ΣΥΜΠΟΣΙΟ Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη “Μέθοδοι Αφαλάτωσης – Συγκριτική Αξιολόγηση και Εφαρμογές στα Νησιά του Αιγαίου” Ε. ΤΖΕΝ Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 19 χλμ. Λεωφ. Μαραθώνος Πικέρμι 6-7 Ιουλίου 2001

Τεχνολογίες Αφαλάτωσης Μέθοδοι με Εξάτμιση Πολυβάθμια Εκτόνωση (Multi-Stage Flushing, MSF) Πολυβάθμια Εξάτμιση (Multiple Effect Distillation, MED) Εξάτμιση με Επανασυμπίεση Ατμών (Vapour Compression, VC) Ηλιακή Απόσταξη (Solar Distillation) Μέθοδοι με Μεμβράνες Αντίστροφη Οσμωση (Reverse Osmosis, RO) Ηλεκτροδιάλυση (Electrodialysis, ED/EDR) Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Μέθοδοι με Εξάτμιση Πολυβάθμια Εκτόνωση (Multi-Stage Flushing, MSF) Εύρος Μεγεθών: Νερό τροφοδοσίας: Ποΐότητα Παραγ. Νερού: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: Κόστος Νερού: 1.000 – 60.000 κ.μ/ημ Θαλασσινό ~ 10 ppm TDS Θερμική, 290 kJ/kg Ηλεκτρική 4-6 kWh/m3 330.000 – 700.000 δρχ/κ.μ/ημ. 450 δρχ/κ.μ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Πολυβάθμια Εξάτμιση (Multiple Effect Distillation, MED) Εύρος Μεγεθών: Νερό τροφοδοσίας: Ποϊότητα Παραγ. Νερού: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: Κόστος Νερού: 500 – 20.000 κ.μ/ημ Θαλασσινό ~ 10 ppm TDS Θερμική, 270 kJ/kg Ηλεκτρική 2.5-3 kWh/m3 300.000 – 600.000 δρχ/κ.μ/ημ. 400 δρχ/κ.μ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Εξάτμιση με Επανασυμπίεση Ατμών (Vapour Compression, MVC) Εύρος Μεγεθών: Νερό τροφοδοσίας: Ποϊότητα Παραγ. Νερού: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: Κόστος Νερού: 25 – 2.500 κ.μ/ημ Θαλασσινό ~ 10 ppm TDS Ηλεκτρική 8-15 kWh/m3 350.000 – 800.000 δρχ/κ.μ/ημ. 430 δρχ/κ.μ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Ηλιακή Απόσταξη (Solar Distillation) Δυνατότητα Παραγωγής: Νερό τροφοδοσίας: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: 2.5 λίτρα/τ.μ. Θαλασσινό Ηλεκτρική για τις αντλίες 5,000-15,000 δρχ/τ.μ. Εφαρμογές στην Ελλάδα: Καστελόριζο - 2500 τ.μ. Σύμη - 2600τ.μ. Πάτμο - 7200 τ.μ. Αίγινα - 1490 τ.μ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Μέθοδοι με Μεμβράνες Αντίστροφη Οσμωση (Reverse Osmosis, RO) Εύρος Μεγεθών: Νερό τροφοδοσίας: Ποϊότητα Παραγ. Νερού: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: Κόστος Νερού: 0.4 – 128,000 κ.μ/ημ (Θ) 2.5 – 98,000 κ.μ/ημ (Υ) Θαλασσινό (Θ), Υφάλμυρο (Υ) 250 - 500 ppm TDS Ηλεκτρική 3-15 kWh/m3 (Θ) Ηλεκτρική 0.5-3 kWh/m3 (Υ) 220,000 – 1,500,000 δρχ/κ.μ/ημ (Θ) 100,000 – 700,000 δρχ/κ.μ/ημ (Υ) 350 δρχ/κ.μ. (Θ) 130 δρχ/κ.μ. (Υ) Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Ηλεκτροδιάλυση (Electrodialysis, ED) Εύρος Μεγεθών: Νερό τροφοδοσίας: Ποϊότητα Παραγ. Νερού: Απαιτούμενη Ενέργεια: Κόστος Εγκατάστασης: Κόστος Νερού: 15 – 50,000 κ.μ/ημ κυρίως Υφάλμυρο 300 - 500 ppm TDS Ηλεκτρική 1.5-4 kWh/m3 για 1,500 – 3,500 ppm TDS 350.000-1,700.000 δρχ/κ.μ/ημ. 135 δρχ/κ.μ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Παράμετροι Επιλογής Τεχνολογίας Ποϊότητα νερού τροφοδοσίας (θαλασσινό, υφάλμυρο) Ποσότητα και ποϊότητα παραγόμενου νερού Κόστος Επένδυσης Διαθεσιμότητα χώρου Ενεργειακές απαιτήσεις και διαθεσιμότητα Διαθεσιμότητα και εμπειρία προσωπικού Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Τυπικά Χαρακτηριστικά Τεχνολογιών Αφαλάτωσης Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Κατανάλωση Ενέργειας Συστημάτων Αφαλάτωσης Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Συνδυασμοί ΑΠΕ και Μονάδων Αφαλάτωσης Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Εφαρμογές Συστημάτων Αφαλάτωσης με Φ/Β Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Εφαρμογές Συστημάτων Αφαλάτωσης με Α/Γ Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Μονάδες Αντίστροφης Οσμωσης Η τεχνολογία της Αντίστροφης Οσμωσης χρησιμοποιείται για την αφαλάτωση υφάλμυρου και θαλασσινού νερού Πλεονεκτήματα Τεχνολογίας Σχετικά απλή λειτουργία και συντήρηση Μικρός Ογκος Εγκατάστασης - δυνατότητα τοποθέτησης τους σε container Δυνατότητα επέκτασης της μονάδας/αύξηση παραγωγής εύκολα (modularity) Χαμηλή κατανάλωση ενέργειας σε σχέση με τις μεθόδους εξάτμισης Δυνάτοτητα χρήσης συστημάτων ανάκτησης ενέργειας (20-40% ανάκτηση) Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Σχεδίαση Μονάδων Αντίστροφης Οσμωσης Σύστημα Εισόδου Νερού Τροφοδοσίας Επεξεργασία Νερού Τροφοδοσίας Αντλία Υψηλής Πιέσεως Ανοικτής Θαλάσσης Πηγάδια Προσθήκη χημικών Φίλτρα Εμβολοφόρος Φυγοκεντρική Σύστημα ανάκτησης ενέργειας Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Επεξεργασία Παραγόμενου Νερού Εμπλουτισμός Αποστείρωση Μεμβράνες Επεξεργασία Παραγόμενου Νερού Εμπλουτισμός Αποστείρωση Λοιπός Εξοπλισμός: Σύστημα Καθαρισμού Μεμβρανών Οργανα Ελέγχου και Λειτουργίας Σύστημα Απόρριψης Αλμης Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Τυπικό Διάγραμμα Μονάδας Αντίστροφης Οσμωσης

