ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Slides:



Advertisements
Παρόμοιες παρουσιάσεις
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.
Advertisements

Γερμανία Μαρίλια Διόλα.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Α΄ Βαλκανικός πόλεμος( )
8. Οι διάδοχοι του Μέγα Κωνσταντίνου Η αυτοκρατορία χωρίζεται σε
Τίτλος Εργασίας: Η Ιταλική Εισβολή Στην Ελλάδα 28 Οκτωβρίου 1940
Τα Συνορα της ΕλλΑδας
ΣΥΝΟΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
28. Κοινωνία και κράτος στον Μεσοπόλεμο
Ενότητα 31 Τα αίτια, η έκρηξη και τα μέτωπα του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου
A’ Παγκόσμιος πόλεμος.
Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος
ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.
επιμέλεια: Ευδωρίδου Μαρία
Χρονολόγιο Β’ Π.Π. World War II Timeline.
TO ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
Ένταση στα Βαλκάνια..
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Η κατάσταση πριν από τους βαλκανικούς πολέμους
Μικρασιατική εκστρατεία
Η Μικρασιατική εκστρατεία και η καταστροφή
Οι Έλληνες αντιμέτωποι με τους κατακτητές
Ο Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.
Κεφάλαιο Γ΄ Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και οι άμεσες επιπτώσεις του Οι ανταγωνισμοί των Μεγάλων Δυνάμεων ( )
Η Ελλάδα το 1830 Σύνορα Αμβρακικού-Παγασητικού
Τα σύνορα της Ελλάδας από το 1830 μέχρι σήμερα
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Η αυτοκρατορία χωρίζεται σε Ανατολική και Δυτική
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
H Βαλκανική χερσόνησο, πριν από τους Βαλκανικούς πολέμους
Πρόταση Διδασκαλίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ Ο Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Οι Θάλασσες της Ευρώπης
28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΄40.
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΒΛΑΧΑΚΗΣ-ΓΑΛΑΤΗΣ.
Ο Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ( )
1ος παγκόσμιος πόλεμος Αίτια και Αφορμές Μέτωπα
Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΟΥ ΛΕΝΙΝΓΚΡΑΝΤ
Το 1908, εθνικιστές Τούρκοι αξιωματικοί -που θα γίνουν γνωστοί με το όνομα Νεότουρκοι- καταλαμβάνουν την εξουσία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και.
28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Η Ελλάδα πολεμά τον φασισμό.
Οι βαλκανικοί πόλεμοι ( )
20. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους
Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βουλγάρους και τους Ρώσους
Παρουσίαση των γεγονότων του
Μάθημα 7ο H Μεσόγειος τον 20ο αιώνα
Μάθημα 5 Οι Μεγάλες Δυνάμεις στη Μεσόγειο, 17ος - 19ος αι. -Ανάπτυξη εμπορίου στη Μεσόγειο με πρωτεργάτες τη Βρετανία και την Ολλανδία -Ανταγωνισμός Βρετανίας-Γαλλίας.
Εργασία Κειμένων Θέμα: Στράτης Μυριβήλης και Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και Αίτια
28η Οκτωβρίου.
Η κρίση στα Βαλκάνια Ενότ. 4η κεφ. 6 ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2013.
Οι διεκδικήσεις της Αντάντ και της Ελλάδας στην Οθωμανική αυτοκρατορία Η Βρετανία στήριξε τις ελληνικές απαιτήσεις.
Η λήξη του Α’ Παγκόσμιου πολέμου και οι μεταπολεμικές ρυθμίσεις Δημιουργία παρουσίασης: Βάσω Ραμπαούνη
Η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Ενοτητα 5. αμεσεσ ξενεσ επενδυσεισ
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος «Ο Ολοκληρωτικός Πόλεμος»
Νεοελληνική Ισοτρία Συνάντηση 9η 23/11/2016
Γαλλία.
Το συνέδριο της Βιέννης
ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΗΛΟΣΥΓΚΡΟΥΟΜΕΝΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΕΠΙΔΙΩΞΕΩΝ
ΟΥΓΓΑΡΙΑ Μαρίνα Κύρκα.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι.
H ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
O ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ.
Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος O Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, επίσης γνωστός ως ο Μεγάλος Πόλεμος (αγγλ. Great War, γαλλ. Grande Guerre), ήταν μια σύγκρουση που διήρκεσε.
Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης
Η εξωτερική πολιτική κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου
1. Τα ελληνικά σύνορα από την Επανάσταση μέχρι το 1947
Ο Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης
Η αυτοκρατορία χωρίζεται σε Ανατολική και Δυτική ΟΥΡΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 2011.
Μεταγράφημα παρουσίασης:

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Εισαγωγή O Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, επίσης γνωστός ως ο Μεγάλος Πόλεμος (αγγλ. Great War, γαλλ. Grande Guerre), ήταν μια σύγκρουση που διήρκεσε από τον Αύγουστο του 1914 ως την 11η Νοεμβρίου 1918. Οι Ενωμένες Δυνάμεις (κυρίως οι Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, ως τις αρχές του 1918 η Ρωσία και, από το 1917, οι Η.Π.Α.) νίκησαν τις Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Βουλγαρία) και οδήγησαν στην κατάρρευση τεσσάρων αυτοκρατοριών και σε ριζικές αλλαγές στον χάρτη της Ευρώπης. Οι Ενωμένες Δυνάμεις συχνά ονομάζονται οι Δυνάμεις της Αντάντ, ενώ οι Κεντρικές Δυνάμεις αναφέρονται και ως η Τριπλή Συμμαχία. Τα θύματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ανέρχονται σε 9 εκατομμύρια                                                                                                                                                                                                                           

Αίτια και Αφορμές Τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στις οικονομικές συνθήκες της εποχής και στις επεκτατικές βλέψεις των διαφόρων κρατών, που είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ανταγωνισμού μεταξύ τους. Ειδικότερα η οικονομική ανάπτυξη της Γερμανίας, που προήλθε από τη ραγδαία εξέλιξη της βιομηχανίας της, οδήγησε στην όξυνση του ανταγωνισμού της με την Αγγλία σχετικά με την εξασφάλιση του μονοπωλίου των διεθνών αγορών. Ταυτόχρονα, η γαλλική πολιτική της "ρεβάνς", δηλ. η επιθυμία της Γαλλίας να αποκαταστήσει το γόητρό της και να ανακτήσει την Αλσατία και τη Λωρραίνη (που είχε χάσει στο Γαλλογερμανικό πόλεμο του 1870 - 1871) είχε δημιουργήσει ένταση στις σχέσεις της με τη Γερμανία. Την ίδια εποχή, η Αυστροουγγαρία βρισκόταν σε ανταγωνισμό με τη Ρωσία σχετικά με την κυριαρχία στα Βαλκάνια. Τα νέα εθνικά βαλκανικά κράτη, που είχαν δημιουργηθεί μετά την παρακμή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κρατούσαν ευνοϊκή στάση απέναντι στις διεκδικήσεις των εθνικών μειονοτήτων της Αυστροουγγαρίας και απειλούσαν την ενότητά της. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, επιθυμούσε να βρει διέξοδο στη Μεσόγειο, υποστήριζε την κίνηση του πανσλαβισμού και θεωρούσε τον εαυτό της φυσικό προστάτη των ορθόδοξων λαών των Βαλκανίων, πράγματα που έβρισκαν αντίθετες τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία. Σ' αυτήν την τόσο τεταμένη διεθνή κατάσταση αρκούσε μια αφορμή για να προκαλέσει τον πόλεμο, που δεν άργησε να δοθεί.