1 ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΙΔΗ Μέγαρο ΚΕΒΕ Λευκωσία, 14 Ιουνίου 2012 Προστατεύει τα συμφέροντα των ιδιοκτητών για 48 χρόνια ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ

2 ΘΕΜΑΤΑ Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις στο εξωτερικό Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις στο εξωτερικό Η Κυπριακή πραγματικότητα Η Κυπριακή πραγματικότητα Παρατηρήσεις και εισηγήσεις Παρατηρήσεις και εισηγήσεις Απαντήσεις στα ερωτήματά σας Απαντήσεις στα ερωτήματά σας

3 ΟΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Γνωστές ως eminent domain (Η.Π.Α.), compulsory purchase (Η.Β., Ν.Ζ. & Ιρλανδία), resumption/compulsory acquisition (Αυστραλία) & expropriation (Ν.Α. & Καναδά) Γνωστές ως eminent domain (Η.Π.Α.), compulsory purchase (Η.Β., Ν.Ζ. & Ιρλανδία), resumption/compulsory acquisition (Αυστραλία) & expropriation (Ν.Α. & Καναδά) Οι απαλλοτριώσεις γίνονται για λόγους ‘’δημοσίου συμφέροντος’’. Οι απαλλοτριώσεις γίνονται για λόγους ‘’δημοσίου συμφέροντος’’. Συνήθως αφορούν κρατικά ή κοινοτικά έργα (αεροδρόμια, αυτοκινητοδρόμους κλπ) ή λόγους ασφάλειας. Συνήθως αφορούν κρατικά ή κοινοτικά έργα (αεροδρόμια, αυτοκινητοδρόμους κλπ) ή λόγους ασφάλειας.

4 ΟΙ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Ο όρος ‘’eminent domain’’ χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ολλανδό νομικό Hugo Grotius το Ο όρος ‘’eminent domain’’ χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Ολλανδό νομικό Hugo Grotius το Σαν αμφιλεγόμενο θέμα εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες και βιβλία, όπως το The Hitchhiker's Guide to the Galaxy, The Castle και το Roadwork. Σαν αμφιλεγόμενο θέμα εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες και βιβλία, όπως το The Hitchhiker's Guide to the Galaxy, The Castle και το Roadwork.

5 Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμος του 1962 (με τροποποιήσεις 1983 μέχρι 2006). Ο περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμος του 1962 (με τροποποιήσεις 1983 μέχρι 2006). Άρθρο 3(1) – ‘’τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 23 του Συντάγματος και του παρόντος Νόμου, οποιαδήποτε ιδιοκτησία μπορεί να απαλλοτριωθεί αναγκαστικά για σκοπούς δημοσίας ωφελείας’’. Άρθρο 3(1) – ‘’τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 23 του Συντάγματος και του παρόντος Νόμου, οποιαδήποτε ιδιοκτησία μπορεί να απαλλοτριωθεί αναγκαστικά για σκοπούς δημοσίας ωφελείας’’.

6 Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Άρθρο 3(2) – αναλύονται οι σκοποί δημοσίας ωφελείας. Άρθρο 3(2) – αναλύονται οι σκοποί δημοσίας ωφελείας. Άρθρο 2 – ‘’απαλλοτριούσα αρχή’’ μπορεί να είναι: α) Η Δημοκρατία β) Δημοτική αρχή γ) Κοινοτική συνέλευση δ) Νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή και Οργανισμός κοινής ωφέλειας στον οποίο παραχωρείται δικαίωμα απαλλοτρίωσης με Νόμο. Άρθρο 2 – ‘’απαλλοτριούσα αρχή’’ μπορεί να είναι: α) Η Δημοκρατία β) Δημοτική αρχή γ) Κοινοτική συνέλευση δ) Νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή και Οργανισμός κοινής ωφέλειας στον οποίο παραχωρείται δικαίωμα απαλλοτρίωσης με Νόμο.

7 Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Εκκρεμούν εκατοντάδες (ίσως 330) εκατομμύρια Ευρώ για συμφωνημένες αποζημιώσεις σε απαλλοτριωθέντα ακίνητα. Εκκρεμούν εκατοντάδες (ίσως 330) εκατομμύρια Ευρώ για συμφωνημένες αποζημιώσεις σε απαλλοτριωθέντα ακίνητα. Υπάρχουν επιπρόσθετα ποσά (ίσως €210 εκατομ.) για απαλλοτριώσεις που είναι ενώπιον δικαστηρίων. Υπάρχουν επιπρόσθετα ποσά (ίσως €210 εκατομ.) για απαλλοτριώσεις που είναι ενώπιον δικαστηρίων. Το πρόβλημα αν και διαχρονικό πήρε δραματική διάσταση λόγω της οικονομικής κρίσης και της σημασίας των ελλειμμάτων. Το πρόβλημα αν και διαχρονικό πήρε δραματική διάσταση λόγω της οικονομικής κρίσης και της σημασίας των ελλειμμάτων.

