ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

Εισαγωγικά Το φαινόμενο της εξάπλωσης των ναρκωτικών στην εποχή μας έχει προσλάβει πλανητικές διαστάσεις και αποτελεί μια επικίνδυνη απειλή για τον άνθρωπο, ανεξάρτητα από γεωγραφικό μήκος και πλάτος, κοινωνικό σύστημα, τύπο πολιτεύματος ή πολιτισμικά πρότυπα. Αναμφισβήτητα, το κοινωνικό περιβάλλον ενός ανθρώπου δρα άμεσα στη ζωή του, καθώς μέσα από αυτό δημιουργούμε και κτίζουμε το χαρακτήρα και την προσωπικότητά μας. Η περίπτωση όπου το πιο στενό μας κοινωνικό περιβάλλον, δηλαδή η οικογένειά μας, επιδρά καταλυτικά σπρώχνοντας τα νεότερα της μέλη στα ναρκωτικά, χωρίζεται σε τρείς περιπτώσεις. Πρώτη περίπτωση, είναι αυτή της «Διαλυμένης οικογένειας στην οποία, ένας από τους δύο γονείς είναι νεκρός, ή και οι δύο γονείς νεκροί, ή υπήρξε ένα διαζύγιο το οποίο κατέστρεψε το οικογενειακό περιβάλλον. Σε αυτού του είδους περιπτώσεις, οι συνέπειες που επέρχονται στην ψυχολογική κατάσταση του παιδιού της οικογένειας, από την αστάθεια και την ανασφάλεια που δημιουργείται στο οικογενειακό περιβάλλον, λειτουργούν ως μοχλοί πιέσεις του μέλους της οικογένειας, να καταφύγει σε «εύκολες και γρήγορες» λύσεις του προβλήματος που αντιμετωπίζει. Μια από τις οποίες είναι και τα ναρκωτικά. Δεύτερη περίπτωση, αποτελεί το φαινόμενο βίας στην οικογένεια. Όλα τα αρνητικά συναισθήματα -αποτελέσματα της σωματικής και ψυχολογικής βίας - που διοχετεύονται στον ψυχολογικό κόσμο του νέου καταστρέφουν τις άμυνες του με αποτέλεσμα ο νέος να μένει εκτεθειμένος σε ένα σωρό κινδύνους που καραδοκούν, χωρίς απόλυτος κανένα στήριγμα και προστασία. Ως αποτέλεσμα, ο νέος έρχεται πολύ πιο κοντά στον κίνδυνο ναρκωτικά ο οποίος εμφανίζεται, στις μέρες μας, πιο γρήγορα από κάθε άλλο κίνδυνο. Τρίτη περίπτωση αποτελούν όλα τα επιμέρους προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν σε μια οικογένεια, όπως για παράδειγμα ένα πρόβλημα υγείας μεταξύ των μελών μιας οικογένειας ή και οικονομικά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει. Όλα αυτά, παρόλο που φαίνονται απλά και καθημερινά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει οποιαδήποτε οικογένεια, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιο από τα μέλη της θα καταφύγει στα ναρκωτικά, εντούτοις σε πολλές περιπτώσει –στις περισσότερες λόγω, ίσως, αδυναμίας χαρακτήρα- τα νεότερα μέλη της οικογένειας σε μια στιγμή απόγνωσης και αδιέξοδου πέφτουν στην θανατηφόρα παγίδα των ναρκωτικών.

