ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Θεωρίες μάθησης Δέγγλερη Σοφία

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Συμπεριφορισμός (1/11) Μπιχεβιορισμός (Βehaviorism) Συμπεριφορισμός (1/11) Μπιχεβιορισμός (Βehaviorism) Δασκαλοκεντρική προσέγγιση Μάθηση είναι τροποποίηση της εξωτερικής συμπεριφοράς Επικράτησε έως το 1960 Πρόδρομος I. Pavlov (1849-1936) Βασικοί εκπρόσωποί της B. F. Skinner (1904-1990) E.L. Thorndike (1874-1949) J.B. Watson (1878-1958)

Συμπεριφορισμός (2/11) Δεν ενδιαφέρεται για την εσωτερική (νοητική) λειτουργία των υποκειμένων Δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στις νοητικές καταστάσεις των ανθρώπων (πιστεύω, προσδοκίες, προθέσεις, κίνητρα) Μαύρο κουτί Προέχει η περιγραφή της συμπεριφοράς και όχι η εξήγησή της Συσχέτιση φυσικών χαρακτηριστικών των ερεθισμάτων που δέχεται το υποκείμενο με τα φυσικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του Μοντέλο S-R Stimuli (Ερέθισμα) – Response (Απόκριση)

Συμπεριφορισμός (3/11) Στόχος διδασκαλίας Έμφαση Συμπεριφορισμός (3/11) Στόχος διδασκαλίας Επίτευξη επιθυμητής συμπεριφοράς Έμφαση Αναμετάδοση της πληροφορίας Τροποποίηση της εξωτερικά παρατηρούμενης συμπεριφοράς Σαφής και λειτουργικός ορισμός των διδακτικών στόχων Αξιολόγηση επίτευξης των στόχων

Συμπεριφορισμός (4/11) Ο σημαντικότερος μηχανισμός της μάθησης Συμπεριφορισμός (4/11) Ο σημαντικότερος μηχανισμός της μάθησης Θετικοί ενισχυτές Π.χ επιβράβευση Αρνητικοί ενισχυτές Π.χ ποινή Ενίσχυση Άμεση και σαφής ανάδραση – ανατροφοδότηση (feedback)

Συμπεριφορισμός (5/11) Τέσσερις βασικές λειτουργίες Συμπεριφορισμός (5/11) Τέσσερις βασικές λειτουργίες Παρουσίαση πληροφοριών Απαίτηση χρήσης τους στις απαντήσεις των μαθητών Εκτίμηση της απάντησης του μαθητή Λήψη αποφάσεων βάσει της ποιότητας των παρεχόμενων απαντήσεων

Συμπεριφορισμός (6/11) Το σκυλί του Pavlov

Συμπεριφορισμός (7/11) Το σκυλί του Pavlov Συμπεριφορισμός (7/11) Το σκυλί του Pavlov Κλασσική εξάρτηση (σύνδεση δύο ερεθισμάτων) Καμπανάκι: ουδέτερο ερέθισμα Τροφή: φυσικό ερέθισμα Έκκριση σάλιου με τροφή: φυσική ή ανεξάρτητη αντίδραση Καμπανάκι: γίνεται εξαρτημένο ερέθισμα Έκκριση σάλιου με καμπανάκι: εξαρτημένη αντίδραση Ο σκύλος συσχέτισε συνειρμικά τον ήχο του κουδουνιού με την τροφή Εξαρτημένη μάθηση

Συμπεριφορισμός (8/11) Skinner Συμπεριφορισμός (8/11) Skinner Λειτουργική εξάρτηση (Σύνδεση τρόπων συμπεριφοράς με συνέπειες) Σε αντίθεση με τον Pavlov, υποστηρίζει ότι η συμπεριφορά δεν πρέπει να αποδίδεται σε κάποιο ανεξάρτητο ερέθισμα αλλά να θεωρείται ως αποτέλεσμα εσωτερικών επενεργειών του οργανισμού. Ενεργός ή συντελεστική μάθηση (Τριλιανός, 2003)

Συμπεριφορισμός (9/11) Skinner – Αρχές μάθησης Διδακτέα ύλη Συμπεριφορισμός (9/11) Skinner – Αρχές μάθησης Διδακτέα ύλη Δόμηση σε σύντομες διδακτικές ενότητες Βαθμωτή πρόοδος σύμφωνα με τους ρυθμούς του μαθητή (γραμμική οργάνωση) Αλληλουχία ώστε να μπορούν να την ακολουθήσουν όλοι οι μαθητές Απάντηση του μαθητή Άμεση επαλήθευση Ενίσχυση της σωστής απάντησης

