Κανονισμός 1907/2006/ΕΚ (REACH) Εφαρμογή στις Ένοπλες Δυνάμεις Επισμηναγός (ΜΕ) Ηλ. Μανωλής ΥΠΕΘΑ/ ΓΔΟΣΥ/ ΔΠ Κυρίες και Κύριοι καλημέρα σας, Είμαι ο Επγός (ΜΕ) Ηλ. Μανωλής , Επιτελής της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού και Περιβάλλοντος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης του ΥΠΕΘΑ και στην παρουσίαση μου θα αναπτύξω την εφαρμογή του Κανονισμού REACH στις Ένοπλες Δυνάμεις

Αρμόδιος φορέας Εφαρμογής REACH στο ΥΠΕΘΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ κ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και Περιβάλλοντος του Υπουργείου είναι η αρμόδια Διεύθυνση για την εφαρμογή και επίβλεψη του REACH στη λειτουργία όλων των στρατιωτικών δομών και υπηρεσιών.

ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ Η Διεύθυνση Περιβάλλοντος (ΔΠ) είναι αρμόδια για τη μελέτη, την υποβολή εισηγήσεων και γενικότερα το χειρισμό θεμάτων, που μεταξύ άλλων αφορούν στην: Προστασία του Περιβάλλοντος, όπου δρουν οι ΕΔ. Υγιεινή και Ασφάλεια Εργαζομένου Προσωπικού Περιβαλλοντική Πολιτική ΥΠΕΘΑ Πέραν του συγκεκριμένου έργου η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και Περιβάλλοντος (ΔΑΔΠ) είναι αρμόδια για τη μελέτη, την υποβολή εισηγήσεων και γενικότερα το χειρισμό θεμάτων, που αφορούν στην: Ποιότητα, Αποδοτικότητα, Υγεία και Ασφάλεια του Ανθρώπινου Δυναμικού του ΥΠΕΘΑ. Προστασία του Περιβάλλοντος όπου δρουν οι ΕΔ. Ειδικότερα για τα θέματα περιβάλλοντος επισημαίνεται ότι η εφαρμογή του Κανονισμού REACH εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης των διαλαμβανομένων στην Περιβαλλοντική Πολιτική του Υπουργείου, η οποία βρίσκεται σε ισχύ από το 2007. Το ΥΠΕΘΑ είναι από τους πρώτους φορείς του στενού Δημόσιου Τομέα που σχεδίασε και εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των ζητημάτων περιβάλλοντος που ανακύπτουν από τη φύση και το είδος των λειτουργιών της. Μια από τις βασικές αρχές που διέπουν την Περιβαλλοντική Πολιτική του ΥΠΕΘΑ είναι η εναρμόνιση, όπου δίνεται άμεση προτεραιότητα για την τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και υλοποίηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτές .

