότητα συναντούσε κανείς και τη δεισιδαιμονία. Η αγάπη που είχαν οι Βυζαντινοί για τα άγια λείψανα φαίνεται από την υπερηφάνειά τους για τις μεγάλες συλλογές της Κωνσταντινούπολης. Κάθε αιώνα πρόσθεταν καινούρια λείψανα. Τις βάσεις αυτής της συλλογής του παλατιού τις είχε βάλει η αγία Ελένη, τον καιρό του Κωνσταντίνου A.

Ο Ηράκλειος πρόσθεσε πολλά από τα ιερά αντικείμενα των παθών, που τα φύλαγαν στα Ιεροσόλυμα, για να τα σώσει από τους Πέρσες και τους Άραβες —το Τίμιο Ξύλο του Σταυρού, το Άγιο Αίμα, τον Ακάνθινο Στέφανο, τη Λόγχη, τον Άρραφο Χιτώνα και τα Καρφιά. Τα σώματα των αγίων συνέρρεαν από παντού. Η αγία Ελένη είχε φέρει τον Δανιήλ. Ο άγιος Τιμόθεος, ο άγιος Ανδρέας και ο άγιος Λουκάς έφτασαν επί Κωνσταντίνου, ο Σαμουήλ επί Αρκαδίου και ο Ησαΐας επί Θεοδοσίου Β', οι Τρεις Παίδες επί Λέοντος Α', η αγία Άννα επί Ιουστινιανού και η Μαρία η Μαγδαληνή και ο Λάζαρος επί Λέοντος ΣΤ'. Ο Ρωμανός Α' πρόσθεσε το μανδήλιον της Εδέσσης, ο Νικηφόρος Φωκάς την κόμη του αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού και ο Ιωάννης Τσιμισκής τα σάνδαλα του Χριστού. Το μανδύα του Ηλία τον φύλαγαν στη Νέα, τους άρτους του θαύματος κάτω από την κολόνα του Κωνσταντίνου, ενώ τα κειμήλια της Παναγίας τα έβλεπε κανείς στις εκκλησίες της, στις Βλαχέρνες και στην εκκλησία των Χαλκοπρατείων. 

Τα μουσεία των ιερών λειψάνων ήταν μοναδικά σε όλο τον κόσμο Τα μουσεία των ιερών λειψάνων ήταν μοναδικά σε όλο τον κόσμο. Και, παρ’ όλο που το κράτος δεν επιθυμούσε να έρχονται στην Κωνσταντινούπολη ξένοι χωρίς άδεια, τους προσκυνητές που επιθυμούσαν να προσκυνήσουν τα ιερά λείψανα τούς ενθάρρυνε πάντα και τους βοηθούσε. Η ιστορία της εικονομαχίας μας δείχνει τι σημασία είχαν για τους Βυζαντινούς οι άγιες εικόνες. Τα ιερά όμως αυτά αντικείμενα είχαν και μεγάλη άξια πρακτική.  Κάποιες δεισιδαιμονίες είναι:

Μαύρες γάτες Τις μαύρες γάτες τις θεωρούσαν από παλιά στις δυτικές κουλτούρες ως σημάδι κακής τύχης και τις έχουν συνδέσει με μάγισσες, ενώ πολλές κουλτούρες πιστεύουν πως όταν μια μαύρη γάτα διασχίζει τον δρόμο σου, αυτό σημαίνει πως θα σε βρει κάποια καταστροφή ή ακόμα και θάνατος.

Χυμένο αλάτι Είναι μια παλιά δεισιδαιμονία αυτή που θέλει όταν χύνεις κατά λάθος αλάτι να είναι ένα κακό σημάδι. Πιστεύεται πως η καταγωγή της κρατάει από τη χριστιανική παράδοση, επειδή ο Ιούδας ο Ισκαριώτης είχε ρίξει επίτηδες αλάτι στο Μυστικό Δείπνο λίγο πριν παραδώσει τον Ιησού. Μέχρι πρόσφατα το αλάτι ήταν πολύ ακριβό, έτσι το να το χύνεις ήταν μια ιδιαίτερη γρουσουζιά.

Σπασμένοι καθρέφτες Είναι συνηθισμένη πρόληψη πως ένας σπασμένος καθρέφτης θα φέρει εφτά χρόνια κακής τύχης. Πιστεύεται πως αυτή η πεποίθηση έχει τη βάση της στην ιδέα πως ένας καθρέφτης μπορεί να «παγιδεύσει» ένα μέρος της ψυχής σου. Έτσι όταν ένας καθρέφτης σπάει, μέρος από τη ψυχή σου σπάει κι αυτή.

Περπατώντας κάτω από σκάλες Περπατώντας κάτω από μία σκάλα θεωρείται ευρέως πως είναι γρουσουζιά. Παρά κάποιες θεωρίες που υποστηρίζουν πως αυτό έχει να κάνει με το τρίγωνο που σχηματίζεται από τη σκάλα που αντιπροσωπεύει την Αγία Τριάδα της χριστιανοσύνης, η πιο πιθανή εξήγηση είναι πολύ πιο απλή και προφανής.

Ο αριθμός 13 Η πεποίθηση πως το νούμερο 13 είναι άτυχο είναι τόσο διαδεδομένη, που οι ρίζες της είναι ασαφείς. Διαφορετικές θεωρίες τη συνδέουν με τη χριστιανική παράδοση, τη λαϊκή παράδοση των Βίκινγκ και τον περσικό ζωδιακό κύκλο. Ο συγκεκριμένος φόβος της Παρασκευής και 13ης κρατάει από το 19ο αιώνα, συνδυάζοντας δύο παλιές προλήψεις: το φόβο του αριθμού 13 και την πεποίθηση πως οι Παρασκευές είναι άτυχες μέρες.

Πηγές e-homoreligiosus.blogspot.gr www.tovima.gr www.alexiptoto.com el.wikipedia.org www.google.gr

Ονόματα Κοσμαδάκη Ευαγγελία Μοραντζή Θεοδώρα Β'2