Αναμφίβολα, η συμβολή της παιδείας, στον σκληρό αγώνα καταπολέμησης και πρόληψης των ναρκωτικών μπορεί να αποτελέσει ακρογωνιαίο λίθο. Μέσα από την παιδεία και την εκπαίδευση οι καθηγητές μπορούν να ενημερώσουν τους μαθητές για τις θανατηφόρες συνέπειες των ναρκωτικών όπως επίσης και να τους εκπαιδεύσουν δίνοντάς τους τα κατάλληλα εφόδια για να αντιμετωπίζουν όλες τις δυσμενείς καταστάσεις γύρω από τα ναρκωτικά, σε όλους τους πιθανούς τομείς όπως για παράδειγμα, τα ναρκωτικά μέσα στην οικογένεια, μεταξύ φίλων, ή και η χρήση από τους ίδιους τους νέους. Πέρα από την πρόληψη, η αντιμετώπιση των ναρκωτικών είναι ένα ακόμα σημαντικότατο στάδιο, της καταπολέμησής τους, το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων σ΄αυτή τη γη- αρκετοί από τους οποίους νέοι- κάνει χρήση ναρκωτικών και ήδη βρίσκεται σε ένα αρκετά προχωρημένο στάδιο το οποίο χρήζει άμεσης προσοχής και επομένως αντιμετώπισης. Συνοψίζοντας, η εξάπλωση των ναρκωτικών έχει ήδη προσλάβει τεράστιες διαστάσεις, και χρειάζεται άμεσο περιορισμό, αν όχι εξάλειψη. Με την άμεση συμβολή της παιδείας και την προσοχή και επιφυλακή όλων μας το φαινόμενο των ναρκωτικών μπορεί να περιοριστεί και ίσως μια μέρα να εξαλειφθεί αφήνοντας πίσω του έναν κόσμο ανέπαφο και απαλλαγμένο από ένα σοβαρότατο πρόβλημα του σύγχρονου κόσμου.

Αίτια α) Μη σωστή διαπαιδαγώγηση του ατόμου, από την μικρή του ηλικία. Δεν ασκείται η βούλησή του έτσι ώστε να μπορεί να αντιστέκεται, ούτε η ατομική ευθύνη, ούτε η κρίση του. Έτσι το άτομο παρασύρεται εύκολα. Δεν μαθαίνει το άτομο την εσωτερική υπακοή, την πειθαρχία, την υποταγή σε μια τάξη πραγμάτων. Να υπομένει και να περιμένει. Δεν μαθαίνει το άτομο ότι ευτυχία και προκοπή δεν θα πει απαλλαγή της ζωής από κόπο και πόνο. Ότι χρειάζεται προσπάθεια και αγώνας για μια πετυχημένη πορεία στη ζωή, ότι χωρίς αυτά μένει σκλάβος των επιθυμιών του β) Η χαλάρωση του οικογενειακού θεσμού. Η δυσαρμονία και η έλλειψη επικοινωνίας που επικρατεί μέσα στην οικογένεια στρέφει τα παιδιά προς τη φυγή από το σπίτι, κάπως πρόωρα και επικίνδυνα, αφού μπορεί να οδηγήσει στην αλητεία και τα επακόλουθά της. γ) Ο αλλοτριωτικός χαρακτήρας των ανθρώπινων σχέσεων στην εποχή μας. Η μείωση της προσωπικής επικοινωνίας, η αποπροσωποποίηση, η αποξένωση, η μοναξιά, βάζουν σε δοκιμασία την ψυχική ισορροπία του σύγχρονου ανθρώπου ο οποίος αναζητάει μια διέξοδο. Νέοι που δυσκολεύονται να ενταχθούν στην κοινωνική ζωή μπορεί να ζητήσουν να ενταχθούν σε κάποια άλλη αντικοινωνική υποομάδα. Μια τέτοια είναι και των ναρκωτικών. Ένας από τους λόγους που προβάλλουν ναρκομανείς ως αιτία για τη χρήση ναρκωτικών είναι η επιθυμία τους να είναι παρέα με φίλους και να επικοινωνήσουν πιο εύκολα με τους άλλους.

δ) Το άτομο αντιδρά κατά κάποιον τρόπο με τα ναρκωτικά ενάντια στο κοινωνικό κατεστημένο. Είναι μια μορφή “ανεξαρτητοποίησης”, επανάστασης και φυγής, μια προσπάθεια να γίνει “διαφορετικός” ο νέος από τους μεγάλους, τους οποίους αμφισβητεί. ε) Η περιέργεια του νέου, που την εκτρέφουμε και την τροφοδοτούμε συχνά με τις δήθεν διαφωτίσεις μας, οι οποίες αντί να είναι ανασταλτικές καταντούν ερεθιστικές της περιέργειας να δοκιμάσουν τα ναρκωτικά. Στον έφηβο ιδιαίτερα, είναι πιο έντονη αυτή η τάση του ανθρώπου, γιατί θέλει να αποκτήσει την δική του πείρα.

