ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ E-mail: gzee11@otenet.gr ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ  E-mail: mail@lyk-peir-mytil.les.sch.gr

Φάκελος Μεθόδου Project ΤΑΞH: Β΄ Λυκείου

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Αναζητώντας τεχνητούς παραδείσους Απόπειρες ερμηνείας του κακού στο σύγχρονο κόσμο

Σχολικό Έτος 2013 – 2014 Τετράμηνο Α΄: Σεπτέμβριος 2013 – Ιανουάριος 2014 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 2 ώρες ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ Σεπτέμβριος 2013 – Ιανουάριος 2014 24 - 28 ώρες

Σκοπός και ερευνητικό πλαίσιο του θέματος Προσδιορίζουμε την έννοια του κακού Άμετρος πλούτος Ο Δικηγόρος του Διαβόλου Ναρκωτικά Ρέκβιεμ για ένα όνειρο Νεοναζισμός Το Κύμα Σκοπός Σύγχρονος κόσμος Προτεινόμενες ταινίες

ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΘΟΥΝ Γυμνό Γεύμα: http://entertainment.in.gr/html/ent/849/ent.43849.asp Oι Καταραμένοι: http://www.youtube.com/watch?v=n0BAO2BLqxI

Κριτήρια επιλογής του θέματος Είναι δεδομένο ότι στη σημερινή εκπαίδευση δεν μπορεί να μη λάβουμε σοβαρά υπόψη τους διευρυμένους κώδικες επικοινωνίας, αυτούς που προέρχονται μέσα από τις νέες ψηφιακές μορφές έκφρασης, όπως είναι ο κινηματογράφος, το βίντεο, τα πολυμέσα και το Διαδίκτυο. Ειδικότερα, ο ρόλος του κινηματογράφου φαίνεται να επαναπροσδιορίζεται αποκτώντας μια νέα εκπαιδευτική και παιδευτική διάσταση, η οποία αν και εφόσον χρησιμοποιηθεί σωστά από τον εκπαιδευτικό, μπορεί να προσφέρει στους μαθητές απεριόριστες δυνατότητες κοινωνικής μάθησης και αισθητικής καλλιέργειας. Λαμβάνοντας, λοιπόν, σοβαρά υπόψη την παραπάνω θέση, μέσω του Μαθήματος του Project, κρίθηκε σκόπιμο να προσφερθεί στους μαθητές μας η δυνατότητα η κινηματογραφική παιδεία διαθεματικά να συνταιριαστεί με το Μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ). Ως εκ τούτου, κατά το Α΄ Τετράμηνο προτείνεται μια ομάδα μαθητών της Β΄ Λυκείου δημιουργικά να εμπλακεί στη διαδικασία μεθόδου έρευνας, πάνω σ’ ένα βασικότατο για τις ημέρες μας θεματικό άξονα , ο οποίος σχετίζεται με την αναζήτηση τεχνητών παραδείσων και μορφών αυτών όπως είναι ο άμετρος πλούτος, τα ναρκωτικά και ο νεοναζισμός και τις αντίστοιχες απόπειρες ερμηνείας του κακού στο σύγχρονο κόσμο, μιας και οι υποσχόμενοι τεχνητοί παράδεισοι έρχονται σε πλήρη αντιδιαστολή με την έννοια του καλού.

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ «Θεολογία και Κινηματογράφος ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ «Θεολογία και Κινηματογράφος. Από την προφητεία της τέχνης στην τέχνη της προφητείας» http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:lTZdewswk2EJ:www.theo.auth.gr/theo/ ΣΤΟΧΕΥΣΗ Ανάδειξη αναγκαιότητας της διεπιστημονικότητας και του αιτήματος ανοιχτού διαλόγου μεταξύ των επιστημών· εδώ Θεολογίας και Κινηματογράφου. Άμεση επαφή των μαθητών με μείζονα υπαρξιακά και οντολογικά ζητήματα, όπως είναι το καλό και το κακό, που μέσω του κινηματογράφου καταδεικνύουν τον πανανθρώπινο και οικουμενικό χαρακτήρα τους· και το θεολογικό. Καίρια ανάδειξη του παρεμβατικού χαρακτήρα της Θεολογίας, τόσο στο σύνολο του σύγχρονου πολιτισμού γενικότερα, όσο στην εκπαίδευση μέσω του Μαθήματος των Θρησκευτικών (ΜτΘ).

