ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Ιστορικά πρόσωπα Vincent van Gogh Fyodor Dostoyevsky Napoleon Bonaparte

Επιληψία-ορισμός Η επιληψία είναι μια διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (νευρολογική διαταραχή), στην οποία διαταράσσεται η δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο, προκαλώντας σπασμούς, ή ασυνήθιστη συμπεριφορά, παραισθήσεις και μερικές φορές απώλεια συνείδησης.

ΟΡΙΣΜΟΣ Χρόνια νευρολογική διαταραχή, επαναλαμβανόμενων κρίσεων που είναι αποτέλεσμα μη φυσιολογικών ηλεκτρικών αποφορτίσεων του εγκεφάλου. Η κλινική εικόνα του ατόμου διαφέρει και μπορεί να περιλαμβάνει νευρολογικούς σπασμούς έως σύντομες περιόδους έλλειψης συνείδησης.

ΑΙΤΙΑ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Γενετική επίδραση: Ορισμένοι τύποι επιληψίας είναι κληρονομικοί. Οι ερευνητές έχουν συνδέσει ορισμένους τύπους επιληψίας σε συγκεκριμένα γονίδια, αν και υπολογίζεται ότι έως και 500 γονίδια θα μπορούσαν να συνδέονται με την πάθηση. Τραύμα στο κεφάλι. Εγκεφαλικά προβλήματα: όγκοι του εγκεφάλου, ή τα εγκεφαλικά επεισόδια, μπορεί να προκαλέσουν επιληψία.

ΑΙΤΙΑ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Λοιμώδεις ασθένειες: μηνιγγίτιδα, AIDS και ιογενή εγκεφαλίτιδα, μπορεί να προκαλέσουν επιληψία. Προγεννητικός τραυματισμός: τα έμβρυα είναι ευαίσθητα σε εγκεφαλικές βλάβες που θα μπορούσαν να προκληθούν από κάποια μόλυνση της μητέρας, κακή διατροφή, ή ελλειψη επαρκούς οξυγόνου. Μια βλάβη στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε επιληψία, ή εγκεφαλική παράλυση. Αναπτυξιακές διαταραχές: Η επιληψία μπορεί μερικές φορές να συνδέεται με αναπτυξιακές διαταραχές, όπως ο αυτισμός και η νευροϊνωμάτωση.

ΕΠΙΛΗΨΙΑ- ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ηλικία: Η επιληψία είναι πιο συχνή κατά την πρώιμη παιδική ηλικία, ή μετά την ηλικία των 60 ετών, αλλά γενικά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Οικογενειακό ιστορικό. Εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλες αγγειακές παθήσεις.

ΕΠΙΛΗΨΙΑ-ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Άνοια: Η άνοια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της επιληψίας σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Λοιμώξεις του εγκεφάλου: μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα. Καταστάσεις στην παιδική ηλικία: Ο πολύ υψηλός πυρετός στην παιδική ηλικία μπορεί μερικές φορές να σχετίζεται με επιληπτικές κρίσεις.

Επιληψία Μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα διαφόρων ασθενειών – καρκίνου του εγκεφάλου, εγκεφαλίτιδας, μηνιγγίτιδας, εγκεφαλικού επεισοδίου, τραυματισμού,γενετικών παραγόντων, νευροεκφυλιστικών νόσων,...... Ορισμένες φορές η αιτία παραμένει άγνωστη παρά την εξονυχιστική εξέταση του ασθενούς

Επιδημιολογία Η Επιληψία συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία αλλά μπορεί να εμφανιστεί για πρώτη φορά οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Νεογέννητα Έφηβοι Ενήλικες Παιδιά

Επιδημιολογία 5% του πληθυσμού εμφανίζει μία νευρολογική κρίση κάποια στιγμή της ζωής του ≠ Όχι Επιληψία 0.5-1% του πληθυσμού έχουν επαναλαμβανόμενες νευρολογικές κρίσεις = Επιληψία 70% = η κλινική εικόνα των ατόμων ελέγχεται με φαρμακευτική αγωγή 30% = Δεν δρα η φαρμακευτική αγωγή = μη ιάσιμη επιληψία.

Κλινική εικόνα επιληψίας -σύγχυση - ακινησία - συσπάσεις των άκρων - απώλεια αισθήσεων

Κλινική εικόνα επιληψίας Τα συμπτώματα είναι ανάλογα προς την περιοχή του εγκεφάλου που επηρεάζεται από την κρίση. Μπορεί το άτομο να παρουσιάσει αλλοιώσεις ως προς τις αισθήσεις του (όσφρηση, γεύση, όραση ), να εκδηλώνει επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές (κυκλικές κινήσεις, τρίψιμο χεριών) ή απώλεια συναίσθησης του περιβάλλοντος.

