Τρίτη συνάντηση Μάχιμων Εκπαιδευτικών Επιθεώρηση φυσιογνωστικών/βιολογίας/γεωγραφίας ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Τρίτη συνάντηση Μάχιμων Εκπαιδευτικών για τα Ν.Α.Π. Λευκωσία: Λευκωσία: Λεμεσός/Πάφος: Λεμεσός/Πάφος: Λάρνακα/ελεύθερη Αμμόχωστος: Λάρνακα/ελεύθερη Αμμόχωστος: Θέματα: Παρουσίαση διδακτικών πρακτικών Συζήτηση και ανάλυση ζητημάτων Παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσματικών διδακτικών πρακτικών, όπως προέκυψαν μέσα από την ετοιμασία μαθήματος με βάση τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα. Αξιολόγηση.

Τρίτη συνάντηση Μάχιμων Εκπαιδευτικών για τα Ν.Α.Π. (συνέχεια) Παρουσίαση εισηγήσεων/προτάσεων για αποτελεσματικές διδακτικές πρακτικές όπως προκύπτουν μέσα από την εφαρμογή των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων.

Πρακτικές εφαρμογές στο μάθημα της Γεωγραφίας

I.Μικρή μελέτη: Δημιουργία εικονογραφημένου λεξικού γεωγραφικών όρων Οι μαθητές/τριες δεν μπορούν να έχουν πλήρη αντίληψη των γεωγραφικών όρων αντιγράφοντας ή διαβάζοντας τους ορισμούς από ένα λεξικό, μόνο. Στόχος: Η κατανόηση των γεωγραφικών όρων. Οι μαθητές θα μπορούν να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν συγκεκριμένους τόπους του πλανήτη μας. Βασικοί άξονες:Ανάπτυξη δημιουργικότητας, καλλιέργεια ικανοτήτων, προώθηση έρευνας, χρήση ΤΠΕ, άσκηση συνεργατικής μάθησης.

Υλικά και υλοποίηση: λεξικά (ειδικά και μη), τυπωμένος κατάλογος με τους όρους που πρέπει να ερμηνευτούν - ένας για κάθε ομάδα, Α4 κόλλες, χρωματιστά μολύβια και μαρκαδόροι, φωτογραφίες και εικόνες από το διαδίκτυο, φάιλ για «λεξικό» - ένα για κάθε ομάδα. Πορεία δημιουργίας – Διαδικασία - Οδηγίες: Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες (2-5 άτομα) για να δημιουργήσουν το «εικονογραφημένο λεξικό» τους με βάση τον κατάλογο λέξεων που δόθηκε στην ομάδα. Στο τέλος, ο κάθε μαθητής πρέπει να έχει ένα φωτοαντίγραφο του λεξικού που δημιούργησε η ομάδα του.

Η κάθε ομάδα θα πρέπει να γίνει κοινωνός των εργασιών των υπόλοιπων ομάδων της τάξης. Ο κάθε μαθητής θα έχει το προσωπικό του εικονογραφημένο λεξικό, το οποίο θα εμπλουτίζεται στις ομάδες καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και θα χρησιμοποιείται για το μάθημα της γεωγραφίας. Μπορεί να βαθμολογηθεί ανάλογα με την παρουσίαση, επιμέλεια, εμπλουτισμό και περιεχόμενο. Ο καθηγητής μπορεί να αναθέσει στις ομάδες την έρευνα για την εξεύρεση εικόνων για το λεξικό. Μπορεί το «λεξικό» να περιοριστεί σε ένα τετράμηνο και να αποτελεί μέρος της αξιολόγησης του μαθητή. Εργασία σε ομάδα, αλλά ομαδική και ατομική αξιολόγηση στη βάση κριτηρίων που θα διανεμηθούν σε όλους.

