Εξοικονόμηση ενέργειας στην κατοικία Από τους μαθητές του Α3: Γεωργία Μήτρου Δανάη Ορφανού Τσώτα Αγγελική Λολιγιάννη Σωτηρία Παπαδοπούλου Θανάσης Λιόλιος

Περιεχόμενα Ορισμός εξοικονόμησης ενέργειας Τι οφείλει να κάνει α) η πολιτεία β) ο κάθε πολίτης ατομικά Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική Στατιστικά στοιχεία

Τι σημαίνει εξοικονόμηση ενέργειας; Εξοικονόμηση ενέργειας ονομάζεται οποιαδήποτε προσπάθεια με την οποία επιτυγχάνεται περιορισμός της σπατάλης των ενεργειακών αποθεμάτων. Συγκεκριμένα τα αποθέματα σε καύσιμα όπως σε πετρέλαιο, γαιάνθρακες είναι περιορισμένα . Έτσι καθίσταται αναγκαία η λήψη διαφόρων μέτρων περιορισμού τουλάχιστον της σπατάλης ώστε να διαρκέσουν αυτά περισσότερο ή ακόμα και να βρεθούν νέες τεχνολογίες απεξάρτησης από αυτά. Ποια μέτρα οφείλει να λάβει η πολιτεία; Η πολιτεία, προκειμένου να πιστοποιήσει την ενεργειακή απόδοση και να ενημερώσει τον καταναλωτή για την ενεργειακή συμπεριφορά των ενεργοβόρων συσκευών, έχει θεσμοθετήσει την ειδική σήµανση λεβήτων και διαφόρων συσκευών (πχ. ψυγεία). Παράλληλα, σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας έχει χρηματοδοτηθεί η αγορά ενεργειακών λαµπτήρων (πχ. στην Κρήτη) και στα πλαίσια εθνικών προγραμμάτων συγχρηματοδοτεί τις επεµβάσεις εξοικονόµησης ενέργειας σε κτίρια. Έχει, επίσης θεσμοθετήσει, σειρά µέτρων και όρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης όλων των κτιρίων της χώρας, µε στόχο τον περιορισμό των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα, που εκλύονται στην ατμόσφαιρα από την παραγωγή και κατανάλωση συµβατικών µορφών ενέργειας (αέριο υπεύθυνο για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την κλιματική αλλαγή). Τα µέτρα αυτά εφαρμόζονται σταδιακά, µε προτεραιότητα στα κτίρια του δηµόσιου τοµέα και στη συνέχεια στα νεοαναγειρόμενα κτίρια.

Ποια μέτρα οφείλει να λάβει κάθε πολίτης ατομικά; Θα μπορούσαμε κάλλιστα να μην περιοριστούμε στην άμεση εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά να στραφούμε σε μια πιο μακροχρόνια συμβολή. Υπάρχουν απλές λύσεις με τις οποίες ο καθένας μας μπορεί να μετατρέψει την εξοικονόμηση ενέργειας σε μια καθημερινή συνήθεια. Απενεργοποιούμε όλες τις ηλεκτρικές συσκευές που δεν βρίσκονται σε αναμονή όπως και σβήσιμο λαμπτήρων όταν δεν υπάρχει λόγος χρήσης αυτών. Η θερμοκρασία του κλιματισμού να φτάνει τους 26 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι και τα θερμαντικά σώματα να φτάνουν περίπου 2 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερα το χειμώνα Πλύση ρούχων στο πλυντήριο σε χαμηλές θερμοκρασίες  Χρήση λαμπτήρων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης ανοιχτές κουρτίνες κατά τη διάρκεια του χειμώνα  για έκθεση εσωτερικών χώρων στον ήλιο προς αποφυγή χρήσης θερμαντικών σωμάτων Τακτική απόψυξη σε ψυγεία Βάψιμο τοιχωμάτων σπιτιού σε πιο ανοιχτόχρωμους τόνους ώστε να μην απορροφάται περιττή θερμότητα τα καλοκαίρια καθώς και χρήση βαφών με οικολογική πιστοποίηση Συχνή ανακύκλωση για μείωση όγκου απορριμμάτων Εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα και ανεμιστήρων οροφής Φύτευση αναρριχώμενων φυλλοβόλων στις νότιες προσόψεις των κτιρίων και αειθαλών στις βόρειες