Είδη Ναρκωτικών Ουσιών Ελαφρά ναρκωτικά (ψυχεδελικά). Μαριχουάνα- Χασίς: Παράγωγα της ινδικής κάνναβης. Καπνίζεται το άνθος (μαριχουάνα) ή η ρητίνη (χασίς) που παρασκευάζεται σε πλακίδια ή κυλίνδρους χρώματος σκούρου καφέ. Το χασίς έχει περιεκτικότητα σε καθαρό ναρκωτικό 40%, ενώ η μαριχουάνα δεν ξεπερνάει το 12%. Δίνουν ένα συναίσθημα ευεξίας, ηρεμίας και εσωτερικής ικανοποίησης. Οι έννοιες του χώρου και του χρόνου αλλοιώνονται. Αποτελούν κοινωνικό κίνδυνο γιατί ανοίγουν το δρόμο στη δοκιμή των σκληρών ναρκωτικών όπως η ηρωίνη και η μορφίνη. Είναι πολύ διαδεδομένα ειδικά στις ανατολικές χώρες.

Σκληρά ναρκωτικά (οπιώδη, αμφεταμίνες) Σκληρά ναρκωτικά (οπιώδη, αμφεταμίνες).  Όπιο, Ηρωίνη, Μορφίνη: Ναρκωτικά που προκαλούν γρήγορη εξάρτηση και εθισμό. Οι χρήστες τους  γίνονται σκλάβοι των ναρκωτικών αυτών, μέσα σε λίγες μέρες και κάνουν τα πάντα για να τα προμηθευτούν από τους εμπόρους ναρκωτικών. Η ευεξία και η υποτιθέμενη ευτυχία που προσφέρουν πληρώνονται με τρόπο φοβερό: με γρήγορη ψυχοσωματική καταστροφή και με απώλεια κάθε ηθικής αξίας.

Κοκαΐνη κοκαΐνη παράγεται από τα φύλλα του φυτού κόκα Κοκαΐνη κοκαΐνη παράγεται από τα φύλλα του φυτού κόκα. Είναι διεγερτικό  και δημιουργεί μεγάλη ευφορία, ακόμη και παραισθήσεις. Στις επιδράσεις περιλαμβάνονται διαστολή των ματιών, τρεμούλα και αϋπνία. Η συχνή εισπνοή από τη μύτη μπορεί να τη βλάψει. LSD: (Λυσεργικό οξύ). Το πιο γνωστό παραισθησιογόνο. Το ναρκωτικό που διαστέλλει τη συνείδηση. Ένας μεγάλος κίνδυνος για τους νέους, που δεν είναι έτοιμοι να εντιμετωπίσουν τις επιδράσεις του. Η λήψη του προκαλεί τροποποίηση στην αντίληψη της πραγματικότητας.

Αμφεταμίνες: Από τις πιο επικίνδυνες κατηγορίες χημικών ουσιών που κυκλοφορούν. Διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα, δημιουργούν περιορισμό της πνευματικής και μυϊκής κόπωσης και βελτίωση της διάθεσης του ανθρώπου και διάθεση για εργασία. Ακόμη προκαλούν αύξηση των μυϊκών δυνάμεων. Χρησιμοποιούνται ευρύτατα από άτομα που θέλουν να μην κοιμηθούν τη νύχτα για να εργαστούν, από αθλητές για να αυξήσουν τις δυνάμεις και τις επιδόσεις τους (ντοπάρισμα), από γυναίκες για να μειώσουν την όρεξη του φαγητού και να μην παχαίνουν, από κακοποιούς για να έχουν θάρρος και ψυχραιμία κατά τη διάπραξη εγκλημάτων

Βαρβιτουρικά: Επιδρούν ως καταπραϋντικά και υπνωτικά Βαρβιτουρικά: Επιδρούν ως καταπραϋντικά και υπνωτικά. Χρησιμοποιούνται για την καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Γίνονται εύκολα συνήθεια και απαιτούν όλο και μεγαλύτερες δόσεις. Έτσι μετατρέπονται σε ναρκωτικά και γίνονται επικίνδυνα. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος όταν η λήψη τους συνδυάζεται με οινοπνευματώδη ποτά ή άλλα ναρκωτικά. Χορηγούνται κατόπιν οδηγίας γιατρού και κυκλοφορούν σε ταμπλέτες, κάψουλες και ενέσεις. Από τη χρήση τους έχουν προκληθεί πολλοί θάνατοι.