Στις 28 Ιουνίου 1914, δολοφονήθηκαν στο Σεράγεβο της Βοσνίας (επαρχία της Αυστροουγγαρίας) ο αρχιδούκας διάδοχος της Αυστρίας Φερδινάνδος και η σύζυγός του, Σοφία, από το νεαρό σπουδαστή Γαβριήλ Πρίντσιπ, φανατικό οπαδό της πανσλαβικής εθνικιστικής κίνησης, η οποία διευθυνόταν από υψηλά ιστάμενα πρόσωπα της Σερβίας. Το γεγονός αυτό έδωσε την αφορμή στην Αυστροουγγαρία να ταπεινώσει τη Σερβία και να αυξήσει τη δική της επιρροή στα Βαλκάνια. Έστειλε λοιπόν στη Σερβία τελεσίγραφο, με το οποίο την καθιστούσε υπεύθυνη για τη δολοφονία και της έθετε όρους απαράδεκτους. Στις 25 Ιουλίου, η Σερβία απάντησε ότι αποδεχόταν όλους σχεδόν τους όρους, αλλά η απάντησή της αγνοήθηκε. Έχοντας η Αυστροουγγαρία την υποστήριξη της Γερμανίας, διέταξε γενική επιστράτευση, κήρυξε τον πόλεμο (28 Ιουλίου) κατά της Σερβίας και βομβάρδισε το Βελιγράδι. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ο πόλεμος γενικεύτηκε. Στην επιστράτευση της Ρωσίας (30 Ιουλίου) απάντησε η Γερμανία με κήρυξη πολέμου εναντίον της (1 Αυγούστου) καθώς και εναντίον της Γαλλίας (3 Αυγούστου). Θέλοντας να εισβάλει στη Γαλλία, παραβίασε την ουδετερότητα του Βελγίου. Το γεγονός αυτό έμπλεξε στον πόλεμο την Αγγλία, σύμμαχο του Βελγίου, που κήρυξε τον πόλεμο κατά της Γερμανίας (4 Αυγούστου). Στη συνέχεια, η Αυστροουγγαρία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Ρωσίας (5 Αυγούστου), η Σερβία κατά της Γερμανίας (6 Αυγούστου), το Μαυροβούνιο κατά της Αυστροουγγαρίας (7 Αυγούστου) και κατά της Γερμανίας (12 Αυγούστου), η Γαλλία και η Αγγλία κατά της Αυστροουγγαρίας (10 Αυγούστου), η Ιαπωνία κατά της Γερμανίας (28 Αυγούστου), η Αυστροουγγαρία κατά της Ιαπωνίας (25 Αυγούστου) και κατά του Βελγίου (28 Αυγούστου).

Εθνικισμός και Ιμπεριαλισμός Ένας ολόκληρος αιώνας είχε περάσει από τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο, το 1815, στην Ευρώπη. Μετά τον γαλλογερμανικό πόλεμο του 1871 καμιά από τις Μεγάλες Δυνάμεις δεν είχε στείλει τους στρατιώτες της σε κάποια επιχείρηση ενάντια σε μια άλλη. Πόλεμοι φυσικά συνέχιζαν να υπάρχουν αλλά, όπως γράφει ο Έρικ Xόμπσμπομ, “οι Μεγάλες Δυνάμεις διάλεγαν τα θύματα ανάμεσα στους αδύναμους και έξω από τον Ευρωπαϊκό κόσμο”. Και δεν ήταν λίγες οι φορές που τα στρατεύματά τους είχαν βρεθεί αντιμέτωπα σε κάποια μακρινή αποικία. H προοπτική, όμως, ενός μεγάλου ευρωπαϊκού πολέμου έμοιαζε πολύ απίθανη μέχρι τον Αύγουστο του 1914. Για την άρχουσα τάξη οι τελευταίες δεκαετίες ήταν δεκαετίες θριάμβου: η οικονομία είχε βγει δυναμωμένη από τη Mεγάλη Ύφεση του 1870-1880, η επιστήμη και η τεχνολογία έκαναν άλματα και η κυριαρχία τους απλωνόταν σε ολόκληρο τον πλανήτη. H εμπιστοσύνη τους στο μέλλον ήταν απεριόριστη: η Ωραία Eποχή, σίγουρα θα συνεχιζόταν για πάντα. O πόλεμος δεν είχε καμιά θέση μέσα σε αυτόν τον ονειρικό παράδεισο. Tο 1912 ο Nόρμαν Έιντζελ, ένας φιλελεύθερος δημοσιογράφος, κυκλοφόρησε ένα βιβλιο με τίτλο “H Mεγάλη Xίμαιρα” όπου προανήγγειλε το