Ευρήματα από την έρευνα για την πώληση αλκοολούχων ποτών σε ανηλίκους Μιχάλης Μιχαηλίδης ΠΑΚΕΠΕ & Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου Δεκέμβριος 2018

«Διαθέτω Υπεύθυνα – 17 – Ζητώ Ταυτότητα» «Διαθέτω Υπεύθυνα – 17 – Ζητώ Ταυτότητα» Διερεύνηση του επιπέδου συμμόρφωσης των πωλητών αλκοολούχων ποτών ως προς το κατώτατο όριο ηλικίας πώλησης αλκοολούχων ποτών Έρευνα μυστικών επισκέψεων (δοκιμαστικών αγορών) σε δήμους των επαρχιών Λεμεσού και Λευκωσίας Διεκπεραίωση από το Πανεπιστημιακό Κέντρο Ερευνών Πεδίου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου (2015)

Μέρος Α: «Μυστικές επισκέψεις» 9 πρωτοετείς φοιτητές και φοιτήτριες και 3 μεταπτυχιακοί επόπτες Εκπαίδευση σε 4 σενάρια επισκέψεων ανά τύπο υποστατικού Πρωινή, απογευματινή, βραδινή και νυχτερινή ζώνη αναλόγως υποστατικού Σε πληθυσμό 2211 αδειοδοτημένων υποστατικών για πώληση και διάθεση αλκοόλ Επαναληπτικές επισκέψεις σε 40 υποστατικά

Μεθοδολογία: 200 μυστικές επισκέψεις Τύποι υποστατικών Επαρχία Μυστικές επισκέψεις ανά τύπο υποστατικού Λευκωσία Λεμεσός Χώροι κατανάλωσης φαγητού 10 20 Νυχτερινά κέντρα διασκέδασης Kαφετέριες 15 30 Μίνι-μάρκετ και περίπτερα 40 Μπαρ Υπεραγορές Σύνολο μοναδικών επισκέψεων 80 160 Επαναληπτικές επισκέψεις Σύνολο Επισκέψεων 100 200 Τυχαία επιλογή μίνι-μάρκετ, περιπτέρων, υπεραγορών Επιλογή των δημοφιλών για πρωτοετείς φοιτητές υποστατικών στις άλλες κατηγορίες

Αποτελέσματα από 200 δοκιμαστικές αγορές Τύπος αντίδρασης Υποστατικά Χώροι κατανάλωσης φαγητού Νυχτερινά κέντρα Καφετέριες Μίνι μάρκετ Μπαρ Υπεραγορές Σύνολο Προφορική επιβεβαίωση ηλικίας 4 8 Επίδειξη ταυτότητας 1 3 Σύνολο αντιδράσεων 5 11 Σε 189 επισκέψεις καταγράφηκε πρόθεση πώλησης αλκοόλ χωρίς κάποια αντίδραση

Συμπεράσματα Μυστικές επισκέψεις: ένας δόκιμος τρόπος μελέτης της συμμόρφωσης πωλητών αλκοολούχων ποτών Συμφωνία με τις αναφορές ανηλίκων για την ευκολία στην πρόσβαση και στην κατανάλωση αλκοόλ Μόνο σε πολύ μικρό αριθμό (5.5%) των 200 δοκιμαστικών αγορών οι πωλητές έδειξαν να αντιδρούν στην πώληση αλκοόλ σε αγοραστές που φαίνονταν ανήλικοι Η ενδεικνυόμενη αντίδραση (επίδειξη ταυτότητας) καταγράφηκε μόνο σε 3 περιπτώσεις (1.5%)

Μέρος Β: Επιστημονική ημερίδα Εκπαίδευση προσωπικού υποστατικών που πωλούν ή σερβίρουν αλκοόλ για πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας Ευρήματα από σύντομο ερωτηματολόγιο: Κύριοι λόγοι συμμόρφωσης πωλητών προς τη νομοθεσία Αποφυγή ποινών, νομοθεσία Αποφυγή δυσφήμισης πωλητή ή επιχείρησης Κύριοι λόγοι μη συμμόρφωσης πωλητών προς τη νομοθεσία Οικονομικά οφέλη από την πώληση Χαμηλό αίσθημα ευθύνης Απροθυμία εξακρίβωσης ηλικίας Μη συμμόρφωση άλλων επιχειρήσεων

Προεκτάσεις Τα αποτελέσματα των δοκιμαστικών αγορών αντανακλούν το επίπεδο εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας Ανάγκη πολυεπίπεδης δράσης και αντιμετώπισης Νέο νομοθετικό πλαίσιο Επιμόρφωση και συμμόρφωση ιδιοκτητών υποστατικών και πωλητών Θεσμικοί φορείς και σώματα Ενημέρωση γονιών και ανηλίκων Εμπειρική έρευνα και υποστηριζόμενες πολιτικές και πρακτικές

«Υπεύθυνη πώληση και σερβίρισμα αλκοόλ» Δεύτερο πρόγραμμα παροχής εκπαίδευσης στην υπεύθυνη πώληση και σερβίρισμα αλκοόλ (2016) Σε 100 πωλητές στις 5 επαρχίες Ανάπτυξη και εφαρμογή σχετικού Οδηγού στατιστικά στοιχεία και νομικό υπόβαθρο σημασία συμμόρφωσης με τη νομοθεσία κίνδυνοι κατά την υπερβολική επεισοδιακή κατανάλωση αλκοόλ και την οδήγηση υπό την επήρεια θέματα πρόληψης και παρέμβασης, καλές πρακτικές

Εισηγήσεις για μελλοντικές εκπαιδεύσεις Χρήση του Οδηγού αναλόγως με τον τομέα και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων Προσαρμογή εκπαίδευσης ανά τομέα εργασίας: μπαρ vs περίπτερο vs καφετέρια αναλόγως ρόλου: ιδιοκτήτες vs επαγγελματίες vs έκτακτοι Ένταξη εκπαίδευσης σε προγράμματα σπουδών Παροχή κινήτρων για συμμετοχή στην εκπαίδευση Εκπαιδευτές: έμπειροι, καταρτισμένοι και ενεργοί Αντιπροσώπευση των επιχειρηματιών του χώρου στις συζητήσεις για νομοθετική ρύθμιση