Συμπεριφορισμός (10/11) Skinner Συμπεριφορισμός (10/11) Skinner «Ενδιαφερόμαστε για τις αιτίες της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Θέλουμε να ξερουμε γιατί οι άνθρωποι συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται. Κάθε συνθήκη ή συμβάν το οποίο μπορεί να δείξει ότι έχει ένα αποτέλεσμα πάνω στη συμπεριφορά πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Ανακαλύπτοντας και αναλύοντας αυτές τις αιτίες μπορούμε να προβλέψουμε τη συμπεριφορά. Κατ’ επέκταση, μπορούμε να χειριστούμε τις αιτίες αυτές και έτσι να ελέγξουμε τη συμπεριφορά» (Skinner, 1953)

Συμπεριφορισμός (11/11) Βοήθησε στην εξήγηση ορισμένων φαινομένων της μάθησης Δέχτηκε αρκετή κριτική Απομνημόνευση Προσήλωση στην εξωτερική συμπεριφορά Παραμέληση του ρόλου των εσωτερικών ανώτερων νοητικών λειτουργιών Παραμέληση της εσωτερικής προσπάθειας του ατόμου να κατανοήσει τον κόσμο και να ρυθμίσει ανάλογα τη συμπεριφορά του (Ματσαγγούρας, 1997) Οι άνθρωποι μαθαίνουν από τα λάθη τους με την προϋπόθεση ότι τους εξηγείται η αιτία του λάθους τους (Σολομωνίδου, 1999)

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Γνωστική θεωρία (1/3) Cognitive science Γνωστική θεωρία (1/3) Cognitive science Μελετά την ανθρώπινη γνώση και νόηση Από τα μέσα του 20ου αιώνα Βασικοί εκπρόσωποι H. Simon (1916-2001) A. Newell (1927-1992) Επίκεντρο Όχι τόσο η εξωτερικά παρατηρούμενη συμπεριφορά Εσωτερικές (νοητικές) διεργασίες Ανάλυση εσωτερικής λειτουργίας γνωστικού συστήματος Τρόπος δόμησης και αναπαράστασης των γνώσεων στη μνήμη

Γνωστική θεωρία (2/3) Δεν υπάρχει μία εννιαία θεωρία οικοδόμησης του κόσμου από τα άτομα που συμμετέχουν στη μαθησιακή διαδικασία (Καρασαββίδης, Κόμης) Βασικό μοντέλο: Θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας Γνωστική διεργασία και μάθηση Πρότερες γνώσεις Διαθέσιμη πληροφορία Επεξεργασία από το γνωστικό σύστημα Νέες νοητικές αναπαραστάσεις Ο άνθρωπος νους ως μηχανή επεξεργασίας της πληροφορίας

Γνωστική θεωρία (3/3) Θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας Γνωστική θεωρία (3/3) Θεωρία επεξεργασίας της πληροφορίας Αναπαραστάσεις Περιστασιακές δομές στη βραχυπρόθεσμη μνήμη Short term memory Γνώσεις Σταθεροποιημένες δομές στη μακροπρόθεσμη μνήμη Long term memory

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Εποικοδομισμός (1/5) Constructivism Μαθητοκεντρική προσέγγιση Εποικοδομισμός (1/5) Constructivism Μαθητοκεντρική προσέγγιση Από το 1960 και μετά Μάθηση είναι η τροποποίηση των προϋπαρχουσών γνώσεων Βασικοί εκπρόσωποι J. Piaget (1896-1980) L. Vygotsky (1896-1934) J. Bruner (1915) S. Papert (1928)

Εποικοδομισμός (2/5) Στόχος διδασκαλίας Εποικοδομισμός (2/5) Στόχος διδασκαλίας Δημιουργία κατάλληλου και πλούσιου περιβάλλοντος με το οποίο αλληλεπιδρά ο μαθητής Τα παιδιά πριν πάνε στο σχολείο διαθέτουν γνώσεις Χρειάζεται να βοηθηθούν ώστε να οικοδομήσουν νέες γνώσεις πάνω σε αυτές που ήδη έχουν Συμμετέχουν ενεργά στην οικοδόμηση των γνώσεών τους Γεφύρωση χάσματος μεταξύ άτυπων και τυπικών γνώσεων

