Σεμινάριο ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΔΟΣΑ Εισαγωγή στο Ελληνικό Φορολογικό Σύστημα Εισηγητής: Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης υπ. διδάκτορας Δ.Π.Θ. Κομοτηνή, 15 Νοεμβρίου 2012

Σκοπός Σεμιναρίου ..η εξοικείωση με τη δομή και τις βασικές έννοιες του ελληνικού φορολογικού συστήματος ..η διερεύνηση των επαγγελματικών προοπτικών του Φορολογικού Συμβούλου

Επαγγελματικές προοπτικές του Φορολογικού Συμβούλου Επαγγελματικές προοπτικές του Φορολογικού Συμβούλου Λογιστικά Γραφεία Λογιστήρια Εταιρειών Εφορίες – Τελωνεία Λοιποί Δημόσιοι & Ιδιωτικοί φορείς

Βασικές Διακρίσεις Φόρων Άμεσοι vs. Έμμεσοι Με κριτήριο τη δυνατότητα του φορολογούμενου να μετακυλήσει το φόρο, δηλ αν ο κατά νόμο υπόχρεος είναι και ο τελικά βαρυνόμενος με το φόρο Άμεσοι θεωρούνται οι φόροι Εισοδήματος και Κληρονομιάς Έμμεσοι οι φόροι κατανάλωσης (Φ.Π.Α. & Ε.Φ.Κ.) Οι άμεσοι φόροι θεωρούνται κοινωνικά πιο αποδεκτοί καθώς η επιβάρυνση συναρτάται με τη φοροδοτική ικανότητα του φορολογούμενου

Άμεσοι & Έμμεσοι Φόροι στον Κρατικό Προϋπολογισμό (εκ. ευρώ) Άμεσοι & Έμμεσοι Φόροι στον Κρατικό Προϋπολογισμό (εκ. ευρώ) έτος άμεσοι φόροι έμμεσοι φόροι σύνολο φορολογικών εσόδων 2005 18.371 23.722 42.093 2006 18.704 26.287 44.991 2007 19.832 28.573 48.405 2008 20.863 30.222 51.085 2009 21.432 28.293 49.725 2010 20.224 31.042 51.266 2011 20.318 28.632 48.950 2012* 20.840 26.210 47.050 2013** 19.977 24.430 44.407

Βασικές Διακρίσεις Φόρων Αναλογικοί vs. Προοδευτικοί Αναλογικοί (flat tax) οι φόροι των οποίων οι συντελεστές παραμένουν σταθεροί, ανεξάρτητα από το ύψος της φορολογητέας ύλης, π.χ. ο φόρος εισοδήματος Ν.Π. Προοδευτικοί Οι φόροι των οποίων ο συντελεστής αυξάνει στο μέτρο που αυξάνεται η φορολογητέα ύλη, π.χ. ο φόρος εισοδήματος Φ.Π. και ο φόρος κληρονομιών Κριτική Οι αναλογικοί είναι απλούστεροι και δεν μειώνουν τα κίνητρα για επενδυτική δραστηριότητα Οι προοδευτικοί είναι κοινωνικά δικαιότεροι και συμβάλλουν στην αναδιανομή του εισοδήματος

Βασικές Διακρίσεις Φόρων με κριτήριο το αντικείμενο του φόρου Εισοδήματος (φυσικών & νομικών προσώπων) Περιουσίας (κατοχής & μεταβίβασης) Κατανάλωσης (Φ.Π.Α. & Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης)

Τα 4 σημαντικότερα Φορολογικά Νομοθετήματα Τα 4 σημαντικότερα Φορολογικά Νομοθετήματα Κώδικας Φ.Π.Α. (Ν.2859/2000) Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Ν.2238/1994) Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Ν.4093/2012 – πρώην Κ.Β.Σ) Κώδικας Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και κερδών από Λαχεία (Ν. 2961/2001)

Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Αντικείμενο - Πηγές (Α’– Β’ ) Ακίνητα (Γ’) Κινητές Αξίες (Δ’) Εμπορικές Επιχειρήσεις (Ε’) Γεωργικές Επιχειρήσεις (ΣΤ’) Μισθωτές Υπηρεσίες (Ζ’) Ελευθέρια Επαγγέλματα & κάθε άλλη πηγή

Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Ακίνητα (Α’ – Β’ πηγή) Ακαθάριστο: εισόδημα (ενοίκια) από εκμίσθωση οικοδομών και γαιών Καθαρό: Εκπίπτουν από το ακαθάριστο δαπάνες αποσβέσεων (3% ή 5%), ασφάλιστρα, δικαστικές δαπάνες κ.α.

Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Κινητές Αξίες (Γ’ πηγή) Εισόδημα από τόκους καταθέσεων, κρατικών ομολόγων, εταιρικών ομολογιών, μερίσματα, αμοιβαία κεφάλαια, αμοιβές Δ.Σ., κ.α. Αυτοτελής φορολόγηση καταθέσεων με 10%

Φορολογία Εισοδήματος Φ. Π Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Εμπορικές Επιχειρήσεις (Δ’ πηγή) Το κέρδος από κάθε εμπορική, βιομηχανική, βιοτεχνική, ατομική ή εταιρική επιχείρηση και κάθε επαγγέλματος (με εξαίρεση τα ελευθέρια επαγγέλματα) όπως αυτό προκύπτει από τα Βιβλία (Β’ ή Γ’) που τηρεί η επιχείρηση

Φορολογία Εισοδήματος Φ. Π Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Γεωργικές Επιχειρήσεις (Ε’ πηγή) Το κέρδος από κάθε αγροτική, κτηνοτροφική, πτηνοτροφική, μελισσοκομική, δασική ή αλιευτική εκμετάλλευση, όπως αυτό προκύπτει από τα Βιβλία (Β’ ή Γ’) που τηρεί η επιχείρηση (σημ. παραγωγή αγροτικών προϊόντων χωρίς περεταίρω μεταποίηση)

Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Μισθωτές Υπηρεσίες (ΣΤ’ πηγή) Κάθε παροχή, τακτική ή έκτακτη, που προσφέρεται ως αντάλλαγμα υπηρεσιών που παρέχονται στα πλαίσια σχέσης εξαρτημένης εργασίας πχ μισθοί, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα, συντάξεις κ.α.

Φορολογία Εισοδήματος Φ. Π Φορολογία Εισοδήματος Φ.Π. Εισόδημα από Ελευθέρια Επαγγέλματα & κάθε άλλη πηγή (Ζ’ πηγή) Το καθαρό εισόδημα όσων ασκούν το επάγγελμα του γιατρού, οδοντογιατρού, κτηνίατρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, δικηγόρου, συμβολαιογράφου, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή, δασκάλου, καλλιτέχνη, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα

Φορολογική Κλίμακα Φ.Π.(2012) Κλιμάκιο Εισοδήματος (ευρώ) Φορολογικός Συντελεστής % Φόρος Κλιμακίου (ευρώ) Σύνολο Εισοδήματος (ευρώ) Σύνολο Φόρου (ευρώ) 5.000 7.000 10 700 12.000 4.000 18 720 16.000 1.420 10.000 25 2.500 26.000 3.920 14.000 35 4.900 40.000 8.820 20.000 38 7.600 60.000 16.420 40 100.000 32.420 άνω των 100.000 45

Φορολογία Εισοδήματος Ν.Π. Υποκείμενα (άρθρο 101) Οι Ημεδαπές Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Οι Δημόσιες και Δημοτικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις κερδοσκοπικού χαρακτήρα Οι συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις τους Οι αλλοδαπές επιχειρήσεις Τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά ή αλλοδαπά ΝΠΔΔ ή ιδιωτικού δικαίου , στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα

Φορολογία Εισοδήματος Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Αντικείμενο - Συντελεστές Καθαρά Κέρδη = Ακαθάριστα Έσοδα - Δαπάνες που εκπίπτουν (αμοιβές προσωπικού, ενοίκια, παροχές τρίτων, διάφορα έξοδα, τόκοι δανείων, αποσβέσεις, προβλέψεις κ.α.) Συντελεστής φορολόγησης: 20% σε επίπεδο εταιρείας Παρακράτηση 25% στα διανεμόμενα μερίσματα

Φορολογία Περιουσίας Διακρίσεις Επιβάλλονται επί της κατοχής ή της απόκτησης περιουσιακών στοιχείων Επιβάλλονται είτε συστηματικά (σε ετήσια βάση, με αντικείμενο την αξία του στοιχείου) είτε περιστασιακά (με βάση την επέλευση νομικών γεγονότων)

Φορολογία Περιουσίας Κληρονομιών Δωρεών Γονικών Παροχών Μεταβίβασης Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας Τέλος Ακίνητης Περιουσίας Ενιαίο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών

Κλιμάκια Συντελεστής Φόρος Κλιμακίου Συν. Αξία Περιουσίας Φορολογική Κλίμακα Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών  Κατηγορία Α΄ (σύζυγος – τέκνα – εγγονοί - γονείς) Κλιμάκια Συντελεστής Φόρος Κλιμακίου Συν. Αξία Περιουσίας Αναλογών Φόρος 150.000 0% 1% 1.500 300.000 5% 15.000 600.000 16.500 Υπερβάλλον 10%  

