Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο

ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Αντωνιάδου Λένια Γρίλλιας Γιώργος Γρίβας Παναγιώτης Μεντρέκα Κωνσταντίνα Μπογίακου Σοφία Παπανικολάου Έφη

Περιεχόμενα Το θέμα της έρευνας και η προβληματική του Τρόπος που εργαστήκαμε Η ταινία που διαλέξαμε Τα συμπεράσματα και η κριτική τοποθέτηση της ομάδας Επίλογος

Το θέμα της έρευνας και η προβληματική του Το θέμα της έρευνας και η προβληματική του Η ομάδα του project στην οποία συμμετέχουμε έχει ως κύριο θέμα της το σχολείο μέσα από τον κινηματογραφικό φακό ελληνικό και ξένο. Το θέμα που αναλάβαμε ως υποομάδα ήταν η παρακολούθηση της ταινίας το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο η συμπλήρωση φύλλου εργασίας για να συγκεντρώσουμε τα δεδομένα της υπό μελέτη ταινίας και η καταγραφή των συμπερασμάτων μας. Σκοπός μας ήταν να διεισδύσουμε όσον το δυνατό βαθύτερα γίνεται στις συνθήκες που επικρατούσαν στις σχολικές τάξεις ανά εποχή και χώρα. Ήταν ακόμα απαραίτητο να διακρίνουμε τις διαφοροποιήσεις που αφορούσαν το εκπαιδευτικό σύστημα ανά χώρα και χρονική περίοδο και να καταγράψουμε τα συμπεράσματα μας σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργαστήκαμε και τα δεδομένα που εξαγάγαμε.

Τρόπος που εργαστήκαμε Η κινηματογραφική ταινία που για το δημιουργό της αποτελεί καλλιτεχνικό προϊόν, γίνεται για το μελετητή ιστορική πηγή από την οποία μπορεί να συλλέξει ποικίλα δεδομένα. Με αυτό το σκεπτικό επιχειρήσαμε την ανάγνωση-ανάλυση της ταινίας το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο που ασχολείται με το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας. Στόχος μας είναι να δείξουμε πως ο ελληνικός κινηματογράφος κατέγραψε τη σχολική πραγματικότητα και με ποιο τρόπο απέδωσε τα διάφορα στοιχεία της. Για να πετύχουμε το στόχο μας ακολουθήσαμε τον εξής τρόπο εργασίας: Αρχικά παρακολουθήσαμε ομαδικά (στο σχολείο, στο σπίτι) την ταινία το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο. Συμπληρώσαμε ατομικά το σχετικό φύλλο εργασίας που είχαμε δημιουργήσει με την ολομέλεια του project ύστερα από συζήτηση στην τάξη στα πρώτα μαθήματα. Στη συνέχεια συγκεντρώσαμε τα στοιχεία που είχαμε καταγράψει, τα μελετήσαμε και ύστερα από συζήτηση με την ομάδα τα καταγράψαμε παραθέτοντας παράλληλα και τα συμπεράσματα τα οποία εξαγάγαμε. Το αποτέλεσμα της δουλειάς μας είναι η παρούσα εργασία.

Η ταινία που διαλέξαμε   Ο νεαρός φιλόλογος Φλωράς πιάνει για πρώτη φορά δουλειά σε ένα αριστοκρατικό κολέγιο θηλέων, όπου έχει να αντιμετωπίσει τις πολύ κακομαθημένες μαθήτριες. Ο ίδιος προσπαθεί να κάνει την δουλειά του και να προσφέρει απλόχερα την γνώση στο μαθητικό κοινό του, θεωρώντας ότι ασκεί λειτούργημα. Την ίδια στιγμή, όμως, τόσο οι άλλοι καθηγητές, που βρίσκονται κάτω από την πίεση του Διευθυντή, όσο και οι μαθήτριες, με αρχηγό την Λίζα Παπασταύρου, που είναι κόρη εφοπλιστή, κακομαθημένη, όμορφη, αναιδής και σκανδαλιάρα έχουν διαφορετική γνώμη, έχοντας μετατρέψει το σχολείο σε επιχείρηση. Τα κακομαθημένα πλουσιοκόριτσα κοροϊδεύουν τους καθηγητές τους και τους κάνουν τη ζωή ανυπόφορη. Το ίδιο προσπαθούν να κάνουν και στον νέο καθηγητή. Εκείνος, όμως, βάζει τα πράγματα στη θέση τους, αρχίζοντας να δίνει χαστούκια, παράδειγμα που ακολουθούν σιγά-σιγά και οι υπόλοιποι καθηγητές. Ο έρωτας, όμως, είναι εκείνος που θα έχει τον τελευταίο λόγο στην εκρηκτική σχέση του Φλωρά και της Λίζας Παπασταύρου.

