Ομάδα: Όνομα Επίθετο ‘ο 3ο ΣΕΚ Περιστερίου Θέμα :Κοινωνικός Αποκλεισμός Υποθέμα: Φτώχεια Ομάδα: Όνομα Επίθετο ‘ο Τμήμα Ά5 Σχολικό Έτος 2011-2012

Περιεχόμενα Ορισμός Αιτίες Γεωγραφική εξάπλωση φτώχειας Απόλυτη φτώχεια Σχετική φτώχεια Αιτίες Γεωγραφική εξάπλωση φτώχειας Επιπτώσεις στο άτομο και στην κοινωνία

Ορισμός Με τον όρο φτώχεια αναφερόμαστε στην οικονομική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έλλειψη επαρκών πόρων για την ικανοποίηση βασικών ανθρώπινων αναγκών. Το κατώφλι των βασικών αναγκών που ορίζει το όριο της φτώχειας διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η φτώχεια ανάγεται να μετράται σε χρήματα και αντανακλά τους κατά κεφαλήν διαθέσιμους από τους πραγματικούς οικονομικούς πόρους μιας χώρας

Απόλυτη φτώχεια Aπόλυτη φτώχεια ορίζεται το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με λιγότερο από ένα καθορισμένο ποσό δολαρίων την ημέρα. Η δημοφιλέστερη στατιστική του είδους (που χρησιμοποιείται και από την Παγκόσμια Τράπεζα), είναι το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, σε τιμές του 1985. Ιδανικό ποσοστό απόλυτης φτώχειας είναι το 0%. Ο συγκεκριμένος ορισμός χρησιμοποιείται περισσότερο στις αναπτυσσόμενες χώρες

Σχετική φτώχεια Σχετική φτώχεια ορίζεται το ποσοστό των ατόμων σε μια χώρα που ζουν με εισόδημα κατώτερο ενός συγκεκριμένου ποσοστού του διάμεσου εισοδήματος (συνήθως 50%) στην χώρα. Δηλαδή αν το ποσοστό είναι 50% και το διάμεσο εισόδημα 10.000 δολάρια, ο δείκτης φτώχειας είναι ο αριθμός ατόμων που ζουν με λιγότερο από 5000 δολάρια ετησίως, διαιρεμένος δια τον συνολικό πληθυσμό. Ο ορισμός του ποσοστού του διάμεσου εισοδήματος διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η σχετική φτώχεια είναι και ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος στις στατιστικές των ανεπτυγμένων χωρών όπου και πολύ συχνά παρεξηγείται ως δείκτης απόλυτης' φτώχειας

Αιτίες (1/3) Η φτώχεια στην παγκόσμια κλίμακα έχει πολλές ιστορικές αιτίες: αποικιοκρατία, σκλαβιά, πόλεμος και κατάκτηση. Υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στις αιτίες και σ' αυτό που αποκαλούμε παράγοντες που διατηρούν τις συνθήκες της φτώχειας. Η διαφορά είναι σήμερα από την άποψη του τι μπορούμε να κάνουμε για αυτούς. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην ιστορία και να αλλάξουμε το παρελθόν. Η φτώχεια υπάρχει. Η φτώχεια προκλήθηκε. Μπορούμε ενδεχομένως να κάνουμε κάτι για τους παράγοντες που διαιωνίζουν τη φτώχεια;

Αιτίες (2/3) Είναι ευρύτερα γνωστός ότι πολλά έθνη της Ευρώπης, που αντιμετώπισαν καταστρεπτικούς πολέμους, όπως οι παγκόσμιοι πόλεμοι Ι και ΙΙ, μειώθηκαν μέσα από τη φτώχεια, όπου οι άνθρωποι επιζούσαν μόλις και μετά βίας μέσω ελεημοσύνης και φιλανθρωπιών. Μέσα στις δεκαετίες όμως είχαν παρουσιαστεί με πραγματικό οικιακό εισόδημα, για να γίνουν αναπτυγμένα κράτη και σύγχρονα ισχυρά έθνη με ακμάζοντες ανθρώπους.

Αιτίες (3/3) Ξέρουμε επίσης ότι πολλά άλλα έθνη έχουν παραμείνει μεταξύ των ελάχιστα αναπτυγμένων του πλανήτη, ακόμα κι αν τα δισεκατομμύρια των δολαρίων των αποκαλούμενων χρημάτων "ενίσχυσης" ξοδεύτηκαν γι' αυτά. Γιατί; Επειδή δεν αντιμετωπίστηκαν οι παράγοντες της φτώχειας, παρά μόνο τα συμπτώματα. Σε εθνικό επίπεδο, ένα χαμηλό ΑΕΠ (ακαθάριστο εγχώριο προϊόν) δεν είναι η ίδια η φτώχεια. Είναι το σύμπτωμα της φτώχειας ως ένα κοινωνικό πρόβλημα.

