Συνεργατική Συναρμολόγηση Jigsaw- Fishbowl technique Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα: Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου Κατεύθυνση: Ψηφιακές Τεχνολογίες Μάθημα: Ομαδοσυνεργατική μάθηση και διδασκαλία με νέες τεχνολογίες. Ακαδημαϊκό έτος: 2012-2013 Διδάσκουσες: Μακρή Κ. – Γιαννούτσου Ν. Συνεργατική Συναρμολόγηση Jigsaw- Fishbowl technique Μεταπτυχιακές φοιτήτριες: Γρηγορίου Βάλια Α.Μ. Καχριμάνη Θεοδοσία A.M. 211052 Κονινιού Ελευθερία Α.Μ.

Ορισμός Jigsaw ομαδοσυνεργατική στρατηγική διδασκαλίας, κατά την οποία τα μέλη κάθε ομάδας πρέπει να εργαστούν από κοινού ως σύνολο για την επίτευξη ενός κοινού στόχου κανένας δεν μπορεί να επιτύχει πλήρως το στόχο του, αν όλοι δεν εργαστούν συλλογικά

Βήματα Ο εκπαιδευτικός χωρίζει τους μαθητές σε ισομελείς ανομοιογενείς ομάδες των 4-6 μαθητών (αρχικές ομάδες) Ορίζει στην κάθε ομάδα από έναν αρχηγό Χωρίζει το υπό μελέτη θέμα σε τόσες υποενότητες, όσες είναι και τα μέλη της κάθε ομάδας Αναθέτει σε κάθε μαθητή από κάθε ομάδα από μία υποενότητα προς μελέτη

5. Διαθέτει στον κάθε ειδικό υλικό και από ένα φύλλο εργασίας με τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν σε επίπεδο υποενότητας 6. Οι μαθητές καταγράφουν τις παρατηρήσεις/δεδομένα, έχοντας αρκετό χρόνο μέσω χρονοδιαγράμματος 7. Οι επί μέρους ειδικοί στο κάθε θέμα, συναντώνται (ομάδες ειδικών), συζητούν, αναλύουν, διαφωνούν και καταλήγουν στο καλύτερο δυνατό συμπέρασμα για την υπό εξέταση υποενότητα, ενώ αποφασίζουν και τον τρόπο με τον οποίο θα «διδάξουν» τα μέλη των αρχικών ομάδων τους.

8. Οι μαθητές επανέρχονται στις αρχικές τους ομάδες και παρουσιάζουν τις υποενότητες στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας. - ρόλος εκπ/κου: ενθάρρυνση συμμετοχής, διαμορφωτική αξιολόγηση Το υπό μελέτη θέμα θα πρέπει απαιτεί από τους μαθητές των ομάδων να «ενώσουν» τα στοιχεία που έχουν βρει έτσι ώστε να διαμορφώσουν μια συνολική και ολοκληρωμένη εικόνα του θέματος 9. Το συνολικό προς μάθηση αντικείμενο παρουσιάζεται μπροστά σε όλη την τάξη από τις αρχικές ομάδες 10. αξιολόγηση των μαθητών από τον εκπαιδευτικό με test στον κάθε μαθητή που αφορά ολόκληρη την ενότητα. Kαι τα ίδια τα μέλη των ομάδων μπορούν να διαπιστώσουν αν επιτεύχθηκαν στόχοι

Τα βήματα για την εφαρμογή του Jigsaw δεν είναι απολύτως δεσμευτικά στην πράξη.

Ορισμός Fishbowl στην τεχνική συνεργατικής μάθησης Fishbowl, οι μαθητές σχηματίζουν ομόκεντρους κύκλους με την εσωτερική ομάδα μαθητών να συζητά, και την μεγαλύτερη εξωτερική ομάδα να ακούει, να παρατηρεί και να σημειώνει. στόχοι της τεχνικής: να εξοικειωθούν οι μαθητές με την δομή και τα χαρακτηριστικά μιας συζήτησης εις βάθος να λαμβάνουν τις απαραίτητες δεξιότητες παρατήρησης ομαδικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα σε ένα διαλεκτικό περιβάλλον.

