ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Οι συνέπειες του καπνίσματος: Στον τομέα της υγείας Στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων Στην εγκυμοσύνη-παθητικό κάπνισμα Στον αθλητή

ΥΓΕΙΑ Ερευνες έχουν δείξει ότι η νικοτίνη συγκεντρώνει πολλά από τα φαρμακολογικά χαρακτηριστικά των κλασικών εξαρτησιογόνων ουσιών. Με την εισπνοή του καπνού του τσιγάρου, κάθε καπνιστής προσλαμβάνει 1-2mg νικοτίνης. Η νικοτίνη εισέρχεται με τον καπνό στο αναπνευστικό σύστημα και απορροφάται από τους βλεννογόνους, με αποτέλεσμα να φτάνει γρήγορα σε υψηλά επίπεδα στο αίμα και, μέσα σε 10 δευτερόλεπτα, να εισέρχεται στον εγκέφαλο. Η νικοτίνη δρα στον εγκέφαλο διεγείροντας μια σειρά νικοτινικών υποδοχέων. Πιο συγκεκριμένα, η νικοτίνη προκαλεί ενεργοποίηση του συμπαθητικού συστήματος με συνακόλουθη απελευθέρωση των νευροδιαβιβαστών, όπως η ντοπαμίνη και η ακετυλοχολίνη, οι οποίοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εξάρτηση από την νικοτίνη και στην εμφάνιση συμπτωμάτων στέρησης. Τόσο οι κεντρικές όσο και οι περιφερικές κατηγορίες των νικοτινικών υποδοχέων διαμεσολαβούν για την εμφάνιση των σωματικών συμπτωμάτων στέρησης από τη νικοτίνη, ενώ μόνο οι κεντρικές διαμεσολαβούν για την εμφάνιση των ψυχολογικών συμπτωμάτων. Το 80-90% της νικοτίνης διασπάται κυρίως στο συκώτι και αποβάλλεται με τα ούρα σε 90 περίπου λεπτά. Σε μισή ώρα η συγκέντρωσή της στο αίμα πέφτει στο μισό και σε δύο με τρεις ώρες μηδενίζεται, γεγονός που εξηγεί γιατί οι περισσότεροι καπνιστές καπνίζουν κατά μέσο όρο 20 τσιγάρα την ημέρα

Το κάπνισμα συνδέεται άμεσα με μία σειρά σοβαρών παθήσεων: Της καρδιάς Των αγγείων (αρτηριοπάθεια, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, σεξουαλική δυσλειτουργία) Του αναπνευστικού Του δέρματος (ρυτίδες, πρόωρη γήρανση) Του γαστρεντερικού συστήματος (γαστρικό έλκος, γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση) Αποτελεί κύριο αιτιολογικό παράγοντα για ανάπτυξη καρκίνου Πρόωρη εμμηνόπαυση Στις εγκυμονούσες: Γέννηση λιποβαρών νεογνών Μεγάλο οικονομικό κόστος.

ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Κάθε μέρα σχεδόν 6.000 παιδιά κάτω των 18 χρονών αρχίζουν να καπνίζουν. Από αυτούς σχεδόν 2.000 εξελίσσονται σε κανονικούς καπνιστές. Περίπου 90% των καπνιστών αρχίζει να καπνίζει πριν από την ηλικία των 21. Παθητικοί καπνιστές είναι τρία στα τέσσερα παιδιά στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη πνευμονολόγων από το παιδιατρικό τμήμα του νοσοκομείου ‘’ΕΛΠΙΣ’’. Τα παιδιά υπόκεινται σ’αυτήν την κατάσταση. Καθώς ένας τουλάχιστον από τους γονείς τους καπνίζει μανιωδώς. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι ακόμη και στις περιπτώσεις που οι γονείς γνωρίζουν πως το παιδί πάσχει από κάποιο χρόνιο αναπνευστικό πρόβλημα, συνεχίζουν να καπνίζουν. Οι έφηβοι που καπνίζουν κανονικά έχουν μεγάλη δυσκολία να σταματήσουν το κάπνισμα. Οι διαφημίσεις τσιγάρου τείνουν να τονίσουν την εφηβική ενεργητικότητα , ελκυστικότητα στο αντίθετο φύλο και μια αίσθηση ανεξαρτησίας, που δυστυχώς ενθουσιάζουν τους έφηβους και τους νεαρούς ενήλικες, οι οποίοι θέλουν να μιμηθούν αυτόν τον τρόπο της ‘’περιπετειώδους’’ ζωής. Οι έφηβοι καπνιστές χαρακτηρίζονται συνήθως από διαταραγμένη συμπεριφορά. Που περιλαμβάνει επιθετικότητα, οπλοφορία, συμμετοχή σε υψηλού ρίσκου σεξουαλική συμπεριφορά ,κατανάλωση αλκοόλ και διαφόρων άλλων ουσιών. Η διαφήμιση του τσιγάρου παίζει σημαντικό ρόλο στο να ενθαρρύνει τους νέους ανθρώπους να ξεκινήσουν ένα μακροχρόνιο εθισμό στο κάπνισμα, πριν μεγαλώσουν αρκετά για να καταλάβουν πλήρως το μακροχρόνιο κίνδυνο για την υγεία τους.

