SARS ( = Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο) Βασικές γνώσεις και μέτρα προφύλαξης Δρ. Παναγιώτης Πανουργιάς Παθολόγος Γαστρεντερολόγος Ιατρός Εργασίας “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ” TEB “ΑΚΤΩΡ” ΑΤΕ Κεντρικό Υποκατ/μα Α΄

Τι γνωρίζουμε για το SARS (= οξύ σοβαρό αναπνευστικό σύνδρομο) Οφείλεται σε ιό – ο οποίος μέχρι τώρα δεν υπήρχε στην φύση (μετάλλαξη). Αφορά όλες τις ηλικίες – οι περισσότεροι θάνατοι όμως έχουν συμβεί σε άτομα με προυπάρχουσες ασθένειες. Η περιοχή προέλευσης της νόσου θεωρείται ότι είναι το Guandong, Κίνα. Προκαλεί άτυπη πνευμονία στους ανθρώπους.

Τι είναι η άτυπη πνευμονία; Η τυπική πνευμονία είναι φλεγμονή των πνευμόνων, στην οποία αυτοί γεμίζουν υγρό, εμποδίζοντας έτσι την μεταφορά οξυγόνου. Η ακτινογραφία δείχνει μια καθαρά αφορισμένη βλάβη. Στην άτυπη πνευμονία, ο ιστός του πνεύμονα γίνεται οιδηματώδης (=πρήζεται) με αποτέλεσμα να μην γίνεται καλά η μεταφορά οξυγόνου. Η ακτινογραφία δείχνει μια θολή βλάβη χωρίς καθαρά όρια.

Πνευμονία Βλάβη τυπικής πνευμονίας Βλάβη άτυπης πνευμονίας Άτυπη πνευμονία Τυπική πνευμονία

Οι κορωνοιοί oι ιοί αυτοί λέγονται έτσι γιατί μοιάζουν με στέμμα (στα λατινικά: στέμμα = corona). Προκαλούν ήπιες αναπνευστικές λοιμώξεις όπως το κοινό κρυολόγημα. Επιβιώνουν στον αέρα για περίπου 3 ώρες. Δεν επιβιώνουν στην έκθεση σε ηλιακό φως. Μεταλλάσονται (=αλλάζουν μορφή) εύκολα και κάθε μετάλλαξη προκαλεί επιδημία αναπνευστικών λοιμώξεων. Μία καινούργια τέτοια μετάλλαξη θεωρείται ότι είναι το αίτιο του SARS.

Τρόπος μετάδοσης α΄ Ο πλέον συνηθισμένος τρόπος είναι μέσω σταγονιδίων από άνθρωπο σε άνθρωπο (με τον βήχα, το φτέρνισμα ή το φιλί).

Σχηματική αναπαράσταση κρυσταλλωμένου ιού που αιωρείται στον αέρα Τρόπος μετάδοσης β΄ Ο ιός ζει σε ξερό περιβάλλον ή σε επιφάνειες έως και 3 ώρες. Σ’ αυτές τις συνθήκες κρυσταλλώνεται και επιπλέει στον αέρα ως σκόνη. Έτσι μπορεί να εισπνευσθεί ή να μολύνει τα χέρια όσων έρχονται σε επαφή. Σχηματική αναπαράσταση κρυσταλλωμένου ιού που αιωρείται στον αέρα

Μολυσματικότητα Η μολυσματικότητα είναι η ικανότητα του ιού να «περνά» από άνθρωπο σε άνθρωπο. Για να προκληθεί νόσος, πρέπει ο άνθρωπος να εκτεθεί σε μεγάλη ποσότητα ιών. Από όσα γνωρίζουμε σήμερα, ο ιός SARS έχει χαμηλή μολυσματικότητα (άρα απαιτούνται πολύ μεγάλες ποσότητες ιών για να προκαλέσουν την νόσο). Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι για να μολυνθεί κάποιος με SARS πρέπει να έχει προηγηθεί παρατεταμένη επαφή του με πάσχοντα ή παραμονή του σε χώρο με μεγάλη συγκέντρωση του ιού (π.χ λόγω κακού αερισμού)

Λοιμογόνος δράση Λοιμογόνος δράση είναι η ιδιότητα του ιού να προκαλεί βλάβη στα όργανα του ασθενούς. Ο ιός SARS έχει εξαιρετικά μεγάλη λοιμογόνο δράση (= προκαλεί σοβαρές ζημιές στα όργανα του ασθενούς).