Φορολογική Κλίμακα Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Κατηγορία Β’ (λοιποί κατιόντες και ανιόντες - αδέλφια) Κλιμάκια Συντελεστής Φόρος Κλιμακίου Συν. Αξία Περιουσίας Αναλογών Φόρος 30.000 0% 70.000 5% 3.500 100.000 200.000 10% 20.000 300.000 23.500 Υπερβάλλον 20%  

Φορολογική Κλίμακα Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών Κατηγορία Γ’ (λοιποί συγγενείς - ξένοι) Κλιμάκια Συντελεστής Φόρος Κλιμακίου Συν. Αξία Περιουσίας Αναλογών Φόρος 6.000 0% 66.000 20% 13.200 72.000 195.000 30% 58.500 267.000 71.700 Υπερβάλλον 40%  

Φορολογική Κλίμακα Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (Φ.Μ.Α.) Φορολογική Κλίμακα Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (Φ.Μ.Α.) Αξία Ακινήτου Βασικός Συντελεστής Φόρος Κλιμακίου μέχρι 20.000 8% 1.600 Υπερβάλλον 10%  

Φορολογική Κλίμακα Φόρου (μεγάλης) Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) Φορολογική Κλίμακα Φόρου (μεγάλης) Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) Κλιμάκια Φορολογικός Συντελεστής Φόρος  Κλιμακίου Σύνολο Ακίνητης Περιουσίας Φόρου 200.000 0% 300.000 0,2% 600 500.000 100.000 0,3% 300 600.000 900 0,6% 700.000 1.500 0,9% 800.000 2.400 4.200.000 1% 42.000 5.000.000 44.400 Υπερβάλλον 2%  

Φόροι Κατανάλωσης Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) Υποκείμενοι στο Φόρο Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα Αντικείμενο του Φόρου Η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, από επαχθή αιτία, που γίνεται από υποκείμενο στο φόρο Η εισαγωγή αγαθών από τρίτες χώρες Η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών

Φόροι Κατανάλωσης Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) Συντελεστές Φ.ΠΑ. Κανονικός: 23% Μειωμένος: 13% (π.χ. τρόφιμα) Πολύ μειωμένος: 6.5% (π.χ. τουριστικά πακέτα, βιβλία) Νησιά ανατ. Αιγαίου: 30% χαμηλότεροι συντελεστές (16%, 9%, 4,5%) Απαλλαγές νοσοκομειακή και ιατρική περίθαλψη, κοινωνική πρόνοια, υπηρεσίες εκπαίδευσης, τραπεζικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες κ.α.)

Φόροι Κατανάλωσης Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) Έκπτωση & Επιστροφή Ο Φ.Π.Α. βαρύνει τον τελικό καταναλωτή Για τις επιχειρήσεις λειτουργεί ουδέτερα Ο Φ.Π.Α. εκροών (πωλήσεων) συμψηφίζεται με τον Φ.Π.Α. εισροών (αγορών) Αν η διαφορά είναι πιστωτική αποδίδεται στο Δημόσιο Ταμεία. Αν η διαφορά είναι χρεωστική μεταφέρεται στην επόμενη περίοδο ή επιστρέφεται από το Δημόσιο.

Φόροι Κατανάλωσης Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) Τέλος Ταξινόμησης Αυτοκινήτων (με βάση την τεχνολογία και την τιμή χονδρικής) Φόρος Πετρελαιοειδών (με μονάδα μέτρησης τον μετρικό τόνο) Φόρος Καπνικών Προϊόντων (με βάση την τιμή και τον αριθμό τεμαχίων) Φόρος οινοπνευματωδών (με βάση την περιεκτικότητα σε αλκοόλη)

Φορολογική βιβλιογραφία Μπάρμπα, Ν., Φορολογία Εισοδήματος, εκδ. Σάκκουλα, 2011 Φινοκαλιώτη, Κ., Φορολογικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, 2011 Επιστημονική Ομάδα Epsilon Net, Κωδικοποίηση Φορολογικής Νομοθεσίας, 2012 Φορτσάκη, Θ., Φορολογικό Δίκαιο, 2008

Φορολογικές Ιστοσελίδες http://www.gsis.gr/ http://www.oe-e.gr http://www.pofee.gr/ http://www.e-forologia.gr http://www.taxheaven.gr/ http://www.forin.gr http://www.taxexperts.gr

Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης ευχαριστώ για την προσοχής σας.. Στοιχεία επικοινωνίας Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης Οικονομολόγος – Σύμβουλος επιχειρήσεων Δαγκλή & Τσιμισκή 5, 67100 Ξάνθη 2541084705 – 6972866474 triant_k@otenet.gr - www.k-triantafillidis.gr konstantinos.triantafillidis