Εποικοδομισμός (3/5) Βασικές παραδοχές (Σολομωνίδου, 1999) Εποικοδομισμός (3/5) Βασικές παραδοχές (Σολομωνίδου, 1999) Οι μαθητές δεν θεωρούνται πλέον παθητικοί δέκτες Τελικοί υπεύθυνοι της δικής τους μάθησης Σε κάθε μαθησιακή διαδικασία φέρνουν τις δικές τους προηγούμενες αντιλήψεις και απόψεις Μάθηση = ενεργός εμπλοκή του μαθητή εκπαιδευτική διαδικασία Η μάθηση προϋποθέτει την οικοδόμηση νοήματος Συμβαίνει συχνά μέσα από προσωπική διαπραγμάτευση Η γνώση δεν είναι «κάπου εκεί έξω» Οικοδομείται με προσωπικό και κοινωνικό τρόπο

Εποικοδομισμός (4/5) Βασικές παραδοχές Εποικοδομισμός (4/5) Βασικές παραδοχές Οι εκπαιδευτικοί φέρνουν και τις δικές τους ιδέες Όχι μόνο τη γνώση που έχουν για το αντικείμενο Τις απόψεις τους για τη διδασκαλία και τη μάθηση Όλα αυτά επηρεάζουν τον τρόπο αλληλεπίδρασης με τα παιδιά μέσα στην τάξη Η διδασκαλία δεν είναι η μετάδοση της γνώσης Οργάνωση των καταστάσεων μέσα στην τάξη σχεδιασμός δραστηριοτήτων ώστε να προωθούν την οικοδόμηση της επιστημονικής γνώσης Το αναλυτικό πρόγραμμα δεν είναι αυτό το οποίο θα πρέπει να μάθει κανείς Ένα πρόγραμμα από μαθησιακές δραστηριότητες, υλικά, πηγές Μέσα από αυτά οι μαθητές οικοδομούν τη γνώση

Εποικοδομισμός (5/5) Δεν προτείνουν ένα εννιαίο μοντέλο περιγραφής της γνωστικής δραστηριότητας Βασικές «εκδοχές» του εποικοδομισμού Κλασικός (δομικός) Κατασκευαστικός (constructionism) Κοινωνικός εποικοδομισμός

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Κλασσικός εποικοδομισμός (1/5) Κλασσικός εποικοδομισμός (1/5) Constructivism Ο κάθε μαθητής ατομικά οικοδομεί νοητικά μοντέλα (αναπαραστάσεις) για να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του Το παιδί ως ενεργό υποκείμενο οικοδομεί νοήματα και κατανοεί την πραγματικότητα με βάση τις εμπειρίες του και τις διαδράσεις του

Κλασσικός εποικοδομισμός (2/5) Κλασσικός εποικοδομισμός (2/5) Βασικός εκπρόσωπος Piaget Γενετική επιστημολογία: ανάπτυξη της λογικής σκέψης του παιδιού Στάδια γνωστικής ανάπτυξης Αισθησιοκινητικό (μέχρι 2 ετών) Στάδιο προλογικής σκέψης (2-7 ετών) Στάδιο συγκεκριμένων πράξεων (7-12 ετών) Στάδιο λογικών τυπικών πράξεων (12 ετών και μετά)

Κλασσικός εποικοδομισμός (3/5) Κλασσικός εποικοδομισμός (3/5) Η μάθηση προϋποθέτει την οικοδόμηση νοήματος Νοητικά μοντέλα (Αναπαραστάσεις) Η νόηση είναι μια λειτουργία κατασκευής νοημάτων πάνω στην όλη εμπειρία του ατόμου Βασική δομή Σχήμα (schema) Βασικός Μηχανισμός Προσαρμογή Αφομοίωση (assimilation) Συμμόρφωση (accommodation) Προσαρμογή (adaptation)

Κλασσικός εποικοδομισμός (4/5) Κλασσικός εποικοδομισμός (4/5) ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ: Mια κατάσταση εντάσσεται σε/ ερμηνεύεται από ΥΠΑΡΧΟΝΤΑ Σχήματα ΣΧΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ: Συνισταμένη της αφομοίωσης και της συμμόρφωσης ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ: Το άτομο αναπτύσσει ΝΕΑ Σχήματα για να ερμηνεύσει τα φαινόμενα του περιβάλλοντος

