Μουσικοκινητικό δρώμενο εμπνευσμένο από τη δημιουργία του σύμπαντος και τους ήχους των πλανητών

Το project παρουσιάζουν Τα παιδιά των ΣΤ τάξεων του 6ου Διαπολιτισμικού Δημοτικού Σχολείου Ελευθέριου –Κορδελιού Θεσσαλονίκης Η μουσικός του σχολείου Ηλέκτρα Καρακατσάνη

Το project απευθύνεται Σε μαθητές σχολείων Σε μαθητές ωδείων Σε μαθητές που παρακολουθούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα του ΚΩΘ

Το project υλοποιήθηκε την σχολική χρονιά 2016-2017 Συμμετείχαν οι μαθητές των Στ1 Στ2 και Ε1 τάξεις (περίπου 70 παιδιά) -προφίλ μαθητών -προφίλ εκπαιδευτικού Κριτήρια επιλογής μαθητών

Αφορμή για τη δράση Το playing with protons, είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα πειραματικής φυσικής, ειδικά φτιαγμένο για παιδιά Δημοτικού. Διοργανώνεται από το CERN, το μεγαλύτερο κέντρο σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο. Στόχος του, είναι η ανάπτυξη δημιουργικών διδακτικών προσεγγίσεων για τη διδασκαλία των φυσικών επιστημών, της καινοτομίας και της τεχνολογίας στις Ε και ΣΤ τάξεις του Δημοτικού.

Στο πρόγραμμα τα παιδιά μαθαίνουν: Για τη διαστολή του σύμπαντος Τη θεωρεία του big bang Τα σωματίδια και τη δομή της ύλης Το ηλιακό σύστημα

Σύνδεση του μαθήματος της μουσικής με το μάθημα της φυσικής

Στόχοι που τέθηκαν και επιτεύχθηκαν

Σε επίπεδο γνώσεων Να μάθουν τους ήχους που ακούγονται στο διάστημα και τους ιδιαίτερους ήχους των πλανητών Να μάθουν πως παράγεται ο ήχος, τι είναι τα ηχητικά κύματα και ποιος είναι ο ρόλος του ηχείου

Σε επίπεδο ικανοτήτων Να συμμετέχουν σ ένα μουσικό έργο σαν εκτελεστές αλλά και σαν δημιουργοί Να συνεργάζονται και να συνυπάρχουν αρμονικά ως μέλη μιας πολυμελούς ορχήστρας Να αυξήσουν τη μουσική τους αντίληψη και τη δημιουργικότητα Να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να αναβαθμίσουν το αισθητικό τους κριτήριο

Σε επίπεδο στάσεων Να εκφέρουν τη γνώμη τους και να σέβονται τη γνώμη των συμμαθητών τους Να προτείνουν ιδέες , να τις αξιολογούν και να εφαρμόζουν τις καλύτερες Να προσαρμόζονται στις καταστάσεις και να υιοθετούν νέες τακτικές , προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις αντίξοες συνθήκες Να παρουσιάζουν με υπευθυνότητα και συνέπεια το προϊόν της δουλειάς τους

Προπαρασκευαστική περίοδος Η περίοδος από την αρχή της σχολικής χρονιάς μέχρι και τις διακοπές των Χριστουγέννων , λειτούργησε προπαρασκευαστικά, γιατί με τα παιδιά μιλήσαμε γενικά για τη μουσική, για τις νότες, μάθαμε κάποιους βασικούς ρυθμούς και σχηματίσαμε ορχηστρικά σύνολα με απλά κρουστά όργανα (κρουστά Orff) και με τεχνικές body percussion (κρουστά πάνω στο σώμα)

Χρονικό πλαίσιο Το πρότζεκτ δουλεύτηκε τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο με 50 παιδιά μοιρασμένα σε 2 τάξεις (ΣΤ1,ΣΤ2) Σύνολο 6 μαθήματα 2-3 μαθήματα πρόβες όλοι μαζί

Στα άλλα μαθήματα με τις δασκάλες τους, τα παιδιά έμαθαν για τη δημιουργία του σύμπαντος, για το διάστημα και τη θεωρεία του big bang

Έναρξη δράσης Το πρώτο μάθημα και στις 3 τάξεις, το διαθέσαμε για να γνωρίσουμε τους θορύβους που ακούγονται στο διάστημα και τους ιδιαίτερους ήχους που βγάζουν οι πλανήτες Ειδικότερα τις αντιστοιχίες των 7 κύριων πλανητών σε σχέση με τους μουσικούς φθόγγους Ήλιος =μι, Αφροδίτη =φα, Ερμής =σολ, Σελήνη =λα, Κρόνος =σι, Άρης =ρε, Δίας =ντο

«Μουσικά εργαλεία» Στη διάθεσή μας είχαμε τους ηχοσωλήνες boom whackers, κάποια απλά κρουστά μουσικά όργανα και μια λούπα ηλεκτρονικής μουσικής. Λούπα είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη συνεχή αναπαραγωγή (επανάληψη)ενός ρυθμικού αλλά και μελωδικού μοτίβου (ostinato) .