Παθογένεια Το 19ο αιώνα ο νευρολόγος Hughlings Jackson πρότεινε “μια ξαφνική υπερβολική αποφόρτιση των εγκεφαλικών νευρώνων“ σαν αίτιο των επιληπτικών κρίσεων Σύγχρονες μελέτες της επιληψίας σε ζωϊκά μοντέλα προτείνουν κεντρικό ρόλο των νευροδιαβιβαστών γλουταμίνη (αυξημένη) και γάμμα-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) (μειωμένο)

Κατηγοριοποίηση Εστιακές κρίσεις Γενικευμένες κρίσεις Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') Κρίσεις (‘Petit Mal')

Εστιακές κρίσεις Τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τις εστιακές κρίσεις εξαρτώνται από το σημείο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που εκδηλώνονται. Α Δ Β Γ

Εστιακές κρίσεις Τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τις εστιακές κρίσεις εξαρτώνται από το σημείο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που εκδηλώνονται. Εστιακή κινητική κρίση: ισχυρές σπασμωδικές κινήσεις μίας πλευράς του προσώπου ή του σώματος ή των άκρων Α Δ Β Γ

Εστιακές κρίσεις Τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τις εστιακές κρίσεις εξαρτώνται από το σημείο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που εκδηλώνονται. Εστιακή κινητική κρίση: ισχυρές σπασμωδικές κινήσεις μίας πλευράς του προσώπου ή του σώματος ή των άκρων Εστιακή αισθητική κρίση: ισχυρή, δυσάρεστη και ελαφρώς οδυνηρή αίσθηση καψίματος ή ηλεκτρισμού στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος ή των άκρων Α Δ Β Γ

Εστιακές κρίσεις Τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τις εστιακές κρίσεις εξαρτώνται από το σημείο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που εκδηλώνονται. Εστιακή κινητική κρίση: ισχυρές σπασμωδικές κινήσεις μίας πλευράς του προσώπου ή του σώματος ή των άκρων Εστιακή αισθητική κρίση: ισχυρή, δυσάρεστη και ελαφρώς οδυνηρή αίσθηση καψίματος ή ηλεκτρισμού στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος ή των άκρων Α Δ Β Γ

Εστιακές κρίσεις Τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τις εστιακές κρίσεις εξαρτώνται από το σημείο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων που εκδηλώνονται. Α Δ Β Γ Γ. Εστιακή κρίση μετωπιαίου λοβού: ισχυρή, σπασμωδική κίνηση των ματιών, της κεφαλής και του λαιμού και ορισμένες φορές πρόταξη προς τα εμπρός του ενός χεριού Δ. Εστιακή κρίση κροταφικού λοβού (πιο συνηθισμένη): Déjà vu, αναμνήσεις κατακλύζουν τον εγκέφαλο, απώλεια μνήμης κατά τη διάρκεια του επεισοδίου, παραισθήσεις γεύσης και οσμής, αίσθηση ανύψωσης του σώματος

Γενικευμένες κρίσεις 1.Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') (πολύ δραματικές) Εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση-αύρα

Γενικευμένες κρίσεις 1.Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') (πολύ δραματικές) Εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση-αύρα Α. Τονική φάση Απώλεια συνείδησης Συστολή των μυών Απώλεια αναπνοής Κυάνωση Λιγότερο από 1min

Γενικευμένες κρίσεις 1.Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') (πολύ δραματικές) Εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση-αύρα Α. Τονική φάση Απώλεια συνείδησης Συστολή των μυών Απώλεια αναπνοής Κυάνωση Λιγότερο από 1min Β. Κλονική φάση Συνεχίζεται η απώλεια συνείδησης Σπασμωδικές κινήσεις Αυτοτραυματισμός Μη φυσιολογική αναπνοή Κυάνωση 1-2 min ή περισσότερο

Γενικευμένες κρίσεις 1.Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') (πολύ δραματικές) Εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση-αύρα Α. Τονική φάση Γ. Κώμα Απώλεια συνείδησης Συστολή των μυών Απώλεια αναπνοής Κυάνωση Λιγότερο από 1min Συνεχίζεται η απώλεια συνείδησης Φυσιολογική αναπνοή Βελτίωση χρώματος δέρματος Αρκετά λεπτά Β. Κλονική φάση Συνεχίζεται η απώλεια συνείδησης Σπασμωδικές κινήσεις Αυτοτραυματισμός Μη φυσιολογική αναπνοή Κυάνωση 1-2 min ή περισσότερο