1η Μελέτη Περίπτωσης: «3D Εικονικά Περιβάλλοντα Συνεργατικής Μάθησης» πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Πληροφορικής Α.Π.Θ., με την συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών σε ένα εικονικό περιβάλλον συνεργατικής μάθησης μέσα στην πλατφόρμα Second Life (SL) εξετάστηκε και αξιολογήθηκε: η διαδικτυακή μεταφερσιμότητα συγκεκριμένων συνεργατικών τεχνικών μάθησης (Jigsaw & Fishbowl) και η καταλληλότητα της πλατφόρμας SL για εκπαίδευση από απόσταση

1Η ΦΑΣΗ εισαγωγική παρουσίαση από τον εκπαιδευτικό σχετικά με το SL σε τυπική αίθουσα διδασκαλίας προκαταρτικό ερωτηματολόγιο σχετικό με την προηγούμενη εμπειρία στα τρισδιάστατα εικονικά περιβάλλοντα → οι φοιτητές οργανώθηκαν σε πέντε ομοιογενείς ομάδες Jigsaw → μπόρεσαν να συσχετιστούν πιο εύκολα μεταξύ τους, ενισχύοντας την συνεργασία και προχώρησαν με περισσότερο ισορροπημένο τρόπο

Κάθε ομάδα Jigsaw έλαβε μια συγκεκριμένη εργασία στα πλαίσια της θεματικής περιοχής των Virtual Learning Environment (VLE) Μετά από μελέτη μίας εβδομάδας, κάθε ομάδα Jigsaw παρουσίασε μέσα στο SL χρησιμοποιώντας την τεχνική Fishbowl πρόσωπο με πρόσωπο συνεντεύξεις, για την συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις πρώτες εντυπώσεις, τα προβλήματα και τις προτάσεις.

Εικονική Αίθουσα “Fishbowl”

2Η ΦΑΣΗ κάθε μέλος της ομάδας Jigsaw επέλεξε ένα συγκεκριμένο θέμα για να εξειδικευτεί παρουσίαση από κάθε ομάδα ειδικών από μέσα από το περιβάλλον του SL, με την μορφή της τεχνικής Fishbowl Για να συλλεχθούν τα δεδομένα έγινε καταγραφή και μελέτη της εικονικής συνεδρίας από τις ομάδες ειδικών πραγματοποιήθηκαν ξανά συνεντεύξεις πρόσωπο με πρόσωπο για να επισημανθούν προβλήματα και προτάσεις Τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης λήφθηκαν υπόψη, ενισχύοντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας ο μαθησιακός χώρος του Fishbowl οργανώθηκε ξανά με βελτιωτικά χαρακτηριστικά

3Η ΦΑΣΗ οι φοιτητές σχημάτισαν τις αρχικές ομάδες Jigsaw μετά από μελέτη, κάθε ομάδα Jigsaw παρουσίασε την εργασία της μέσα από το SL (Fishbowl) κάθε ομάδα παρέδωσε την τελική εργασία και απάντησε σε ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο σχετικά με την εμπειρία του και πρότεινε βελτιώσεις.

2η Μελέτη Περίπτωσης: «Η αναγέννηση του Χάρλεμ» Τεχνική Jigsaw στην τελευταία τάξη του Λυκείου στις Η.Π.Α. από την εκπαιδευτικό Polly Hadden στο μάθημα της Αμερικανικής λογοτεχνίας

Βήματα εφαρμογής Σχηματισμός αρχικών ομάδων, ανομοιογενών ως προς την ικανότητα κατανόησης κειμένων Ανάθεση σε κάθε μέλος των ομάδων από έναν τομέα διερεύνησης: Άνθρωποι-κλειδιά για το κίνημα Αίτια και επιρροές Εύρεση δειγμάτων δράσης του κινήματος Βασικά χαρακτηριστικά της δράσης του κινήματος