Κύρια Στάδια Εναρμόνισης του ΥΠΕΘΑ με τον Κανονισμό REACH-Ενέργειες ΓΔΟΣΥ / ΔΠ (Νοέμβριος 2007)- Ημερίδα Παρουσίασης του Συστήματος Υγιεινής και Ασφάλειας των Ενόπλων Δυνάμεων (ΣΥΑ/ ΥΠΕΘΑ) (Νοέμβριος 2007)- Ετήσια Σύσκεψη DEFNET (Defense Environmental Network) (Φεβρουάριος 2008)- Επαφές με Αρμόδια Αρχή Εφαρμογής του Κανονισμού (Γενικό Χημείο του Κράτους-ΓΧΚ) Καταρτισμός καταλόγων των χρησιμοποιούμενων χημικών ουσιών με μέριμνα των Γενικών Επιτελείων Οδηγίες για τα χημικά προϊόντα που αγοράζονται από το εγχώριο εμπόριο και από χώρες της ΕΕ (Μάρτιος –Αύγουστος 2008) Λίστες με όλες τις αυτόνομες χημικές ουσίες που είτε παράγονται εντός των ΕΔ είτε εισάγονται (χώρες εκτός ΕΕ) σε ποσότητες μεγαλύτερες του ενός τόνου ετησίως 21 ουσίες πληρούν τα ανωτέρω κριτήρια Για την πραγματοποίηση της όλης διαδικασίας εναρμόνισης του ΥΠΕΘΑ με τις διατάξεις του REACH θα μπορούσα να αναφέρω με χρονολογική σειρά τα κύρια σημεία που παρουσιάζονται στις επόμενες προβολές και στα οποία επίσης περιγράφονται οι ενέργειες του Υπουργείου Νοέμβριος 2007- Πρώτη ενημέρωση στελεχών του ΥΠΕΘΑ για τον Κανονισμό REACH στα πλαίσια της επίσημης παρουσίασης του Συστήματος Υγιεινής & Ασφάλειας των Ενόπλων Δυνάμεων (ΣΥΑ/ ΥΠΕΘΑ). Την παρουσίαση κάνει ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Διεύθυνσης Επίβλεψης της εφαρμογής του Κανονισμού στη χώρα μας (Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Γενικού Χημείου του Κράτους) Νοέμβριος 2007- Πρώτη ενημέρωση στελεχών του ΥΠΕΘΑ για την πορεία εναρμόνισης των ΥΠΕΘΑ των χωρών της ΕΕ , στα πλαίσια των ετήσιων συσκέψεων του DEFNET (Defense Environmental Network). Φεβρουάριος 2008- Ενημέρωση των αρμόδιων εμπλεκόμενων στελεχών των Γενικών Επιτελείων για τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή του Κανονισμού από στελέχη της ΓΔΟΣΥ/ ΔΑΔΠ και εκπροσώπων του Γενικού Χημείου του Κράτους. Μάρτιος 2008- Αύγουστος 2008 – Υποβολή αιτηθέντων στοιχείων (χημικές ουσίες εισαγόμενες εκτός ΕΕ σε ποσότητες μεγαλύτερες του 1 τόνου ετησίως) από τα ΓΕ. Αξιολόγηση των στοιχείων από ΓΔΟΣΥ/ ΔΑΔΠ, για το ποιες από αυτές δύναται να υπαχθούν για λόγους εθνικής άμυνας (Άρθρο 2 του Κανονισμού). Σημειώνεται επίσης ότι 21 τελικά ουσίες βρέθηκε ότι εμπίπτουν στο Πεδίο Εφαρμογής του Κανονισμού

Ενέργειες ΓΔΟΣΥ / ΔΠ (συνέχεια) ΕΚ 1907/ 2006 ΆΡΘΡΟ 2 : Σε κάθε Κράτος- Μέλος δίνεται η δυνατότητα να εξαιρέσει από τις διαδικασίες του Κανονισμού όσες χημικές ουσίες που κρίνεται ότι εξυπηρετούν σκοπούς εθνικής άμυνας (Αύγουστος 2008) - Αξιολόγηση των στοιχείων των ΓΕ Δέκα τέσσερις (14) ουσίες συνδέονται άμεσα με το επιχειρησιακό έργο της ΠΑ (λιπαντικά, υδραυλικά, κλπ) > Άρθρο 2 Επτά (7) ουσίες δεν συνδέονται άμεσα με το επιχειρησιακό έργο της ΠΑ και του ΠΝ (αποχρωστικά , καθαριστικά, αντιδιαβρωτικά, κλπ) Οι ουσίες που εισάγονται εκτός της ΕΕ έχουν ειδικές προδιαγραφές (military specifications) και κατά συνέπεια δεν είναι δυνατή η εύρεση υποκατάστατων εντός της ΕΕ Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης των υποβληθέντων στοιχείων προκύπτει ότι 14 χημικές ουσίες συνδέονται άμεσα με το επιχειρησιακό έργο των ΕΔ και συγκεκριμένα με την υποστήριξη του πτητικού έργου της ΠΑ και ως εκ τούτου δύναται να ενταχθούν στο καθεστώς εξαίρεσης που αναφέρεται στο Άρθρο 2 του Κανονισμού. Καθόσον δε οι εν λόγω ουσίες εισάγονται με ειδικές στρατιωτικές προδιαγραφές (military specifications) από χώρες εκτός ΕΕ, δεν είναι δυνατή η εύρεση κατάλληλων υποκατάστατων. Οι υπόλοιπες 7 ουσίες κρίθηκε ότι δεν συνδέονται άμεσα με το επιχειρησιακό έργο των ΕΔ και δύναται να ακολουθήσουν τις προβλεπόμενες διαδικασίες προκαταχώρισης και καταχώρισης

