Διδασκαλία γλώσσας και περιεχομένου Content Language Integrated Learning (CLIL)
Τι; Γιατί; Πώς; Τι; Εκπαιδευτική προσέγγιση που αξιοποιεί τη Γ2 των μαθητών για τη διδασκαλία των γνωστικών αντικειμένων (π.χ. Βιολογία, Χημεία, Φυσική, Ιστορία κλπ.) Γιατί; Ο μαθητής να μπορέσει να αναπτύξει τις γλωσσικές αλλά και τις γνωστικές του δεξιότητες Πώς; Με ταυτόχρονη εστίαση τόσο στο γνωστικό περιεχόμενο όσο και στη Γ2
Μεθοδολογίες – τεχνικές Content – based instruction – language immersion LSP (Language for Special Purposes) Sheltered Instruction: Πλαισιωμένη διδασκαλία γνωστικών αντικειμένων – στόχος η γνωστική και γλωσσική ελάφρυνση των δίγλωσσων μαθητών – προσοχή στην απλοποίηση του περιεχομένου Theme – based instruction (θεματικά οργανωμένη διδασκαλία) CLIL (Content and Language Integrated Learning): Διδασκαλία Γλώσσας και Περιεχομένου Strategies – based instruction (διδασκαλία με στρατηγικές, γνωστικές, μεταγνωστικές, scaffolding) Θεωρία των κειμενικών ειδών (genre theory)
Γιατί; (ειδικότερα) Επικοινωνία δεν σημαίνει μόνο κοινωνική διάδραση - Ανάπτυξη BICS (Basic Interpersonal Communication Skills, 1-2 χρόνια) Γλώσσα και περιεχόμενο είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους – συνοδοιπορούν οι γνωστικές και γλωσσικές δεξιότητες Δεν προλαβαίνουν οι μαθητές να διδαχθούν τις δεξιότητες στη διάρκεια της μαθητικής τους ζωής Η τάξη είναι αυθεντικό επικοινωνιακό περιβάλλον για την παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου με ακαδημαϊκό περιεχόμενο (CALP: Cognitive Academic Language Proficiency, 5-7 χρόνια)
Γιατί; (ειδικότερα) Ανάπτυξη CALP (Cognitive Academic Language Proficiency): ο μαθητής ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών. Ανάπτυξη της γλώσσας ως «εργαλείου μάθησης» – μαθαίνω πώς να μαθαίνω (αυτονόμηση) Αποδοχή του πολιτισμικού κεφαλαίου, χρήση μητρικής Ενσωμάτωση και συμμετοχή στη ζωή του σχολείου Περιορισμός της σχολικής αποτυχίας
Πώς; (ειδικότερα) Η εκμάθηση του γνωστικού αντικειμένου με τη χρήση της δεύτερης γλώσσας (Γ2) Η εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας (Γ2) μέσω της μελέτης του γνωστικού αντικειμένου Διπλή εστίαση
Χαρακτηριστικά ακαδημαϊκού λόγου Λεξική πυκνότητα Συντακτική αμφισημία Ονοματοποίηση Σύνθετες μορφοσυντακτικές δομές Τεχνικές Ταξινομίες (απαιτητικό λεξιλόγιο)
Τεχνικές – δραστηριότητες – ασκήσεις Απομόνωση της γλώσσας που είναι απαραίτητη για την κατανόηση του περιεχομένου παραγωγοί ή αυτότροφοι οργανισμοί – ετερότροφοι (καταναλωτές, αποικοδομητές) Ενίσχυση γλώσσας που είναι συμβατή με το περιεχόμενο, λέξεις κλειδιά Διάγραμμα, πλαισιακή στήριξη, εποπτικό υλικό, πολυτροπικά κείμενα Ιδεοθύελλα, ενεργοποίηση προηγούμενης γνώσης Στρατηγικές ανάγνωσης – η ανάγνωση ως διαδικασία (εξοικείωση, προ- μετα- αναγνωστικές) Δραστηριότητες που καλύπτουν όλες τις δεξιότητες
Τεχνικές – δραστηριότητες – ασκήσεις μορφολογικός τεμαχισμός λέξεων ένταξη σε προτασιακό / κειμενικό πλαίσιο ομαδοποίηση, συσχετισμοί με άλλες λέξεις ορισμοί, ετυμολογία των λέξεων αφηγηματική αλυσίδα χρήση χαρτών – semantic map
Τεχνικές – δραστηριότητες – ασκήσεις στρατηγικές «μεταφοράς» (η τροφή όπως η βενζίνη) στρατηγικές πρόβλεψης της σημασίας μέσω του context χρήση πλαγιότιτλων λέξεις – κλειδιά σήμανση των βιβλίων (π.χ. πώς διαβάζουμε ένα λεξικό) χρήση λεξικού δημιουργία λεξικού από τους μαθητές ασκήσεις κλειστού τύπου (δομικές, ελεγχόμενες), καθοδηγούμενες, ανοικτού τύπου – επικοινωνιακές ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες - project συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων