Το Χρήμα ως Χρέος Μπέρμπερι Κλέα Ζιαγκοβά Ασπασία Μαρκοπούλου Νάντια Θανάση Ελευθερία Χατζηπαναγιώτου Χρήστος Θωμαϊδης Χάρης Τα χρήματα μπορεί να αγοράζουν κρεβάτι, αλλά όχι ύπνο. Βιβλία, αλλά όχι μόρφωση. Ωραία ρούχα, αλλά όχι φινέτσα. Διασκέδαση, αλλά όχι ευτυχία. Ανθρώπους, αλλά όχι ανθρωπιά. Ανώνυμος

Τι είναι το χρήμα τελικά; Κάθε αντικείμενο που είναι γενικά αποδεκτό ως μέσο συναλλαγής των αγαθών, επέχει θέση χρήματος. Χρήμα, δηλαδή, είναι ο,τιδήποτε η κοινωνία αποδέχεται ως γενικό μέσο ανταλλαγής.

Oι λειτουργίες του χρήματος... Μέσο ανταλλαγής Η λειτουργία του χρήματος ως μέσο ανταλλαγής επιτρέπει στους ανθρώπους να πουλούν την εργασία τους για χρήμα. Στη συνέχεια χρησιμοποιούν το χρήμα για να αγοράσουν αγαθά και υπήρεσίες. Μονάδα αποτίμησης Κάθε προϊόν ή υπηρεσία μετριέται σε μονάδες χρήματος. Άρα, μπορούμε να συγκρίνουμε τα αγαθά με βάση την αξία τους.

Μέσο διατήρησης της αξίας Το χρήμα μπορεί να αποταμιευτεί ή να διατηριθεί και να ανταλλαγεί σε κάποια μελλοντική στιγμή με αγαθά και υπηρεσίες . – Υπάρχει διατήρηση μελλοντικής αξίας. Ανασταλτικός παράγοντας στη διατήρηση της μελλοντικής αξίας είναι ο πληθωρισμός . Μέσο πληρωμών Το χρήμα λειτουργεί ως μέσο μελλοντικών πληρωμών για διακανονισμούς που θα συμβούν στο μέλλον Οι δανειστές και οι δανειζόμενοι προσπαθούν να προβλέψουν το πληθωρισμό μέσω του επιτοκίου που χρεώνεται και εισπράττεται στα κεφάλαιά τους. Ο πλούτος δεν αλλάζει τους ανθρώπους. Τους ξεσκεπάζει. Σούζαν Ντέκερ.

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Aποδοχή Όσοι χρησιμοποιούν το χρήμα είναι βέβαιοι ότι οι υπόλοιποι το αποδέχονται και θα το χρησιμοποιήσουν με τον ίδιο τρόπο. Ανθεκτικότητα. Το αγαθό που χρησιμοποιείται ως χρήμα έχει εσωτερική αξία η οποία πρέπει να διατηρείται με το πέρασμα του χρόνου. Στις μέρες μας η αξία του χρήματος πηγάζει από αυτό που αντιπροσωπεύει και όχι από την εσωτερική του αξία.

Διαιρετότητα Υπάρχει η ανάγκη διαίρεσης του χρήματος σε μικρές μονάδες. Η κάθε μια από αυτές πρέπει να διατηρεί το μερίδιο της από την αρχική αξία του χρήματος. Όταν το αγαθό που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως χρήμα δεν έχει καμία εσωτερική αξία, μπορεί να διαιρεθεί σε αυθαίρετες μικρές μονάδες. Οι οποίες διατηρούν το μερίδιο της αξίας της. Ομογένεια. Η ομοιογένεια αναφέρεται στην αξία που φέρει κάθε μονάδα χρήματος και όχι στη μορφή ή το σχήμα του νομίσματος. Αν το αγαθό που χρησιμοποιείται ως χρήμα δεν είναι ομοιογενές, θα εμφανιστούν διαφορές στο απόθεμα. Το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία, αλλά για κάποιο περίεργο λόγο είναι προτιμότερο να κλαις μέσα σε μια Rolls Royce παρά σε ένα Yugo. Αποδίδεται σε διάφορες σταρ, μεταξύ των οποίων και στη Μπριζίτ Μπαρντό (σε άλλες εκδοχές το Yugo γίνεται Mini, Μόσκοβιτς ή τραμ!)