οριστικό τέλος των πολέμων. H παγκοσμιοποίηση, έλεγε, έχει κάνει πλέον καθαρή παραφροσύνη για τις άρχουσες τάξεις τον πόλεμο. Oι Άγγλοι βιομήχανοι δεν είχαν κανένα συμφέρον να βομβαρδίσουν τις θυγατρικές τους στη Γαλλία. Oι Γάλλοι τραπεζίτες κανένα λόγο να ανατινάξουν τα μεγάλα έργα που χρηματοδότησαν στη Γερμανία -και να χάσουν έτσι τους τόκους και τα κεφάλαιά τους. Aλλά δεν ήταν μόνο οι φιλελεύθεροι που αντιμετώπιζαν με τόση αισιοδοξία και τόση βεβαιότητα το μέλλον. Tο πνεύμα της Ωραίας Εποχής είχε επηρεάσει ακόμα και την ίδια την αριστερά. H αίσθηση ότι ο κόσμος “πήγαινε μπροστά” -και θα συνέχιζε να πηγαίνει μπροστά για πάντα- είχε τρυπώσει βαθιά στα μυαλά ακόμα και των ηγετών των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, των κομμάτων που υποτίθεται ότι είχαν σαν στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού και την εγκαθίδρυση μια σοσιαλιστικής κοινωνίας. O Kαρλ Kάουτσκι, ο “Πάπας του Mαρξισμού” είχε αναπτύξει μια θεωρία που θύμιζε πολύ τις απόψεις του Nόρμαν Έιντζελ. O παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός, έλεγε, οδηγείται σιγά-σιγά σε ένα στάδιο “υπεριμπεριαλισμού”: τα συμφέροντα των καπιταλιστών εξυπηρετούνται πλέον σήμερα πολύ καλύτερα από την συνένωση και τη διεθνή συνεργασία παρά από τον ανταγωνισμό και τον πόλεμο. Ακόμα και την τελευταία στιγμή, τον Iούλη του 1914, όταν η Αυστρία είχε πια κηρύξει τον πόλεμο στη Σερβία, γράφει ο Xόμπσμπομ, οι ηγέτες των σοσιαλιστικών κομμάτων “ήταν πεισμένοι ότι ένας γενικευμένος πόλεμος ήταν αδύνατος και ότι σίγουρα θα βρισκόταν κάποια ειρηνική λύση στην κρίση”. “Eγώ προσωπικά”, δήλωνε στις 29 Iούλη ο Bίκτορ Άντλερ, ο σημαντικότερος αυστριακός “μαρξιστής”, “δεν πιστεύω ότι θα γίνει ένας γενικευμένος πόλεμος”. Λίγες μέρες αργότερα οι Mεγάλες Δυνάμεις θα έριχναν 19 εκατομμύρια στρατιώτες στη μάχη.

Πριν τον Πόλεμο Από τις αρχές του αιώνα όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις ρίχτηκαν σε έναν ξέφρενο αγώνα δρόμου ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού των ενόπλων τους δυνάμεων. Στη Βρετανία οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν σχεδόν κατά 30% μέσα στη δεκαετία 1890-1900. Το 1913 ήταν 140% υψηλότερες από ότι το 1887. Η Γερμανία στα μέσα της δεκαετίας του 1890 δαπανούσε 90 περίπου εκατομμύρια Μάρκα κάθε χρόνο για το πολεμικό της ναυτικό. Το 1913 είχαν ξεπεράσει τα 400 εκατομμύρια Μάρκα! Και οι άλλες Μεγάλες Δυνάμεις δεν πήγαιναν πίσω. Πίσω από τις καθησυχαστικές θεωρίες για τις “Μεγάλες Χίμαιρες” οι άρχουσες τάξεις προετοιμάζονταν πυρετωδώς για τον Μεγάλο Πόλεμο. Οι προετοιμασίες δεν ήταν μόνο στρατιωτικές. Από τα τέλη του 19ου αιώνα κιόλας οι Μεγάλες Δυνάμεις ξεχύθηκαν σε έναν διπλωματικό αγώνα δρόμου για να εξασφαλίσουν φίλους και συμμάχους. Το 1882 η Αυστρία, η Γερμανία και η Ιταλία υπέγραψαν ένα σύμφωνο “αμοιβαίας συνεργασίας”. Το 1907 η Γαλλία, η Ρωσία και η Μεγάλη Βρετανία συνέστησαν την “Τριπλή Αντάντ”. Οι συμμαχίες και