Περίοδος επώασης Από την στιγμή που ο ιός εισέλθει στο σώμα, απαιτείται μια περίοδος 3-10 ημερών (= περίοδος επώασης) μέχρι να εμφανισθούν τα συμπτώματα. Απ’ όσα γνωρίζουμε έως σήμερα, τα μολυσμένα άτομα ΔΕΝ μεταδίδουν τον ιό στην περίοδο της επώασης. Η μετάδοση του ιού αρχίζει με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων: βήχας, φτέρνισμα – τα οποία διασπείρουν τον ιό στο περιβάλλον μέσω σταγονιδίων (ο ιός κάθεται πάνω στα σταγονίδια).

Εξασθένηση Εξασθένηση είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται στην οικογένεια του ιού SARS, όπου η μολυσματική δράση του ιού εξασθενεί όταν αυτός “περνά” από άτομο σε άτομο. Ο ιός SARS φαίνεται ότι παρουσιάζει και αυτός το φαινόμενο της εξασθένησης.

Συμπτώματα SARS Βήχας, ρινική συμφόρηση (=μπούκωμα μύτης), φτέρνισμα. Υψηλός πυρετός > 39°C Δυνατοί πόνοι στους μυς και τις αρθρώσεις Δυσκολία στην αναπνοή – όπως στο βρογχικό άσθμα Συνεχής εντοπισμένος πόνος στον θώρακα (που επιδεινώνεται με την αναπνοή).

Ασφάλεια σε δημόσιους χώρους Μέχρι τώρα όλα τα περιστατικά SARS ανέπτυξαν την νόσο μόνον μετά από παρατεταμένη και στενή επαφή με ήδη νοσούντες (π.χ γιατροί, νοσηλευτές, μέλη οικογενειών κλπ) Δεν υπάρχουν έως σήμερα κρούσματα μετά από ευκαιριακή επαφή (π.χ χρήση συγκοινωνίας, μετρό κλπ). Ένα άτομο μεταδίδει τον ιό μόνον αφού εμφανίσει συμπτώματα. Το σύνδρομο SARS εμφανίζεται σποραδικά (τουλάχιστον στην Ευρώπη), ΑΡΑ δεν δικαιολογείται η χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους.

Μέτρα προφύλαξης Καλή ατομική καθαριότητα, συχνό πλύσιμο χεριών, αποφυγή συγχρωτισμού, καλός αερισμός χώρων εργασίας. Άμεση ενημέρωση για επαφή με κρούσμα ή ύποπτο κρούσμα. Στην περίπτωση που κάποιος/α εργαζόμενος/η θεωρεί ότι έχει έλθει σε επαφή με τον ιό, πρέπει να πάρει απαραίτητα μέτρα ώστε να προφυλάξει οικείους και συναδέλφους του/της.

Τι πρέπει να κάνετε αν νομίζετε ότι έχετε συμπτώματα SARS; Εάν έχετε πυρετό, βήχα και μυαλγίες: Ενημερώστε το περιβάλλον της εργασίας σας Ενημερώστε τον Γιατρό σας ή τον Γιατρό Εργασίας

Η έγκαιρη αναγνώριση και διάγνωση είναι το καλύτερο προστατευτικό μέτρο

Η παρουσίαση αυτή στηρίχθηκε σε ανάλογη παρουσίαση που έγινε από τον Dr. Chandana Samaranayke, Ιατρό Εργασίας της Philips και σε δεδομένα από ιατρικούς δικτυακούς τόπους Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επισκεφθείτε τους τόπους: http://www.cdc.gov/ncidod/sars/workplaceguidelines.htm http://www.cdc.gov/ncidod/sars/index.htm http://www.cdc.gov/ncidod/sars/tsa-bcbp-guidelines.htm http://www.in.gr/news/Reviews/review.asp?lngReviewID=457518

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ ΤΕΒ ΑΚΤΩΡ Κεντρικό Υποκ/μα Α΄ Ιατρείο Εργασίας Λουίζης Ριανκούρ 78Α 11523 Αθήνα τηλ 210 6900366 6942 496096 6944 263054 Δρ. Παναγιώτης Πανουργιάς Παθολόγος Γαστρεντερολόγος Ιατρός Εργασίας