Τα γεφύρια και η σημασία τους. 15/10/11 Γιάννης Ελίζογλου Δημήτρης Αραπαντελής

Γεφύρι- Μισίου Κτίστηκε το 1748 με χρηματοδότηση του Μίσιου από το Μονοδένδρι για να συνδέσει το Κουκούλι με την Βίτσα, καθώς περνάει από αυτό μια από τις διασωζόμενες και καλοδιατηρημένες «σκάλες» του Ζαγορίου η οποία αποτελεί σήμερα κλασική πεζοπορική διαδρομή.

Γεφύρι-Πλακίδας Πρόκειται για ένα τρίτοξο γεφύρι με οδοντωτά περβάζια, «σήμα κατατεθέν» του Ζαγορίου, που ενώνει τις δυο όχθες του Μπαγιώτικου ρέματος και κτίστηκε για να εξυπηρετήσει έναν νερόμυλο που υπήρχε παλιά εκεί. Ο μύλος αυτός δυστυχώς δεν διασώθηκε μέχρι τις μέρες μας. Αρχικά ο Ρούσσης από τους Νεγάδες χρηματοδότησε την κατασκευή ενός ξύλινου γεφυριού, το οποίο όμως το 1748, ο ηγούμενος Σεραφείμ από το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία φρόντισε να ξανακτιστεί από πέτρα, γι αυτό και ονομάστηκε Καλογερικό. Το 1863 οι αδελφοί Πλακίδα από το Κουκούλι χρηματοδότησαν την επισκευή του, αλλά και ένας απόγονός τους, 50 χρόνια αργότερα, χρηματοδότησε νέα επισκευή του, γι αυτό ονομάζεται και Γεφύρι του Πλακίδα

Γεφύρι-Θεογέφυρο Το Θεογέφυρο είναι ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής, για το οποίο έγραψαν επώνυμοι και ανώνυμοι ιστορικοί. Άνθρωποι στους οποίους οφείλουμε πάρα πολλά για την γνώση της ιστορίας μας. Ανάμεσά τους ο Παναγιώτης Αραβαντινός, ο Λόρδος Βύρων, ο ήδη αναφερθείς κατ επανάληψη Ιωάννης Λαμπρίδης, ο Πουκεβίλ και τόσοι άλλοι

Γεφύρι-Άρτας Το σημερινό μήκος του πέτρινου γεφυριού της Άρτας φτάνει στα 145 m, και το πλάτος του είναι 3,75 m. Οι τέσσερις ημικυκλικές καμάρες δεν έχουν καμία συμμετρία μεταξύ τους. Τα βάθρα του είναι κτισμένα με μεγάλους κανονικούς λίθους κατά το ισοδομικό σύστημα, με επίστεψη, έτσι που θυμίζουν τοιχοποιία ελληνιστικών μεγάρων. Αυτή λοιπόν η δομή των βάθρων μαρτυρεί ότι το γεφύρι θεμελιώθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, και - κατά την άποψη του μελετητή Γιάννη Τσούτσινου - πιθανότατα είναι έργο του Πύρρου Α (3ος π.χ. αιώνας). Σύμφωνα με διαπιστώσεις του Φ. Πέτσα, αρχαιολόγου που παρακολούθησε τις εκσκαφές για τη στήριξη σιδερένιας γέφυρας πλάι στην παλιά στα χρόνια της κατοχής, το ίδιο χτίσιμο συνεχίζεται μέχρι τα κατώτατα θεμέλια του γεφυριού. Πάνω σ' αυτά τα βάθρα, κατά την άποψη ορισμένων μελετητών, κτίστηκαν κατά τη Βυζαντινή εποχή (πρώτη περίοδος του Δεσποτάτου της Ηπείρου) ή κατά την άποψη άλλων στην πρώτη μεταβυζαντινή περίοδο, τέσσερις μεγάλες καμάρες, μεταξύ των οποίων παρεμβλήθηκαν στα ποδαρικά τους καθώς και στα ακρινά σκέλη του γεφυριού οκτώ συνολικά μικρά τοξωτά ανοίγματα, για να διοχετεύονται τα νερά σε περίπτωση πλημμύρας. [3].Η τοιχοποιία της αναδομης είναι ομοιόμορφη με μικρούς κανονικούς λίθους. Φαίνεται ότι η μεγαλύτερη καμάρα, που λόγω του ανοίγματός της ήταν περισσότερο επισφαλής, από άγνωστη αιτία γκρεμίστηκε και ξαναχτίστηκε στην τουρκοκρατία, και είναι ακριβώς αυτή η ανακατασκευή της ψηλής καμάρας που γέννησε το θρύλο της στοίχειωσης της γυναίκας του πρωτομάστορα και το αντίστοιχο δημοτικό τραγούδι. Σύμφωνα με σωσμένες γραπτές μαρτυρίες η κατασκευή αυτή έγινε το έτος 1612 μΧ, οι εργασίες κράτησαν τρία χρόνια, μέχρι το 1615 μΧ και η νέα καμάρα έγινε ακόμη ψηλότερη.[1] Το Λαογραφικό Μουσείο Άρτας που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη γέφυρα ήταν το παλιό Οθωμανικό Τελωνείο

