O ρόλος των ελληνικών δασών στην δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ και ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΑΣΗ O ρόλος των ελληνικών δασών στην δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
CO2 έκλυση και απορρόφηση Φυσικός τρόπος απορρόφησης. Tις χρονιές με μεγάλες φωτιές (2000 και 2007) η απορροφητική ικανότητα των δασών μειώθηκε σημαντικά σύμφωνα με τις ετήσιες εθνικές αναφορές εκπομπών προς τα Ηνωμένα Έθνη. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Κύκλος του άνθρακα ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Άνθρακας στα ελληνικά δάση Η βασική απώλεια C προέρχεται από έκτακτες διαταραχές όπως πυρκαγιές, αλλαγή χρήσεων γης και ασθένειες-επιδημίες. Άλλη δίοδος εκροής είναι τα παραγόμενα δασικά προϊόντα. Στην Ελλάδα είναι χαμηλή η ένταση παραγωγής και μικρές οι ποσότητες των προϊόντων Στοιχείο εισροής στο σύστημα είναι η πρωτογενής παραγωγή βιομάζας μέσω της φωτοσύνθεσης. Μπορεί να αυξάνεται εφόσον αυξηθεί η έκταση που καλύπτεται από δάση και εφόσον βελτιωθεί ο οικότοπος έτσι ώστε να παράγεται περισσότερη βιομάζα. Τα δάση έχουν πολλαπλό ρυθμιστικό ρόλο και συμβάλλουν και με έμμεσο τρόπο στην μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Άνθρακας στα ελληνικά δάση Ο άνθρακας αποθηκεύεται στην υπέργεια βιομάζα των φυτών (κορμοί, φλοιός, φύλλα, κλαδιά, υπόροφος), στην υπόγεια (ρίζες, πρέμνα), στο δασικό έδαφος αλλά και ως φυλλάδα και νεκρό ξύλο. Στο έδαφος αποθηκεύεται πολύ μεγαλύτερο ποσό από ότι στη βιομάζα ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 Ξυλαπόθεμα (μ3): Όγκος του ζωντανού ξύλου των δένδρων από ένα μέγεθος και πάνω ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 Ο αποθηκευμένος άνθρακας συνδέεται με το ξυλαπόθεμα. Για να γίνει αυτό πρώτα μετατρέπεται το ξυλαπόθεμα σε υπέργεια βιομάζα με συντελεστές BCEF (Biomass Conversion and Expansion Factors) κατά IPCC 2006 (Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories). Στη συνέχεια βρίσκεται η υπόγεια βιομάζα με συντελεστές από την ίδια πηγή και καταλήγουμε σε συνολική βιομάζα. Η συνολική βιομάζα μετατρέπεται σε αποθηκευμένο άνθρακα με το λεγόμενο κλάσμα άνθρακα. Στη βιομάζα των ελληνικών δασών είναι σήμερα αποθηκευμένοι 100 εκ. τόνοι C. Ακόμη 25 εκ. τόνοι βρίσκονται στην φυλλάδα και 2 εκ. στο νεκρό ξύλο. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 Ο αποθηκευμένος άνθρακας θεωρείται παραδεκτό ότι σημαίνει συγκράτηση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, μέσω ενός ενιαίου συντελεστή. Επομένως το CO2 είναι ευθέως ανάλογο του αποθηκευμένου άνθρακα. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Δάση στην Ελλάδα και CO2 Η απορρόφηση του CO2 ανά έκταση που καταλαμβάνουν οι δασικοί τύποι, είναι μεγαλύτερη στην Ερυθρελάτη, που όμως καταλαμβάνει μόνο μια πολύ μικρή έκταση 27.540 στρ. Αμέσως μετά έρχεται η Λευκόδερμη πεύκη (ρόμπολο) με μεγάλες δυνατότητες, αλλά μικρή έκταση (0,1 % των δασών) και ακολουθούν η Οξιά, η Δασική πεύκη, και η Ελάτη. Την μικρότερη δυνατότητα την έχουν τα αείφυλλα πλατύφυλλα ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Εκτίμηση μεταβολών ισοζυγίου C Για να μπορέσουμε να μετρήσουμε ή έστω να εκτιμήσουμε τις αλλαγές (πχ σε ετήσια βάση) στο ισοζύγιο του άνθρακα, υπάρχει η μεθοδολογία των εξισώσεων που ανέπτυξε το IPCC. Ο στόχος όμως πρέπει να είναι να αποκτήσουμε ένα εθνικό σύστημα μετρήσεων για τον άνθρακα στα δάση. Και σε αυτό περιλαμβάνεται η αναγκαιότητα μιας νέας εθνικής απογραφής δασών. Σε επιμέρους εκτάσεις αναφοράς χρειάζονται τα εξής: Έκταση και κατηγορίες δασοκάλυψης. Στοιχεία ξυλαποθέματος, ετήσιας προσαύξησης και ετήσιας θνησιμότητας. Τοπικά στοιχεία συντελεστή BCEF, δηλαδή μετατροπής ξυλαποθέματος σε βιομάζα. Σε μια έκτακτη διαταραχή όπως η πυρκαγιά, θα μπορούμε να εκτιμήσουμε την απώλεια σε τόνους C και CO2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ειδική περίπτωση: Πάρνηθα Η πυρκαγιά του 2007 στην Πάρνηθα, με την απώλεια μεγάλης έκτασης ώριμων δασών επέφερε σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις Μείωση της συγκράτησης εδάφους και διατήρησης υδάτων Απώλεια ικανότητας δέσμευσης CO2 Απώλεια βιοποικιλότητας Μείωση ρυθμιστικού ρόλου στο τοπικό κλίμα του Λεκανοπεδίου Ερημοποίηση σε σημαντικό τμήμα του δάσους ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ειδική περίπτωση: Πάρνηθα Τα καμένα δάση και δασικές εκτάσεις είναι 36.338 στρ. εντός περιφερειακής ζώνης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. Κάηκαν 21.800 στρέμματα δάσους κεφαλληνιακής ελάτης, 10.562 στρ. πευκοδάσους χαλεπίου πεύκης και 3.976 στρ. αειφύλλων θάμνων. Το μισό ελατοδάσος κάηκε και η φυσική του αναγέννηση είναι δύσκολη ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ειδική περίπτωση: Πάρνηθα Το σύνολο άνθρακα αποθηκευμένου στην καμένη βιομάζα ήταν 120.467 τόνοι και το αποθηκευμένο CO2 441.711 τόνοι. Αυτό απελευθερώθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στην ατμόσφαιρα λόγω της μεγάλης έντασης της πυρκαγιάς. Με βάση στοιχεία ετήσιας προσαύξησης βρίσκουμε ότι η ετήσια απορρόφηση CO2 της βιομάζας της καμένης περιοχής ήταν 10.249 τόνοι. Επομένως το δάσος ως είχε, θα χρειαζόταν 43 χρόνια για να δεσμεύσει το CO2 που εκλύθηκε. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Συμπεράσματα Απογραφή δασών με χρήση νέων τεχνολογιών και δημιουργία δικτύου δειγματοληπτικών επιφανειών με λήψη των απαραίτητων δεδομένων Το ισοζύγιο CO2 να λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις διαχειριστικές ενέργειες στα δάση Να γίνουν μελέτες με την συμπεριφορά των Ελληνικών δασικών ειδών στην Αλλαγή του κλίματος. Η ελάτη είναι το πρώτο είδος. Μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά να γίνεται ειδική αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Δεν βοηθά η αναδάσωση με αποσπασματικά και βεβιασμένα έργα. Η αποκατάσταση θα έχει ως οδηγό τους κανόνες της φυσικής διαδοχής των οικοσυστημάτων ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ευχαριστούμε για την προσοχή σας ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