τα στρατόπεδα που αιματοκύλησαν την Ευρώπη το 1914-1918 είχαν διαμορφωθεί χρόνια πριν. Στο Λονδίνο, το Παρίσι, τη Μόσχα και το Βερολίνο οι άρχουσες τάξεις προσπάθησαν να ρίξουν το φταίξιμο απλά στην άλλη πλευρά. Και οι ηγέτες της αριστεράς, που όλα τα προηγούμενα χρόνια αναμασούσαν τις αναλύσεις των φιλελεύθερων αστών για την “παγκοσμιοποίηση” και τις “μεγάλες χίμαιρες” έτρεξαν, για μια ακόμα φορά, να συμφωνήσουν μαζί τους: στη Γερμανία οι βουλευτές του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος -με μοναδική εξαίρεση τον Καρλ Λίμπκνεχτ υπερψήφισαν τον προϋπολογισμό για τον πόλεμο. Στη Ρωσία ο “μαρξιστής” Πλεχάνοφ και ο “αναρχικός” Κροπότκιν τάχθηκαν ανεπιφύλακτα στην πλευρά του Τσάρου. Στη Βρετανία το Εργατικό Κόμμα στήριξε ανεπιφύλακτα την “εθνική υπόθεση”. Μόνο μια μειοψηφία επαναστατών τάχθηκε ανοιχτά και δυναμικά ενάντια στον πόλεμο: Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο Καρλ Λίμπκνεχτ, ο Τρότσκι, ο Λένιν και οι σύντροφοί τους. Παρά τις μικρές διαφορές στις απόψεις τους όλοι τους συμφωνούσαν ότι ο πόλεμος δεν οφειλόταν σε κάποια “εξωτερικά” ή “τυχαία” γεγονότα: ο πόλεμος ήταν παιδί του καπιταλισμού. Tο σύστημα δεν πήγαινε συνεχώς “μπροστά”, όπως έλεγαν οι ηγέτες της επίσημης αριστεράς: αντίθετα πήγαινε ολοταχώς προς τα πίσω. Ο Μεγάλος Πόλεμος ήταν μόνο η αρχή. Όσο περισσότερο σάπιζε το σύστημα τόσο μεγαλύτερες θα ήταν οι καταστροφές που θα επιφύλασσε για την ανθρωπότητα. Oι άρχουσες τάξεις προσπαθούσαν να ρίξουν τις ευθύνες στους “εχθρούς”. Oι δικές τους ευθύνες, όμως, δεν ήταν ούτε ένα χιλιοστό μικρότερες. Στις 22 Απριλίου του 1915, στο Λάνγκεμαρκ, οι στρατηγοί του Κάιζερ χρησιμοποίησαν δοκιμαστικά ασφυξιογόνα αέρια -προκαλώντας σάλο από σχόλια για την “καταπάτηση των νόμων του πολέμου” από τους Βρετανούς και τους Γάλλους αξιωματούχους. Aυτό δεν τους εμπόδισε να χρησιμοποιήσουν και αυτοί δηλητηριώδη αέρια στο Λόος τον Σεπτέμβρη του 1915 και να συνεχίσουν να τα χρησιμοποιούν σε όλη τη διάρκεια του πολέμου.

Βρετανοί πολυβολητές με μάσκες αερίων Μέτωπα Δυτικό Μέτωπο Το Δυτικό Μέτωπο αποτέλεσε το κύριο και αποφασιστικότερο μέτωπο του πολέμου. Εδώ τέθηκαν αντιμέτωπες οι δυνάμεις της Γερμανίας με αυτές της Γαλλίας, της Βρετανίας, του Βελγίου, και αργότερα των ΗΠΑ. Ενώ και οι δυο πλευρές ήλπιζαν αρχικά σε μια ταχεία αποφασιστική προέλαση, τελικά το Δυτικό Μέτωπο χαρακτηρίστηκε από τις μακρές γραμμές χαρακωμάτων και τις εκατοντάδες χιλιάδες νεκρών, στον μεγαλύτερο πόλεμο φθοράς στη Ιστορία. Με την κήρυξη του πολέμου, το γερμανικό επιτελείο έθεσε σε εφαρμογή το Σχέδιο Σλήφφεν, που προέβλεπε την ραγδαία προέλαση, παραβιάζοντας την ουδετερότητα του Βελγίου, παρακάμπτοντας τις γαλλικές οχυρώσεις, προς την Βόρεια Γαλλία, με απώτερο σκοπό την περικύκλωση του Παρισιού από την δεξιά πτέρυγα του γερμανικού στρατού. Το γαλλικό σχέδιο ("Plan XVII") προέβλεπε προώθηση στην Αλσατία-Λωρραίνη, αλλά λόγω της ταχείας γερμανικής