ΔΙΚΑΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε. ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ ΔΙΚΑΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΗΣ Ε.Ε. ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ Μανώλης Περάκης Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΑΜΥΝΑ ΚΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΣ (SUBSIDY) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1037 Υπάρχει επιδότηση προϊόντος όταν: 1) υπάρχει χρηματοδοτική συνεισφορά του Δημοσίου (απευθείας ή μέσω εντολής σε ιδιώτη) στη χώρα καταγωγής ή εξαγωγής του προϊόντος, δηλαδή στις ακόλουθες περιπτώσεις: όταν μεταφέρει άμεσα (π.χ. επιχορηγήσεις, δάνεια ή εισφοράς στο κεφάλαιο), ή έμμεσα (π.χ. παροχή εγγύησης για δάνεια) κεφάλαια, όταν παραιτείται από απαίτηση ή δεν εισπράττει έσοδο που κανονικά του οφείλεται. όταν πωλεί προϊόντα και παρέχει υπηρεσίες ή αγοράζει προϊόντα. 2) Το Δημόσιο προσπορίζεται έτσι κάποιο όφελος.

ΑΜΥΝΑ ΚΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΣ (SUBSIDY) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1037 Προκειμένου να χρήζει αντισταθμίσματος, η επιδότηση πρέπει να έχει «ατομικό χαρακτήρα», δηλαδή να απευθύνεται σε συγκεκριμένη επιχείρηση ή όμιλο επιχειρήσεων ή προς συγκεκριμένο κλάδο παραγωγής ή ομάδα κλάδων παραγωγής, που υπάγονται στην αρμοδιότητα της αρχής που παρέχει την επιδότηση. Θεωρείται ότι μία επιδότηση δεν έχει ατομικό χαρακτήρα, όταν η αρχή που την παρέχει θέτει, με νομοθετικές ή κανονιστικές πράξεις, αντικειμενικά κριτήρια ή προϋποθέσεις για τη λήψη της (π.χ. επιδοτήσεις για λόγους κοινωνικούς, όπως έρευνα ή καταπολέμηση της ανεργίας).

ΑΜΥΝΑ ΚΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΣ (SUBSIDY) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1037 Η Επιτροπή, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη ή ένωσης ή κράτους μέλους, διερευνά (με ανακριτικές εξουσίες) την ύπαρξη επιδότησης, το εάν είναι ή όχι ατομικού χαρακτήρα, τα οφέλη που προσπορίζει στον επιδοτούντα, και τη ζημία που προκαλείται στις ενωσιακές επιχειρήσεις, και ορίζει το ύψος του αντισταθμιστικού δασμού. Κατά τη διάρκεια της έρευνας (που διαρκεί συνήθως 1 με 1½ έτος) μπορεί να διατάξει και προσωρινά μέτρα. Ο αντισταθμιστικός δασμός επιβάλλεται από την Επιτροπή με Εκτελεστικό Κανονισμό (άρθρο 291 ΣΛΕΕ), όπως π.χ. ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2015/1394 κατά ηλιακών υαλοπινάκων κινεζικών επιχειρήσεων.

ΑΜΥΝΑ ΚΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΣ (SUBSIDY) Μία από τις διεθνείς συμφωνίες που συνθέτουν τον Π.Ο.Ε., και στις οποίες είναι συμβαλλόμενη μόνο η Ένωση (αποκλειστική αρμοδιότητα), είναι η «Συμφωνία για τις επιδοτήσεις και τα αντισταθμιστικά μέτρα» (Agreement on Subsidies and Countervailing measures) του 1994. Η Συμφωνία αυτή ορίζει το τί είναι επιδότηση, τι περιθώρια ελέγχου υπάρχουν, και σε τί αντισταθμιστικά μέτρα μπορούν να προβούν τα συμβαλλόμενα μέρη για να μην παραβιάζουν το δίκαιο του Π.Ο.Ε. Προκειμένου να εξειδικεύσει τη Συμφωνία αυτή στην ενωσιακή έννομη τάξη, η Ένωση εξέδωσε μία σειρά Κανονισμών, εκ των οποίων ο πιο πρόσφατος είναι ο Κανονισμός (ΕΕ) 2015/1843.