Γενικευμένες κρίσεις 1.Τονικές-κλονικές κρίσεις (‘Grand Mal') (πολύ δραματικές) Εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση-αύρα Α. Τονική φάση Γ. Κώμα Απώλεια συνείδησης Συστολή των μυών Απώλεια αναπνοής Κυάνωση Λιγότερο από 1min Συνεχίζεται η απώλεια συνείδησης Φυσιολογική αναπνοή Βελτίωση χρώματος δέρματος Αρκετά λεπτά Δ. Σύγχυση, πονοκέφαλος Β. Κλονική φάση Αρκετές ώρες Συνεχίζεται η απώλεια συνείδησης Σπασμωδικές κινήσεις Αυτοτραυματισμός Μη φυσιολογική αναπνοή Κυάνωση 1-2 min ή περισσότερο

Γενικευμένες κρίσεις 2. Κρίσεις απουσία συμπτωμάτων επεισοδίου (‘Petit Mal') Διαρκούν λιγότερο από 10 sec Νεαρά άτομα (παιδιά, εφήβους) Τα άτομα στη διάρκεια της κρίσης σταματούν αυτό που κάνουν και παραμένουν ακίνητα με τα μάτια ανοιχτά Το άτομο καταλαβαίνει ότι κάτι του συνέβη χωρίς να μπορεί να θυμηθεί. Τα άτομα γύρω του μπορεί να μην καταλάβουν τι συνέβη.

Πρώτες Βοήθειες Χρονομέτρηση της κρίσης Προστασία από τραυματισμούς. Απομάκρυνση αντικειμένων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τραυματισμό. Δεν περιορίζουμε το άτομο, ούτε προσπαθούμε να σταματήσουμε το τίναγμα του σώματος του. Δεν τοποθετούμε αντικείμενο στο στόμα του. Όταν σταματήσει το τίναγμα του σώματός του γυρίζουμε το άτομο στη μία πλευρά του σώματός του (διευκολύνει την αναπνοή και τη έξοδο του σάλιου). Εάν το άτομο κάθεται σε καρέκλα, το αφήνουμε σε αυτή μέχρι να ολοκληρωθεί η κρίση Μένουμε με το άτομο μέχρι να τελειώσει η κρίση

Πρώτες Βοήθειες Καλούμε ασθενοφόρο εάν: Μιλάμε με ηρεμία στο άτομο μέχρι να επανακτήσει τη συνείδησή του. Τον ενημερώνουμε που βρίσκεται, ότι είναι ασφαλής και ότι θα παραμείνουμε μαζί του μέχρι να αναρρώσει. Καλούμε ασθενοφόρο εάν: Η κρίση διαρκεί περισσότερο από 5 min ή ακολουθήσει 2η κρίση. Εάν το άτομο δεν ανταποκρίνεται για περισσότερο από 5 min με το πέρας της κρίσης. Εάν το άτομο έχει τραυματιστεί ή το πρόσωπο του έχει αποκτήσει μπλε χρώμα ή έχει νερό ή φαγητό στο στόμα κατά τη διάρκεια της κρίσης.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Κυρίως κλινική Ιστορικό από τον ασθενή Αφήγηση από αυτόπτη μάρτυρα Άμεση αντίληψη του συμβάντος

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

ΗΕΓ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ Συνήθως στην πρώτη κρίση ΔΕΝ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΜΩΣ ΣΕ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ (όγκος, λοίμωξη, τραύμα) συνήθως ΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ θεραπεία

ΝΕΩΤΕΡΑ ΑΝΤΙ-Ε ΦΑΡΜΑΚΑ Λαμοτριγίνη Βιγκαμπατρίνη γκαμπαπεντίνη Τοπιραμάτη Λεβετιρασετάμη Πρεγκαμπαλίνη Λακοσαμίδη

Χρόνια χορήγηση αντι-επιληπτικής αγωγής προκαλεί αλλοιώσεις στην γνωσία, μνήμη, διάθεση Μετά από 2-3 χρόνια ελευθερίας από τις κρίσεις πρέπει να γίνεται προσπάθεια διακοπής των φαρμάκων, ιδίως στα παιδιά

ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΝΤΙ-Ε ΑΓΩΓΗΣ ΥΠΕΡ ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΝΤΙ-Ε ΑΓΩΓΗΣ ΥΠΕΡ

ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΝΤΙ-Ε ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑ ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΝΤΙ-Ε ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑ

STATUS EPILEPTICUS