ΘΕΜΑ Γυναίκες βασανισμένες από την ζωή ΚΕΙΜΕΝΟ Το μοιρολόγι της φώκιας Οι μαθητές : Μπράχου Ευαγγελία Παρασκευόπουλος Παντελής Πάσχου Μερόπη Πλατιώτης Γιώργος Πολύχρου Μαρία
Εισαγωγή Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (Σκιάθος 4 Μαρτίου 1851 – Σκιάθος 3 Ιανουαρίου) , « η κορυφή των κορυφών » κατά τον Καβάφη , ήταν σπουδαίος Έλληνας λογοτέχνης , γνωστός και ως « ο άγιος των ελληνικών γραμμάτων » . Έγραψε κυρίως διηγήματα , τα οποία κατέχουν περίοπτη θέση στην νεοελληνική λογοτεχνία .
Οι γυναίκες στην εποχή του Παπαδιαμάντη Στο κείμενο το ΄΄ Το μοιρολόγι της φώκιας ΄΄ αντλούμε πληροφορίες για την θέση της γυναίκας στην κοινωνία του Παπαδιαμάντη . Οι γυναίκες του Παπαδιαμάντη είναι σκορπισμένες σε όλες τις ηλικίες και μοιρασμένες σε όλα τα ζώδια της ανθρώπινης ψυχής . Έτσι , στο κείμενο παρουσιάζεται η γριά Λούκαινα που δεν είχε καμιά ασχολία εκτός από τις δουλείες του σπιτιού όπως το πλύσιμο των ρούχων το οποίο εντοπίζουμε στο ακόλουθο σημείο του κειμένου ΄΄ Η γραία έκυψεν εις την άκρη χθαμαλού , θαλασσοφαγωμένου βράχου και ήρχισε να πλύνη τα ρούχα ΄΄. Επίσης , το κύριο μέλημα της ήταν η φροντίδα των μελών της οικογένειας της , για τα οποία ενδιαφερόταν πολύ ( της είχον μείνει μόνον δύο υιοί , ξενιτευμένοι τώρα ο ένας εις είχεν υπάγει , της είπον , εις την Αυστραλίαν , και δεν είχε στείλει γράμμα από τριών ετών αυτή δεν ήξευρε τι είχεν απογίνει· ο άλλος ο μικρότερος εταξίδευε με τα καράβια εντός της Μεσογείου , και κάποτε την ενθυμείτο ακόμη ) . Ο Παπαδιαμάντης λοιπόν μας δίνει τη γυναίκα του λαού που αν και την χτυπάει η μοίρα πέρα από κάθε όριο ανθρώπινης αντοχής .
Βρίσκει τη δύναμη να παλέψει , ακόμα και μόνη της Βρίσκει τη δύναμη να παλέψει , ακόμα και μόνη της . Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα που αποδεικνύει τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία του Παπαδιαμάντη αποτελεί η Φόνισσα . Με τη συγκεκριμένη γυναίκα ο Παπαδιαμάντης θέλει να παρουσιάσει το πρόβλημα της θέσης και της μοίρας των γυναικών της υπαίθρου . Η Φραγκογιαννού το κυρίαρχο πρόσωπο του κειμένου είναι κλασσική γυναίκα – θύμα της ανδροκρατούμενης ελληνικής υπαίθρου . Ο γάμος ήταν αποτέλεσμα της θέλησης των γονιών της . Εδώ , διακρίνουμε πως οι γυναίκες εκείνης της εποχής δεν είχαν δικαίωμα να επιλέξουν τον σύζυγο τους ή να αντισταθούν παρά μόνο να υπακούσουν χωρίς καμία αντίρρηση . Επίσης , οι γονείς τότε δεν ήθελαν τα κορίτσια , τα οποία θεωρούσαν βάρος , επειδή έπρεπε να τα προικίσουν . Τα κορίτσια μόνο βάσανα θα έφερναν .
