Επιβλέποντες Εκπαιδευτικοί : ΘΕΟΔΟΣΙΑ ΜΠΑΚΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΑΜΟΣ 1ο ΕΠΑΛ ΑΡΤΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Β΄ ΤΑΞΗ :ΤΟΜΕΑΣ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ &ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ               ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Επιβλέποντες Εκπαιδευτικοί : ΘΕΟΔΟΣΙΑ ΜΠΑΚΟΛΑ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΑΜΟΣ Σχολικό Έτος 2012-13

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Οι κυριότεροι τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας στους οποίους καταναλώνεται η παραγόμενη ενέργεια είναι η βιομηχανία, οι μεταφορές, και ο τριτογενής και οικιακός τομέας. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Ο οικιακός και ο τριτογενής τομέας, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αποτελούν τα κτίρια αντιπροσωπεύει το 40% της καταναλισκόμενης ενέργειας για τη λειτουργία του (θέρμανση, δροσισμός, φωτισμός, ζεστό νερό, λειτουργία συσκευών) στην Ευρωπαϊκή Ένωση με αυξητική τάση Κατανάλωση θερμικής ενέργειας (ΟΕΕ,ΙΕΠΒΑ&ΕΑΑ)

Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Ένας άλλος τρόπος κατανάλωσης ενέργειας, αφορά την επιλογή των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του κτιρίου. Κάθε υλικό για να παραχθεί καταναλώνει ενέργεια στο εργοστάσιο παραγωγής του. Επιπλέον απαιτείται ενέργεια για την συσκευασία, αποθήκευση, μεταφορά του, αλλά και την απόρριψή του ή την ανακύκλωση αυτού ως απόβλητο. Αυτή η ενέργεια ονομάζεται embodied energy. Στα ελληνικά την ονομάζουμε ενσωματωμένη ενέργεια ή ίχνος ενέργειας σε ένα προϊόν.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Τις μεταφορές σήμερα, είτε αυτές αφορούν ανθρώπους είτε εμπορεύματα, τις διακρίνουμε σε τρεις ιδιαίτερες κατηγορίες: τις επίγειες χερσαίες, τις θαλάσσιες και τις αεροπορικές Η πλειοψηφία των μετακινήσεων οποίων γίνεται οδικώς και αεροπορικώς. Οι δύο τελευταίες χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον συμβατικά υγρά καύσιμα, προϊόντα διύλισης αργού πετρελαίου, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια αφορά συνήθως τραίνα, τραμ, μετρό, τρόλεϊ και πρόσφατα επεκτείνεται και σε υβριδικά οχήματα.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ αλλοίωση της σύστασης της ατμόσφαιρας από τη συνεχή αύξηση των εκπομπών του CO2 και άλλων ρύπων με αποτέλεσμα: Κλιματική αλλαγή με ακραία καιρικά φαινόμενα και καταστροφές με οικονομικές επιπτώσεις Φαινόμενο του θερμοκηπίου Εξάρτηση από το ενεργειακές πηγές όπως το πετρέλαιο Δημιουργία φαινομένου της αστικής νησίδας με ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες στις πόλεις που αυξάνει την ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων για ψύξη

ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε κτίρια Σχεδιασμός με βιοκλιματικές αρχές: Ορθός προσανατολισμός του κτιρίου (νότιος προσανατολισμός) Ομαδοποίηση χώρων (θερμικές ζώνες) Θερμική προστασία στο εξωτερικό κέλυφος των κτιρίων Αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας για θέρμανση τη χειμερινή περίοδο και για φυσικό φωτισμό με κατάλληλα ανοίγματα Προστασία των κτιρίων από τον καλοκαιρινό ήλιο, κυρίως μέσω της σκίασης, αλλά και της κατάλληλης κατασκευής του κελύφους. Κατάλληλη επιλογή υλικών δόμησης

ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε κτίρια το αποτέλεσμα: χαμηλές δαπάνες λειτουργίας του κτιρίου στο μέλλον λόγω μειωμένων αναγκών σε ενέργεια υψηλή ποιότητα διαβίωσης ή συνθηκών εργασίας μείωση του κόστους συντήρησης γρήγορη απόσβεση των δαπανών βελτιωμένη ποιότητα κατασκευής σε σχέση με τα συμβατικά κτίρια χωρίς να επηρεάζεται η λειτουργικότητα του κτιρίου και ο σκοπός λειτουργίας του.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Επιβάλλεται γι’ αυτό η εφαρμογή βελτιωτικών επεμβάσεων στα υφιστάμενα κτίρια και η εισαγωγή των αρχών του βιοκλιματικού σχεδιασμού στα νεοαναγειρόμενα

Θερμική προστασία του κτιρίου το χειμώνα, όσο ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Θερμική προστασία του κτιρίου το χειμώνα, όσο και το καλοκαίρι με τη χρήση κατάλληλων τεχνικών που εφαρμόζονται στο εξωτερικό κέλυφος (εξωτερικοί τοίχοι, δώμα κλπ), ιδιαίτερα με την κατάλληλη θερμομόνωση για την αποφυγή ενεργειακών απωλειών και αεροστεγάνωση του κτιρίου και των ανοιγμάτων του. Χρήση βελτιωμένων υαλοπινάκων «χαμηλής ικανότητας εκπομπής» (low emissivity glass). Φυτεμένο δώμα

