Βρίσκομαι σήμερα εδώ για να μιλήσουμε για Γεια σας φίλοι μου! Βρίσκομαι σήμερα εδώ για να μιλήσουμε για τα επαγγέλματα στην Aρχαία Ελλάδα. Γνωρίζετε αν εργάζονταν όλοι οι πολίτες στην αρχαιότητα; Πολλοί από τους Αθηναίους πολίτες στην κλασική εποχή δεν ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν. Άλλοι ήταν εισοδηματίες γαιοκτήμονες, ενώ άλλοι κατείχαν βιοτεχνίες και εργαστήρια. Εξάλλου οι ελεύθεροι πολίτες πίστευαν ότι πρέπει να είναι απαλλαγμένοι από τις εργασίες για να μπορούν να ασχολούνται μόνο με τις υποθέσεις της πόλης, με τα κοινά. Γι΄ αυτό το λόγο έχουμε και ανάπτυξη του θεσμού της δουλείας. Η θέση της γυναίκας ήταν κυρίως στο σπίτι και ελάχιστες μπορούσαν να κάνουν δουλειές επί πληρωμή όπως οι άντρες.
«Η αργία είναι απαραίτητη τόσο για την ανάπτυξη της αρετής όσο και για την εκτέλεση των καθηκόντων» Αριστοτέλης
Ποια ήταν τα επαγγέλματα στην Aρχαία Ελλάδα; Ήδη γνωρίσατε κάποια από το μάθημα σας «Τα επαγγέλματα των αρχαίων Αθηναίων » Ο Αριστοφάνης στην κωμωδία του «Όρνιθες» μας λέει τα εξής: «.....τα χαράματα μόλις λαλήσει ο πετεινός, όλοι αμέσως ξυπνούν, στις δουλειές τους να πάνε, ο χαλκιάς, ο αλευράς, ο ταμπάκης κι όσοι φτιάνουν ασπίδες ή λύρες∙ μαζί κανατάς, παπουτσής και λουτράρης» στιχ. 493-497
ωρα για παιχνιδι !!! Πάμε να γνωρίσουμε και εμείς κάποια από τα επαγγέλματα των αρχαίων προγόνων μας. Να προσπαθήσετε να δώσετε ένα τίτλο σε κάθε ένα από τα επαγγέλματα που θα βλέπετε. Για κάθε σωστή απάντηση παίρνετε πέντε βαθμούς. Ποιος θα μαζέψει τους περισσότερους βαθμούς;
Οι θρησκευτικές τελετές οργανώνονταν από τους ιερείς, οι οποίοι ήταν απλοί πολίτες που επιλέγονταν να κάνουν αυτή τη δουλειά, χωρίς καμιά ειδική εκπαίδευση. Η δουλειά τους ήταν να ευχαριστούν τους Θεούς με τις θυσίες που έκαναν.
Ελάχιστοι ήταν οι διδάσκαλοι στην αρχαιότητα, γιατί η εκπαίδευση δεν ήταν υποχρεωτική και συνεπώς δε μορφώνονταν όλα τα παιδιά. Δεν χρειάζονταν ειδικά προσόντα για να κάνουν τη δουλειά τους. Μπορούσε ο καθένας να γίνει δάσκαλος. Οι δάσκαλοι ήταν ο παιδαγωγός, ο γραμματιστής και ο κιθαριστής.
Από αρχαιοτάτων χρόνων οι Έλληνες ταξίδευαν και έκαναν εμπόριο Από αρχαιοτάτων χρόνων οι Έλληνες ταξίδευαν και έκαναν εμπόριο. Ο έμπορος κυβερνούσε το σκάφος, με το οποίο ξαξίδευε και πολύ συχνά ήταν και ο ιδιοκτήτης του. Οι έμποροι έπρεπε να ήταν και καλοί επιχειρηματίες, για να πετύχουν στη δουλειά τους.
Ο Αθηναίος ιστορικός Ξενοφώντας μας λέει τα εξής για τους εμπόρους: «για το πάθος τους για τα σιτηρά, σαλπάρουν αναζητώντας τα εκεί όπου ακούν πως υπάρχουν σε αφθονία, διασχίζουν τις θάλασσες από το Αιγαίο ως τον Εύξεινο Πόντο και τη Σικελία. Αφού αγοράσουν όσο περισσότερα μπορούν, τα στοιβάζουν στο πλοίο με το οποίο ταξιδεύουν. Όταν έχουν ανάγκη από χρήματα, μεταφέρουν το φορτίο τους εκεί όπου ακούν πως τα σιτηρά θα πιάσουν καλύτερη τιμή, κι εκεί τα βγάζουν για πούλημα.”