Τα συμπεράσματα και η κριτική τοποθέτηση της ομάδας Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα αποτελείται από ένα σύνολο συγκοινωνούντων δοχείων, όπως η οικογένεια, οι δάσκαλοι, οι μαθητές και η εκάστοτε κυρίαρχη οικονομική τάξη, τα οποία προσπαθούν να συνεργαστούν, άλλοτε αρμονικά και άλλοτε με έντονες συγκρούσεις, έχοντας ως κοινό σκοπό την «πρόοδο» των μαθητών/τριών, την οποία και επικαλούνται όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Οι ίδιοι οι διδάσκοντες δείχνουν να πελαγοδρομούν, αφού δεν έχουν λύσει προηγουμένως βασικά ζητήματα της δικής τους επιβίωσης και σε δεύτερο λόγο ευζωίας και δεν διαθέτουν σε καμία περίπτωση την υποστήριξη του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά και των γονιών, που συνηθίζουν να τους επιρρίπτουν τις ευθύνες, για κάθε στοιχείο που εκείνοι κρίνουν ως λανθασμένο ή αποτυχημένο.

Επίλογος Συμπερασματικά, διαπιστώνει κάποιος, ότι απαιτείται η υιοθέτηση μιας νέας νοοτροπίας εκ μέρους του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στην εκπαίδευση όλων των βαθμίδων και η αγαστή συνεργασία όλων των εμπλεκομένων σε αυτήν μερών, με μοναδικό γνώμονα την αληθινή πρόοδο των μαθητών και των μαθητριών, που ταυτίζεται με την δημιουργία του καθολικού ανθρώπου.

ΜΑΘΗΤΕΣ Συμπεριφορά απέναντι στους καθηγητές: Οι μαθήτριες συμπεριφέρονται με αυθάδεια και αγένεια. Δεν σέβονται τους καθηγητές αφού τους αντιμιλούν και τους ειρωνεύονται. Θεωρούν ότι είναι κοινωνικά ανώτερες και τους αντιμετωπίζουν ως υποδεέστερους. Συμπεριφορά απέναντι στις συμμαθήτριες: Οι μαθήτριες έχουν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους και οργανώνουν ομαδικά σκανδαλιές. Βέβαια επικρατούν συγκρούσεις όπως συμβαίνει άλλωστε σε κάθε σχολική κοινότητα. Αρχές που έχουν από το σπίτι: Οι μαθήτριες κατάγονται από εύπορες οικογένειες. Είναι κακομαθημένες και θεωρούν ότι μπορούν να εξαγοράσουν τα πάντα ακόμα και τους ανθρώπους. Συγκεκριμένα μία μαθήτρια πείθει τη μητέρα της να επέμβουν στο σχολείο να διώξουν ένα καθηγητη για να ικανοποιήσει τον εγωισμό της.

Πώς βλέπουν το σχολείο: Οι μαθήτριες αντιμετωπίζουν το σχολείο περισσότερο σαν χώρο διασκέδασης παρά σαν ένα μέρος από το οποίο μπορούν να αποκομίσουν εφόδια και γνώσεις για το μέλλον τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σκηνή στην οποία τα κορίτσια αποφασίζουν να περιπαίξουν τον καθηγητή της φυσικής αγωγής εκτελώντας τις αντίθετες εντολές από αυτές που τους υποδεικνύει προκειμένου να διασκεδάσουν. Επίδοση: Η επίδοση των μαθητριών είναι πολύ χαμηλή αν και αυτό είναι κάτι που δεν τις πτοεί ιδιαίτερα αφού και οι ίδιες γελούν με την αμάθεια και την αγνεία τους. Κοινωνική θέση, οικονομική κατάσταση: Οι κοπέλες προέρχονται από εύπορες οικογένειες. Οι γονείς τους και συγκεκριμένα οι πατεράδες τους κατέχουν επαγγέλματα υψηλής κοινωνικής τάξης γεγονός που εξασφαλίζει κύρος στις οικογένειες τους .

