Εαρινο εξαμηνο 2014-14 1η παραδοση (4.3.20140 Βακχυλίδης Εαρινο εξαμηνο 2014-14 1η παραδοση (4.3.20140

Πληροφορίες για τη ζωή του Γεννήθηκε στην νήσο Κέα (στη γνωστή μας Τζια) στην πόλη Ιουλίδα (Ιουλίς) γύρω στο 520 (+/) (Στράβων Χ.5.6, Σούδα s.v.) Το όνομα του πατέρα του παραδίδεται σε τρείς διαφορετικές εκδοχές (Μήδων, Μίλων, Μείδυλος (Etym. Mag. s.v.). Ο παππούς του λεγόταν Βακχυλίδης και ήταν μάλλον αθλητής. Η μητέρα του ήταν αδελφή του πολύ μεγάλου ποιητή Σιμωνίδη ο οποίος καταγόταν επίσης από την Ιουλίδα (556-468 π.Χ.). Εξορία στην Πελοπόννησο Πεθαίνει γύρω στο 450 +/-

Η νήσος Κέως (σήμερα Κέα η Τζια)

Η Κέως σήμερα

Η Ιουλίς σήμερα

Η ανακάλυψη ενός χαμένου ποιητή 1897 Frederic G. Kenyon, The Poems of Bacchylides from a Papyrus in the British Musem, printed by order of the Trustees of the British Musem, sold at the Museum

Το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο

Ποίηση = τραγούδι, άσμα Song culture = πολιτισμός του άσματος (John Herington)

Ρυθμός Εθνικός Ύμνος (Διονύσιος Σολωμός, 1823 Σε γνωρίζω από την κόψη/ του σπαθιού την τρομερή,/ σε γνωρίζω από την όψη/ που με βία μετράει τη γη./ Απ' τα κόκαλα βγαλμένη/ των Ελλήνων τα ιερά,/ και σαν πρώτα ανδρειωμένη,/ χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Μελοποίηση εθνικού ύμνου (Ν. Μάντζαρος 1828 http://www.youtube.com/watch?v=j_u5NfDR7AA

Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον εστί Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ και μυρσίνη εσύ δοξαστική  μη παρακαλώ σας μη (x3) λησμονάτε τη χώρα μου Αετόμορφα τα έχει τα ψηλά βουνά στα ηφαίστεια κλήματα σειρά  και τα σπίτια πιο λευκά (x3) στου γλαυκού το γειτόνεμα Τα πικρά μου χέρια με τον Κεραυνό τα γυρίζω πίσω απ' τον καιρό  τους παλιούς μου φίλους καλώ (x3) με φοβέρες και μ' αίματα Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ και μυρσίνη εσύ δοξαστική  μη παρακαλώ σας μη (x3) λησμονάτε τη χώρα μου

Μελοποίηση Μίκη Θεοδωράκη http://www.youtube.com/watch?v=niqrjP1VDeY&feature=kp

Ο αλεξανδρινός κανόνας Φιλόδημος (Anthologia Graeca 9, 571)  Ἔκλαγεν ἐκ Θηβῶν μέγα Πίνδαρος· ἔπνεε τερπνὰ ἡδυμελεῖ φθόγγῳ μοῦσα Σιμωνίδεω· λάμπει Στησίχορός τε καὶ Ἴβυκος· ἦν γλυκὺς Ἀλκμάν·  λαρὰ δ’ ἀπὸ στομάτων φθέγξατο Βακχυλίδης· Πειθὼ Ἀνακρείοντι συνέσπετο· ποικίλα δ’ αὐδᾷ (5)  Ἀλκαῖος, κύκνος Λέσβιος, Αἰολίδι. ἀνδρῶν δ’ οὐκ ἐνάτη Σαπφὼ πέλεν, ἀλλ’ ἐρατειναῖς  ἐν Μούσαις δεκάτη Μοῦσα καταγράφεται.

