EUPRON ΜΕΛΕΤΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ-ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Τζιαφέρη Στυλιανή, Επικ. Καθηγήτρια, MEANS και Κολοβός Πέτρος, Επικ. Καθηγητής Τμήμα Νοσηλευτικής, Εργαστήριο Ολοκληρωμένης Φροντίδας Υγείας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Εισαγωγή: Η φαρμακευτική φροντίδα (ΦΦ) ορίστηκε ως: «ο Ρόλος του φαρμακοποιού στο σύστημα φροντίδας υγείας» και το 2013 το Pharmaceutical Care Network Europe (PCNE) την όρισε ως «τη συμβολή του φαρμακοποιού στη φροντίδα των ατόμων έτσι, ώστε να βελτιωθεί η χρήση των φαρμάκων και των εκβάσεων στην υγεία». Στον πιο πρόσφατο ορισμό, αναγνωρίστηκε ότι η φαρμακευτική φροντίδα δεν παρέχεται αποκλειστικά από τους φαρμακοποιούς αλλά επισημαίνεται η συνεισφορά και άλλων επαγγελματιών του τομέα της υγείας καθώς και των ίδιων των ασθενών. Ωστόσο, οι φαρμακοποιοί φέρουν την τελική ευθύνη για τα ζητήματα της φαρμακοθεραπείας. Η συμβολή όλων των επαγγελματιών της υγείας και των ασθενών στη φαρμακευτική φροντίδα αλλά και η αναγνώριση της ευθύνης κάθε επαγγελματικής ομάδας στο πλαίσιο διαχείρισης των φαρμάκων, αποτυπώνεται στο σχήμα . Σκοπός: Να ερευνηθεί η συμβολή των νοσηλευτών στη ΦΦ μέσω της ανάπτυξης ενός δι-επαγγελματικού μοντέλου για ΦΦ σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Υλικό & Μέθοδος: Ποσοτική, συγχρονική, μεγάλης κλίμακας διεθνής μελέτη, νοσηλευτών, ιατρών και φαρμακοποιών 18 ευρωπαϊκών χωρών βάσει ερευνητικού πρωτοκόλλου. Οι χώρες αυτές συνεργάζονται μέσω του δικτύου της European Academy of Nursing Science (EANS), Sigma Theta Tau International (STTI) με επικεφαλής της μελέτης μία ομάδα ειδικών [NuPhaC (Nurse and Pharmaceutical Care)] στα Πανεπιστήμια Antwerp στο Βέλγιο και Utrecht στην Ολλανδία, μέσω της συμπλήρωσης ενός e-ερωτηματολογίου που σχεδιάστηκε για το σκοπό της μελέτης βάσει ενός μοντέλου στη ΦΦ. Δείγμα ευκολίας 400 νοσηλευτών, 80 ιατρών και 50 φαρμακοποιών με ενεργό ρόλο στη ΦΦ ασθενών, σε ένα εύρος υπηρεσιών φροντίδας υγείας (κατ’ οίκον φροντίδα, ΠΦΥ και νοσοκομεία). Συλλογή δεδομένων: Για το σκοπό της παρούσας μελέτης κατασκευάστηκε ένα ερωτηματολόγιο βάσει ενός μοντέλου στη ΦΦ, που στηρίζεται στη βιβλιογραφία. Το ερωτηματολόγιο αναπτύχθηκε στην αγγλική γλώσσα και μεταφράστηκε στις εθνικές γλώσσες των χωρών που συμμετέχουν στη μελέτη μέσω των αντίστοιχων συνεργατών τους. Οι συνεργάτες σε κάθε χώρα εξασφάλισαν την εγκυρότητα περιεχομένου του ερωτηματολογίου και έλεγξαν το ερωτηματολόγιο ως προς την πολιτισμική του προσαρμογή. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από τις ακόλουθες ενότητες: δημογραφικά δεδομένα (3 ερωτήσεις), χαρακτηριστικά της εργασίας (9 ερωτήσεις), εκπαίδευση (3 ερωτήσεις), κοινωνική θέση των νοσηλευτών (νομοθετικό πλαίσιο) (1 ερώτηση), παρακολούθηση ανεπιθύμητων ενεργειών και θεραπευτικών δράσεων (6 ερωτήσεις), συμμόρφωση ασθενή (6 ερωτήσεις), συνταγογράφηση (6 ερωτήσεις) και εκπαίδευση ασθενή και πληροφόρηση (6 ερωτήσεις). Η συλλογή των δεδομένων είναι σε εξέλιξη για όλες τις συμμετέχοντες χώρες. Η διανομή στους συμμετέχοντες και η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου γίνεται μέσω ηλεκτρονικού συνδέσμου. Για τη συμπλήρωσή του απαιτείται χρόνος που δεν ξεπερνά τα 10 λεπτά. Τρέχοντα Συμπεράσματα: Στην Ευρώπη ο ρόλος των νοσηλευτών διαφέρει από χώρα σε χώρα (νομοθετικά και στην πράξη). Οι νοσηλευτές είναι καλά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες υγείας με σημαντική ευθύνη και ικανότητες για να παρέχουν ποιοτική ΦΦ στο πλαίσιο ενός δι-επαγγελματικού μοντέλου. Ενδεικτικές Βιβλιογραφικές αναφορές: 1. Protocol EUPRON: Nurses’ role in an interprofessional pharmaceutical care version 3_ 17 November 2017 2. Hepler, C.D. and L.M. Strand, Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care. Am J Hosp Pharm, 1990. 47(3): p. 533-43. 3. Dilles, T., et al., Nurses' practices in pharmacotherapy and their association with educational level. J Adv Nurs, 2010. 66(5): p. 1072-9. 4. Dilles, T., et al., Barriers for nurses to safe medication management in nursing homes. J Nurs Scholarsh, 2011. 43(2): p. 171-80. 5. Ensing, H.T., et al., Identifying the Optimal Role for Pharmacists in Care Transitions: A Systematic Review. J Manag Care Spec Pharm, 2015. 21(8): p. 614-36. 6. Choo, J., A. Hutchinson, and T. Bucknall, Nurses' role in medication safety. J Nurs Manag, 2010. 18(7): p. 853-61.