Ενέργειες ΓΔΟΣΥ / ΔΠ (συνέχεια) (Οκτώβριος 2008)- Επιστολή ΕΑΣ ΑΒΕΕ : Λίστα με σαράντα εννέα (49) χημικές ουσίες που εισάγονται από χώρες εκτός της ΕΕ και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή πυρομαχικών (ρουκέτες, βλήματα, κλπ) (Νοέμβριος 2008)- Η ΔΑΔΠ ζήτησε και πήρε τη σύμφωνη γνώμη των ΓΕ για το αν αυτά τα υλικά εξυπηρετούν σκοπούς εθνικής άμυνας. (Νοέμβριος 2008) - Τελική Εισήγηση προς ΓΧΚ Εξήντα τρεις (63) ουσίες ( 14 ουσίες της ΠΑ + 49 των ΕΑΣ) > Άρθρο 2 Επτά (7) ουσίες > 5 Προκαταχώριση (ΠΑ) + 2 αγορά εντός της ΕΕ (ΠΝ) (Δεκέμβριος 2008)- Ολοκλήρωση προκαταχώρισης (Μάρτιος 2009)- Σχέδιο ΚΥΑ (ΥΠΟΙΟ+ ΥΠΕΘΑ) που στοιχειοθετεί και επισημοποιεί την εξαίρεση των εν λόγω ουσιών από τις διαδικασίες του Κανονισμού Οκτώβριος του 2008 : Το ΥΠΕΘΑ λαμβάνει επιστολή από την εταιρεία «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΒΕΕ» με την οποία γνωστοποιείται στο Υπουργείο λίστα με 49 χημικές ουσίες που εμπίπτουν στο Πεδίο Εφαρμογής του Κανονισμού και χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πυρομαχικών που χρησιμοποιούν οι ΕΔ Νοέμβριος 2008 : Η ΔΑΔΠ προβαίνει στην απαιτούμενη διασταύρωση των στοιχείων και παίρνει τη σύμφωνη γνώμη των Γενικών Επιτελείων για τη δυνητική υπαγωγή των εν λόγω ουσιών στο Άρθρο 2. Νοέμβριος 2008 – Υπεβλήθη η τελική έκθεση αξιολόγησης του ΥΠΕΘΑ προς το ΓΧΚ, όπου αναφέρεται ποιες ουσίες δύναται να εξαιρεθούν (Άρθρο 2) και ποιες ουσίες θα εμπέσουν σε διαδικασίες καταχώρισης στην βάση δεδομένων που τηρείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Δεκέμβριος 2008- Ολοκληρώθηκε η διαδικασία καταχώρισης των ουσιών στη βάση δεδομένων από αρμόδιο φορέα ΓΕΑ Μάρτιος 2009- Αποδοχή του αιτήματος του ΥΠΕΘΑ από το Γενικό Χημείο του Κράτους και συντάχθηκε Σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) μεταξύ ΥΠΟΙΟ και ΥΠΕΘΑ για την επίσημη θεσμοθέτηση των ουσιών που εξαιρούνται από τις διαδικασίες του Κανονισμού