Κλασσικός εποικοδομισμός (5/5) Κλασσικός εποικοδομισμός (5/5) Επικρίσεις Λόγω της ατομικής οικοδόμησης της γνώσεις Από την κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση Εντούτις Συνεχίζουν να εμπνέουν τις επιστήμες της εκπαιδευσης

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Constructionism Κατασκευαστική θεωρία μάθησης Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν βρίσκονται σε ενεργό ρόλο κατασκευαστή – σχεδιαστή κατασκευάζουν «χειροπιαστές» οντότητες του πραγματικού κόσμου Φτιάχνουν κατασκευές ενώ ταυτόχρονα «κατασκευάζουν» γνώσεις (Noss & Hoyles, 2006) Βασικός εκπρόσωπος Papert Δημιουργός της γλώσσας προγραμματισμού Logo Βασικό εργαλείο εφαρμογής της θεωρίας

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Κοινωνικός εποικοδομισμός (1/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (1/8) Social constructivism Τα τελευταία30 χρόνια Η μάθηση έχει πάνω από όλα κοινωνική φύση Οικοδόμηση γνώσεων ως προϊόν κοινωνικής αλληλεπίδρασης και συνεργασίας Δημιουργία κοινωνικογνωστικών συγκρούσεων Δεν μπορεί να δει τη μαθησιακή δραστηριότητα έξω από το κοινωνικό, ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διαδραματίζεται Η νόηση αναπτύσσεται στο πλαίσιο κοινωνικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε παιδιά και ενηλίκους

Κοινωνικός εποικοδομισμός (2/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (2/8) Η νόηση δεν είναι αυτόνομη οντότητα αλλά αναδυόμενο συστατικό αλληλεπίδρασης του ατόμου με το κοινωνικό, ιστορικό & πολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο κινείται Σημαντικό ρόλο παίζουν τα διαμεσολαβητικά εργαλεία Γραφικές παραστάσεις, λογισμικό κ.α. Βασική εφαρμογή Συνεργατική μάθηση

Κοινωνικός εποικοδομισμός (3/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (3/8) Βασικός εκπρόσωπος Vygotsky Aναπτύσσονται διαπροσωπικές ψυχολογικές λειτουργίες μάθησης κυρίως μέσω γλωσσικής διαπραγμάτευσης Στη συνέχεια, μετατρέπονται σε ενδοπροσωπικές ψυχολογικές λειτουργίες Δηλαδή η μάθηση αναπτύσσεται πρώτα στη συνεργασία έμπειρου – αρχάριου μαθητή και μετά γίνεται εσωτερικό κτήμα του μαθητή

Κοινωνικός εποικοδομισμός (4/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (4/8) Βασικός εκπρόσωπος Vygotsky Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης (ΖΕΑ) Zone of proximal development Πλαισιοθετημένη μάθηση Situated learning Κατανεμημένη νοημοσύνη Distributed cognition

Κοινωνικός εποικοδομισμός (5/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (5/8) Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης

Κοινωνικός εποικοδομισμός (6/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (6/8) Σε διδακτικό επίπεδο η έννοια της επικείμενης ανάπτυξης σημαίνει ότι ο εκπαιδευτικός πρέπει Πρώτα να προσδιορίζει το επίπεδο των ατομικών ικανοτήτων του παιδιού Κατόπιν να εντοπίζει το επίπεδο των γνωστικών ικανοτήτων που μπορεί να αναπτύξει το παιδί με τη βοήθεια νύξεων, επιδείξεων και ερωτημάτων από την πλευρά του εκπαιδευτικού (Ματσαγγούρας, 1997)

Κοινωνικός εποικοδομισμός (7/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (7/8) Πλαισιοθετημένη μάθηση Η μάθηση δεν είναι απλά η μετάδοση αφηρημένης γνώσης από έναν άνθρωπο σε έναν άλλον Η μαθησιακή διαδικασία ενσωματώνεται στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντος Κατανεμημένη νόηση Η γνώση και η νόηση δεν βρίσκονταν απλά στο μυαλό των μαθητών Κατανέμεται μεταξύ ανθρώπων αλλά και ανθρώπων - εργαλείων