Συγκέντρωση των «ειδικών» σε αντίστοιχους σταθμούς εργασίας, εξοπλισμένους από την εκπαιδευτικό με το αντίστοιχο πληροφοριακό υλικό, το οποίο περιέχει κείμενα διαφορετικών επιπέδων Μελέτη του υλικού και εξαγωγή συμπερασμάτων «Διδασκαλία» στις αρχικές ομάδες για τα επιμέρους θέματα μέσω παρουσιάσεων, διαδραστικών εμπειριών μάθησης ή τρόπων επιλεγμένων από τους μαθητές Αξιολόγηση όλων των μαθητών σε όλες τις ενότητες από την εκπαιδευτικό.

Εργαλεία : Mapping tools : Mapskip (εισάγουν μέρη ,ιστορίες, ήχους , εικόνες ,χρήση blog ) Reasearh Tools : Snagfilms, Study jams, WolframAlpha, National Geographic Kids Organiser Tools : Education Oasis(58 είδη γραφήματος ), Evernote Presentation Tools : Prezentit (δουλεύεις με την ομάδα σου την ίδια στιγμή στην ίδια παρουσίαση ακόμα και χωρίς σύνδεση internet), Globster.edu.

Εφαρμογές: Mapskip

Pollution – Endangered species – Protection of the environment Education Oasis Γράφημα

Compare and contrast Cause : Gas Effect : Pollution Education Oasis

National Geographic Channel Young Explorers :The secrets of the wild panda National Geographic Snagfilms

Παιδαγωγική πλαισίωση Web 2.0 Επικοινωνία & συνεργασία Δημιουργικότητα & καινοτομία Κριτική σκέψη και επίλυση προβλημάτων

Ειδικότερα : Χρήση της επικοινωνίας για διαφορετικούς σκοπούς π.χ. για πληροφόρηση, οδηγίες, παροχή κινήτρων ή πειθώ Ανάληψη κοινής ευθύνης για την ομαδική δουλειά αλλά και εκτίμηση των ατομικών συνεισφορών Ικανότητα αποτελεσματικής εργασίας με πολλά και διαφορετικά άτομα, με σεβασμό απέναντί τους

Δεκτικότητα και ανταποκρισιμότητα σε νέες και διαφορετικές προοπτικές. Ενσωμάτωση ομαδικής ανατροφοδότησης στην ατομική εργασία Ερμηνεία της πληροφορίας και άντληση συμπερασμάτων βάσει της καλύτερης δυνατής ανάλυσης Κριτικός αναστοχασμός πάνω σε μαθησιακές εμπειρίες και διαδικασίες

Δραστηριότητα με την τεχνική Jigsaw- Fishbowl Γνωστική περιοχή: Αγγλικά και Μελέτη Περιβάλλοντος. Θέμα: Endangered species (Είδη υπό εξαφάνιση) Επέκταση του σχολικό βιβλίου των Αγγλικών της ΣΤ’ δημοτικού Unit 9, Lesson 2 Save the endagered Species

2o πλαίσιο: 21st century skills Ειδικότερα: στόχοι μας είναι: Πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται η δραστηριότητα με τη χρήση Web 2.0 Εργαλείων Ειδικότερα: στόχοι μας είναι: Ανάπτυξη κριτικής σκέψης -> Αναζήτηση πληροφοριών από διάφορες πηγές και αξιολόγησή τους/ Χρήση ψηφιακών εργαλείων. Πληροφορίες σχετικά με τα προβλήματα, επεξηγηματικές λέξεις για όρους. Επίπεδο μαθητών. Info, photos and videos about animals. Evernote: Οργάνωση των πληροφοριών-> Career &life skills. Επικοινωνία και συνεργασία/Δεξιότητες για τη δουλειά και τη ζωή:Τεχνική Jigsaw –Fishbowl. Καλλιέργεια της δημιουργικότητά τους: Δημιουργία ψηφιακής αφίσας Δημιουργία βίντεο με εικόνες και μουσική: ένταξη στην ψηφιακή αφίσα. Core Subjects: Environmental/ Global issues 2o πλαίσιο: 21st century skills