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Για μείωση των απωλειών θερμότητας μπορείτε να: κλείσετε τυχόν χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα με μονωτικό υλικό, αυτοκόλλητες ταινίες του εμπορίου ή σιλικόνη μην αερίζετε υπερβολικά κλείνετε τα εξώφυλλα (παντζούρια) και τις κουρτίνες τις κρύες νύχτες του χειμώνα, για να διατηρείται η ζέστη μέσα στο χώρο επιλέγετε βαριές κουρτίνες για το χειμώνα προκειμένου να εμποδίζουν τον κρύο αέρα ανάμεσα σ’ αυτές και τα τζάμια να μεταφερθεί στον υπόλοιπο χώρο.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Φροντίστε για τη σωστή ρύθμιση και συντήρηση του καυστήρα και τον καθαρισμό του λέβητα από ειδικό συντηρητή. Αξιοποιείστε την ηλιακή ενέργεια για να θερμάνετε το κτίριο. Τις ηλιόλουστες χειμωνιάτικες μέρες να αφήνετε τον ήλιο να μπαίνει μέσα από τα νότια παράθυρα. Αν έχετε αυτόνομη θέρμανση, μη ρυθμίζετε το θερμοστάτη πάνω από τους 18 °C. Μην καλύπτετε τα θερμαντικά σώματα με καλύμματα, γιατί μειώνεται σημαντικά η απόδοσή τους.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Αντικατάσταση του παλιού καυστήρα με έναν νέας τεχνολογίας διπλού καυσίμου (πετρελαίου-αερίου) με πολλές βαθμίδες έγχυσης (εξοικονόμηση 5-7 % καύσιμου). Αντικατάσταση του παλαιού λέβητα με έναν υψηλής απόδοσης >90% (εξοικονόμηση καυσίμου έως και 15%) Αντικατάσταση του καυστήρα πετρελαίου με καυστήρα που χρησιμοποιεί ως καύσιμη ύλη pellets (συσσωματώματα πριονιδιού ή κομματάκια ξύλου υπολειμμάτων εργοστασίων επεξεργασίας ξύλου κ.α.) Χρήση ενεργειακού τζακιού με κεραμικό καταλύτη επανάκαυσης των καπναερίων

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα για την κάλυψη των αναγκών σε ζεστό νερό. Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών τόξων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις ανάγκες του κτιρίου στο δώμα ή στην κεραμοσκεπή. Χρήση ανεμιστήρων οροφής: δροσίζουν, ενώ καταναλώνουν ελάχιστη ενέργεια. Φεγγίτες, ανοίγματα πάνω από σκάλες, καμινάδες αερισμού, σε συνδυασμό με κάποια ανοίγματα σε χαμηλά σημεία του κτιρίου δημιουργούν πολύ αποτελεσματικό κατακόρυφο αερισμό, χωρίς να χρειάζεται να ανοίγουν όλα τα παράθυρα.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Επιλογή κατάλληλου συστήματος σκιασμού ανάλογα με τον προσανατολισμό του παραθύρου (προτιμείστε οριζόντια σκίαστρα για το νότο, σταθερά ή κινητά, στην ανατολή και τη δύση κατακόρυφα). Η σκίαση εξωτερικά του παραθύρου είναι πάντα η καλύτερη. Δεντροφύτευση περιμετρικά του κτιρίου για φυσική δροσιά και ευχάριστο περιβάλλον. Προτιμείστε ανοιχτά χρώματα στους εξωτερικούς τοίχους, τις οροφές, αλλά και στις τέντες. Με τον τρόπο αυτό η ηλιακή ακτινοβολία μειώνεται ως και 75%.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ενός κτιρίου Μειώστε τις εσωτερικές πηγές θερμότητας. Τοποθετείστε λαμπτήρες και συσκευές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Μη χρησιμοποιείτε συσκευές που καταναλώνουν πολύ ενέργεια και ταυτόχρονα θερμαίνουν και το χώρο (π.χ. ηλεκτρική κουζίνα, σίδερο) τις ώρες που έχει πολύ ζέστη. Διώξτε τη ζέστη από το κτίριο με φυσικό αερισμό. Τις ζεστές μέρες αερίστε το κτίριο μόνο τη νύχτα. Αν οι εξωτερικές συνθήκες και τα ανοίγματα του κτιρίου σας δεν εξασφαλίζουν τον απαραίτητο αερισμό, τοποθετείστε ανεμιστήρες προσαγωγής και απαγωγής του αέρα.

ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς Ορθολογική, επιλεκτική και βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων μέσων μεταφοράς (περπάτημα, ποδήλατο, χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς). Χρήση οχημάτων τα οποία ενσωματώνουν τεχνολογίες υψηλής απόδοσης Οικολογική/ οικονομική οδήγηση με την έννοια της ελαχιστοποίησης της καταναλισκόμενης ενέργειας ανά επιβάτη και χιλιόμετρο διανυθείσας απόστασης

ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς Στα ιδιωτικά αυτοκίνητα, ο περιορισμός των άσκοπων μετακινήσεων, οι βελτιώσεις στην απόδοση του κινητήρα, η χρήση μικρών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις πόλεις που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον και είναι αθόρυβα. Στις συλλογικές μετακινήσεις, η προώθηση της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς, την αύξηση της ελκυστικότητάς τους, ιδιαίτερα των αυτών της σταθερής τροχιάς (τραμ, τρόλεϊ, μετρό).

ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς Στον πολεοδομικό σχεδιασμό και στις κυκλοφοριακές συνθήκες, με τον καθορισμό περιοχών όπου θα απαγορεύεται ή θα περιορίζεται η κυκλοφορία των Ι.Χ. αυτοκινήτων και θα ενθαρρύνεται η χρήση του ποδηλάτου. Στη μείωση των μετακινήσεων με χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, όπου αποφεύγονται πολλές μετακινήσεις και εξυπηρετούνται οι πολίτες στις σχέσεις τους με τις δημόσιες υπηρεσίες χρησιμοποιώντας τηλεπικοινωνιακά συστήματα, όπως το διαδίκτυο, φαξ, τηλεδιασκέψεις κ.λπ.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς προώθηση της κοινής χρήσης αυτοκινήτων (car-sharing), Επιλογή αυτοκινήτου λαμβάνοντας υπ' όψιν και την κατανάλωση καυσίμου. Χρήση αυτοκινήτων υβριδικής τεχνολογίας όπου αυτό είναι εφικτό. Σχολαστική συντήρηση και ρύθμιση των κινητήρων.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς Οδηγώντας με το σωστό τρόπο μπορούμε να εξοικονομήσουμε καύσιμα και χρήματα βοηθώντας έτσι το περιβάλλον και την τσέπη μας. Οδηγείτε µε υψηλή σχέση μετάδοσης (μεγάλη «ταχύτητα») στις χαμηλές στροφές του κινητήρα. Κάντε γρήγορες αλλαγές ταχυτήτων προς τις υψηλές σχέσεις (ταχύτητες) και καθυστερήστε τις αλλαγές προς τις μικρές σχέσεις μετάδοσης (με άλλα λόγια οδηγείτε όσο είναι δυνατό με τετάρτη ή πέμπτη). Αποφύγετε κάθε άσκοπη επιβράδυνση, φρενάρισμα ή αλλαγή ταχύτητας. Μη χρησιμοποιείτε air condition, αν δεν είναι απαραίτητο.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ σε μέσα μεταφοράς Ελέγχετε τακτικά τα λάστιχα του αυτοκινήτου σας (Το σωστό φούσκωμα θα σας εξοικονομήσει κατά μέσο όρο 25 λίτρα καυσίμου το χρόνο! ) Επιταχύνετε σταδιακά, αποφύγετε να πατάτε απότομα φρένο, όταν ανάψει κόκκινο. Διατηρήστε χαμηλές στροφές και οδηγείτε κάτω από το όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας. Σβήνετε τη μηχανή, αν πιστεύετε ότι θα είστε σταματημένοι σε κίνηση για περισσότερα από περίπου 10-15 λεπτά. Ξεφορτωθείτε κάθε άχρηστο βάρος από το «πορτ μπαγκάζ». Βγάλτε τις μπάρες της οροφής, όταν δεν τις χρειάζεστε. 

Η «έξυπνη ενέργεια» απαιτεί ενεργούς πολίτες. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα μέτρα που προωθεί η Ευρωπαϊκή πολιτική και κατ΄ επέκταση οι περισσότερες χώρες σε όλο τον πλανήτη δεν πρόκειται να έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα για την βιώσιμη εξοικονόμηση ενέργειας αν δεν προωθηθεί πρωτίστως η αλλαγή της ενεργειακής συμπεριφοράς. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι το καθοριστικό στοιχείο για την ενεργειακή απόδοση. Η «έξυπνη ενέργεια» απαιτεί ενεργούς πολίτες. Η αφύπνιση της περιβαλλοντικής συνείδησης αλλά και

Άμεσο οικονομικό όφελος Κοινωνικό όφελος Άμεσο περιβαλλοντικό όφελος ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η παροχή ενός καλού οδηγού για την εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να συνεισφέρει άμεσα, στην ανθρωπότητα απολαμβάνοντας : Άμεσο οικονομικό όφελος Κοινωνικό όφελος Άμεσο περιβαλλοντικό όφελος Καθώς γίνεται πλέον πράξη η αρχή της Ευρωπαϊκής πολιτικής: «ο χρήστης πληρώνει» «ο ρυπαίνων πληρώνει». Διαφορετικά, η βιωσιμότητα του μέλλοντος και η διασφάλιση ενός ενεργειακού μοντέλου φιλικού προς το περιβάλλον τίθεται σε αμφιβολία.