8 Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Έχουμε ακούσει τελευταία ακόμα και για ένταλμα κατάσχεσης κινητής περιουσίας (writ), από ιδιοκτήτες εναντίον του Κράτους, για €5 εκατομ. για απαλλοτρίωση που έγινε χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση. Έχουμε ακούσει τελευταία ακόμα και για ένταλμα κατάσχεσης κινητής περιουσίας (writ), από ιδιοκτήτες εναντίον του Κράτους, για €5 εκατομ. για απαλλοτρίωση που έγινε χωρίς να καταβληθεί η αποζημίωση.

9 Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Σε τι οφείλεται η κατάσταση αυτή με τις απαλλοτριώσεις; Κύριοι λόγοι: Διαχρονικά, η έλλειψη στρατηγικού προγραμματισμού στην εκτέλεση των έργων για τα οποία γίνονταν οι απαλλοτριώσεις. Αυτό συμπεριλάμβανε τη χρηματοδότηση των έργων. Διαχρονικά, η έλλειψη στρατηγικού προγραμματισμού στην εκτέλεση των έργων για τα οποία γίνονταν οι απαλλοτριώσεις. Αυτό συμπεριλάμβανε τη χρηματοδότηση των έργων. Φαίνεται να υπήρχε ανέκαθεν μια έλλειψη ευαισθησίας για το θέμα των περιουσιών, ανεπίτρεπτο μετά το Οι απαλλοτριώσεις γίνονταν ‘’ελαφρά τη καρδία’’. Φαίνεται να υπήρχε ανέκαθεν μια έλλειψη ευαισθησίας για το θέμα των περιουσιών, ανεπίτρεπτο μετά το Οι απαλλοτριώσεις γίνονταν ‘’ελαφρά τη καρδία’’.

10 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Ενόψει των προαναφερθέντων οι απαλλοτριώσεις πρέπει να περιοριστούν στις απόλυτα αναγκαίες που είναι μέσα στις οικονομικές δυνατότητες του κράτους. Ενόψει των προαναφερθέντων οι απαλλοτριώσεις πρέπει να περιοριστούν στις απόλυτα αναγκαίες που είναι μέσα στις οικονομικές δυνατότητες του κράτους. Φαίνεται να υπάρχουν εισηγήσεις από τη Νομική Υπηρεσία για ανταλλαγή κρατικής γης με ιδιωτική ή πώληση κρατικής γης για τις αποζημιώσεις. Φαίνεται να υπάρχουν εισηγήσεις από τη Νομική Υπηρεσία για ανταλλαγή κρατικής γης με ιδιωτική ή πώληση κρατικής γης για τις αποζημιώσεις.

11 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Άρθρο 10(α) – το ποσό της αποζημίωσης αυτό που θα απέφερε η περιουσία εάν επωλήτο εκούσια στην ελεύθερη αγορά. Αγνοείται δηλαδή η αξία για τον ιδιοκτήτη. Άρθρο 10(α) – το ποσό της αποζημίωσης αυτό που θα απέφερε η περιουσία εάν επωλήτο εκούσια στην ελεύθερη αγορά. Αγνοείται δηλαδή η αξία για τον ιδιοκτήτη. Είναι αυτό ορθό και δίκαιο; Είναι αυτό ορθό και δίκαιο; Αμφισβήτηση και σε κάποιες πολιτείες των Η.Π.Α.. Αμφισβήτηση και σε κάποιες πολιτείες των Η.Π.Α..

12 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Άρθρο 10(ιδ) – ο ιδιοκτήτης δικαιούται τόκο προς 9% από τη δημοσίευση μέχρι την ημερομηνία καταβολής της αποζημίωσης. Άρθρο 10(ιδ) – ο ιδιοκτήτης δικαιούται τόκο προς 9% από τη δημοσίευση μέχρι την ημερομηνία καταβολής της αποζημίωσης. Νομοσχέδιο για μείωση του 9% στο 4%. Νομοσχέδιο για μείωση του 9% στο 4%. Ο τόκος είναι απλός ή σύνθετος; €100 με 9% σε δέκα χρόνια γίνονται €190 με απλό τόκο και €237 με σύνθετο. Ο τόκος είναι απλός ή σύνθετος; €100 με 9% σε δέκα χρόνια γίνονται €190 με απλό τόκο και €237 με σύνθετο.

13 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ Άρθρο 15 – εάν σε τρία χρόνια από την απαλλοτρίωση δεν προχωρήσει το έργο τότε η περιουσία επιστρέφεται. Άρθρο 15 – εάν σε τρία χρόνια από την απαλλοτρίωση δεν προχωρήσει το έργο τότε η περιουσία επιστρέφεται. Σχετικές αποφάσεις δικαστηρίου – Μιχάλης Θεοδοσίου Λτδ (πήγε στο ΕΔΑΔ) και Φρόσω Δημοσθένη Βασιλείου Δρουσιώτη κ.α. Σχετικές αποφάσεις δικαστηρίου – Μιχάλης Θεοδοσίου Λτδ (πήγε στο ΕΔΑΔ) και Φρόσω Δημοσθένη Βασιλείου Δρουσιώτη κ.α.

14 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΑΣ Ο ΛΟΓΟΣ ΣΕ ΣΑΣ! Ο ΛΟΓΟΣ ΣΕ ΣΑΣ!