Κεφάλαιο 3ο - Η παραγωγή της Επιχείρησης και το Κόστος Μέρος Δεύτερο Το Κόστος Παραγωγής
Το κόστος παραγωγής Για να μπορέσει η επιχείρηση να παράγει οποιαδήποτε ποσότητα προϊό- ντος, χρειάζεται να αποκτήσει κάποια ποσότητα παραγωγικών συντελε- στών. Τα χρήματα που δαπανά για τη απόκτησή τους αποτελούν το Κόστος Παραγωγής (Cost, “C”) και εξαρτάται από την ποσότητα που θα αποκτή- σει και από την τιμή του καθενός. Το κόστος παραγωγής είναι μία θετική συνάρτηση της ποσότητας των πα- ραγωγικών συντελεστών που αποκτά η επιχείρηση. C = f (x1,…,xv) Η παραγόμενη ποσότητα εξαρτάται επίσης θετικά από την ποσότητα των παραγωγικών συντελεστών που διαθέτει η επιχείρηση. Q = f (x1,…,xv) Συνεπώς, υπάρχει μία ευθεία σχέση μεταξύ του κόστους παραγωγής και της παραγόμενης ποσότητας. C = f (Q). Αυτή είναι η συνάρτηση κόστους. = Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Μορφές κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο Στη βραχυχρόνια περίοδο μία επιχείρηση διαθέτει σταθερούς και μεταβλη- τούς συντελεστές. Τα χρήματα που ξοδεύει η επιχείρηση για τους μεταβλητούς συντελεστές α- ποτελούν το μεταβλητό κόστος (Variable Cost, “VC”), δηλαδή τα μεταβλητά της έξοδα, τα οποία συνήθως είναι οι μισθοί, οι δαπάνες για πρώτες ύλες, δαπάνες για τηλεφωνία ή ηλεκτρισμό κ.λ.π. Τα χρήματα που ξοδεύει η επιχείρηση για τους σταθερούς συντελεστές α- ποτελούν το σταθερό κόστος (Fixed Cost, “FC”), δηλαδή τα σταθερά της έ- ξοδα, τα οποία συνήθως είναι το ενοίκιο, τα πάγια των λογαριασμών, τα χρήματα για την ασφάλεια του κτηρίου ή των μηχανημάτων κ.λ.π. Το συνολικό κόστος (Total Cost, “TC”) της επιχείρησης είναι το άθροισμα του σταθερού και του μεταβλητού κόστους. TC = FC + VC Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο Έστω ότι μία επιχείρηση έχει ως μοναδικούς μεταβλητούς συντελεστές την εργασία και τις πρώτες ύλες. Ο μισθός κάθε εργαζόμενου είναι 1.000 € και η δαπάνη για πρώτες ύλες είναι 20 € για κάθε μονάδα προϊόντος που παρά- γει. Όλοι οι υπόλοιποι συντελεστές είναι σταθεροί και γι’ αυτούς δαπανά συνολικά 2.000 €. Μας δίνεται ένας πίνακας με την εργασία (L) και το συ- νολικό προϊόν (Q) και μας ζητείται να υπολογίσουμε τα τρία είδη κόστους. L Q FC VC TC ; 1 40 2 100 3 200 4 250 5 280 6 300 Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο Αφού οι μοναδικοί μεταβλητοί συντελεστές είναι η εργασία και οι πρώτες ύλες : Μεταβλητό κόστος = κόστος για εργασία + κόστος για πρώτες ύλες VC = 1.000 L + 20 Q Το σταθερό κόστος είναι τα 2.000 € που δαπανά για τους σταθερούς συντελεστές : FC = 2.000 €. Συνεπώς, το συνολικό κόστος θα ισούται με : TC = 2.000 + 1.000 L + 20 Q L Q FC VC TC 2.000 ; 1 40 2 100 3 200 4 250 5 280 6 300 Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο C L Q FC VC 2.000 1 40 2 100 3 200 4 250 5 280 6 300 1.800 VC 4.000 7.000 10.600 9.000 9.000 10.600 12.000 7.000 VC = 1.000 L + 20 Q VC1 = 1.000 1 + 20 40 = 1.800 VC2 = 1.000 2 + 20 100 = 4.000 FC VC3 = 1.000 3 + 20 200 = 7.000 1.800 VC4 = 1.000 4 + 20 250 = 9.000 Q VC5 = 1.000 5 + 20 280 = 10.600 VC6 = 1.000 6 + 20 300 = 12.000 Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο C L Q FC VC TC 2.000 1 40 1.800 3.800 2 100 4.000 6.000 3 200 7.000 9.000 4 250 11.000 5 280 10.600 12.600 6 300 12.000 14.000 TC 12.600 VC 11.000 10.600 9.000 7.000 3.800 TC = FC + VC FC 1.800 Q 7 Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Ερμηνεία Διαγράμματος Καμπυλών Κόστους C