Γεφύρι-Άρτας

Γεφύρι-Καρύταινας Η παλιά γέφυρα έχει μήκος πάνω από 50 μέτρα και 5 άνισες αψίδες, η μεγαλύτερη έχει άνοιγμα 8,75 μέτρα. Στη δυτική πλευρά της γέφυρας είναι γαντζωμένο ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία. Μια εντοιχισμένη επιγραφή στο εσωτερικό της μας πληροφορεί ότι η γέφυρα ξαναέγινε το 1441 από τον Ραούλ Μανουήλ τον Μελική. Φαίνεται όμως ότι η γέφυρα που βλέπουμε σήμερα δεν είναι τόσο παλιά. Σε γκραβούρες που χρονολογούνται λίγο πριν το 1830 και έγιναν από μέλη της επιστημονικής εκστρατείας του Μοριά, το γεφύρι παρουσιάζεται με ένα πολύ πιο τονισμένο σαμάρι πάνω από τη μεσαία και μεγαλύτερη αψίδα. Είναι λοιπόν πιθανόν ότι στις αρχές του 19ου αιώνα να έγινε κάποια επισκευή, να ισιώσανε το «σαμάρι» και να έμεινε η παλιά επιγραφή.

Γεφύρι-Κύρας Βρίσκεται μεταξύ Μυγδαλιάς και Πουρναριάς. Είναι πεντάτοξο. Τα δύο πρώτα τόξα χτίστηκαν επί Φραγκοκρατίας. Επί Τουρκοκρατίας αργότερα προστέθηκαν τα άλλα δύο τόξα και το 1908 κτίστηκε το πέμπτο τόξο. Σύμφωνα με την παράδοση χορηγός του γεφυριού ήταν η «Κυρά» της Άκοβας. Ερχόταν από το Βυζίκι που ήταν η βαρωνία της και έπρεπε να περάσει το ποτάμι τότε διαπίστωσε, πως οι ξύλινοι κορμοί που το γεφύρωναν είχαν παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά του ποταμού. Έτσι έδωσε εντολή με δικά της έξοδα να χτιστεί το πέτρινο γεφύρι.

Γεφύρι-Ζιάκα Είναι πατρίδα του θρυλικού ήρωα Θεόδωρου Ζιάκα, από όπου πήρε και το όνομα. Το περίφημο πέτρινο γεφύρι του Ζιάκα που χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας βρίσκεται 3 χλμ. μακριά από το ομώνυμο χωριό. Χτίστηκε πριν από το 1885 και είναι εύκολα προσβάσιμο. Είναι δίτοξο με σαφώς μεγαλύτερη την κύρια (Δυτική) καμάρα, που φτάνει σε ύψος τα 7,50 μ. Το συνολικό μήκος του γεφυριού είναι περίπου 41 μ. και το πλάτος 3,10 μ.