Οι πιο κοινές ουσίες από την καθημερινότητα • Αλκοόλ : Το αλκοόλ σε μικρές ποσότητες προκαλεί ευφορία, αγχόλυση και έχει ευεργετικές για τον οργανισμό επιδράσεις. Σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί ηπατίτιδα, ανικανότητα, κίρρωση, εγκεφαλοπάθεια, καρδιοπάθεια, διαταραχή αναπνοής, θάνατο. Η ευαισθησία στην τοξική επίδραση του αλκοόλ ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Εάν σας αρέσει το αλκοόλ, καλό είναι να μην πίνετε πάνω από τρεις φορές την εβδομάδα και πάνω από δύο ποτά τη φορά, χαμηλής, σχετικώς περιεκτικότητας σε αλκοόλη, όπως η μπύρα ή κρασί. Οι γυναίκες καλό είναι να αρκούνται σε ένα ποτό την φορά.

• Ηρεμιστικά φάρμακα : Σε μικρές δόσεις έχουν ηρεμιστική δράση • Ηρεμιστικά φάρμακα : Σε μικρές δόσεις έχουν ηρεμιστική δράση. Σε ευαίσθητα άτομα ή μεγάλες δόσεις προκαλούν αστάθεια, αταξία, νυσταγμό, αδυναμία εκτέλεσης οργανωμένων κινήσεων (π.χ. οδήγηση), παράδοξη διέγερση, αναπνευστική καταστολή, υπόταση, ενίοτε κώμα, θάνατο.

• Μορφίνη, ηρωίνη: Ισχυρά κατασταλτικά, ακόμη και σε μικρές δόσεις, με αποτέλεσμα να προκαλείται ζάλη, καταστολή των αισθήσεων και των συναισθημάτων, ναυτία, άμβλυνση πόνου, μείωση ερωτικής διάθεσης, ευφορία. Σε μεγαλύτερες δόσεις εγκεφαλοπάθεια, αναπνευστική καταστολή, υπόταση, βραδυκαρδία, υποθερμία, λήθαργο, κώμα, θάνατο. Σε ενδοφλέβια χορήγηση, επιθετικές λοιμώξεις, βακτηριδιακή ενδοκαρδίτιδα, γάγγραινα. Η εύκολη επίτευξη ανοχής με τις ουσίες αυτές με αποτέλεσμα την ανάγκη αύξησης της δόσης για να επιτευχθούν τα αποτελέσματα της νάρκωσης των αισθήσεων και της ευφορίας που επιδιώκει ο χρήστης, αποτελεί μία από τις αιτίες που η κατηγορία αυτή των ψυχοτρόπων προκαλεί άμεσα τόσους θανάτους σε όλο τον κόσμο.

Καφεΐνη : Σε μικρές ποσότητες όσο αυτές που περιέχονται σε ένα δύο φλιτζάνια καφέ ή εναλλακτικά σε δύο τρία φλιτζάνια τσάι ασκεί διεγερτική επίδραση με τόνωση του οργανισμού και αύξηση της εγρήγορσης. Σε υψηλές δόσεις άγχος, επίμονη αϋπνία, ταχυκαρδίες, πονοκέφαλο, πόνους εντέρου.

Κοκαΐνη : Ισχυρό διεγερτικό, που προκαλεί άμεσα έντονη διέγερση με έξαψη, ευφορία, αυξημένη ενέργεια. Λόγω ισχυρής διέγερσης των ζωτικών οργάνων, μπορεί να προκληθεί έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικά επεισόδια, επιληψία, παραλήρημα, υπέρταση, υπερθερμία, θάνατος. Παρά το γεγονός ότι οι χρήστες χρησιμοποιούν συχνά την κοκαΐνη για οξεία αύξηση της σεξουαλικής ενέργειας, σε χρόνια χορήγηση προκαλείται μείωση της σεξουαλικής ορμής, ανικανότητα και στειρότητα, λόγω εξάντλησης της ζωτικής εφεδρείας του οργανισμού. Επίσης προκαλούνται και όλα τα συμπτώματα του «καφεϊνισμού», που αναφέρονται παραπάνω.