Τι ορίζουμε ως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Ανανεώσιμες ή ήπιες ή νέες πηγές ενέργειας είναι διάφορες μορφές εκμεταλλεύσιμης ενέργειας που προέρχονται από φυσικές διαδικασίες, όπως η κυκλοφορία του νερού, η γεωθερμία και ο άνεμος. Αποτελούν ακόμα καθαρές μορφές ενέργειας, φιλικές προς το περιβάλλον που δεν παράγουν διοξείδιο του άνθρακα ή άλλα τοξικά απόβλητα. Αποτελούν μια λύση στο πρόβλημα της εξάντλησης των αποθεμάτων των ορυκτών καυσίμων. Ποια είδη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας διακρίνουμε; Αιολική Ενέργεια Η αιολική ενέργεια χρησιμοποιήθηκε παλιότερα για μηχανικές εργασίες και εφαρμογές. Σήμερα χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Ηλιακή Ενέργεια Χρησιμοποιείται ευρέως σε ποικίλες θερμικές εφαρμογές (θερμοσίφωνες, φωτοβολταϊκά στοιχεία) Υδραυλική Ενέργεια Η πιο διαδεδομένη μορφή ''πράσινης ενέργειας''. Εξειδικεύεται στα μικρά υδροηλεκτρικά έργα.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα χρήσης των Α.Π.Ε; Βιομάζα Η αιολική ενέργεια χρησιμοποιήθηκε παλιότερα για μηχανικές εργασίες και εφαρμογές. Σήμερα χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Γεωθερμική Ενέργεια Χρησιμοποιεί τα απόβλητα βιομηχανιών για αποδέσμευση ενέργειας, κατά την οποία παράγεται βιοαιθανόλη και βιοαέριο. Πιστεύεται ότι έχει πολλές προοπτικές και δυνατότητες χρήσης στο μέλλον. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα χρήσης των Α.Π.Ε; Είναι πολύ φιλικές προς το περιβάλλον, έχοντας ουσιαστικά μηδενικά κατάλοιπα και απόβλητα. Δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα. Μπορούν να βοηθήσουν την ενεργειακή αυτάρκεια μικρών και αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς και να αποτελέσουν την εναλλακτική πρόταση σε σχέση με την οικονομία του πετρελαίου. Είναι ευέλικτες εφαρμογές που μπορούν να παράγουν ενέργεια ανάλογη με τις ανάγκες του επί τόπου πληθυσμού, καταργώντας την ανάγκη για τεράστιες μονάδες παραγωγής ενέργειας (καταρχήν για την ύπαιθρο) αλλά και για μεταφορά της ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Ο εξοπλισμός είναι απλός στην κατασκευή και τη συντήρηση και έχει πολύ μεγάλο χρόνο ζωής.

Τι ονομάζουμε βιοκλιματική αρχιτεκτονική; Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίων ή βιοκλιματική αρχιτεκτονική αφορά τον σχεδιασμό κτιρίων και χώρων (εσωτερικών και εξωτερικών) με βάση το τοπικό κλίμα, (μικροκλίμα), με σκοπό την εξασφάλιση συνθηκών θερμικής και οπτικής άνεσης, αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια και άλλες ανανεώσιμες πηγές, αλλά και τα φυσικά φαινόμενα του κλίματος. Η βιοκλιματική είναι κλάδος της αρχιτεκτονικής που λαμβάνει υπ' όψη τις επιταγές της οικολογίας και της βιωσιμότητας. Με τον όρο "βιοκλιματικός σχεδιασμός" εννοείται ο σχεδιασμός ο οποίος αποσκοπεί στην προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Βασικές παράμετροι της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής Τα περισσότερα ανοίγματα του κτιρίου πρέπει να βλέπουν στο Νότο και προς τα εκεί να μην υπάρχουν φυσικά εμπόδια. Τα ανατολικά και κυρίως τα δυτικά ανοίγματα, επιδρούν αρνητικά στην θέρμανση του κτιρίου τον χειμώνα και στην ψύξη του το καλοκαίρι. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος γίνεται με κατάλληλα σκίαστρα τους θερινούς μήνες (συνιστάται η φυσική βλάστηση). Τα βόρεια ανοίγματα συμβάλουν σε καλύτερο φωτισμό και εξαερισμό του χώρου. Τα υλικά δόμησης πρέπει να είναι παρμένα από τη γύρω φύση, χωρίς χρήση χημικών ουσιών και χωρίς ζημιά στο ίδιο το περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσονται τεχνικές κατασκευής σπιτιών με χρήση υλικών όπως το άχυρο και ο πηλός.