Κοινωνικός εποικοδομισμός (8/8) Κοινωνικός εποικοδομισμός (8/8) Vygotsky «Το παιδί δεν διδάσκεται στο σχολείο αυτό που μπορεί να κάνει αυτοδύναμα αλλά αυτό που γίνεται προσιτό με τη συνεργασία του δασκάλου και υπό την καθοδήγησή του. Το βασικό θέμα στη διδασκαλία είναι ακριβώς αυτό το καινούριο που μαθαίνει το παιδί. Άρα η ζώνη της επόμενης εξέλιξης, η οποία καθορίζει την περιοχή των προσιτών για το παιδί μεταβάσεων, είναι ακριβώς το καθοριστικό στοιχείο της διδασκαλίας της αγωγής. Με άλλα λόγια, αυτό που το παιδί κάνει σήμερα από κοινού, αύριο θα είναι ικανό να το κάνει από μόνο του.» (Vygotsky, 1993)

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Συνεργατική μάθηση (1/12) Συνεργατική μάθηση (1/12) Collaborative learning Ορισμός Ως συνεργατική μάθηση ορίζεται η από κοινού εργασία πάνω σε ένα θέμα με τέτοιο τρόπο ώστε να προωθείται η ατομική μάθηση μέσω συνεργατικών διεργασιών (Σγουροπούλου, Κουτουμάνος, 2001) Ως συνεργατική μάθηση ορίζεται οποιαδήποτε διαδικασία ομαδικής μάθησης στην οποία λαμβάνουν χώρα τουλάχιστον κάποιες από τις σημαντικές μαθησιακές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μαθητών

Συνεργατική μάθηση (2/12) Συνεργατική μάθηση (2/12) Βασική έκφραση του κοινωνικού εποικοδομισμού στο επίπεδο διδασκαλίας και μάθησης Διαδόθηκε ιδιαίτερα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες

Συνεργατική μάθηση (3/12) Συνεργατική μάθηση (3/12) Επιτακτική ανάγκη κοινωνικοποίησης από σχολείο – Ανάπτυξη συνεργατικής μάθησης (Ματσαγγούρας, 1997) Αριθμητική συρρίκνωση των μελών της οικογένειας - εξαφάνιση της γειτονικής «αλάνας» Περιόρισαν τις εκτός σχολείου δυνατότητες κοινωνικοποίησης των παιδιών Σύγχρονη εργασία Άτομα που να συνεργάζονται ομαλά μέσα σε δίκτυα επικοινωνίας

Συνεργατική μάθηση (4/12) Συνεργατική μάθηση (4/12) Αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας Βασίζεται στην προώθηση μαθησιακών συζητήσεων Κυρίαρχο ρόλο έχουν Η αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών Οι ενέργειές τους Η αλληλεπίδρασή τους με τον εκπαιδευτικό Σταδιακή μετατροπή του ρόλου του διδάσκοντα Παροχέας πληροφοριών σύμβουλο Το εκπαιδευτικό υλικό έχει ρόλο υποστηρικτικό

Συνεργατική μάθηση (5/12) Συνεργατική μάθηση (5/12) Μάθηση του 20ου αιώνα Προσανατολισμένη στον δάσκαλο Μάθηση του 21ου αιώνα Προσανατολισμένη στον μαθητή Διάλεξη Αυτόνομη μάθηση Μάθηση σε ομάδες Ακρόαση Συνεργασία Μετάδοση πληροφοριών Ενίσχυση δυνατοτήτων Δάσκαλος: παροχέας πληροφοριών Δάσκαλος: βοηθός Στατικό περιεχόμενο Δυναμικό περιεχόμενο Ομοιογένεια πηγών μάθησης Ποικιλία πηγών μάθησης Εξετάσεις και διαγωνίσματα Εφαρμογή και αναβάθμιση απόδοσης

Συνεργατική μάθηση (6/12) Συνεργατική μάθηση (6/12) Πεδία εφαρμογής Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Τριτοβάθμια εκπαίδευση Εκπαίδευση εργαζομένων σε οργανισμούς και επιχειρήσεις Εξ αποστάσεως συνεργατική μάθηση

Συνεργατική μάθηση (7/12) Συνεργατική μάθηση (7/12) Κοινότητες μάθησης (Καρασαββίδης, Κόμης)

Συνεργατική μάθηση (8/12) Συνεργατική μάθηση (8/12) Κοινότητες Γνώσεις κοινότητας: πιο εκτεταμένες από του ατόμου Κάθε μέλος: συμβάλλει στη γνωστική ανάπτυξη της ομάδας Scaffold (υποστηρικτική σκαλωσιά) Από διδάσκοντα στον μαθητή Από μαθητή σε μαθητή