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ PROJECT Δείγμα μεθόδου

Ανάθεση έργου από το Σύλλογο Διδασκόντων και αποδοχή από την Ομάδα Μαθητών Συζήτηση στην ολομέλεια Υποομάδες Προγραμματισμός δράσεων Κατανομή εργασιών Έρευνα Πορίσματα Κριτική ανασκόπηση έκθεση Ερευνητική

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΙΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ Εξυπακούεται ότι δεν βλέπουμε απλά μια κινηματογραφική ταινία Ας ξεκινήσουμε με μια θεωρητική παραδοχή: τα ερωτήματα και τα ζητήματα που εγείρουν πολλές κινηματογραφικές ταινίες είναι πολλά. Ειδικότερα όταν αυτές συνδέονται με το σχολείο και τη διδακτική πράξη, ένα βασικό πρόβλημα είναι ότι ο μαθητής / θεατής, ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει ασκηθεί καλά στην ανάλυση των οπτικών μηνυμάτων, κινδυνεύει να παρερμηνεύει ιστορικά, κοινωνικά και γενικότερα γεγονότα που συνδέονται με το ευρύτερο πολιτισμικό περιβάλλον που τα γέννησαν και τα τροφοδότησαν, με αποτέλεσμα να του δημιουργούνται προκαταλήψεις και παρανοήσεις. Κι αυτό συμβαίνει, διότι κυριαρχεί η άποψη ότι ενώ ιδιαίτερα σήμερα οι μαθητές είναι εξοικειωμένοι με την εικονική πραγματικότητα, πολλές φορές δεν έχουν τη δυνατότητα να την αποδομήσουν, δηλαδή δεν έχουν την ορθώς χαρακτηριζόμενη οπτική εγγραμματοσύνη (visual literacy), την ικανότητα δηλαδή να διαβάσουν, να ερμηνεύουν και να κατανοήσουν τις πληροφορίες που τους παρουσιάζονται με τη μορφή εικόνας. Συνεπώς, η προβολή μιας ταινίας οφείλει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις παρακάτω διδακτικές παραμέτρους. Δηλαδή οι μαθητές: Να κατανοούν ότι η κινηματογραφική ταινία είναι ένα έργο τέχνης, που λειτουργεί μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά και ιστορικά συμφραζόμενα. Να διερευνούν την οπτική γωνία του καλλιτέχνη απέναντι στα προβαλλόμενα γεγονότα. Να διακρίνουν το σύμβολο από το σημαινόμενο, την εικόνα από την πληροφορία, την πληροφορία από την ερμηνεία. Να διευρύνουν τη σχέση εμείς και οι άλλοι, μέσα στα πλαίσια των σημερινών πολυπολιτισμικών κοινωνιών.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΡΗΝΗ, «Η κινηματογραφική παιδεία στην εκπαίδευση. Μοντέλα λειτουργίας και προκλήσεις»: http://blogs.sch.gr/dertv/2011/01/06/%CE%B7 ΤΑΡΑΤΟΡΗ – ΤΣΑΛΚΑΤΙΔΟΥ Ε., (2002), Η Μέθοδος Project στη Θεωρία και στην Πράξη, Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη. FREY CARL, (1999), Η «Μέθοδος Project». Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως θεωρία και πράξη, μτφρ. Κλεονίκη Μάλλιου, Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη.

Θεολογική βιβλιογραφική τεκμηρίωση για το κακό και τον διάβολο ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ ΧΡ., (2009), Το αίνιγμα του κακού, Ίκαρος, Αθήνα. ΜΑΤΣΟΥΚΑΣ Ν., (1986), Το πρόβλημα του κακού. Δοκίμιο Πατερικής Θεολογίας, Πουρναρά, Θεσσαλονίκη. ΣΥΝΑΞΗ, τχ. 94 (Απρίλιος – Ιούνιος 2005), σσ. 3-96, [συλλογή άρθρων για το κακό]. PETER STANFORD, (2008), Η βιογραφία του διαβόλου, μτφρ. Σοφία Λειβαδοπούλου, Αθήνα, Αρχέτυπο, 308-316.

ΑΠΟ ΠΟΥ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ; Μικρή σπουδή στη Λογοτεχνία Ο Μπωντλαίρ στην πρώτη γραμμή…

Θεολογική επίγευση επί του τίτλου του θέματος… http://users.auth.gr/stamchr/lessons.htm