Μονάδα Αντίστροφης Οσμωσης Θαλασσινού Νερού, 1.5 κ.μ./ημ., ΚΑΠΕ Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Μονάδα Αντίστροφης Οσμωσης Υφάλμυρου Νερού, 400 κ. μ. /ημ. , Riyadh, K Μονάδα Αντίστροφης Οσμωσης Υφάλμυρου Νερού, 400 κ.μ./ημ., Riyadh, K.S.A. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Επικρατούσα Κατάσταση στην Ελλάδα Στην Ελλάδα το πρόβλημα έλλειψης υδάτινων πόρων είναι έντονο ιδιαίτερα στα νησιά του Αιγαίου χωρίς να εξαιρούνται περιοχές όπως νησιά των Επτανήσων, Θεσσαλία, Βόλος, κλπ. Τρόποι Εξασφάλισης Υδάτινων Πόρων: γεώτρηση  φράγμα  πηγάδι  αφαλάτωση  λιμνοδεξαμενή  μεταφορά με πλοία Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Σαντορίνη - γεωτρήσεις, αφαλάτωση Θηρασιά - υδροφόρο πλοίο, αφαλάτωση Σαντορίνη - γεωτρήσεις, αφαλάτωση Θηρασιά - υδροφόρο πλοίο, αφαλάτωση Σύρος - αφαλάτωση, γεωτρήσεις Μύκονος - φράγματα, αφαλάτωση, πηγάδια, γεωτρήσεις Κουφονήσι - υδροφόρο πλοίο Σύμη - υδροφόρο πλοίο Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Μονάδες Αντίστροφης Οσμωσης στα Ελληνικά Νησιά Περιοχή Ημ/νία Εγκατάστασης Hμερ. Παραγωγή κμ/ημ Νερό Τροφοδοσίας Ορνός, Μύκονος 1989 1,200 θαλασσινό Ερμούπολις, Σύρος 1993 1998/99 800 960 Κίνι, Σύρος 144 Οία, Σαντορίνη 1994 1998 400 150 Θηρασιά 1997 200 l/h Ομηρούπολις, Χίος 2000 600 υφάλμυρο Νίσυρος 1991 300 Ιθάκη 1983 500 Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Ικανοποιητική Λειτουργία των μονάδων αντίστροφης όσμωσης στα νησιά Το κόστος του παραγόμενου νερού από τις μονάδες αφαλάτωσης στα Ελληνικά νησιά κυμαίνεται από 250–1000 δρχ/κ.μ για το θαλασσινό νερό ενώ για το υφάλμυρο κυμαίνεται στις 120 δρχ/κ.μ. Ικανοποιητική Λειτουργία των μονάδων αντίστροφης όσμωσης στα νησιά Αντικατάσταση μεμβρανών και αντλιών σε πολλές από τις υπάρχουσες μονάδες Εγκατάσταση νέων μονάδων, π.χ. Μύκονος–2000 κ.μ./ημ, Νίσυρος-320 κ.μ./ημ. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ

Υψηλό κόστος κατασκευής φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών Συμπεράσματα Υψηλό κόστος κατασκευής φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών Επιπλέον κόστος αποτελεί η αξιοποίηση του συλλεγόμενου νερού (χρήση ταχυδιυλιστηρίου) των φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών Η μεταφορά νερού με υδροφόρα πλοία δεν αποτελεί ιδανική λύση όσο αφορά την τροφοδοσία, την ποΐοτητα του νερού και το κόστος Η αφαλάτωση αποτελεί αξιόπιστη λύση προσφέροντας νερό καλής ποΐότητας και σε κόστος συγκρίμο ή χαμηλότερο από άλλες μεθόδους. Αιγαίο – Νερό – Βιώσιμη Ανάπτυξη 6-7 Ιουλίου 2001 Ε. Τζέν - ΚΑΠΕ