Δομή μουσικοκινητικής δράσης Συμφωνήσαμε με τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τη λούπα σαν βάση (μουσικό χαλί) και να χτίσουν πάνω σ αυτήν ένα δικό τους μουσικό κομμάτι, που θα αποδίδει ηχητικά την αναταραχή που υπήρχε στο σύμπαν πριν από τη μεγάλη έκρηξη, τη μεγάλη έκρηξη ( big bang), και τη δημιουργία του σύμπαντος

Το κομμάτι ξεκινάει με πολύ σιγανούς ήχους που παράγουν τα παιδιά με τα χέρια τους και μάλιστα σε ομάδες που μπαίνουν διαδοχικά η μια μετά την άλλη για να δυναμώσουν όλο και περισσότερο την ένταση . Ο ήχος σταδιακά δυναμώνει και ενισχύεται από τα παιδιά και με το σώμα και μετά και με τα όργανα για να κορυφωθεί η ένταση με τη μεγάλη έκρηξη, το μεγάλο μπανγκ

Ακολουθεί η δημιουργία του σύμπαντος, που τα παιδιά το απέδωσαν με την κλίμακα του ντο, που έπαιξαν με τους ηχοσωλήνες και συμβολίζει τους 7 κύριους πλανήτες. Αμέσως μετά ακούγεται η λούπα με την ηλεκτρονική μουσική και τα παιδιά έπαιξαν μαζί μ αυτήν ταυτόχρονά με τα όργανα και με το σώμα τους , αποδίδοντας έτσι την ουράνια αρμονία

Διδακτικές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν η εισήγηση σε όλα τα θεωρητικά στοιχεία (νότες, ήχους πλανητών, όργανα, κτλ.) -η συζήτηση για όλες τις τεχνικές και πρακτικές λεπτομέρειες -οι ερωταποκρίσεις (μαιευτική μέθοδος) όπου τα παιδιά πολλές φορές έκαναν την ερώτηση και έφταναν μόνα τους στο συμπέρασμα -ο καταιγισμός ιδεών (brainstorming) όπου τα παιδιά ενθαρρύνθηκαν-υποκινήθηκαν να εκφράσουν ελεύθερα και αυθόρμητα τις ιδέες τους

-οι ομάδες εργασίας όπου τα παιδιά συνεργάστηκαν χωρισμένα σε επιμέρους ομάδες αλλά και όλα μαζί -η πρακτική άσκηση γιατί με αυτήν τη δράση, τα παιδιά συνέδεσαν τη θεωρία με την πράξη -η επίδειξη. Τα παιδιά βιντεοσκόπησαν το αποτέλεσμα της δουλειάς τους στο Κρατικό Ωδείο στα πλαίσια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και το παρουσίασαν σε σχολικές εκδηλώσεις αλλά και σε ημερίδα που διοργάνωσε το playing with protons στο NOESIS και σε φεστιβάλ, όπως το πανευρωπαικό παιδικό φεστιβάλ elephantastico και το φεστιβάλ της Κρατικής Ορχήστρας ΚΟΘ underground

Δυσκολίες και τρόποι αντιμετώπισης -Έλλειψη ορχηστρικής κουλτούρας. Τα παιδιά έπρεπε να συνειδητοποιήσουν τους κανόνες που διέπουν την ορχήστρα και να τους εφαρμόσουν, για να μπορέσουν να πετύχουν το στόχο τους. Υπήρξαν πολλές εντάσεις, οι οποίες ξεπεράστηκαν σταδιακά ,καθώς τα παιδιά έμπαιναν όλο και περισσότερο στο πνεύμα της ορχήστρας. Δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στην ορχηστρική συνεργασία, η οποία διευκόλυνε την αλληλεπίδραση μεταξύ τους και δημιούργησε ένα πνεύμα αποδοχής και αλληλεγγύης.

-Δυσκολία συντονισμού. Και τα 70 παιδιά δεν είχαν την ίδια ευκολία στις κινήσεις. Έπρεπε να βρεθεί μια χορογραφία που να μπορούν να την ακολουθήσουν όλοι. Άρα χρειαζόμασταν κάτι απλό σχετικά ,που όμως να μην είναι βαρετό ή αδιάφορο -Αδυναμία στην ανάγνωση παρτιτούρας. Το δρώμενο, έπρεπε να είναι δομημένο και στημένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι κατανοητό από όλους και εύκολο στην απομνημόνευση

-Ανύπαρκτος χώρος για σωστή πρόβα και ελάχιστος χρόνος. Οι πρόβες, γίνονταν αναγκαστικά ανάμεσα από θρανία και καρέκλες και στα στενά χρονικά περιθώρια της σχολικής ώρας, μέχρι να χτυπήσει το κουδούνι για διάλειμμα .

Making of!

ΤΕΛΟΣ!