Θέματα για εικονογραφημένο λεξικό: Γεωγραφικοί όροι Ζώνες βλάστησης ή είδη βλάστησης και πανίδα (περιοχής, περιφέρειας, ηπείρου, οικοσυστήματος) Φυσική γεωγραφία (ενός τόπου, μιας ηπείρου κτλ.): γεωμορφολογία, θάλασσες, ποταμοί, έρημοι, φυσικοί πόροι κ.ά. Ανθρωπογεωγραφία: δημογραφία, ύπαιθρος πληθυσμός, πόλεις, χωριά, οικονομία, κτλ.

Εικονογραφημένο λεξικό της: Ασίας, Αφρικής, Αμερικής (Β. ή Ν.), Ευρώπης, Κύπρου. Γεωγραφικό εικονογραφημένο λεξικό από το Α μέχρι το Ω. Το Γεωγραφικό εικονογραφημένο λεξικό θα αξιολογείται και η αξιολόγησή του θα καταλαμβάνει σημαντικό μέρος του βαθμού του τετραμήνου ή του έτους.

ΙΙ. Ταξιδιωτικό βιβλιάριο: Ομαδική Μικρή Μελέτη διάρκειας 4 εβδομάδων που να καλύπτει 5 διαφορετικούς προορισμούς. Στόχος: α. Υλοποίηση: Οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν χάρτες, γραφικές παραστάσεις, σχεδιαγράμματα, εικόνες, φωτογραφίες κ.ά. με σκοπό την κατανόηση χωρικών εννοιών, λαών, φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων. β. Διαθεματικότητα. Οι μαθητές γράφουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους σε διάφορες μορφές- στυλ, ανάλογα με τους αναγνώστες και τον σκοπό που υπηρετούν.

Υλικά και μέσα: Χάρτες με συντεταγμένες, βωβοί χάρτες, άτλαντες, Η/Υ, διαδίκτυο, βιβλία και ταξιδιωτικά φυλλάδια, εικόνες και φωτογραφίες. Πορεία δημιουργίας: 1. Οι μαθητές, αποκλειστικά σε ομάδες, διαλέγουν 5 προορισμούς σε διαφορετικά μέρη. 2. Σημειώνουν στο χάρτη (με αστεράκια) τους προορισμούς και χαράσσουν την πορεία που θα ακολουθήσουν. Επιλέγουν το μέσο διακίνησης με το οποίο θα ταξιδέψουν από τον ένα προορισμό στον άλλο (αεροπλάνο, τρένο, ποταμόπλοιο, καραβάνι κλπ.). 3. Περιγράφουν πολύ σύντομα αυτούς τους προορισμούς: τοπίο, κλίμα, φυσικό περιβάλλον, αξιοθέατα, φεστιβάλ, ιστορία του τόπου, οικονομία, αθλητισμός και πολιτισμός.

Θέματα για ταξιδιωτικό φυλλάδιο: Αθλητικός τουρισμός Μουσικός τουρισμός Τουριστική γεωγραφία: Τοπία, αξιοθέατα, μνημεία, πολιτιστικά φεστιβάλ κ.ά. Αγροτουρισμός Ταξιδιωτικό φυλλάδιο : Ασίας, Αφρικής, Αμερικής, Ευρώπης, Κύπρου.

ΙΙΙ. Χαρτογραφήματα: Γραφικές παραστάσεις ή σχήματα σε συνδυασμό με χάρτη (βωβό) Στόχος: α. Τα χαρτογραφήματα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος οπτικής παρουσίασης γεωγραφικών πληροφοριών. Με τη βοήθειά τους οι μαθητές μπορούν ευκολότερα να αφομοιώσουν και να θυμούνται στατιστικά στοιχεία. β. Αυτή η δραστηριότητα συνδέει στατιστικές πληροφορίες με γεωγραφικές τοποθεσίες. Οι σχέσεις μεταξύ των διαφόρων παραμέτρων, πληθυσμός και έκταση – η έννοια της πυκνότητας πληθυσμού, γεωργική παραγωγή και αριθμός αγροτών – η έννοια της αποτελεσματικότητας και ανάπτυξης, μετανάστευση, ενέργεια κ.ά., φαίνονται καθαρά, γίνονται πιο παραστατικές.