1η φάση- Τεχνική Jigsaw Ομάδα Σημαντικό στοιχείο: Οι μαθητές Expert 1: 1 μαθητής θα αναλάβει να βρει πληροφορίες για τα ζώα, τι τρώνε, πού ζουν και γιατί είναι σημαντικά Σε μία τάξη 16-24 μαθητών ΣΤ’ Δημοτικού οι μαθητές χωρίζονται από τον καθηγητή σε 4 ομάδες προκειμένου να ερευνήσουν το θέμα των ζώων υπό εξαφάνιση. Ομάδα Jigsaw 1. Expert 2: Τις κύριες αιτίες εξαφάνισής τους , πώς συμβάλλει ο ανθρώπινος παράγοντας σε αυτό. Ομάδα Jigsaw 2 . Ομάδα Jigsaw 3 Expert 3: Τρόποι με τους οποίους μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα Ομάδα Jigsaw 4 Expert 4: Συνεργάζεται με όλους τους υπόλοιπους για να βρει φωτογραφίες , video, να οργανώσει την παρουσίαση της ψηφιακής αφίσας κτλ. Σημαντικό στοιχείο: Οι μαθητές Δεν μπορούν να δουλέψουν αυτόνομα Θα πρέπει ένας να διδάξει τον άλλο για να προχωρήσει η εργασία στην ομάδα.

Σε κάθε ομάδα δίνεται ένα φύλλο εργασίας με τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν σε κάθε υποενότητα. Ειδικό υλικό για να μπορέσουν οι μαθητές να κάνουν έρευνα. Κάποια ενδεικτικά site που δίνονται είναι τα εξής: Δίνονται τα site National Geographic kids και WolframAlpha που περι έχουν πληροφορίες και βίντεο για τα ζώα τα οποία εξετάζονται. Πρακτικά εργαλεία τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν γι’ αυτό το επίπεδο. Οι μαθητές καλλιεργούν την κριτική τους σκέψη με την επιλογή των πληροφοριών και ασχολούνται με Core Subjects. (Environment)

Η ομάδα ειδικών 3, αναζητά λύσεις που μπορούν να βοηθήσουν. Έχοντας τα 2η φάση Η ομάδα ειδικών 2 ασχολείται με τα αίτια εξαφάνισης των ζώων που εξετάζονται. Και αυτοί χρησιμοποιούν τις μηχανές αναζήτησης και ειδικότερα το Studyjams που περιέχει video αλλά και Επεξηγήσεις για διάφορους όρους. Η ομάδα ειδικών 3, αναζητά λύσεις που μπορούν να βοηθήσουν. Έχοντας τα δεδομένα από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας τους κάνουν προσπάθεια να τα Οργανώσουν μέσω του Evernote. Στην ομάδα ειδικών 4, δίνονται τα site Globster.edu και Animoto. δημιουργικότητα , Κριτική ικανότητα. δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού (δημιουργία δικού τους βίντεο με μουσική) Ωστόσο: περιορισμένος αριθμός μαθητών που έχουν πρόσβαση.