ΑΜΥΝΑ ΑΝΤΙΝΤΑΜΠΙΝΓΚ (ANTI-DUMPING) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 Το ντάμπινγκ συμβαίνει όταν μια εταιρεία πουλάει ένα προϊόν σε χαμηλότερη τιμή στην εξωτερική αγορά, σε σύγκριση με την τιμή που το πουλάει στην οικεία της εσωτερική αγορά («πώληση με ζημία» για εξάλειψη του ανταγωνισμού). Μία εταιρία μπορεί να έχει την πολυτέλεια να εξάγει σε τέτοιες τιμές είτε διότι επιδοτείται από την κυβέρνησή της, είτε επειδή έχει πλεόνασμα παραγωγής. Για τη διασφάλιση του δίκαιου ανταγωνισμού στο θέμα της πώλησης του ίδιου προϊόντος στην αγορά της Ένωσης από παραγωγούς της, η Ένωση δύναται να επιβάλλει μέτρα αντιντάμπινγκ σε τέτοιου είδους εισαγωγές.

ΑΜΥΝΑ ΑΝΤΙΝΤΑΜΠΙΝΓΚ (ANTI-DUMPING) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 Τα μέτρα αντιντάμπινγκ επιβάλλονται όταν πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις: οι εισαγωγές πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ, πρέπει να υφίσταται υλική ζημία σε βιομηχανία της Ένωσης που παράγει ομοειδές προϊόν, πρέπει να υφίσταται αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ και της υλικής ζημίας, το μέτρο αντιντάμπινγκ δεν πρέπει να αποβαίνει εις βάρος του συμφέροντος της Ένωσης.

ΑΜΥΝΑ ΑΝΤΙΝΤΑΜΠΙΝΓΚ (ANTI-DUMPING) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 Η Επιτροπή, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη ή ένωσης ή κράτους μέλους, διερευνά (με ανακριτικές εξουσίες) την ύπαρξη ντάμπινγκ, και ορίζει το μέτρο αντιντάμπινγκ. Κατά τη διάρκεια της έρευνας (που διαρκεί συνήθως 1 με 1½ έτος) μπορεί να διατάξει και προσωρινά μέτρα. Το μέτρο αντιντάμπινγκ επιβάλλεται από την Επιτροπή με Εκτελεστικό Κανονισμό (άρθρο 291 ΣΛΕΕ), όπως π.χ. ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1579 κατά ελαστικών επισώτρων κινεζικών επιχειρήσεων.

ΑΜΥΝΑ ΑΝΤΙΝΤΑΜΠΙΝΓΚ (ANTI-DUMPING) Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 Τα μέτρα αντιντάμπινγκ επιβάλλονται στις εισαγωγές του σχετικού προϊόντος στο πλαίσιο της Ένωσης υπό μορφή αναλογικού φόρου, δηλαδή ένα ποσοστό της αξίας εισαγωγής του σχετικού προϊόντος. Μπορούν επίσης να λάβουν τη μορφή ειδικών δασμών, δηλαδή μια σταθερή τιμή για ορισμένη ποσότητα αγαθών. Οι δασμοί καταβάλλονται από τον εισαγωγέα στην Ένωση και εισπράττονται από τις εθνικές τελωνειακές αρχές των σχετικών χωρών της.

ΑΜΥΝΑ ΑΝΤΙΝΤΑΜΠΙΝΓΚ (ANTI-DUMPING) Μία από τις διεθνείς συμφωνίες που συνθέτουν τον Π.Ο.Ε., και στις οποίες είναι συμβαλλόμενη μόνο η Ένωση (αποκλειστική αρμοδιότητα), είναι η «Συμφωνία για τα μέτρα αντιντάμπινγκ» (Agreement on Anti-dumping measures) του 1994. Η Συμφωνία αυτή ορίζει το τί είναι ντάμπινγκ, τι περιθώρια ελέγχου υπάρχουν, και σε τί αντίμετρα μπορούν να προβούν τα συμβαλλόμενα μέρη για να μην παραβιάζουν το δίκαιο του Π.Ο.Ε. Προκειμένου να εξειδικεύσει τη Συμφωνία αυτή στην ενωσιακή έννομη τάξη, η Ένωση εξέδωσε μία σειρά Κανονισμών, εκ των οποίων ο πιο πρόσφατος είναι ο Κανονισμός (ΕΕ) 2015/1843.