Η καμπύλη του σταθερού κόστους (FC) είναι παράλληλη στον άξονα των ποσοτήτων, καθώς το σταθε- ρό κόστος δεν εξαρτάται από την παραγόμενη ποσότητα. Το μεταβλητό κόστος (VC) αρχικά αυξάνεται αργά και στη συνέχεια πιο γρήγορα. Αυτό οφείλεται στο νόμο της φθίνουσας απόδοσης. Η καμπύλη του συνολικού κόστους (TC) είναι το κάθετο άθροισμα των δύο καμπυλών. Ξεκινάει από το σημείο που ξεκινάει και η καμπύλη του σταθερού κόστους, καθώς ό- ταν η επιχείρηση δεν παράγει τα συνολικά της έξοδα ισούται με τα σταθερά, δηλαδή : όταν Q = 0, VC = 0 και TC = FC TC 12.600 VC 11.000 10.600 9.000 7.000 FC 1.800 Q Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Μορφές μέσου κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο Το μέσο κόστος είναι το κατά μονάδα προϊόντος κόστος της επιχείρησης. Δείχνει, δηλαδή, τι κόστος αντιστοιχεί σε κάθε μία μονάδα του προϊόντος που παράγεται. Επειδή, όμως, υπάρχουν τρία είδη κόστους, υπάρχουν και τρία είδη μέσου κόστους. Το μέσο σταθερό κόστος (Average Fixed Cost, “AFC”) είναι το κατά μονάδα προϊόντος σταθερό κόστος : AFC = FC/Q Το μέσο μεταβλητό κόστος (Average Variable Cost, “AVC”) είναι το κατά μονάδα προϊόντος μεταβλητό κόστος : AVC = VC/Q Το μέσο συνολικό κόστος (Average Total Cost, “ATC”) είναι το κατά μονάδα προϊόντος συνολικό κόστος : ATC = TC/Q Κι επειδή ισχύει η σχέση : TC = FC + VC και διαιρώντας κάθε μέλος με το Q προκύπτει η σχέση : ATC = AFC + AVC Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες μέσου κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο C Q FC ΑFC 2.000 - 40 50 100 20 200 10 250 8 280 7,14 300 6,67 AFC = FC/Q 8 7,14 AFC 6,67 Q Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες μέσου κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο C Q VC ΑVC - 40 1.800 45 100 4.000 200 7.000 35 250 9.000 36 280 10.600 37,86 300 12.000 45 AVC 36 35 AVC = VC/Q 8 7,14 AFC 6,67 Q Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Καμπύλες μέσου κόστους στη βραχυχρόνια περίοδο Q C Q TC ATC 2.000 - 40 3.800 95 100 6.000 60 200 9.000 45 250 11.000 44 280 12.600 300 14.000 46,67 95 ATC 45 AVC 36 35 ATC = TC/Q ATC = AFC + AVC 8 7,14 AFC 6,67 Q Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης
Ερμηνεία Διαγράμματος Καμπυλών Μέσου Κόστους Q 1) Το μέσο σταθερό κόστος (AFC = FC/Q) συνεχώς μειώνεται, καθώς ο αριθ- μητής είναι σταθερός. 2) Το μέσο μεταβλητό κό- στος (AVC = VC/Q) αρχικά μειώνεται και μετά αυξάνε- ται, λόγω του Ν.Φ.Α. Αρχι- κά, το προϊόν (Q) αυξάνε- ται γρηγορότερα από το κόστος (VC), ενώ μετά ισχύ- ει το αντίθετο. 3) Το μέσο συνολικό κό- στος (ATC = AFC + AVC) είναι το άθροισμα των άλλων δύο μορφών μέσου κόστους. Αρχικά επηρεά- ζεται από το AFC ενώ στη συνέχεια από το AVC C 95 ATC 45 AVC 36 35 8 7,14 AFC 6,67 Q Οι καμπύλες του AVC και του ATC έχουν τη μορφή του λατινικού γράμματος U, ως αποτέλεσμα του νόμου της φθίνουσας απόδοσης.
Το οριακό κόστος στη βραχυχρόνια περίοδο Το οριακό κόστος δείχνει το ρυθμό με τον οποίο μετα-βάλλεται το συνολικό κό-στος, όταν μεταβάλλεται η παραγωγή κατά μία μονάδα. Δηλαδή : MC = Δ(TC)/Δ(Q) Κι επειδή Δ(TC) = Δ(VC), α-φού το σταθερό κόστος δεν μεταβάλλεται : MC = Δ(VC)/Δ(Q) C MC 53,3 45 36,7 Q TC MC 2.000 - 40 3.800 45 100 6.000 36,67 200 9.000 30 250 11.000 280 12.600 53,33 300 14.000 70 Q H καμπύλη του ΜC έχει κι αυτή τη μορφή του λατινικού γράμματος U, ως αποτέλεσμα του νόμου της φθίνουσας απόδοσης. Συντάκτης : Νησιώτης - Συναχίρης Ιωάννης