Πληροφοριακά Δίκτυα
Στόχοι μαθήματος Τι είναι ένα δίκτυο υπολογιστών Οι κύριες λειτουργίες και τα πλεονεκτήματα των ομάδων εργασίας υπολογιστών Τοπικά δίκτυα Δίκτυα ευρείας περιοχής Αρχιτεκτονική Client/ Server Intranet & Extranet Δίκτυα τηλεπικοινωνιών Το Internet και οι υπηρεσίες του.
Τι είναι ένα δίκτυο Ένα δίκτυο είναι μια σειρά από σημεία που είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους με μια ή περισσότερες γραμμές επικοινωνίας.
Ομάδες Εργασίας Δικτύων Μια ομάδα εργασίας είναι μια ομάδα από υπολογιστές ενός δικτύου, που μπορούν να μοιράζονται δεδομένα και πόρους, όπως εκτυπωτές, modem και άλλο υλικό.
Πλεονεκτήματα ομάδων εργασίας δικτύων Κοινή χρήση προγραμμάτων Οι υπολογιστές μπορούν να μοιράζονται μια θέση αποθήκευσης. Οι κοινόχρηστοι πόροι μειώνουν το κόστος.
ΤΟΠΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ Ένα Τοπικό Δίκτυο (LAN - Local Area Network) είναι ένα δίκτυο από υπολογιστές και άλλες συσκευές, που βρίσκονται στην ίδια θέση συχνά στο ίδιο κτίριο. Γενικά, δεν υπάρχει απόσταση μεγαλύτερη από ένα χιλιόμετρο μεταξύ των άκρων ενός LAN.
ΤΟΠΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ Ένας υπολογιστής συνδεδεμένος σε ένα δίκτυο ονομάζεται σταθμός εργασίας (workstation). Όλοι οι σταθμοί ενός δικτύου είναι συνδεδεμένοι με ένα υψηλής ταχύτητας καλώδιο για να συνδεθούν με ένα υπολογιστή, όπως ένας ισχυρός προσωπικός υπολογιστής ή ένα mini computer, που ονομάζεται εξυπηρετητής ή διακομιστής (server).
ΤΟΠΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ
ΔΙΚΤΥΑ ΕΥΡΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Ένα Δίκτυο Ευρείας Περιοχής (WAN - Wide Area Network), είναι ένα δίκτυο που χρησιμοποιείται για να συνδέεται μεγάλος αριθμός υπολογιστών και τερματικών, που βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις.
Διαφορές μεταξύ LAN και WAN Η γεωγραφική περιοχή που καλύπτεται από ένα WAN είναι μεγαλύτερη και μπορεί να περιλαμβάνει πολλές τοποθεσίες σε διαφορετικά μέρη μιας χώρας και ακόμα και σε διαφορετικές χώρες. Ένα LAN βρίσκεται σε μια τοποθεσία. Τα WAN συνήθως είναι πολύ μεγαλύτερα, με περισσότερους συνδεδεμένους υπολογιστές και εξυπηρετητές Τα WAN συνήθως χρησιμοποιούν μεγάλους εξυπηρετητές, όπως mainframe ή mini computer, ενώ τα LAN τείνουν να χρησιμοποιούν ισχυρούς προσωπικούς υπολογιστές. Τα WAN χρησιμοποιούν συνδέσεις τηλεπικοινωνίας (για παράδειγμα, τηλεφωνικές γραμμές) ή ακόμα και ραδιοφωνικές ή δορυφορικές επικοινωνίες για να στέλνουν και να λαμβάνουν δεδομένα. Ένα LAN από την άλλη, χρησιμοποιεί άμεσες συνδέσεις με καλώδια.
WAN Ένα τυπικό παράδειγμα WAN είναι τα δίκτυα Αυτομάτων Ταμειολογιστικών Μηχανών (ΑΤΜ) των Τραπεζών, ενώ ακόμα και το Internet θα εντασσόταν σ΄αυτήν την κατηγορία.
WAN
ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΛΑΤΗ/ΔΙΑΚΟΜΙΣΤΗ (CLIENT/SERVER) Ο όρος Πελάτης/Διακομιστής αναφέρεται στο αρχιτεκτονικό μοντέλο της πληροφορικής που διαμοιράζει την επεξεργασία μεταξύ των πελατών και του διακομιστή.