Προσωπικότητα καθηγητή Εμφάνιση μαθητών: Οι μαθήτριες στο σχολείο ήταν ντυμένες με ποδιές μιας και τα σχολεία της εποχής τις επέβαλαν. Επίσης τις ώρες τις γυμναστικής φορούσαν ένα μαύρο κορμάκι όμως η διάφορα με τα πλούσια ρούχα που φορούσαν στο σπίτι τους ήταν μεγάλη. ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Συμπεριφορά καθηγητών απέναντι στους μαθητές: Οι καθηγητές αρχικά μοιάζουν να δείχνουν φόβο απέναντι στις μαθήτριες μιας και έχουν φροντίσει να τους πάρουν τον αέρα ,όμως όταν ο νέος καθηγητής έρχεται στο σχολείο δεν ανέχεται την αυθάδεια και χαστουκίζει την μαθήτρια, έπειτα από αυτό το χαστούκι θεώρησαν οι καθηγητές πως είναι ο μόνος τρόπος για να ύπαρξη πειθαρχία. Προσωπικότητα καθηγητή Ο καθηγητής είναι αυστηρός λάτρης της πειθαρχίας, έχει έναν αδρό και επιβλητικό χαρακτήρα θέλοντας να διδάξει σωστά το μάθημα του, καθώς δείχνει να είναι ρεαλιστής στην δική του επαγγελματική φιλοσοφία και τις προσδοκίες του.

Ενθουσιασμός - Αγάπη για τη δουλειά του: Ο καθηγητής είναι ο μόνος που έχει όνειρα και αγάπη για το λειτούργημα του, και προσπαθεί να φέρει τα κορίτσια στα μέτρα του, ώστε να το αγαπήσουν κι αυτές. Κοινωνική και οικονομική θέση: Οι καθηγητές αναγκάζονται να υπομένουν ταπεινώσεις στο σχολείο, καθώς σε περίπτωση απόλυσης θα παρακαλούν για μια θέση εργασίας που η ίδια η πολιτεία θα έπρεπε να τους εξασφαλίζει φροντίζοντας για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων της. Ποιος είναι ο ρόλος του Διευθυντή: Ο Διευθυντής γνωρίζοντας ότι στο σχολείο αυτό φοιτούν πλουσιόπαιδα είναι ανίκανος να επιβάλλει την τάξη και την πειθαρχία. Επίσης προσπαθεί να φανεί σοβαροφανής και αρχαιομαθής επαλαμβάνοντας το μονότονο, κουραστικό και ξεκαρδιστικό "βεβαίως, βεβαίως''

ΣΧΟΛΕΙΟ Μαθήματα: Τα μαθήματα που διδάσκονταν ήταν η Φυσική Αγωγή, τα Μαθηματικά και η Ομήρου Ιλιάδα. Σχολικές εγκαταστάσεις: Το σχολείο έχει καλή υλικοτεχνική υποδομή και θεωρείται ένα από τα καλύτερα της εποχής. Διαθέτει ανοιχτό γυμναστήριο στο οποίο τα κορίτσια κάνουν το μάθημα της φυσικής αγωγής. Επίσης οι τάξεις του σχολείου είναι ευρύχωρες και ευήλιες. ΓΟΝΕΙΣ Ποια η σχέση του με τα παιδιά τους: Οι γονείς έχουν απόλυτη εμπιστοσύνη στα παιδία τους και πιστεύουν τα λεγόμενα τους και δεν διστάζουν να επιπλήξουν τους καθηγητές για τη συμπεριφορά τους απέναντι στις κόρες τους.

Πώς αντιμετωπίζουν τους καθηγητές: Οι γονείς πιστεύουν απόλυτα τα παιδιά τους και θεωρούν ότι επειδή είναι ιδιωτικό το σχολείο μπορούν να κάνουν ότι θέλουν εκείνοι ή τα παιδιά τους. Ποια η άποψη τους για το σχολείο: Οι γονείς πιστεύουν ότι στο σχολείο δεν μεταχειρίζονται σωστά τα παιδιά τους. Επίσης πιστεύουν, λόγω το ότι είναι ιδιωτικό σχολείο, αν δεν θέλουν έναν καθηγητή μπορούν να τον διώξουν ή ακόμα και να τον ξαναζητήσουν. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα συμπεράσματα για το εκπαιδευτικό σύστημα που απορρέουν από την ταινία που παρακολουθήσατε: Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι αυστηρό γιατί φορούν συγκεκριμένα ρούχα και είναι σχολείο θηλέων. Οι καθηγητές δεν ασχολούνται με την ψυχικό κόσμο των κοριτσιών αλλά μονο τους παρέχουν γνώσεις χωρίς καμία ουσιαστική επικοινωνία. Επίσης ο διευθυντής επηρεάζεται από τις οικονομικές εισφορές του κάθε γονέα.