Ψηφιακή Αφίσα Globster.edu Φωτογραφίες Πληροφορίες Βίντεο Animoto Βίντεο

Συναντώνται οι ειδικοί από την ομάδα ειδικών 1, συνεργάζονται και συζητούν για τα ζώα που έχει αναλάβει ο καθένας τους τα χαρακτηριστικά τους Συναντώνται οι ειδικοί από την ομάδα ειδικών 2, αναλύουν και καταλήγουν στα καλύτερα δυνατά συμπεράσματα σχετικά με το ποιες είναι οι κύριες αιτίες εξαφάνισης των ζώων και πώς συμβάλλει σε αυτό ο ανθρώπινος παράγοντας. Συναντώνται οι ειδικοί από την ομάδα ειδικών 3, συζητούν, αναλύουν και αποφασίζουν ποιοι ια είναι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα της εξαφάνισης των ζώων Συναντώνται οι ειδικοί από την ομάδα ειδικών 4 και συζητούν με ποιο τρόπο θα μπορέσουν να παρουσιάσουν τα χαρακτηριστικά των ζώων, τα αίτια εξαφάνισής τους και τους τρόπους αντιμετώπισής του φαινομένου αυτού. Γίνεται συζήτηση σχετικά με το πώς θα καταφέρουν να συνδυάσουν όλα αυτά τα στοιχεία στην ψηφιακή αφίσα.

Ενώ η ομάδα ειδικών συζητά για την επίλυση προβλημάτων, διαφωνεί, αναλύει τα δεδομένα που έχει συγκεντρώσει τα υπόλοιπα μέλη παρακολουθούν (observe) και κρατούν σημειώσεις σχετικά με αυτά που λέγονται. Μόλις η ομάδα ειδικών 1 ολοκληρώσει τη συζήτηση και οδηγηθούν σε συμπεράσματα, έρχεται η ομάδα ειδικών 2, 3 κτλ.

Κριτική Προσέγγιση της μεθόδου Jigsaw- Fishbowl. Θετικά στοιχεία Αδυναμίες Δίνει χρόνο στον καθένα να μελετήσει και να οργανώσει το υλικό του έτσι ώστε να το παρουσιάσει στις άλλες ομάδες που έχουν εργαστεί με άλλες υποενότητες. Καλλιέργεια επικοινωνίας και συνεργασίας. Διαπραγμάτευση του τρόπου εργασίας (Συζήτηση στην τεχνική Fishbowl) Το αποτέλεσμα των εργασιών αξιολογείται από τους μαθητές. (Fishbowl) Μεγάλος βαθμός αυτονομίας στο μαθητή. Δίνεται η δυνατότητα κάλυψης ενός μεγάλου κομματιού ύλης με ενεργό συμμετοχή των μαθητών. Πιθανότατα να προκληθούν δυσκολίες στην κατανόηση της εφαρμογής του. Η γνώση των μελών στηρίζεται σε αυτά που έχουν κατανοήσει οι μαθητές. (Βασικός ο ρόλος του εκπαιδευτικού) Απαιτείται αρκετός χρόνος για την υλοποίηση. Αναμένεται να υπάρξουν δυσκολίες στη συνεργασία.

Βιβλιογραφία – Δικτυογραφία Κωνσταντινίδης, Α. (2011), 3D Εικονικά Περιβάλλοντα Συνεργατικής Μάθησης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Πληροφορικής, Θεσσαλονίκη Τσιάτσος, Θ., Κωνσταντινίδης, Α., Ιωαννίδης, Λ., Τσελούδη, Χ., Αξιολόγηση ευχρηστίας κατά την εφαρμογή τεχνικών συνεργατικής μάθησης σε συνεργατικά εικονικά περιβάλλοντα: Η περίπτωση του Second Life, 1ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο «Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία» Literature and the Language Arts, Ideas You Can Use. Collaborative Learning in the Language Arts Classroom, The EMC Masterpiece Series, EMC Publishing http://cosy.ds.unipi.gr/wiki/index.php/Jigsaw_I http://maasd.edublogs.org/smart-board/jigsaw/ http://www.jigsaw.org/ http://www2.cytanet.com.cy/mtee/OSA11/jigsaw.htm http://blogs.sch.gr/pathanasiadou/archives/314 http://uways.net/genialcurriculum/genialcd/genial_main_p012.htm http://www.youtube.com/watch?v=ocflomXm06I