γιαννησ φιλοσ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ γιαννησ φιλοσ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ο ρόλος του Εσωτερικού Ελέγχου (των εισηγμένων στο Χ.Α. Εταιρειών) για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΙΛΟΣ, MBA, PHD, CIA, CFE ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ – ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕΔ, Αθηνα, 11/12/2010

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Β. ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Γενικά μέτρα ελέγχου (controls) Σωστή οργάνωση της επιχείρησης Γ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ (11/2009) Δ. ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ / ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ. Α Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Α. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Η υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου (internal auditing) είναι μια ανεξάρτητη, αντικειμενική δραστηριότητα διασφάλισης και παροχής συμβουλών, σχεδιασμένη για να προσθέσει αξία και να βελτιώσει τις λειτουργίες ενός οργανισμού. Βοηθά τον οργανισμό να επιτύχει τους στόχους, φέρνοντας μια συστηματική κα πειθαρχημένη προσέγγιση για να εκτιμήσει και να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των λειτουργιών: - της διαχείρισης κινδύνων, - των μέτρων ελέγχου (controls) και - της διακυβέρνησης.

Β. ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Β. ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Το σύστημα εσωτερικού ελέγχου είναι η συνολικότερη δομή και λειτουργία ενός οργανισμού, όπως αυτή αξιολογείται μέσα από γενικά και ειδικά μέτρα ελέγχου (controls). Τα γενικά μέτρα ελέγχου μπορούν να θεωρηθούν ότι είναι όσα έχουν εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις άσχετα από το αντικείμενο δραστηριότητας των επιχειρήσεων αυτών.

Γενικά μέτρα ελέγχου (controls) είναι κυρίως: Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Γενικά μέτρα ελέγχου (controls) είναι κυρίως: η σωστή οργάνωση της επιχείρησης η ύπαρξη και η γνωστοποίηση καθορισμένων πολιτικών, η εφαρμογή αποτελεσματικών διαδικασιών λειτουργίας, η απασχόληση επαρκούς, κατάλληλου και οργανωμένου προσωπικού, οι κατάλληλοι προϋπολογισμοί (budgeting), οι κατάλληλες αναφορές (reporting) και η ορθή λειτουργία υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου.

Γ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Γ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ Εσωτερικός Έλεγχος Από πόσα άτομα στελεχώνεται η υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου της εταιρίας σας Με ποιά συχνότητα ενημερώνει εγγράφως η υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου το ΔΣ σχετικά με τα αποτελέσματα των εργασιών της; Ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου εκτελεί παράλληλα και άλλα καθήκοντα; ..  Παρακαλούμε να μας προσκομίσετε τις δύο πλέον πρόσφατες εκθέσεις του εσωτερικού ελεγκτή της εταιρίας σας (άρθρο 8 παρ. γ και δ ν. 3016/2002).

Δ. ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ / ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Δ. ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ / ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ (για τον εσωτερικό ελεγκτή) Εκλογή – επιλογή Ανεξαρτησία Ικανότητες Διαθέσιμοι πόροι Εσωτερικοί Εξωτερικοί Ελεγκτικό έργο Οργάνωση Εποπτεία – Έλεγχος εσωτερικού ελεγκτή

Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ. Α Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε1. ΕΡΕΥΝΑ 1. Αποτελέσματα ερευνών (γνώση & αξιολόγηση) 2. Διενέργεια νέων ερευνών (με συμμετοχή ΣΕΔ)

Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε1. ΕΡΕΥΝΑ 1. Αποτελέσματα ερευνών (γνώση & αξιολόγηση) 2. Διενέργεια νέων ερευνών (με συμμετοχή ΣΕΔ) Ε2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 3. Ανάγκη αρχικής αξιολόγησης εσωτ. ελεγκτών 4. Αξιολόγηση έργου εσωτ. ελεγκτή

Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε3. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε1. ΕΡΕΥΝΑ 1. Αποτελέσματα ερευνών (γνώση & αξιολόγηση) 2. Διενέργεια νέων ερευνών (με συμμετοχή ΣΕΔ) Ε2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 3. Ανάγκη αρχικής αξιολόγησης εσωτ. ελεγκτών 4. Αξιολόγηση έργου εσωτ. ελεγκτή Ε3. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 5. Προστασία εσωτερικού ελεγκτή

Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε1. ΕΡΕΥΝΑ 1. Αποτελέσματα ερευνών (γνώση & αξιολόγηση) Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, για την προστασία των μετόχων μειοψηφίας Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε1. ΕΡΕΥΝΑ 1. Αποτελέσματα ερευνών (γνώση & αξιολόγηση) 2. Διενέργεια νέων ερευνών (με συμμετοχή ΣΕΔ) Ε2. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 3. Ανάγκη αρχικής αξιολόγησης εσωτ. ελεγκτών 4. Αξιολόγηση έργου εσωτ. ελεγκτή Ε3. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 5. Προστασία εσωτερικού ελεγκτή Ε4. ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ε5. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΡΕΩΝ Ε6. ΠΙΕΣΗ Ε7. .........