Ποιές διαφορές εντοπίζετε σε σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα: Ποιές διαφορές εντοπίζετε σε σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα σήμερα: Το εκπαιδευτικό σύστημα που παρουσιάζεται στην ταινία το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο και αντιπροσωπεύει εκείνη την εποχή διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από το σημερινό. Η κύρια διαφορά τους είναι το γεγονός ότι το μάθημα στη τάξη εκείνη γινόταν με δασκαλοκεντρικούς τρόπους διδασκαλίας και όχι με μαθητοκεντρικούς όπως στη σημερινή εποχή. Στους δασκαλοκεντρικούς τρόπους διδασκαλίας κέντρο και άξονας είναι ο δάσκαλος. Αυτός είναι η αυθεντία μέσα στην τάξη που καθοδηγεί και προσφέρει. Αρχή αυτών των μεθόδων είναι η προσαρμογή του μαθητή στο ρυθμό και στο τρόπο σκέψης που έχει προκαθορίσει ο δάσκαλος. Τα βασικά χαρακτηριστικό των μεθόδων αυτών είναι ο απόλυτος προγραμματισμός και η λογικοποίηση. Ο προγραμματισμός γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μπορεί να υπεισέλθει η ενεργός συμμετοχή του μαθητή που θα είχε ως συνέπεια την εκτροπή από την καθορισμένη πορεία. Επιπλέον έχει ως σκοπό την επανάληψη, την απομνημόνευση και την προσφορά όσο το δυνατόν περισσοτέρων γνώσεων. Η σχέση του καθηγητή και των μαθητών είναι μονόδρομη αφού ο καθηγητής ‘’εκπέμπει’’ και οι μαθητές ‘’δέχονται’’ τις γνώσεις . Η ελεύθερη επικοινωνία, η ανταλλαγή απόψεων, η συνεργασία, η συζήτηση με επιχειρήματα δεν αποτελούν μέρος του μαθήματος διότι απαγορεύουν στον καθηγητή να εκτελέσει το προγραμματισμένο του μάθημα. Με αυτούς τους τρόπους διδασκαλίας είναι εν μέρη λογικό το γεγονός ότι τα κορίτσια στη ταινία δε έδειχναν όρεξη για μάθηση.

Στη σημερινή εποχή όμως οι τρόποι διδασκαλίας έχουν βελτιωθεί και εκσυγχρονιστεί αφού ο κύριος τρόπος με τον οποίο διδάσκονται οι μαθητές είναι ο μαθητοκεντρικός. Στη μαθητοκεντρική μορφή διδασκαλίας οι μαθητές σταδιακά – ανάλογα με την ηλικία και το στάδιο της εξέλιξης τους- συμμετέχουν στο σχεδιασμό και στην αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτό σημαίνει ότι ο δάσκαλος πρέπει να κερδίσει τη μοναδικότητα του. Μέσα στην τάξη οι συμπεριφορές χαρακτηρίζονται από αυτενέργεια, πρωτοβουλία, συνεργασία και κοινές αποφάσεις. Βασική αρχή των νέων μεθόδων είναι η απόλυτη κα συνειδητή συμμετοχή του μαθητή σε όλη τη διαδικασία της μάθησης. Η φιλοσοφία των μεθόδων είναι ότι σε κάθε διδασκαλία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη τι πρέπει να μαθαίνει ο μαθητής, τι ενδιαφέρεται να μάθει ο μαθητής, τι μπορεί να μαθαίνει ο μαθητής, πως και πότε πρέπει να το μαθαίνει. Ο δάσκαλος παρακολουθεί την δραστηριότητα των μαθητών και τους καθοδηγεί μόνο αν το ζητήσουν. Τους ενθαρρύνει να εκφράζουν τις απόψεις τους, να παίρνουν μέρος σε συζήτηση, δίνει της δυνατότητα να επιλέξουν το πλάνο εργασίας. Ο μαθητής συμμετέχει ενεργά σε όλη τη διαδικασία της διδασκαλίας. Η διδασκαλία έχει ως σκοπό να προσφέρει στον μαθητή τις απαραίτητες γνώσεις και να τον μάθει να επεκτείνει και να γενικεύει τις γνώσεις μόνος του. Αυτός ο τρόπος διδασκαλίας έχει ως αποτέλεσμα να ελκύει τους μαθητές και να τους οδηγεί στη γνώση. Συμπερασματικά, είναι φανερό το γεγονός ότι το σημερινό σύστημα εκπαίδευσης είναι σίγουρα και αναμφισβήτητα πιο προοδευτικό από εκείνο που υπήρχε την εποχή που γυρίστηκε η ταινία, αφού προάγει την κριτική σκέψη και ενθαρρύνει τους μαθητές να ανακαλύψουν τις κλίσεις τους . Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι είναι πιο αποτελεσματικό από το εκπαιδευτικό σύστημα εκείνης της εποχής.