Το Χρηματικό Σύστημα ΣΗΜΕΡΑ

Η βασική φύση των χρημάτων άλλαξε. Παλιά ένα χάρτινο δολάριο ήταν μια απόδειξη που μπορούσαμε να εξαργυρώσουμε για κάποια ποσότητα ασημιού ή χρυσού ,ενώ σήμερα ένα χάρτινο ή ένα ψηφιακό δολάριο μπορεί να εξαργυρωθεί για ένα άλλο χάρτινο ή ψηφιακό δολάριο .Στο παρελθόν η τραπεζική πίστωση υπήρχε στην μορφή χαρτονομισμάτων, όπου ο κόσμος μπορούσε να αρνηθεί , όπως σήμερα μπορούμε να αρνηθούμε την επιταγή κάποιου .Τώρα η τραπεζική πίστωση μετατρέπει το νόμισμα σε κρατικοί, τα δολάρια ,τα ευρώ και τις στερλίνες που σκεφτόμαστε ως χρήμα .Νόμοι έχουν θεσπιστεί , που ορίζουν πως οι πολίτες πρέπει να δέχονται το κρατικό χρήμα (χρήμα που δημιουργείται με κρατική εξουσιοδότηση ή διάταγμα) ως πληρωμή για χρέη.

Η αναλογία ήταν 9 πλασματικά δολάρια έναντι ενός πραγματικού δολαρίου Η αναλογία ήταν 9 πλασματικά δολάρια έναντι ενός πραγματικού δολαρίου .Οι κανονισμοί επιβάλλονταν με αιφνιδιαστικούς ελέγχους .Σε περίπτωση επιδρομής οι κεντρικές τράπεζες θα τροφοδοτούσαν τις τοπικές με χρυσό .Ωστόσο αν οι επιδρομές γίνονταν ταυτόχρονα το χρηματικό σύστημα θα κατέρρεε (κραχ).

Οπότε η ερώτηση πλέον είναι : Αν οι κυβερνήσεις κ’ οι τράπεζες μπορούν απλά να δημιουργούν χρήματα , τότε πόσα χρήματα υπάρχουν;

Παλαιότερα η συνολική ποσότητα χρημάτων που υπήρχε όριζαν από την φυσική ποσότητα του οποιοδήποτε χρησιμοποιούνταν ως χρήμα .Σήμερα κυριολεκτικά το χρήμα δημιουργείται από το χρέος .Νέο χρήμα δημιουργείται κάθε φορά που κάποιος παίρνει δάνειο. Συνεπώς το μόνο όριο που υπάρχει για την συνολική ποσότητα του χρήματος είναι το συνολικό επίπεδο χρέους.

Οι κυβερνήσεις θέτουν ένα όριο στην δημιουργία νέου χρήματος με την επιβολή ενός κανόνα γνωστού ως «Απαιτούμενο Κλασματικό Απόθεμα» .Ο κανόνας αυτός διαφέρει σε σύγκριση με άλλες χώρες ή εποχές .Παλιά οι τράπεζες έπρεπε να έχουν πραγματικό χρυσό αξίας τουλάχιστον ενός (1) δολαρίου στο θησαυροφυλάκιο για κάθε δέκα (10) δολάρια που παράγονται από χρέη .Σήμερα οι αναλογίες αποθεμάτων εφαρμόζονται στην αναλογία νέου χρεωστικού χρήματος προς το υπάρχων χρεωστικό χρήμα. Τα αποθέματα των τραπεζών αποτελούνται από δύο πράγματα: α. Την ποσότητα χρήματος σε μετρητά που εκδόθηκαν από την τράπεζα + β. την ποσότητα του υπάρχοντος χρεωστικού χρήματος που υπάρχει στην τράπεζα ως καταθέσεις.

«Αρχές Οικονομίας Βιβλίο μαθητή Α’Λυκείου» www.kepik.gr Wikipedia(Η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια) «Παγκόσμιος Μινώταυρος του Γ.Βαρουφάκη» Αποσπάσματα από το ντοκιμαντέρ «Το χρήμα ως χρέος»

Πώς γίνεται όλο αυτό? Ας παρακολουθήσουμε το ακόλουθο βίντεο…