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εκθέτει το έμβρυο σε σοβαρό κίνδυνο υγείας. Η νικοτίνη είναι ένα δηλητήριο το οποίο μεταφέρεται μέσω του πλακούντος στο έμβρυο και το μονοξείδιο του άνθρακος του στερεί το οξυγόνο. Σαν αποτέλεσμα οι γυναίκες που καπνίζουν γεννούν παιδιά χαμηλότερου βάρους. Νεογέννητα που γεννιούνται κάτω από 2.5 κιλά έχουν περισσότερες πιθανότητες να αρρωστήσουν ή και να πεθάνουν το πρώτο έτος μετά τη γέννησή τους.  Έχουν συχνότερα προβλήματα στην ανάπτυξή τους απ` ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες που δεν κάπνιζαν. Αλλά και το παθητικό κάπνισμα, δηλαδή αν καπνίζει ο σύζυγος στο ίδιο σπίτι έχει την ίδια δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη του εμβρύου. Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο και για άλλες επιπλοκές της εγκυμοσύνης, όπως αποβολές, πρόωρη αποκόλληση πλακούντος, πρόωρη ρήξη των υμένων.

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός κεντρικής ροής) και κυρίως ο καπνός που εξέρχεται από την άκρη του τσιγάρου μεταξύ δύο εισπνοών (καπνός περιφερικής ροής), έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και των μη καπνιστών. Μόλις το 26% των προϊόντων και υποπροϊόντων καπνού μένει μέσα στο τσιγάρο (φίλτρο), το 28% εισπνέεται από τον καπνιστή και το 46% σκορπίζεται στον αέρα. Περισσότερες από 50 καρκινογόνες ουσίες έχουν ταυτοποιηθεί στον καπνό του τσιγάρου που απελευθερώνεται στον αέρα. Εκτός από τον καρκίνο του πνεύμονα, το παθητικό κάπνισμα συσχετίζεται και με τον καρκίνο του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστης, του νεφρού, του παγκρέατος, του εγκεφάλου, του θυρεοειδούς και του μαστού. Ακόμη, αυξάνει τη συχνότητα και άλλων παθήσεων και διαταραχών του αναπνευστικού συστήματος, ιδιαίτερα στα βρέφη και στα παιδιά με γονείς καπνιστές. Σημαντικές είναι επίσης οι αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη, καθώς επηρεάζεται σημαντικά η αναπνευστική λειτουργία των νεογνών, αυξάνεται η συχνότητα των αναπνευστικών νοσημάτων κατά την παιδική ηλικία και ο κίνδυνος για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κατά την ενήλικη ζωή. Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη αυξάνει τις αυτόματες αποβολές, την περιγεννητική θνησιμότητα, τις συγγενείς ανωμαλίες και τους πρόωρους τοκετούς.