Ενέργειες ΓΔΟΣΥ / ΔΠ (συνέχεια) (Μάρτιος 2008) - Διαταγή / Οδηγίες προς ΓΕ : Από τις αρχές του 2009 ζητείται από τους προμηθευτές ουσιών σε ποσότητες μεγαλύτερες του ενός τόνου αριθμούς προκαταχώρισης (Μάρτιος 2008)- Διαταγή / Οδηγίες προς ΓΕ : Εφαρμογή διαδικασιών περιοδικής παρακολούθησης των προς προμήθεια χημικών ουσιών σε ετήσια βάση για τυχόν ύπαρξη και άλλων που θα ξεπεράσουν το κατώφλι του ενός τόνου (Μάρτιος 2009) -Υποβολή Σχεδίου ΚΥΑ (ΥΠΟΙΟ+ ΥΠΕΘΑ) προς τη Νομική Υπηρεσία του ΥΠΕΘΑ > Κανονιστικές Διατάξεις και επικύρωση (Σεπτέμβριος 2009) - Υπογραφή Σχεδίου ΚΥΑ από κ. ΥΕΘΑ (Νοέμβριος 2009)- Επανυποβολή Σχεδίου ΚΥΑ από ΓΧΚ σε ΥΠΕΘΑ Παράλληλα επισημαίνεται ότι από το Μάρτιο του 2008 έχουν δοθεί οι κατάλληλες διαταγές από τη ΔΑΔΠ προς τα Γενικά Επιτελεία με τις οποίες καθιερώνονται οι απαιτούμενες δικλείδες για την απρόσκοπτη εφαρμογή του Κανονισμού. Συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2009 ζητούνται από όλους τους προμηθευτές χημικών ουσιών σε ποσότητες > 1 τόνου ετησίως από το εγχώριο εμπόριο ή εντός της ΕΕ οι αριθμοί προκαταχώρισης. Επιπρόσθετα έχουν σχεδιαστεί και εφαρμόζονται διαδικασίες περιοδικής παρακολούθησης των υπό προμήθεια χημικών ουσιών ώστε να εντοπιστούν ενδεχόμενα νέες ουσίες που θα ξεπεράσουν το κρίσιμο κατώφλι του ενός τόνου κατ’ έτος. Μάρτιος 2009- Υπεβλήθη το Σχέδιο της ΚΥΑ σε ΥΕΘΑ/ Νομική Υπηρεσία για την προσθήκη των απαιτούμενων κανονιστικών διατάξεων και τη νομική επικύρωση Σεπτέμβριος 2009- Υπεγράφη το Σχέδιο ΚΥΑ από κ. ΥΕΘΑ και υποβολή αυτού σε Γενικό Χημείου Κράτους για υπογραφή του από τον κ ΥΠΟΙΟ. Καθόσον όμως στην μεσολάβησε η διενέργεια των πρόωρων βουλευτικών εκλογών και η αλλαγή της κυβέρνησης δεν κατέστη δυνατή η υπογραφή του Σχεδίου της ΚΥΑ και από τον Υπουργό Οικονομικών, ως εκ τούτου επανυποβλήθηκε το Νοέμβριο του 2009 το Σχέδιο της ΚΥΑ από το ΓΧΚ στο ΥΠΕΘΑ.

Ενέργειες ΓΔΟΣΥ / ΔΠ (συνέχεια) (Ιανουάριος 2010) – Υπογραφή Σχεδίου ΚΥΑ από κους ΥΕΘΑ και Οικονομικών, Αποστολή στο Εθνικό Τυπογραφείο για έκδοση ΦΕΚ (Μάρτιος 2010)- ΚΥΑ 30458/40 (ΦΕΚ 56Β΄26-1-10) (Ιανουάριος 2010)- Ανάληψη πρωτοβουλίας Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας με σκοπό τη δημιουργία κοινής διαδικασίας των Κρατών Μελών ΕΕ που θα επιτρέπει την αμοιβαία αποδοχή εξαιρέσεων που έχουν δοθεί σε χημικές ουσίες για λόγους εθνικής άμυνας από ένα Κράτος Μέλος σε ένα άλλο Διασφάλιση απρόσκοπτων διασυνοριακών μεταφορών των στρατιωτικών υλικών Διασφάλιση βιωσιμότητας των επιχειρήσεων Τρεις δικλείδες ασφαλείας : Registration dossier Chemical Safety Report (Έκθεση Χημικής Ασφάλειας) Chemical Data Safety Sheet (Δελτίο Δεδομένων Χημικής Ασφάλειας) Τον Ιανουάριο του 2010 υπεγράφη τελικά το Σχέδιο από τους συναρμόδιους Υπουργούς και απεστάλη στο Εθνικό Τυπογραφείο για την έκδοση του σχετικού ΦΕΚ Παράλληλα το ίδιο διάστημα γνωστοποιήθηκε στο ΥΠΕΘΑ η ανάληψη πρωτοβουλίας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας με σκοπό την επίτευξη κοινής διαδικασίας που θα επιτρέπει την αμοιβαία αναγνώριση εξαιρέσεων μεταξύ των κρατών-μελών που έχουν δοθεί σε εφαρμογή του Άρθρου 2. Το όλο εγχείρημα έχει στόχο αφενός μεν τη διασφάλιση απρόσκοπτων διασυνοριακών μεταφορών στρατιωτικών χημικών υλικών αφετέρου δε στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων. Στο ανωτέρω πλαίσιο τίθενται σε πρώτη φάση, οι ακόλουθες δικλείδες ασφαλείας που απαιτείται να συνοδεύουν το εκάστοτε υλικό (Φάκελος καταχώρισης, έκθεση χημικής ασφάλειας υλικού και δελτίο δεδομένων χημικής ασφάλειας

Ερωτήσεις ? Εδώ ολοκληρώθηκε η παρουσίασή μου και είμαι στη διάθεσή σας για τυχόν ερωτήσεις