ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : Ζέρβα Γεωργία , Med Μπάκα Μαρία Παναγιωτοπούλου Μαρία , MPhil ΛΙΒΑΔΕΙΑ, ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ Να αναδείξουμε τη λογοτεχνία σε ένα σύνθετο πολιτισμικό γεγονός που συνδέεται με την ιστορικότητα : 1) του συγγραφέα 2) του κειμένου 3) του αναγνώστη {εκπαιδευτικού & μαθητή} Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι τα διδασκόμενα κείμενα (δημοτικό τραγούδι, ηθογραφικό διήγημα, μυθιστόρημα) εντάσσονται στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής στην οποία γεννήθηκαν Να εμβαθύνουν στην ιστορικότητα των θεμάτων (προίκα, προξενιό, πατριαρχική οικογένεια, βασανισμένη γυναίκα, απελευθερωμένη γυναίκα) και να αντιληφθούν πώς γίνονται αντικείμενο λογοτεχνικής επεξεργασίας σε κάθε εποχή Να κατανοήσουν ότι οι αλλαγές στη λογοτεχνία σχετίζονται με τα ευρύτερα καλλιτεχνικά ρεύματα (ρεαλισμός, νατουραλισμός) που εκφράζουν την εποχή στην οποία δημιουργήθηκαν Να αποκτήσουν διάθεση φιλαναγνωσίας και κριτική στάση απέναντι στις αξίες άλλων εποχών, όπως αυτές εκφράζονται μέσα στα κείμενα
ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες και το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο ζουν λαμβάνοντας υπόψη τον κοινωνικό ρόλο του κάθε φύλου και τα κοινωνικά στερεότυπα Να επισημαίνουν το θέμα του κάθε κειμένου και να το συνδέουν με τη σύγχρονή τους πραγματικότητα κοινωνική και πολιτισμική Να μεταφέρουν τα συναισθήματα των ηρώων σε ένα νέο κείμενο αλλάζοντας την οπτική γωνία της αφήγησης Να αναπτύσσουν αιτιολογημένη προσωπική άποψη για τα κείμενα που διαβάζουν, αυτοαξιολογώντας τη δική τους θέση και των συμμαθητών τους Να αναγνωρίσουν διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι συγγραφείς μιλούν για διάφορα θέματα
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Μορφή διδασκαλίας : 1) Μετωπική 2) Ομαδοσυνεργατική Μέθοδος διδασκαλίας : PROJECT
ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΑΣΕΩΝ (1) ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (4 ΩΡΕΣ) Δόθηκαν κείμενα για τη θέση της γυναίκας στην Αρχαία Ελλάδα (Αθήνα και Σπάρτη) και έγινε σύγκριση με τη σημερινή εποχή Δόθηκε απόσπασμα από τη Μήδεια του Ευριπίδη για τα δεινά των γυναικών και έγινε συζήτηση για τις γυναίκες που έχουν κακοπαθήσει Δόθηκε ένα κείμενο για μια ελεύθερη γυναίκα του αιώνα μας και έγινε ανταλλαγή απόψεων για την απελευθέρωση των γυναικών
ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΑΣΕΩΝ (2) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (14 ΩΡΕΣ) 5 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ Μετωπική διδασκαλία όπου διδάχτηκαν τα εξής κείμενα : 1. Του νεκρού αδερφού 2. Της νύφης που κακοπάθησε 3. Της Δέσπως 4. Ερωτόκριτος 5. Το μοιρολόγι της φώκιας και δόθηκαν ατομικές εργασίες ώστε να γίνει η απαραίτητη εξοικείωση με τα θέματα που θα διδαχθούν στη συνέχεια και παράλληλα κείμενα (π.χ. της Μόσχως, της Λιάκαινας)
ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΑΣΕΩΝ (3) 9 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ 4 ώρες (Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία) 5 ώρες (Παρουσίαση) Χωρίστηκαν σε 5 ομάδες των 4 ατόμων και διάλεξε η κάθε ομάδα τη θεματική ενότητα στην οποία αντιστοιχούσαν 2 κείμενα Αναλυτικότερα : 1η ΟΜΑΔΑ : Προίκα (Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς / Η τιμή και το χρήμα) 2η ΟΜΑΔΑ : Προξενιό – Γάμος [Η Λωξάντρα / Η τιμή και το χρήμα (Σκηνή στην ταβέρνα)]
ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΑΣΕΩΝ (4) 3η ΟΜΑΔΑ : Πατριαρχική Οικογένεια [Αργώ (Θέλω γράμματα) / Ματωμένα χώματα (Το σπίτι μου)] 4η ΟΜΑΔΑ : Βασανισμένη Γυναίκα (Η Φόνισσα / Η Αποσώστρα) 5η ΟΜΑΔΑ : Απελευθερωμένη Γυναίκα [Στέλλα Βιολάντη / Το τέλος της μικρής μας πόλης (Μαργαρίτα Περδικάρη)] Ι) Εργάστηκαν ομαδοσυνεργατικά για 4 διδακτικές ώρες για να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήσεων που είχαν δοθεί από τη διδάσκουσα σε κάθε ομάδα ΙΙ) Παρουσίασαν τις ομαδικές τους εργασίες σε 5 διδακτικές ώρες, δηλαδή 1 ώρα για κάθε ομάδα και τους υπέβαλλαν ερωτήσεις τόσο η διδάσκουσα όσο και οι συμμαθητές τους για την υπόθεση, για τους ήρωες και τους συγγραφείς
ΧΡΟΝΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΦΑΣΕΩΝ (5) ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (2 ΩΡΕΣ) Έγινε συζήτηση στην τάξη με αφορμή τα κείμενα που παρουσιάστηκαν Κάθε ομάδα επέλεξε το κείμενο που της άρεσε πιο πολύ και αιτιολόγησε την απάντησή της με αναφορές στο θέμα, τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες, τη σημερινή εποχή Τέλος διαπίστωσαν τι καινούργιο έμαθαν και τι συναισθήματα τους δημιουργήθηκαν
Κατά την αξιολόγηση των μαθητών ελήφθησαν υπόψη τα εξής : ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Κατά την αξιολόγηση των μαθητών ελήφθησαν υπόψη τα εξής : Η συμμετοχή τους στην ερμηνεία των κειμένων κατά τη μετωπική διδασκαλία Η ενασχόλησή τους και το ενδιαφέρον που επέδειξαν κατά την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Η προφορική παρουσίαση και η ανταπόκρισή τους στις ερωτήσεις που τους έθεσαν τόσο η διδάσκουσα όσο και οι συμμαθητές τους Ένα γραπτό δοκίμιο που παρέδωσε η κάθε ομάδα για το θέμα που είχε αναλάβει Ωριαία γραπτή δοκιμασία, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (4 ερωτήσεις)
ΑΡΑ Η ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΓΙΝΕ ΠΙΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (1) ΘΕΤΙΚΑ Ενεργοποιήθηκαν και οι πιο απρόθυμοι μαθητές, εντυπωσιάστηκαν από τις ακραίες επιλογές των ηρωίδων (π.χ. Στέλλα Βιολάντη, Μαργαρίτα Περδικάρη) Παρουσίασαν προσωπικές ερμηνείες για τα κείμενα, ταυτίστηκαν με κάποιους ήρωες, διαφοροποιήθηκαν από άλλους Τους δημιουργήθηκε η διάθεση να βρούν περισσότερες πληροφορίες για τους συγγραφείς και την περίοδο στην οποία γράφουν (π.χ. ομάδα μαθητριών επισκέφθηκε τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς) Ευνοήθηκε η συζήτηση και η αλληλεπίδραση με τους άλλους συμμαθητές που έκαναν ερωτήσεις για τα κείμενα που είχαν μελετήσει οι άλλες ομάδες ΑΡΑ Η ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΓΙΝΕ ΠΙΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (2) ΑΡΝΗΤΙΚΑ Δυσκολεύτηκαν να εργαστούν ομαδικά και να προσαρμοστούν σ’ αυτόν τον πρωτόγνωρο γι’ αυτούς τρόπο διδασκαλίας Η απειρία στην ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας απαιτούσε ενίοτε τη διαρκή παρέμβαση του διδάσκοντος και χρειάστηκε σημαντική προσπάθεια για την υπέρβαση των δυσκολιών Οι πιο αδύναμοι επαναπαύονταν στη δουλειά των πιο πρόθυμων Παρατηρήθηκαν γλωσσική ανεπάρκεια και αδυναμία εμβάδυνσης, δεδομένης της κακής σχέσης των μαθητών ΕΠΑ.Λ με τα θεωρητικά μαθήματα Προβληματίζει αν αποκτήθηκε η επάρκεια των δεξιοτήτων
ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (2 ΩΡΕΣ) ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΑΤΡΟ (10 ΩΡΕΣ) ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ Να διευρύνουν τη γνωριμία τους με την κωμωδία και το δράμα ως διαφορετικά θεατρικά είδη και να εξετάσουν τη μεταβολή τους σε κάθε εποχή ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (2 ΩΡΕΣ) Να γίνει μια εισαγωγή στο θέατρο συνδέοντάς το με την Ελένη του Ευριπίδη που διδάχθηκαν στην Γ΄ Γυμνασίου Να γίνουν : α) μια αναφορά στους κυριότερους σταθμούς του θεάτρου, στα χαρακτηριστικά του και β) μια σύντομη ιστορική αναδρομή της πορείας του θεάτρου στην Ελλάδα με παρουσίαση των σπουδαιότερων Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων
ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΝΤΕΣΣΑΣ ΒΑΛΕΡΑΙΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (7 ΩΡΕΣ) 2 ΩΡΕΣ 3 ΩΡΕΣ ΜΑΝΤΑΜ ΣΟΥΣΟΥ ΤΟΥ Δ. ΨΑΘΑ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΚΟΝΤΕΣΣΑΣ ΒΑΛΕΡΑΙΝΑΣ ΤΟΥ ΓΡ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΧΩΡΙΑΤΗΣ ΤΟΥ ΜΟΛΙΕΡΟΥ Προβολή σκηνών από τα επεισόδια της ομώνυμης σειράς που προβλήθηκε από την ΕΡΤ Συζήτηση για τα προβαλλόμενα επεισόδια (ήρωες, υπόθεση, χώρος, χρόνος) 1η ώρα : Ανάγνωση με δραματοποίηση 2η ώρα : Ερωτήματα που ζητείται να απαντηθούν από κάθε ομάδα 3η ώρα : Παρουσίαση των απαντήσεων στα ερωτήματα – Γενική συζήτηση 1η ώρα : Διαβάζουν το κείμενο και απαντούν σε ερωτήσεις που δίνονται σε 2η ώρα : Παρουσίαση
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (4 ΩΡΕΣ) Συζήτηση για τα θεατρικά θεατρικά είδη που διδάχτηκαν Επιλογή του θεατρικού έργου που τους άρεσε πιο πολύ – αιτιολόγηση της επιλογής τους Εντοπισμός διαφορών ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία
Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ευχαριστώ για την προσοχή σας