Αθλητισμός και Κάπνισμα Το κάπνισμα προκαλεί εξαιρετικά μεγάλη μείωση της αερόβιας ικανότητας και της απόδοσης ενός αθλητή και ιδιαίτερα ενός αθλητή αντοχής.Ένας καπνιστής δυσκολεύεται περισσότερο από έναν μη καπνιστή κατά την διάρκεια της άσκησης. Οι επιδράσεις της νικοτίνης και του καπνίσματος στην αναπνοή μας: Η νικοτίνη προκαλεί συστολή στα βρογχιόλια(μικροί περιφερικοί αεραγωγοί) των πνευμόνων και κατά συνέπεια αυξάνεται η αντίσταση του αέρα κατά την είσοδο και έξοδο από τις κυψελίδες(σάκκοι στους οποίους καταλήγουν τα βρογχίδια). Προκαλεί επίσης παράλυση των κρόσσων των επιθηλιακών κυττάρων και κατά συνέπεια περιορίζεται η δόνησή τους που προκαλεί  την απομάκρυνση περίσσειας υγρών και γενικότερα ξένων σωματιδίων. Ετσι συσσωρεύονται στην αναπνευστική οδό απορρίματα που δυσκολεύουν την αναπνοή του αθλητή.Τέλος ο καπνός δημιουργεί αυξημένη έκκριση υγρού από το βρογχικό δέντρο καθώς και διόγκωση του επιθηλίου των αεροφόρων οδών. Τα παραπάνω είναι σαφές ότι δυσκολεύουν ακόμα  και τον ‘’μέτριο’’ καπνιστή σε οποιαδήποτε δραστηριότητά του. Σε περιπτώσεις ’’φανατικου’’ καπνιστή τα συμπτώματα είναι ακόμα πιο έντονα και η άσκηση για αυτούς γίνεται πάρα πολύ δύσκολη.   Τα αθλήματα αντοχής και ιδιαίτερα απαιτητικά αθλήματα όπως η ποδηλασία, το τρέξιμο, η κολύμβηση είναι απαγορευτικά για έναν καπνιστή.Υπάρχουν καπνιστές που δυσκολεύονται να ανέβουν τα σκαλοπάτια στο σπίτι τους πόσο μάλλον να ασχοληθούν με ένα τόσο αναπνευστικά δύσκολο άθλημα όπως αυτά.

Η νικοτίνη έχει αποδειχθεί ότι με την είσοδο της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι υπαίτια για την έκρισση κατεχολαμινών που επηρεάζουν τις καρδιαγγειακές αποκρίσεις και τον ενεργειακό μεταβολισμό.Επίσης προκαλέι αγγειοσυστολή, μείωση της αιμάτωσης των μυών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης τα οποία επιβαρύνουν την καρδιά και συμβάλλουν στην μείωση της απόδοσης.Οι καπνιστές κατα την άσκηση τους, αερόβια ή αναερόβια καταναλώνουν και μεταβολίζουν πολύ περισσότερο γλυκόζη αντί για λίπος και για αυτό τον λόγω έχουν μειωμένη αντοχή.Σε μελέτες που έχουν γίνει φάνηκε ότι η συγκεκριμένη ουσία μείωνει την τροφική αιμάτωση του μυός καθώς επίσης αναστέλλει τον σχηματισμό αιμοφόρων αγγείων στους τραυματισμένους ιστούς και έτσι αναστέλλει δραματικά την προσπάθεια του οργανισμού να αποκαταστήσει μυικούς τραυματισμούς και μυικές βλάβες Η πίσσα προκαλεί οίδημα στον βλενογγόνο υμένα των αεραγωγών με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αντίσταση ανταλλαγής αερίων και κατα συνέπεια να μην επιτρέπεται η ανταλαγγή οξυγόνου που χρειάζεται για την άσκηση. Το μονοξείδιο του άνθρακα πηγαίνει και δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη η οποία είναι υπεύθηνη για την μεταφορά οξυγόνου στο μυικό σύστημα με αποτέλεσμα το οξυγονό να παραγκωνίζεται από αυτό και έτσι να μην είναι εφικτή η μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς και κατα συνέπεια η ποιοτική συνέχεια της άσκησης.

ΤΕΛΟΣ Η εργασία έγινε από τους μαθητές: Αναγνωστοπούλου Χριστίνα Αποστολοπούλου Μαρία Γεωργακοπούλου Θεοδώρα Διγενής Στέφανος