Η γυναίκα της παλαιάς εποχής Παλαιότερα , οι γυναίκες δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα και θεωρούνταν « ανήλικες » . Αποστολή της γυναίκας από την μια πλευρά ήταν η φύλαξη του οίκου και η επιτέλεση των καθηκόντων που αφορούσαν στην καλή λειτουργία του και από την άλλη πλευρά η απόκτηση παιδιών κυρίως αρσενικών για την διαιώνιση του οίκου . Επίσης , η γυναίκα παντρευόταν σε πολύ νεαρή ηλικία , χωρίς να έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον σύζυγο της . Επιπλέον , οι γυναίκες περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους στο γυναικωνίτη , συνήθως στον πάνω όροφο του σπιτιού , γνέθοντας , πλέκοντας ή υφαίνοντας στον αργαλειό . Αυτές ήταν οι μοναδικές εργασίες που θεωρούνταν ότι άρμοζαν σε γυναίκες . Ακόμη οι μόνες έξοδοι τους σε δημόσια θέα ήταν σε μεγάλες θρησκευτικές γιορτές , σε γαμήλιες τελετές, γιορτές συγγενών και κηδείες . Τέλος , δεν υπήρχε θεσμοθετημένη εκπαίδευση γι΄αυτές .
Οι σύγχρονες γυναίκες Στην σημερινή εποχή , η θέση των γυναικών έχει αλλάξει ριζικά χάρη στις επιστημονικές και τεχνολογικές καταστάσεις , στην ολοένα εκτεινόμενη εκβιομηχάνιση , στις συνακόλουθες αλλαγές στην οικονομική και κοινωνική δομή , αλλά και στη διάδοση νέων ιδεολογιών . Η γυναίκα σήμερα εκτός από εργαζόμενη είναι και νοικοκυρά και σύζυγος και μητέρα .
Παραδείγματα για την σύγχρονη γυναίκα αντλούμε από το κείμενο ΄΄ Γιατί σκότωσα την καλύτερή μου φίλη ΄΄ της συγγραφέως Αμάντας Μηχαλοπούλου . Τα κορίτσια σπουδάζουν σε αντίθεση με παλαιότερα και προβληματίζονται για το μέλλον τους ψάχνοντας τι θα είναι καλό για αυτές και βρίσκοντας τον εαυτό τους . Χαρακτηριστικά παραδείγματα μέσα στο κείμενο είναι πρώτον « Η εποχή που επιτέλους έπρεπε ν’ αποφασίσουν τί θα σπουδάσουν, έφτασε » , δεύτερον « Η Άννα κάπου στο Παρίσι ψάχνει να βρει τον πραγματικό της εαυτό δοκιμάζοντας διαφορετικά πάντοτε πράγματα » , τρίτον «Η Μαρία στην Αθήνα ψάχνει και αυτή και αναρωτιέται τί ακριβώς θέλει. Προσπαθεί να πάρει τις επιθυμίες της για πραγματικότητα, επειδή πιστεύει στην πραγματικότητα των επιθυμιών της » . Ακόμα οι σύγχρονες γυναίκες επικεντρώνονται στην οικογένεια τους αλλά ωστόσο δίνουν την ίδια αξία στην καριέρα τους και τα πιστεύω τους όπως αναφέρεται μέσα στο κείμενο « Η Άννα καλυμμένη πίσω απ’ ένα άντρα αστό, με μια μικρή κορούλα, να ολοκληρώνει την εικόνα της ευτυχισμένης οικογένειας » , ενώ « Η Μαρία μόνη ψάχνει απεγνωσμένα να βρει όνομα για τους αγώνες της εναντίον του κατεστημένου » .
Συμπεραίνουμε λοιπόν , πως οι γυναίκες ζούνε καλύτερα στην σημερινή εποχή . Αρχικά , έχουν αποκτήσει δικαιώματα μόρφωσης και διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους . Επίσης , έχουν την δυνατότητα να εργάζονται , κάτι που τις κάνει αυτόνομες και ανεξάρτητες . Τέλος , η θέση τους στην κοινωνία είναι πλέον ισότιμη με αυτή των αντρών .