Ο υπολογιστής πελάτης ακολουθεί την παρακάτω λειτουργία: Ο χρήστης αιτεί μια λειτουργία (πχ. τη χρήση μιας εφαρμογής) Ο υπολογιστής-πελάτης αποστέλλει την αίτησή του χρήστη στον διακομιστή Ο υπολογιστής-πελάτης μεταφράζει την αίτηση σε εντολές μηχανής τις οποίες θα εκτελέσει ο υπολογιστής διακομιστής. Ο υπολογιστής-πελάτης παραλαμβάνει τα δεδομένα απάντησης από τον διακομιστή, τα ομαδοποιεί, τα μορφοποιεί και τα παρουσιάζει, με τον κατάλληλο τρόπο. Καλεί άλλα προγράμματα που βρίσκονται στον υπολογιστή-διακομιστή αν χρειαστεί
Ο υπολογιστής διακομιστής: Διαχειρίζεται τις αιτήσεις των υπολογιστών πελατών Παρέχει στον υπολογιστή πελάτη τις λειτουργίες - υπηρεσίες που απαιτούνται Αποθηκεύει και επεξεργάζεται τα δεδομένα Εκτελεί τις καίριες λειτουργίες του συστήματος
ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΛΑΤΗ/ΔΙΑΚΟΜΙΣΤΗ (CLIENT/SERVER)
ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Ή PUBLIC SWITCHED TELEPHONE NETWORK (PSTN) Είναι σχετικά αργά στην μετάδοση δεδομένων υπολογιστών. Είναι φθηνά και άμεσα διαθέσιμα στα περισσότερα σπίτια και γραφεία, είναι ο τρόπος με τον οποίο συνδέονται οι περισσότεροι χρήστες από σπίτια και από μικρές επιχειρήσεις με εξωτερικά δίκτυα, όπως με το Internet.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Ή PUBLIC SWITCHED TELEPHONE NETWORK (PSTN) Απαιτείται μια συσκευή που ονομάζεται modem για να συνδέσετε ένα υπολογιστή σε μια αναλογική τηλεφωνική γραμμή.
ΨΗΦΙΑΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ή INTERGATED SERVICES DIGITAL NETWORK (ISDN) To ISDN είναι ένα ψηφιακό τηλεφωνικό δίκτυο. Τα ψηφιακά σήματα είναι πιο αποτελεσματικά και αξιόπιστα από τα αναλογικά.
ADSL (ASYMMETRIC DIGITAL SUBSCRIBER LINE) Η τεχνολογία ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) έχει ως κύριο χαρακτηριστικό της την παροχή μόνιμων (always on) τηλεπικοινωνιακών συνδέσεων, με ταχύτητες διακίνησης δεδομένων πολλαπλάσιες του κοινού dial-up. Όπως και οι άλλες γραμμές, αλλά χάρη στη βέλτιστη χρήση των συχνοτήτων τους καθιστούν εφικτή τη μετάδοση δεδομένων και φωνής ταυτόχρονα με μεγαλύτερες ταχύτητες από πριν.
Η τεχνολογία ADSL προσφέρει: μεγάλη ταχύτητα διακίνησης δεδομένων μόνιμη σύνδεση, χωρίς διαδικασίες κλήσης και σύνδεσης (dial-up και login) ταυτόχρονη μετάδοση φωνής και δεδομένων σύνδεση χωρίς επιπρόσθετα τηλεπικοινωνιακά κόστη υψηλή διαθεσιμότητα και ποιότητα της πρόσβασης
ADSL
Σχηματική αναπαράσταση του ADSL
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΩΝ Οι επικοινωνίες μικροκυμάτων δουλεύουν στέλνοντας ένα ραδιοφωνικό κύμα στον προορισμό τους, μέσω μιας σειράς μεταδοτών. Η αρχή για τις δορυφορικές επικοινωνίες είναι πολύ παρόμοια, εκτός του ότι τα ραδιοφωνικά σήματα στέλνονται μεταξύ δυο αναμεταδοτών μέσω ενός δορυφόρου που βρίσκεται σε τροχιά αρκετές χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από τη γη, και χρησιμοποιούν πολύ πιο υψηλές συχνότητες.
Ταχύτητα μετάδοσης Η ταχύτητα με την οποία μπορούν να μεταδοθούν δεδομένα σε ένα δίκτυο είναι γνωστή σαν baud rate και μετριέται σε bit ανά δευτερόλεπτο (bps). Αυτή τη στιγμή, μια τυπική τηλεφωνική γραμμή (δηλαδή μια PSTN γραμμή) μπορεί να μεταδώσει δεδομένα σε μέγιστο ρυθμό 56kbps. Μια απλή ISDN γραμμή, από την άλλη, μπορεί να μεταδώσει δεδομένα μέχρι 128 kbps.
TO INTERNET To Internet είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα καθολικό δίκτυο από δίκτυα, που αυτή τη στιγμή εκτείνονται σε πάνω από 250 χώρες. Επειδή το Internet σχηματίζει ένα ιστό από συνδέσεις που εκτείνονται στην υδρόγειο, συχνά συμβαίνει ο κόσμος ν΄αναφέρεται λανθασμένα σε αυτό σαν "το Word Wide Web" ή πιο απλά, "Web". Στην πραγματικότητα, το World Wide Web είναι απλώς μια από τις διαθέσιμες υπηρεσίες του Internet και όχι το ίδιο το Internet.
