Οι Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις της Κρίσης: επιπτώσεις, κατανόηση, συλλογικές δράσεις Ιορδάνης Ψημμένο ς

Ποιό είναι το πρόβλημα και τί μελετάμε Το πρόβλημα (i) Κοινωνικές Μεταβολές λόγω ραγδαίων ή απότομων αλλαγών (ii) Κοινωνικές δομές και διαδρομές ζωής (iii) Κοινωνική στρωμάτωση και κινητικότητα (iv) Συλλογικές δράσεις Θεωρητικές προσεγγίσεις Αιτια κρίσης Επιπτώσεις κρίσης (α) Λειτουργιστικές / Δομολειτουργιστικές θεωρητικές προσεγγίσεις (π.χ. αφορούν το χάσμα, την προσαρμογή θεσμών και ομάδων στις νέες απαιτήσεις). Συναινετική (consensus), Εξελικτική θεώρηση. Τί σημαίνει η κρίση για: τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, την ενσωμάτωση του εργατικού δυναμικού και την κοινωνική συνοχή; (β) Ριζοσπαστικές προσεγγίσεις (Μαρξιστική, Βεμπεριανή, Κριτική θεωρία) (π.χ. αφορούν τις σχέσεις και τους μηχανισμούς παραγωγής και αναπαραγωγής ταξικής εξουσίας / δύναμης, κύρους). Συγκρουσιακή (conflict) θεώρηση. Τί σημαίνει η κρίση για τις τάξεις, εθνότητες, έμφυλες κατηγορίες εργαζομένων, τη θέση τους στην κοινωνία και στην ομάδα που ανήκουν; [επιχειρηματικοί κύκλοι, δομές, τομείς] (γ) Διαδραστικές προσεγγίσεις (π.χ. αφορούν τις διαδικασίες μέσα από τις οποίες πραγματώνονται οι αλλαγές) Τί σημαίνει η κρίση για τους ρόλους, τα πρότυπα και τις προσδοκίες μέσα σε μια οικογένεια, σχολείο, χώρο εργασίας;

Πώς μελετάμε την κρίση (Εργασία ή/και Απασχόληση) Χρονικά πλαίσια (π.χ. ύφεση στην κατασκευαστική βιομηχανία 1914, ξηρασία 1929 και μετανάστευση αγροτικού πληθυσμού, δάνεια-τόκοι-τιμές 1920, αγορά εργασίας κλπ) Κοινωνικά πλαίσια (π.χ. κοινωνικά συστήματα, τομείς οικονομίας, στρώματα/τάξεις [cohort analysis], επιχειρήσεις/αγορές) Διαδρομές ζωής (π.χ. προσδοκίες, συνθήκες ζωής, επιθυμίες) Διαμόρφωση εργασίας / εργατικού δυναμικού Καταμερισμός εργασίας Έλεγχος εργασίας Αναπαραγωγή της εργασίας α. Σύγκριση β. Οργάνωση της Παραγωγής γ. Μονάδες ανάλυσης (unit of analysis)

Εργασία / Απασχόληση Οικογένεια Υπηρεσίες Καθεστώτα παραγωγής / αναπαραγωγής της εργασίας του εργατικού δυναμικού (π.χ. εξαναγκασμός, τεχνικός, γραφειοκρατικός ή δεσποτικός / συναινετικός) Συνθήκες ζωής Ετικέτες – ταξινομήσεις Προσανατολισμοί Κοινωνική Πολιτική Σταδιοδρομίες Πρόσβαση αγαθών Οργάνωση εργασίας Οργάνωση υπηρεσιών Οργανωτική κουλτούρα Ρόλοι, πρότυπα, δεσμοί, στέγαση, Στόχοι και προσδοκίες Βιωτικό επίπεδο / κατανάλωση Μεταβολές στις αξίες / κίνητρα. Διαθεσιμότητα Μεταβολές στις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα και μεταξύ ομάδων Μεταβολές στις προτεραιότητες, αλληλεγγύη και πρακτικές υλοποίησης