προέλασης, δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί πλήρως. Ως αποτέλεσμα της επίθεσης στο Βέλγιο, και της πιθανότητας της γερμανικής εγκατάστασης στις ακτές της Μάγχης, η Μεγάλη Βρετανία βρήκε αφορμή να κηρύξει τον πόλεμο στη Γερμανία στις 4 Αυγούστου, και έστειλε το μικρό αλλά καλοεκπαιδευμένο Βρετανικό Εκστρατευτικό Σώμα (British Expeditionary Force, BEF) στην Γαλλία. Ανατολικό Μέτωπο Η Ρωσία έστειλε στην Ανατολική Πρωσία δύο στρατιές υπό την αρχηγία των Ρένενκαμφ και Σαμσόνοφ, οι οποίες κατέλαβαν σημαντικά εδάφη και ανάγκασαν τις γερμανικές δυνάμεις του Πρίτβιτς να υποχωρήσουν. Ο Χίντεμπουργκ όμως (που διαδέχτηκε τον Πρίτβιτς) νίκησε το Σαμσόνοφ στο Τάνεμπεργκ (26 Αυγούστου) και στα μέσα Σεπτεμβρίου ο Ρώσος στρατηγός Ρένενκαμφ νικήθηκε στη μάχη των Μαζουριανών λιμνών και εκδιώχτηκε από την ανατολική Πρωσία. Η ρωσική επίθεση, αντίθετα, πέτυχε στη Γαλικία (Αύγουστος - Σεπτέμβριος) και οι Αυστριακοί αναγκάστηκαν να συμπτυχτούν στα Καρπάθια. Και στο ανατολικό μέτωπο ο πόλεμος πήρε μορφή χαρακωμάτων μήκους 900 χλμ., που εκτείνονταν από τον ποταμό Νιέμεν ως τα ρουμανικά σύνορα. Το 1915, τα γερμανικά στρατεύματα του Λούντεντορφ νίκησαν τους Ρώσους στις Μαζουριανές λίμνες (Φεβρουάριος). Οι Ρώσοι κατέλαβαν το Πρεμίσλ της Γαλικίας (22 Μαρτίου). Οι Γερμανοί, όμως, με τη βοήθεια των Αυστροούγγρων στο νότο, νίκησαν τους Ρώσους στο Γκορλίτσε, τους υποχρέωσαν να εκκενώσουν την ανατολική Πρωσία και την Πολωνία και να εγκαταστήσουν νέα αμυντική γραμμή από τη Ρίγα μέχρι το Τσέρνοβιτς στα ρουμανικά σύνορα. Ρώσοι περιμένοντας την γερμανική επίθεση. Βρετανοί πολυβολητές με μάσκες αερίων

Μέτωπα Βαλκανικό Μέτωπο Ιταλικό Μέτωπο Το 1914, οι Αυστριακοί επιτέθηκαν εναντίον της Σερβίας και σημείωσαν αρχικά επιτυχίες, νικώντας στους ποταμούς Σάβο και Δρίνο και στην Κολουμπάρα (Νοέμβριος) και αναγκάζοντας τους Σέρβους να εκκενώσουν το Βελιγράδι (30 Νοεμβρίου). Οι Σέρβοι όμως, υπό την αρχηγία του Πούτνικ, πέρασαν στην αντεπίθεση, νίκησαν τους Αυστριακούς στη μάχη του Ρούδνικ και ανακατέλαβαν την πρωτεύουσά τους (15 Δεκεμβρίου). Στις 26 Μαΐου 1916 καταλήφθηκε το οχυρό Ρούπελ, από τις γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις, παρά την μη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο. Η Ελλάδα μπήκε στον πόλεμο στις 28 Ιουνίου 1917 και η κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου συγκέντρωσε 300.000 στρατιώτες που εντάχθηκαν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους στο αγγλογαλλικό στράτευμα που πολεμούσε στην Μακεδονία. Η αποφασιστική μάχη δόθηκε στο Σκρα στις 30 Μαΐου 1918, γνωστή και ως «μάχη του Σκρα», με ολοκληρωτική νίκη των ελληνικών δυνάμεων. Η Βουλγαρία συνθηκολογεί Σεπτέμβριο 1918 ενώ η Τουρκία Οκτώβριο 1918. Ο αγγλογαλλικός στρατός καταλαμβάνει την Κωνσταντινούπολη και μαζί του εγκαθίσταται σ'αυτήν ένα άγημα ελληνικού στρατού με αρχηγό τον Λεωνίδα Παρασκευόπουλο. Συγχρόνως ο ελληνικός στόλος, με ναυαρχίδα το θωρηκτό Αβέρωφ αγκυροβολούσε στο