Internet
Ανάπτυξη του Internet
Παροχέας Υπηρεσιών Internet – ISP Internet Service Provider Προσφέρουν χώρο για την φιλοξενία ιστοσελίδων Cytanet, Spidernet, Otenet, Avacomnet Cable Net, Primetel
IP (Internet Protocol) Address Κάθε υπολογιστής που είναι συνδεδεμένος στο Internet έχει έναν αριθμό που το δίνει ταυτότητα. Ο αριθμός αυτός ονομάζεται ip address π.χ. 172.16.254.1
TCP/IP – Transmission Control Protocol/ Internet Protocol
Υπηρεσίες του Internet To World Wide Web Οι μηχανές αναζήτησης Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Οι αίθουσες συνομιλίας (Chat room) Oι FTP τοποθεσίες (File Transfer Protocol) Οι ομάδες συζήτησης (newsgroups)
EΝΔΟΔΙΚΤΥΟ(Intranet) Το ενδοδίκτυο (intranet) ή ιδιωτικό δίκτυο είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει τη συλλογή ενός ιδιωτικού δικτύου υπολογιστών μέσα σε έναν οργανισμό ή εταιρεία. Το Intranet επίσης ορίζεται ως χρήση τεχνολογιών Internet μέσα σε μια εταιρεία για καλύτερα λειτουργικά αποτελέσματα σε σχέση με τις συμβατικές μεθόδους πρόσβασης και μεταφοράς πληροφοριών.
Πληροφορίες που περιέχουν Πολιτικές και διαδικασίες τις εταιρείας, έτσι ώστε οι υπάλληλοι να έχουν τη ίδια έκδοση τους παρά να διατηρούν εκτυπωμένα εγχειρίδια Πρότυπα έγγραφα εργασίας, όπως fax και υπομνήματα εσωτερική χρήσης καθώς και τα λογότυπα της εταιρείας Τηλεφωνικές λίστες εσωτερικής χρήσης Πλάνα εργασίας, ομάδες εργασίας και ιεραρχία Αναφορές εργασιών και αξιολογήσεις Εταιρικές ανακοινώσεις Πληροφορίες για το προσωπικό (νέες προσλήψεις, προαγωγές, κενές θέσεις εργασίας κλπ)
Τα ενδοδίκτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να: διαμοιρασμό αρχείων ανάμεσα στους εξουσιοδοτημένους χρήστες προγραμματισμό συναντήσεων διεξαγωγή συζητήσεων σχετικά με οποιοδήποτε θέμα δημιουργία και διαμοιρασμό πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων διαχείριση και ανάθεση εργασιών ενός έργου διατήρηση επαφών, πελατών και προμηθευτών διεξαγωγή έρευνας ανάμεσα στους εργαζόμενους
ΕΝΔΟΔΙΚΤΥΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ (EXTRANET)
Extranet
Παραδείγματα χρήσης Extranet για την πρόσβαση συνεργατών για άντληση πληροφοριών για την συλλογή και εισαγωγή δεδομένων για εμπορικές συναλλαγές όπως παραγγελία και πληρωμή προϊόντων για χρήση εργαλείων διαχείρισης έργων μεταξύ εταιριών για διαμοιρασμό πληροφοριών σε συγκεκριμένες ομάδες για άμεση online εκπαίδευση για τους πωλητές για ανταλλαγή μεγάλων όγκων δεδομένων (Electronic Data Interchange - EDI)
Παραδείγματα χρήσης Extranet για συνεργασίες με άλλες εταιρείες στην αναπτυξιακές ενέργειες μιας εταιρείας για διαμοιρασμό νέων κοινού ενδιαφέροντος αποκλειστικά μεταξύ συνεργατών για δημιουργία και χρήση βιβλιοθήκης Marketing όπου παρέχονται σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις πωλήσεις της εταιρείας, τα εταιρικά σήματα και λογότυπα, φωτογραφικό υλικό και υλικό marketing καθώς και σχετική βιβλιογραφία για λήψη για ομάδες συζητήσεων πελατών, όπου μπορούν να κοινοποιηθούν προβλήματα ή προτάσεις για χρήση γνωσιακής βάσης (knowledge base), όπως FAQ's και άλλο υποστηρικτικό υλικό για διαχείριση εισερχόμενων και εξερχόμενων παραγγελιών από τους προμηθευτές της εταιρείας και τους πελάτες της εταιρείας.
ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ (VIRTUAL PRIVATE NETWORKS - VPN) Ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο (virtual private network ή VPN) ορίζεται ως το ιδιωτικό δίκτυο πληροφοριών που χρησιμοποιεί τη δομή ενός δημόσιου τηλεπικοινωνιακού δικτύου και διατηρεί με ασφάλεια και μυστικότητα της χρήσης αυτών των δεδομένων μέσω ενός ειδικού πρωτοκόλλου και ασφάλειας. Η χρήση ενός VPN απαιτεί την κρυπτογράφηση δεδομένων πριν την αποστολή τους μέσω του δημόσιου τηλεπικοινωνιακού δικτύου και την αποκρυπτογράφηση των δεδομένων κατά την παραλαβή τους. Ένα τέτοιο δίκτυο καταφέρνει τον ασφαλή διαμοιρασμό δεδομένων. Σήμερα, οι περισσότεροι οργανισμοί και εταιρείες χρησιμοποιούν VPN και για τα ενδοδίκτυα και για τα ενδοδίκτυα εξωτερική πρόσβασής τους.