Ο αλεξανδρινός κανόνας -ΙΙ (Anthologia Greaeca, 9, 184.) ΑΔΕΣΠΟΤΟΝ    Πίνδαρε, Μουσάων ἱερὸν στόμα, καὶ λάλε Σειρὴν  (1)  Βακχυλίδη Σαπφοῦς τ’ Αἰολίδες χάριτες γράμμα τ’ Ἀνακρείοντος, Ὁμηρικὸν ὅς τ’ ἀπὸ ῥεῦμα  ἔσπασας οἰκείοις, Στησίχορ’, ἐν καμάτοις, ἥ τε Σιμωνίδεω γλυκερὴ σελὶς ἡδύ τε Πειθοῦς  (5)   Ἴβυκε καὶ παίδων ἄνθος ἀμησάμενε καὶ ξίφος Ἀλκαίοιο, τὸ πολλάκις αἷμα τυράννων   ἔσπεισεν πάτρης θέσμια ῥυόμενον, θηλυμελεῖς τ’ Ἀλκμᾶνος ἀηδόνες, ἵλατε, πάσης ἀρχὴν οἳ λυρικῆς καὶ πέρας ἐστάσατε.  (10)

Ψευδο-Λογγίνος, 1oς (;) αιώνας μ.Χ Περί ύψους (33. 5) Λοιπόν; Στις μελικές συνθέσεις θα προτιμούσες να είσαι ο Βακχυλίδης παρά ο Πίνδαρος; Ή στην τραγωδία ο Ίων ο Χίος παρά, μα τον Δία, ο Σοφοκλής; τί δέ; ἐν μέλεσι μᾶλλον ἂν εἶναι Βακχυλίδης ἕλοιο ἢ Πίνδαρος, καὶ ἐν τραγῳδίᾳ Ἴων ὁ Χῖος ἢ νὴ Δία Σοφοκλῆς;

Ιουλιανός (331/2-363 μ.Χ.) Αμμιανός Μαρκελλίνος (25. 4) recolebat [sc. Iulianus] saepe dictum lyrici Bacchylidis, quem legebat iucunde id adserentem quod ut egregius pictor vultum speciosum effingit, ita pudicitia celsius consurgentem vitam exornat. [Ο Ιουλιανός] συχνά επαναλάμβανε τη ρήση του λυρικού ποιητή Βακχυλίδη, τον οποίον διάβαζε με ευχαρίστηση, ο οποίος [δηλ. ο Β.] λέει ότι όπως ένας καλός ζωγράφος δίνει ομορφιά στο πρόσωπο, με τον ίδιο τρόπο η αγνότητα κοσμεί τον βίο που έχει υψηλούς στόχους.

Οι ποιητές του Αλεξανδρινού κανόνα Μελική ποίηση (μέλος, ὠιδή) Αλκμάν (7ος αι.) χορικές συνθέσεις Σαπφώ (7ος/6ος) χορικές και μονωδικές συνθέσεις Αλκαίος (7ος/6ος) μονωδικές συνθέσεις (συμπόσιο) Ανακρέων (6ος αι.) μονωδικές συνθέσεις (συμπόσιο) Ίβυκος (6ος αι.) μονωδικές και χορικές συνθέσεις Στησίχορος (6ος αι.), χορικές συνθέσεις (ίσως και μονωδικές) Σιμωνίδης (6ος/5ος) θείος του Βακχυλίδη, ο ποιητής με τη μεγαλύτερη γκάμα Πίνδαρος (5ος αι.) κυρίως χορικές συνθέσεις

Μέλος –τρόπος εκτέλεσης Μονωδία = σόλο εκτέλεση Χορεία = εκτέλεση από ομάδες ανδρών, γυναικών ή μικτές ομάδες που τραγουδούν και χορεύουν ταυτοχρόνως. Χορωδία παίδων http://www.youtube.com/watch?v=VYBvOTNAH5M

Σόλο εκτέλεση χορικής σύνθεσης Ένα σύγχρονο παράδειγμα (Ελευθερία Αρβανιτάκη, http://www.youtube.com/watch?v=sk4qxfrBE6w

Χαρακτηριστικά της μελικής ποίησης Τοπικός ή πανελλήνιος χαρακτήρας Θρησκευτικό πλαίσιο Σύνθεση με αφορμή μια συγκεκριμένη περίσταση (occasional poetry)