Βόσπορο. Ιταλικό Μέτωπο Στις 26 Απριλίου 1915 η Ιταλία υπέγραψε συμφωνία με την Αγγλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία και μπήκε στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Στις 23 Μαΐου κήρυξε τον πόλεμο κατά της Αυστροουγγαρίας. Οι Ιταλοί, με την καθοδήγηση του στρατηγού Καντόρνα, πραγματοποίησαν τέσσερις επιθέσεις κατά μήκος της πεδιάδας του Ιζόντσο και καθήλωσαν εκεί μεγάλες δυνάμεις Αυστριακών, χωρίς να έχουν ιδιαίτερες επιτυχίες. Το 1916, η Ιταλία επιχείρησε την πέμπτη επίθεση στο Ιζόντσο (Μάρτιος) με απαίτηση της Γαλλίας, που αποσκοπούσε στην παρεμπόδιση της μεταφοράς αυστριακού στρατού στο Βερντέν. Στα μέσα Μαΐου οι Αυστριακοί εξαπέλυσαν αντεπίθεση στο Τρεντίνο. Οι Ιταλοί, όμως, με την έκτη επίθεση στο Ιζόντσο (Αύγουστος) συνέτριψαν τους Αυστριακούς και κατέλαβαν την Γκόρτζια. Ενθαρρυμένη η Ιταλία κήρυξε στις 28 Αυγούστου τον πόλεμο κατά της Γερμανίας. Το 1918, τα ιταλικά στρατεύματα απέκρουσαν τον Ιούνιο τις επιθέσεις των Αυστριακών στο Τρεντίνο και στο Πιάβε. Στις 24 Οκτωβρίου οι Ιταλοί εξαπέλυσαν επίθεση νίκησαν τους Αυστριακούς στο Βιτόριο Βένετο (29 Οκτωβρίου) και τους καταδίωξαν. Στις 3 Νοεμβρίου η Αυστρία αναγκάστηκε να υπογράψει την ανακωχή της Πάντοβα, αποδεχόμενη όλους τους όρους της Ιταλίας. Στο μεταξύ, τον Οκτώβριο, ξέσπασε επανάσταση στην Αυστροουγγαρία και στις 13 Νοεμβρίου ο αυτοκράτορας Κάρολος Α΄ παραιτήθηκε. Η Αυστροουγγρική αυτοκρατορία διαλύθηκε και δημιουργήθηκαν δύο χωριστά κράτη, η Αυστρία και η Ουγγαρία. Οι διάφορες εθνικές μειονότητες διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους. Οι Τσέχοι ενώθηκαν με τους Σλοβάκους και ανακήρυξαν την Τσεχοσλοβακική Δημοκρατία (15 Νοεμβρίου), ενώ οι Κροάτες κι οι Σλοβένοι ενώθηκαν με τη Σερβία (που θα ονομαστεί Γιουγκοσλαβία).

Τέλος του πολέμου και συνθήκες Την 11η Νοεμβρίου 1918 υπογράφτηκε η ανακωχή, πάνω σε σιδηροδρομικό βαγόνι, όπου είχε εγκαταστήσει ο Φος το στρατηγείο του κοντά στην Κομπιέν. Η άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας αποτέλεσε τη βάση των συνθηκών ειρήνης που συντάχτηκαν από τη Διεθνή Διάσκεψη Ειρήνης, που συνήλθε στο Παρίσι το 1919 και στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ουίλσον, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Κλεμανσό, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Λόιντ Τζωρτζ, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ορλάντο και αντιπροσωπείες κρατών. Οι συνθήκες ειρήνης υπογράφτηκαν τις ακόλουθες ημερομηνίες και είναι οι παρακάτω: 1. Συνθήκη των Βερσαλλιών, την 28η Ιουνίου 1919. Υπογράφτηκε μεταξύ των Συμμάχων και της Γερμανίας. Σύμφωνα με αυτή, η Γερμανία υποχρεώθηκε να πληρώσει αποζημιώσεις 226 δισεκατομ. χρυσών μάρκων για τις καταστροφές που προκάλεσε στη διάρκεια του πολέμου, να μειώσει το στρατό της σε 100.000 άντρες και το στόλο της σε δυναμικό 108.000 τόνων. Υποχρεώθηκε επίσης σε μεγάλες εδαφικές παραχωρήσεις: έχασε περίπου 75.000 τ.