Αντικαταθλιπτικά φάρμακα: Διέγερση και ευφορία σε μικρές δόσεις Αντικαταθλιπτικά φάρμακα: Διέγερση και ευφορία σε μικρές δόσεις. Σε ευαίσθητους οργανισμούς ή σε περίπτωση μεγάλων δόσεων, καρδιαγγειακή βλάβη, σεξουαλική δυσλειτουργία, γαστρεντερικές ανωμαλίες, διέγερση, αϋπνία, μυοκλονίες, υπερπυρεξία, υπέρταση, ενίοτε θάνατος.

• LSD: Ισχυρό παραισθησιογόνο

Χασίς, μαριχουάνα: Σε μικρές δόσεις προκαλούν ευφορία, ταχυκαρδία, υπνηλία, διαφοροποιημένη αντίληψη χρόνου, άρση αναστολών, ψυχοκινητικά προβλήματα. Οι ουσίες αυτές μπορούν να δράσουν και ως παραισθησιογόνα. Σε χρόνια χρήση προκαλούνται αποφρακτική πνευμονοπάθεια, διαταραχή γονιμότητας, καρδιακές αλλοιώσεις, έκπτωση γνωστικών λειτουργιών.

Το πρόβλημα του εθισμού Ο κοινός παρανομαστής στα ισχυρά αυτά ψυχοτρόπα είναι η ανάπτυξη εθισμού στον χρήστη. Ο εθισμός περιλαμβάνει την εξάρτηση και την ανοχή. Η ανάπτυξη της εξάρτησης έχει ως αποτέλεσμα το σύνδρομο στέρησης σε περίπτωση διακοπής της χορηγούμενης ουσίας. Η στέρηση μπορεί να είναι απλή ψυχολογική στέρηση, ενδέχεται όμως στην περίπτωση ορισμένων ουσιών όπως της ηρωίνης η κατάσταση να περιπλέκεται και από ισχυρή σωματική εξάρτηση με ανάπτυξη επώδυνων σωματικών συμπτωμάτων στον χρήστη που ευρίσκεται σε διαδικασία απεξάρτησης. Η ανοχή είναι η κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός συνηθίζει την ουσία με αποτέλεσμα οι ψυχοτρόπες δράσεις της ουσίας να επιτυγχάνονται μόνο με μεγαλύτερες δόσεις.

Το πρόβλημα της ανάπτυξης ανοχής μπορεί να είναι μηδαμινό στην πράξη, όπως συμβαίνει με ορισμένα αντικαταθλιπτικά ή σημαντικό πρόβλημα που προκαλεί άμεσα θανάτους όπως συμβαίνει με την 13ηρωίνη. Η ποσότητα που απαιτείται για να προκληθεί εθισμός στην χρησιμοποιούμενη ουσία εξαρτάται τόσο από την ουσία όσο και από την ιδιοσυγκρασία του χρήστη. Στα λιγότερο τοξικά από τα ψυχοτρόπα συνήθως απαιτείται καθημερινή χρήση και χρόνος μεγαλύτερος από μήνα.