Οι αγρότες καλλιεργούσαν δημητριακά (κριθάρι και σιτάρι), αμπέλια, ελιές και στις ορεινές περιοχές είχαν μελίσσια. Οι περισσότεροι αγρότες είχαν δικά τους κτήματα ή νοίκιαζαν και ζούσαν όλοι μαζί σε χωριά για να προστατεύει και να στηρίζει ο ένας τον άλλο. Η ζωή τους ήταν αρκετά σκληρή και η σοδειά τους εξαρτιόταν πάντοτε από τις καιρικές συνθήκες.
Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για τους ψαράδες. Γνωρίζουμε ότι πουλούσαν τα μικρά ψάρια όπως σαρδέλες, μαρίδες κ.α στους φτωχούς και τα εκλεκτά ψάρια όπως μπαρμπούνια και λιθρίνια στους πλούσιους. Επειδή δεν υπήρχαν ψυγεία έπρεπε να τα πουλήσουν αμέσως ή να τα διατηρήσουν στο αλάτι.
Οι πωλητές πουλούσαν τα εμπορεύματα τους στην αγορά ή στα εργαστήρια τους. Οι πελάτες παζάρευαν με τους πωλητές τις τιμές των προϊόντων τους, οι οποίες συνήθως ήταν αρκετά ψηλές.
Μερικές φορές οι τεχνίτες δούλευαν στα σπίτια τους ή σε εργαστήρια που βρίσκονταν δίπλα από αυτά. Ο μέσος όρος αμοιβής πρέπει να ήταν μία δραχμή την ημέρα για τον ειδικευμένο εργάτη. Υπάρχουν παπουτσήδες, σιδηρουργοί, αγγειοπλάστες κ.α.
Το επάγγελμα αυτό ουσιαστικά δημιουργήθηκε από τον ποιητή Θέσπη, ο οποίος ξεχώρισε έναν υποκριτή από το χορό και τον έβαλε να απευθύνεται στα υπόλοιπα μέρη του χορού. Ο χορός απαντούσε και γινόταν διάλογος. Με την πάροδο του χρόνου οι ηθοποιοί έγιναν τρεις. Το επάγγελμα αυτό το ασκούσαν μόνο άντρες, γιατί δεν επιτρεπόταν η συμμετοχή των γυναικών στο θέατρο.
Στην αρχαιότητα υπήρχαν πολλοί που παρίσταναν τους γιατρούς ενώ δεν ήταν. Οι Έλληνες δεν τους είχαν και ιδιαίτερη εμπειστοσύνη στους γιατρούς, επειδή οι ίδιοι κυρίως αγνοούσαν τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Παρόλα αυτά κάποιοι γιατροί έγιναν διάσημοι . Γνωστοί γιατροί της αρχαιότητας ήταν ο Ασκληπιός και ο Ιπποκράτης. Εδώ στο νησί μας πολύ γνωστός γιατρός ήταν ο Ονάσιλος.
Ο όρκος του Ιπποκράτη «....θα χρησιμοποιήσω τη θεραπευτική δίαιτα μόνο για ωφέλεια των αρρώστων, όσο εξαρτάται από τη δύναμη και κρίση μου, και θα τους προφυλάξω από κάθε βλάβη και αδικία. Δε θα χορηγήσω θανατηφόρο φάρμακο σε κανένα, όσο κι αν παρακληθώ, ούτε θα υποδείξω τέτοια συμβουλή. Επίσης δε θα δώσω σε γυναίκα φάρμακο εκτρωτικό. .... Όσα δε κατά τη διάρκεια της θεραπείας θα δω ή θα ακούσω, ή και πέρα από τις ασχολίες μου, στην καθημερινή ζωή, όσα δεν πρέπει ποτέ να κοινολογούνται στους έξω, θα τα αποσιωπώ, θεωρώντας ότι αυτά είναι ιερά μυστικά. …»
Χάλκινη πινακίδα του Ιδαλίου «Ο βασιλιάς Στασίκυπρος και ο λαός του Ιδαλίου κάλεσαν το γιατρό Ονάσιλο, το γιο του Ονασίκυπρου, και τους αδελφούς του να γιατρέψουν τους πληγωμένους στη μάχη χωρίς αμοιβή. Ο βασιλιάς και η πόλη έκαναν συμφωνία με τον Ονάσιλο και τους αδελφούς του, αντί των μισθών και αντί της αμοιβής, να δίνουν από τον οίκο του βασιλιά και από την πόλη ένα ασημένιο τάλαντο. Ή , αντί για το ασημένιο τάλαντο, ο βασιλιάς και η πόλη θα έδιναν στον Ονάσιλο και στους αδελφούς του από τη γη του βασιλιά...»
Σήμερα φίλοι μου γνωρίσαμε κάποια από τα επαγγέλματα των αρχαίων Ελλήνων. Ελπίζω να βρήκατε όλα τα επαγγέλματα και να μαζέψατε αρκετούς βαθμούς. Γεια σας μέχρι την επόμενη συνάντηση μας!