Υλικά και μέσα:  Χάρτες με συντεταγμένες, βωβοί χάρτες, άτλαντες, Η/Υ, διαδίκτυο και βιβλία γεωγραφίας.  Ρίγα, χρωματιστά μολύβια και μαρκαδόροι, ψαλίδι.  Χαρτί Α4 με τετραγωνάκια των 10, 5 ή 1 mm. Πορεία δημιουργίας - Διαδικασία: Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες (2-5 άτομα). Κάθε ομάδα παίρνει ένα βωβό χάρτη, δύο Α4 κόλλες τετραγωνισμένες και τυπωμένα τα στατιστικά στοιχεία που θα επεξεργαστούν. Μπορούν τα στοιχεία να αναφέρονται σε διαφορετικά θέματα για κάθε ομάδα. Ορίζεται κλίμακα κοινή για όλους. Π.χ. ένα τετραγωνάκι της κόλλας να αντιστοιχεί σε 1 εκατομμύριο κάτοικους ή , για να υπάρχει σύγκριση με την Κύπρο. Μετά το τέλος της εργασίας τα γραφήματα να τεθούν ενώπιον της τάξης για ανάλυση σχέσεων μεταξύ διαφόρων παραμέτρων και την εξαγωγή συμπερασμάτων.

ΑΣΙΑ Θέματα για χαρτογραφήματα: Πληθυσμός Vs έκταση: χώρες της Ασίας, Ευρώπης, επαρχίες της Κύπρου, κλπ. Παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας Ποσοστό αγροτικής παραγωγής και ποσοστό αγροτών Κατά κεφαλή εισόδημα Αύξηση πληθυσμού – γεννητικότητα/υπογεννητικότητα

ΙV. Τα 5 μελήματα που εξετάζει η γεωγραφία και η τρέχουσα επικαιρότητα (γεωγραφία Β΄ τάξης: Κύπρος, αλλά και Α΄ τάξης) Θέση (Πού;) - α. Απόλυτη και β. Σχετική θέση Τόπος: Πώς και Πού είναι; Μορφολογία, Κλίμα, Χλωρίδα, Πανίδα και τα Ανθρωπογενή χαρακτηριστικά. Παραδείγματα τόπων Αλληλοεπίδραση: κάτοικοι (άνθρωποι) με το περιβάλλον Κίνηση (δίκτυα): Προϊόντα, άνθρωποι και ιδέες Περιφέρεια: Βασική μονάδα μελέτης της γεωγραφίας.

Μέσα και υλικά: Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει ένα τετράμηνο αλλά να γίνεται ανατροφοδότηση και εισδοχή δεδομένων τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Πηγές για γεγονότα από την τρέχουσα επικαιρότητα είναι οι εφημερίδες (κυρίως οι κυριακάτικες), το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, το διαδίκτυο. Εκτός από ειδήσεις οι μαθητές μπορούν να συλλέγουν πληροφορίες από την επίσημη ιστοσελίδα της Κυπριακής κυβέρνησης και της Ε.Ε.

Στόχος: Ανάπτυξη ικανοτήτων ανάλυσης και ταξινόμησης πληροφοριών χρησιμοποιώντας σαν γνώμονα βασικούς πυλώνες, που είναι τα 5 μελήματα της γεωγραφίας. α. Αυτή η δραστηριότητα σκοπεύει στο να αντιληφθούν οι μαθητές, πώς παγκόσμια γεγονότα και λήψη αποφάσεων από οργανισμούς, στους οποίους η Κύπρος συμμετέχει, επηρεάζουν την καθημερινή τους ζωή. β. Οι μαθητές να κάνουν τη σύνδεση μεταξύ πολιτικών και πολιτισμικών γεγονότων, οικονομίας και στρατηγικής με τη γεωγραφία.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