ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΠΑΡΤΑΛΗΣ ΤΙΤΟΣ ΜΙΝΙΣΣΑΛΙ ΤΑ ΠΑΛΑΤΙΑ ΤΟΥ ΜΥΣΤΡΑ ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΠΑΡΤΑΛΗΣ ΤΙΤΟΣ ΜΙΝΙΣΣΑΛΙ

ΠΑΛΑΤΙΑ ΜΥΣΤΡΑ

Στην κοσμική αρχιτεκτονική ξεχωριστή θέση κατέχει το συγκρότημα των παλατιών της καστροπολιτείας με τον έντονα μνημειακό χαρακτήρα του. Χτισμένο σε μεγάλο πλάτωμα του λόφου, αποτελεί το μοναδικό δείγμα βυζαντινού παλατιού που σώζεται στην Ελλάδα. Προέκυψε με 15. Άποψη του συγκροτήματος  των παλατιών του Μυστρά. διαδοχικές προσθήκες από το β΄ μισό του 13ου έως τις αρχές του 15ου αιώνα, χωρίς κάποιο γενικό αρχικό σχεδιασμό, και υπήρξε έδρα της διοίκησης του δεσποτάτου και κατοικία του δεσπότη και της οικογένειάς του. Αποτελείται από ογκώδη διώροφα και τριώροφα κτίρια, μερικά από το οποία συμπληρώνουν στοές και εξώστες. Τα παλάτια περιλαμβάνουν ένα σύνολο διαμερισμάτων με διάφορες χρήσεις (κοιτώνες, χώροι εστίασης, υποδοχής, άσκησης της διοίκησης και αποθηκευτικοί).Ιδιαίτερη εντύπωση, όμως, με το μέγεθός τους και τη μνημειακή εμφάνισή τους προκαλούν και ορισμένες από τις οικίες της καστροπολιτείας, οι οποίες πιθανότατα φιλοξενούσαν κάποιες από τις αριστοκρατικές οικογένειες του δεσποτάτου. Ξεχωρίζουν ανάμεσα τους το «Παλατάκι» στην Άνω Χώρα και το αρχοντικό του «Λάσκαρη» στην Κάτω Χώρα του Μυστρά.

Τα Παλάτια και το Κάστρο Ανηφορίζοντας στα ελικοειδή δρομάκια του Μυστρά με τα ερείπια από τα αρχοντικά και τα σπίτια νομίζεις ότι ένας κόσμος που έφυγε περιμένει πίσω από κάθε γωνιά της σιωπηλής πολιτείας. Στο εσωτερικό τείχος η Πύλη της Μονεμβασιάς οδηγεί στην Πάνω Χώρα. Μια πλατεία απλώνεται μπροστά από ένα συγκρότημα κτιρίων. Είναι τα Παλάτια των δεσποτών του Μορέως. Η πλατεία της Άνω Χώρας ήταν ο χώρος των επίσημων εκδηλώσεων τον καιρό της δόξας και το παζάρι κατά τα οθωμανικά χρόνια, εποχή της ακμαίας εμπορικής ζωής του Μυστρά. Τα Παλάτια, χτισμένα σε βραχώδη βάση, συνθέτουν ένα εντυπωσιακό συγκρότημα που δεσπόζει σε όλο τον Μυστρά. Χτίστηκαν σε διαφορετικές εποχές και έχουν αναστηλωθεί. Το πρώτο κτίριο είναι το ανάκτορο των Καντακουζηνών, της πρώτης δυναστείας που κυβέρνησε τον Μυστρά. Ίσως είναι δημιούργημα των Φράγκων. Στην ίδια περίοδο ανήκει και το δεύτερο κτίριο. Το τρίτο κτίριο είναι τετραώροφο και χτίστηκε μεταξύ 1350 – 1400. Την ίδια εποχή χτίστηκε το τέταρτο, διώροφο, όπου κατοικούσε ο δεσπότης. Το πέμπτο κτίριο, χτισμένο μετά το 1400, είναι το Παλάτι των Παλαιολόγων, της δεύτερης δυναστείας του Μυστρά. Έχει μήκος 38 μ και πλάτος 12 μ. Ο πρώτος όροφος προοριζόταν για τις υπηρεσίες του Δεσποτάτου. Ο δεύτερος ήταν η αίθουσα του θρόνου.

Ψηλά στην κορυφή του βράχου είναι το Κάστρο, χτισμένο το 1249 από τον Φράγκο Γουλιέλμο Βιλλαρδουίνο Β΄. Στα χρόνια που ακολούθησαν έγιναν πολλές επισκευές και προσθήκες. Έχει δύο περιβόλους και μία πύλη σε κάθε περίβολο. Στον εξωτερικό περίβολο διακρίνονται ένας ισχυρός κυκλικός πύργος, μια δεξαμενή και κατάλοιπα από κτίσματα της τουρκοκρατίας. Στον εσωτερικό περίβολο σώζονται η κατοικία του διοικητή ερειπωμένη, μια δεξαμενή, ένα στρογγυλός πύργος και ένα παρεκκλήσι, ίσως το παλιότερο κτίσμα του Μυστρά. Η ιστορία, αλλά και η καθημερινότητα του Μυστρά στο πέρασμα των αιώνων αναδύονται επίσης από τα αρχοντικά και τα σπίτια. Παλαιότερα και νεώτερα, έχουν τα περισσότερα διατηρήσει την αρχική μορφή τους αποτελώντας πηγή γνώσης για την αρχιτεκτονική και τον τρόπο της κατασκευής, αλλά και τις συνήθειες της ζωής. Σημαντικότερα, τα οποία μάλιστα σώζονται σε καλύτερη κατάσταση, είναι το αρχοντικό του Λάσκαρηκοντά στη Μαρμάρα και το αρχοντικό του Φραγκόπουλου ανάμεσα στις εκκλησίες Περίβλεπτος και Παντάνασσα. Επίσης το Παλατάκι, όπως λέγεται το αρχοντικό κοντά στην εκκλησία Άγιος Νικόλαος στην Πάνω Χώρα. Οι διάφορες φάσεις της κατασκευής του χρονολογούνται από τον 13ο ώς τις αρχές του 15ου 

ΤΕΛΟΣ