Συνεργατική μάθηση (9/12) Συνεργατική μάθηση (9/12) Οφέλη Οι μαθητές διατυπώνουν τις σκέψεις τους Εξωτερίκευση και συνειδητοποίηση των αυθόρμητων ιδεών Επεξεργασία και διαπραγμάτευση μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης Εμφάνιση κοινωνικογνωστικών συγκρούσεων Αναθεώρηση γνώσεων Νέα γνώση Καλύτερη κατανόηση Η δημοσιοποίηση της γνώσης οδηγεί σε καλύτερη αντίληψη του αντικειμένου (Sharan, 1990)

Συνεργατική μάθηση (10/12) Συνεργατική μάθηση (10/12) Οφέλη (Σγουροπούλου, Κουτουμάνος, 2001) Αύξηση αυτοεκτίμησης Εργασία με κοινό στόχο και συμφωνημένους ρόλους Ανάπτυξη αισθήματος κοινής ευθύνης και αλληλοϋποστήριξης Ευνοεί την κοινωνικοποίηση Π.χ Μέλη που διστάζουν να εκφράσουν τις απόψεις τους

Συνεργατική μάθηση (11/12) Συνεργατική μάθηση (11/12) Οφέλη Επιπλέον κίνητρα μάθησης Οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να ζουν σε κοινωνικές ομάδες Μεγάλη συναισθηματική ικανοποίηση Οργάνωση μαθητών σε κοινότητες μάθησης με στόχο τη συνεργασία Απόλυτα προσαρμοσμένη στη φύση και στις ανάγκες το Απομόνωση Παραβιάζει τις έμφυτες τάσεις για επικοινωνία και αλληλεπίδραση

Συνεργατική μάθηση (12/12) Συνεργατική μάθηση (12/12) Οφέλη Προώθηση των διαπολιτισμικών σχέσεων Επαφής με διαφορετικές κουλτούρες και ιδεολογίες Προώθηση των δεξιοτήτων που σχετίζονται με την οργάνωση και την εργασία στο πλαίσιο ομάδων

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Ανακαλυπτική μάθηση (1/2) Ανακαλυπτική μάθηση (1/2) Ενεργητική εξερεύνηση για την επίλυση προβλημάτων Ο μαθητής πρέπει να έρχεται αντιμέτωπος με προβληματικές καταστάσεις Ο δάσκαλος καθοδηγεί τα παιδιά προς την «ανακάλυψη» αρχών, νόμων και κονόνων που διέπουν όχι μόνο τα φαινόμενα ως γνωστικά αντικείμενα αλλά και την ίδια του τη σκέψη (Ράπτης, Ράπτη, 2001)

Ανακαλυπτική μάθηση (2/2) Ανακαλυπτική μάθηση (2/2) Βασικός εκπρόσωπος Bruner O μαθητής με τις δικές του δυνάμεις προσπαθεί Να εμβαθύνει στο αντικείμενο Να ανακαλύψει τις θεμελιώδεις αρχές και σχέσεις που διέπουν τα επιμέρους στοιχεία του (Τριλιανός, 2003) Όλοι οι μαθητές είναι δυνατόν Να μάθουν οτιδήποτε και σε οποιαδήποτε ηλικία Κατάλληλη δομή και οργάνωση της ύλης Η απαραίτητη μεθόδευση της διδασκαλίας (Φλουρής, 2003) Αιρετική άποψη

Περιεχόμενα Συμπεριφορισμός Γνωστική ή γνωσιακή θεωρία Εποικοδομισμός Κλασσικός εποικοδομισμός Κατασκευαστικός εποικοδομισμός Κοινωνικός εποικοδομισμός Συνεργατική μάθηση Ανακαλυπτική μάθηση Σήμερα

Σήμερα Η πιο διαδεδομένη άποψη για την οικοδόμηση των γνώσεων στηρίζεται σε 4 ιδέες 1. Δραστηριότητα του μαθητευόμενου ως αυτόνομου όντος που μαθαίνει μέσα από την πράξη 2. Προσφορά ευνοϊκών για τη μάθηση καταστάσεων 3. Διαμεσολάβηση του ενήλικα και ρόλος κοινωνικού περιβάλλοντος Αυτό που το παιδί δεν μπορεί να το κάνει μόνο του αλλά το πετυχαίνει με τη βοήθεια του άλλου 4. Χρήση γλωσσικών και συμβολικών μορφών για Επικοινωνία Αναπαράσταση Συνεργασία