Τα ναρκωτικά αρχικά παράγουν ένα αίσθημα ευφορίας που συχνά ακολουθείται από κατάπτωση, ναυτία και εμετούς. Οι χρήστες μπορεί επίσης να έχουν συσταλμένες κόρες, υγρά μάτια και φαγούρα. Υπερβολική δόση μπορεί να προκαλέσει αργή και ρηχή αναπνοή, ιδρωμένη επιδερμίδα, σπασμούς, κώμα και πιθανό θάνατο. Η ανοχή στα ναρκωτικά αναπτύσσεται ραγδαία και είναι πολύ πιθανόν να προκύψει εξάρτηση. Η χρήση μολυσμένων συριγγών μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση ασθενειών όπως το Έιτζ, η ενδοκαρδίτιδα και η ηπατίτιδα. Ο εθισμός στις εγκύους μπορεί να προκαλέσει τη γέννηση πρόωρων, θνησιγενών, ή και εθισμένων βρεφών τα οποία εκδηλώνουν στερητικά συμπτώματα. Ναρκωτικά στην εγκυμοσύνη Όσον αφορά την λήψη ελαφρών ή βαρέων ναρκωτικών, μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι πάρα πολλά γνωστά για τα αποτελέσματα της μαριχουάνα (χασίς) στο έμβρυο, αλλά μέχρι τώρα δεν έχουν αναφερθεί βαρείες βλαπτικές συνέπειες. Όμως, από την άλλη πλευρά, η ηρωίνη, η κοκαίνη και η μεθαδόνη σχετίζονται με προβλήματα που παρουσιάζονται στο νεογνό, ειδικά προβλήματα από την στέρηση του φαρμάκου. Το νεογνό παρουσιάζει σύνδρομο στέρησης, που μπορεί να είναι και άκρως βλαπτικό γι' αυτό.

Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία (OEDT) και η Europol προειδοποιούν για τον πολλαπλασιασμό με «πρωτοφανή ρυθμό» των νέων ναρκωτικών που εισέρχονται στην ευρωπαϊκή αγορά, σε κοινή έκθεσή τους που δημοσιοποιήθηκε στη Λισσαβόνα. Το 2010, ένας αριθμός ρεκόρ 41 νέων ναρκωτικών καταγράφηκε από το OEDT και τη Europol, υπογραμμίζει η έκθεση που διευκρινίζει ότι «πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό νέων ψυχοτρόπων ουσιών που έχει καταγραφεί ποτέ στη διάρκεια ενός έτους». Το 2009, OEDT και Europol είχαν καταγράψει 24 νέα ναρκωτικά, έναντι 13 το 2008, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιοποιήθηκε στο πλαίσιο του Φόρουμ διεθνών εμπειρογνωμόνων για τα νέα ναρκωτικά, το οποίο ολοκληρώθηκε την Πέμπτη στη πορτογαλική πρωτεύουσα.

Τα νέα ναρκωτικά περιέχουν συνθετική κάνναβη, τα λεγόμενα «spice», καθινόνη, συνθετικά παράγωγα φαρμάκων όπως η κεταμίνη και η φαινκυκλιδίνη (PCP) όπως και μια ουσία φυτικής προέλευσης. Στο πλαίσιο του φαινομένου του ναρκωτικού «Spice», 11 νέες ουσίες συνθετικής κάνναβης καταγράφηκαν το 2010, αυξάνοντας σε 27 τον αριθμό των προϊόντων αυτών, έναντι των οποίων 16 ευρωπαϊκές χώρες έλαβαν νομικά μέτρα Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε επίσης το Δεκέμβριο να απαγορεύσει τη διάθεση στην αγορά της μεφεδρόνης, ενός παράγωγου της καθινόνης, αλλά σύμφωνα με την έκθεση, 15 ακόμη αλκαλοειδείς ουσίες, καταγράφηκαν το 2010.

Στην έκθεσή τους OEDT και Europol διαπιστώνουν ότι μεγάλος αριθμός νέων συνθετικών ουσιών διατίθενται στο Διαδίκτυο υπό τη μορφή των συνταγογραφούμενων φαρμάκων που προκαλούν ευφορία, ορισμένα από τα οποία παρουσιάζουν σοβαρούς κινδύνους, ακόμη και θάνατο, όπως έντονη καρδιακή αρρυθμία και σοβαρές ψυχώσεις.

ΠΗΓΕΣ http://1epal-prevez.pre.sch.gr/2003/Drugs2/AITIA%20THS%20EKSAPLOSIS%20TON%20NARKOTIKON.htm http://www.medvoi365.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=457:2008-11-20-10-12-27&catid=36:2008-09-21-09-08-48&Itemid=55 http://paroutsas.jmc.gr/drugs/link02.htm http://1epal-prevez.pre.sch.gr/2003/Drugs1/eidh.html http://www.iatronet.gr/article.asp?art_ http://freeessaysbyms.blogspot.com/2008/05/blog-post.html

Συντελεστές Μαργαρίτα Κομνηνού Γιώργος Μακαντάσης