Ο ορθός σχεδιασμός της τοποθεσίας και του κτιρίου επιτρέπει την αξιοποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας κατά την ψυχρή περίοδο και προστατεύει το κτίριο από την υπερθέρμανση από τον ήλιο κατά την θερμή περίοδο. Οι ίδιες τεχνικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την εξασφάλιση φυσικού φωτισμού, με αποτέλεσμα τη μείωση της ενεργειακής δαπάνης και κατάλληλου κέρδους θερμότητας από τεχνητό φωτισμό. Στα βιοκλιματικά κτίρια εφαρμόζεται σε πολλές εκδοχές η παρατήρηση ότι μια μαύρη θερμοαγώγιμη επιφάνεια απορροφά την ηλιακή ακτινοβολία, και επιπλέον μπορούμε να αποθηκεύσουμε αυτή την ενέργεια και να την χρησιμοποιήσουμε σύμφωνα με τις ανάγκες μας. Οι τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί είναι α) οι ηλιακοί θερμοσίφωνες και τα θερμοσιφωνικά πανέλα β) οι τοίχοι Trombe, γ) τα ηλιακά θερμοκήπια, δ) τα ηλιακά κρεβάτια, και ε) οι ηλιακές καμινάδες και οι ανεμόπυργοι, για τον εξαερισμό.

Ποιες χώρες είναι πρώτες στον κόσμο στην κατανάλωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας;

Η Δανία αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση Η Δανία αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Η μόνη χώρα που φαίνεται να εξοικονομεί με επιτυχία ενέργεια είναι η Δανία, έχοντας λάβει τα τελευταία 15 χρόνια σημαντικά μέτρα. Δημόσιοι φορείς και ιδιώτες δεσμεύονται από αυστηρή νομοθεσία να τηρούν συγκεκριμένα όρια ως προς την ετήσια κατανάλωση ενέργειας. Οι πολίτες ενημερώνονται σχετικά από τις υπηρεσίες ηλεκτροδότησης και μπορούν να λάβουν μέχρι και επιδοτήσεις για την αντικατάσταση των παλιών ηλεκτρικών τους συσκευών με νέες, φιλικές προς το περιβάλλον. Τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ απέχουν ακόμη από το πρότυπο της Δανίας. Η Κίνα έχει έρθει στο προσκήνιο ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ανεμογεννητριών και ηλιακών συλλεκτών και σχεδιάζει να γίνει ο μεγαλύτερος κατασκευαστής των πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Τα ελληνικά νοικοκυριά παρουσιάζουν την μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση στην Ευρώπη, περίπου 30% μεγαλύτερη από αυτή της Ισπανίας και περίπου διπλάσια από την κατανάλωση της Πορτογαλίας, ενώ είναι σημαντικά μεγαλύτερη από χώρες με ψυχρότερο κλίμα όπως το Βέλγιο και οι Σκανδιναβικές χώρες. Ταυτόχρονα, η κατανάλωση ενέργειας των εμπορικών κτιρίων είναι εξαιρετικά υψηλή, και σχετικές στατιστικές έχουν διαπιστώσει ότι  η ενεργειακή κατανάλωση των γραφείων στην χώρα μας είναι συγκριτικά η μεγαλύτερη ανάμεσα στις Ευρωπαϊκές χώρες.

Διαδικτυογραφία http://el.wikipedia.org https://sites.google.com/site/wildwaterwall/eliaka-spitia greekarchitects.gr http://www.texnimon.gr/home.php?page=articles&category_id=10&print=1