Γεωγραφική εξάπλωση φτώχειας (1/2) Τα στοιχεία που ακολουθούν δόθηκαν από τον κ. Τζέιμς Γούλφενσον, πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας. Ο Γούλφενσον, "προϊστάμενος" της (ΠΤ) και απ΄ τους βασικούς υπεύθυνους της κατάστασης, την οποία απεικόνισε , με απίστευτο θράσος και υποκρισία, σε ομιλία του, επισήμανε ότι πρέπει από τη διεθνή κοινότητα να οικοδομηθεί μια "νέα αρχιτεκτονική", και με στόχο να "εισακούεται η φωνή των φτωχών εθνών"! Με αφετηρία αυτήν την επισήμανση, απεικόνισε τον πίνακα εξάπλωσης της φτώχειας στον πλανήτη, σημειώνοντας ότι "στα έξι δισεκατομμύρια ανθρώπους, που είναι ο παγκόσμιος πληθυσμός, τα τρία δισεκατομμύρια μπορούν να ξοδέψουν, όχι περισσότερα από δύο δολάρια ημερησίως", ενώ 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λιγότερα από ένα δολάριο!!!. "Σε 15 χρόνια, η αναλογία θα γίνει τέσσερα δισεκατομμύρια σε σύνολο οκτώ".

Γεωγραφική εξάπλωση φτώχειας (2/2) Με τον κυνισμό που διακρίνει τα ηγετικά στελέχη των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και ιδρυμάτων, ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας αποκάλυψε επίσης σήμερα ότι: Υπάρχουν 100 εκατομμύρια περισσότεροι φτωχοί άνθρωποι, σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.

Επιπτώσεις φτώχειας στο άτομο και την κοινωνία. (1/4) «Η ανισότητα, η ανεργία και η φτώχεια θεωρούνται τα σημαντικότερα κοινωνικά προβλήματα, διότι μπορούν να επηρεάσουν την κοινωνική, εκπαιδευτική και επαγγελματική σταδιοδρομία των ανθρώπων. Οι άνθρωποι που χάνουν την εργασία τους μπορεί να εξαναγκαστούν σε μετανάστευση, ενώ συγχρόνως αποκλείονται από τον κοινωνικό τους περίγυρο, διότι η θέση στην οποία έχουν περιπέσει επηρεάζει την ψυχολογία και την αυτό εικόνα τους.» (Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Κοινωνιολογία Γ’ Λυκείου Βιβλίο Μαθητή, www.pi-schools.gr.) Οι επιπτώσεις της φτώχειας μπορούν να παρατηρηθούν τόσο σε ατομικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Επιπτώσεις φτώχειας στο άτομο και την κοινωνία. (2/4) Αρχικά, εξετάζοντας το θέμα σε ατομικό επίπεδο, η πρώτη συνέπεια της φτώχειας προκαλείται από την στέρηση του ανθρώπου στην τροφή και ονομάζεται πείνα. Ο άνθρωπος που δεν σιτίζεται επαρκώς είναι αδύναμος, δεν μπορεί να εργαστεί σωστά, δεν είναι σε θέση να θέσει στόχους και πόσο μάλλον να τους επιτεύξει. Επίσης, δεν μπορεί να υποστηρίξει ούτε τον εαυτό του αλλά ούτε και την ίδια του την οικογένεια. Επηρεάζεται η πνευματική και ψυχική του υγεία και ανάπτυξη και είναι πολύ πιθανόν το γεγονός να πέσει ο φτωχός άνθρωπος σε κατάθλιψη Οι φτωχοί άνθρωποι τυγχάνουν εκμετάλλευσης, δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους πλουσιότερους, αισθάνονται και είναι αδικημένοι.

Επιπτώσεις φτώχειας στο άτομο και την κοινωνία. (3/4) Παράλληλα, είναι οι λιγότερο ανθεκτικοί σε φυσικές καταστροφές, οικονομικές κρίσεις και διαμάχες. Σε εθνικό επίπεδο, οι ανισότητες που παρατηρούμε μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών είναι χαοτικές. Στην εποχή που ζούμε, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί και ως εποχή της παγκοσμιοποίησης ο ρόλος των κρατών μειώνεται, οι ιδιωτικοποιήσεις αυξάνονται συνεχώς, οι κανονισμοί χαλαρώνουν με αποτέλεσμα οι συνέπειες για τις φτωχές χώρες γίνονται ισοπεδωτικές.

Επιπτώσεις φτώχειας στο άτομο και την κοινωνία. (4/4) Πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της φτώχιας, όχι απλώς ανακουφίζοντας τα βάσανα των φτωχών αλλά καταργώντας τους φτωχούς ως κατηγόρημα (με ότι αυτό συνεπάγεται όσον αφορά την οργάνωση της κοινωνίας μας) στο οποίο υπάγουμε ανθρώπινα πλάσματα. Να αντιμετωπιστεί αφαιρώντας το νόημα που δίνουμε στον περιθωριακό χώρο εντός του οποίου τοποθετούνται από την κοινωνία μας οι (φτωχοί) συνάνθρωποί μας. Όσο παραμένει το κατηγόρημα αυτό (και επειδή ο σημερινός 'νεωτερικός' άνθρωπος δομεί την ατομική του ταυτότητα με σημεία αναφοράς τα κατηγορήματα στα οποία υπάγει τους συνανθρώπους του) το πρόβλημα της φτώχιας θα αναπαράγεται με ποικίλους τρόπους (η φιλανθρωπία ένας από αυτούς).