χλμ. του εδάφους της με πληθυσμό 7.000.000 κατ. (το μεγαλύτερο μέρος παραχωρήθηκε στην Πολωνία και στη Γαλλία) και όλες τις αποικίες της, από τις οποίες τη μερίδα του λέοντος (73% του εδάφους και 47 % του πληθυσμού) πήρε η Αγγλία. Οι υπόλοιποι όροι της συνθήκης αφορούσαν τη διεθνοποίηση των ποταμών της Γερμανίας, την αποστρατικοποίηση της περιοχής της Ρηνανίας για 15 χρόνια, τη δήμευση των κάθε είδους γερμανικών αξιών στο εξωτερικό, την παράδοση του 90% του γερμανικού εμπορικού στόλου στους Συμμάχους σε αντάλλαγμα για τις ζημιές που προκλήθηκαν στα συμμαχικά εμπορικά πλοία στη διάρκεια του πολέμου, την ακύρωση της συμφωνίας του Μπρεστ-Λιτόφσκ (με την ΕΣΣΔ το 1918) κ.ά. 2. Συνθήκη του Σεν Ζερμέν, τη 10η Σεπτεμβρίου 1919. Υπογράφτηκε μεταξύ των Συμμάχων και της Αυστρίας. Η Αυστρία υποχρεώθηκε να παραχωρήσει εδάφη με συνολική έκταση 220.000 τ.χλμ. και πληθυσμό 22.000.000 κατ., από τα οποία το μεγαλύτερο μέρος στην Πολωνία, στην Τσεχοσλοβακία και στην Ιταλία. 3. Συνθήκη του Νεϊγύ, την 27η Νοεμβρίου 1919. Υπογράφτηκε μεταξύ των Συμμάχων και της Βουλγαρίας. Μ' αυτήν αποσπάστηκαν από τη Βουλγαρία εδάφη συνολικής έκτασης 9.000 τχλμ. με πληθυσμό 500.000 κατ., που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα (Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη) και στη Γιουγκοσλαβία. 4. Συνθήκη του Τριανόν, την 4η Ιουνίου 1920. Υπογράφτηκε μεταξύ των Συμμάχων και της Ουγγαρίας. Μ' αυτήν η Ουγγαρία έχασε τα 3/4 του εδάφους της και το 65% του πληθυσμού της. Το μεγαλύτερο μέρος παραχωρήθηκε στη Ρουμανία, στη Γιουγκοσλαβία και στην Τσεχοσλοβακία 5. Συνθήκη των Σεβρών, τη 10η Αυγούστου 1920.Υπογράφτηκε μεταξύ των Συμμάχων και της Τουρκίας. Σύμφωνα μ' αυτήν, η Τουρκία περιορίστηκε στο μικρασιατικό της τμήμα, η Συρία δινόταν στη Γαλλία, η Μεσοποταμία, η Αραβία, Παλαιστίνη στην Αγγλία, τα Δωδεκάνησα και το Καστελλόριζο στην Ιταλία, αναγνωρίστηκε η προσάρτηση της Κύπρου στην Αγγλία και δόθηκαν στην Ελλάδα η Ανατολική Θράκη (μέχρι τα πρόθυρα της Κωνσταντινούπολης) και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, καθώς και η δυνατότητα εξάσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή της Σμύρνης κ.λπ. Δύο χρόνια αργότερα, και ενώ είχε μεσολαβήσει η Μικρασιατική καταστροφή, η συνθήκη της Λωζάνης (23 Ιουλίου 1923) επέβαλε τελείως διαφορετικό ελληνοτουρκικό καθεστώς.

Ο απολογισμός του πολέμου Απώλειες στρατιωτών της Τριπλής Συννενόησης: 5,17 εκατομμύρια Απώλειες στρατιωτών της Τριπλής Συμμαχίας: 3,4 εκατομμύρια Απώλειες αθώων: 56,5 εκατομμύρια

Οικονομικός Τομέας Η Ευρώπη εξέρχεται κατεστραμμένη από τον πόλεμο. Η καπιταλιστική Ευρώπή του 19ου αιώνα, δανειστής ολόκληρου του κόσμου, είναι χρεωμένη στις ΗΠΑ και οι δημόσιες οικονομίες των κρατών της είναι κλονισμένες. Οι υλικές καταστροφές επηρεάζουν ουσιαστικά την παραγωγή, η οποία μειώνεται σχεδόν στο μισό σε σχέση με την προπολεμική περίοδο. Ευννοούνται έτσι, οι νέες εξωευρωπαϊκές δυνάμεις, η Ιαπωνία, και κυρίως οι ΗΠΑ.