ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ 5x5: Ο «ΒΑΣΙΛΙΑΣ» ΤΩΝ ΑΘΛΗΜΑΤΩΝ ΤΥΦΛΩΝ Καραϊωσήφ Αλέξανδρος Καθηγητής Ειδικής Φυσικής Αγωγής & Προσαρμοσμένου Αθλητισμού Μ.Res. Γνωστική Νευροψυχολογία & Αποκατάσταση www.r4rehab.blogspot.gr a_karaiosif@yahoo.com

Επισκόπηση παρουσίασης Εισαγωγή Σκοπός παρουσίασης Ιστορικά στοιχεία Βασικοί κανονισμοί αθλήματος Τεχνικά χαρακτηριστικά και προσαρμογές Το Ποδόσφαιρο 5x5 στην Ελλάδα – Σήμερα Επίλογος – Συμπεράσματα Βιβλιογραφία – Πηγές Ερωτήσεις Προβολή βίντεο IBSA

Εισαγωγή Ποδόσφαιρο: Έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ο «βασιλιάς» όλων των αθλημάτων. Ποδόσφαιρο 5x5: Γνωστό ως Ποδόσφαιρο Τυφλών. Ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα μεταξύ των αθλητών με τύφλωση και σοβαρά προβλήματα όρασης. Πρόκειται για παραολυμπιακό άθλημα εφάμιλλο σε ρυθμό και ταχύτητα με το αντίστοιχο των βλεπόντων. Οι –τυφλοί- αθλητές δείχνουν παρόμοια επίπεδα τεχνικής, επιδεξιότητας και πάθους και αυτό είναι που ξαφνιάζει τους περισσότερους.

5th World Championship 2010, England Σκοπός: Η παρουσίαση του αθλήματος, της ιστορίας, των βασικών κανονισμών και των τεχνικών του. Προσαρμογές για τα άτομα με προβλήματα όρασης: Διαφορές από το ποδόσφαιρο βλεπόντων. Το επίπεδο ανάπτυξης του Ποδοσφαίρου Τυφλών στην Ελλάδα, οι επιτυχίες και η προσφορά του σε διεθνές επίπεδο.

4th European B2/B3 Championship 2007, Turkey Μεθοδολογία: Ανασκόπηση σχετικής βιβλιογραφίας. Διαδικτυακοί τόποι. Προσωπική εμπειρία του συγγραφέα με το άθλημα. 4th European B2/B3 Championship 2007, Turkey

Ιστορικά στοιχεία Το Ποδόσφαιρο για τυφλούς, είναι προσαρμογή του Ποδοσφαίρου Σάλας (Futsal) ή Ποδοσφαίρου 5x5. Γεννήθηκε στις αυλές των σχολείων και κολεγίων τυφλών και μεταφέρθηκε σε κλειστό χώρο για να αυξηθεί ο ρυθμός, η ταχύτητα και η ασφάλεια του. FIFA και IBSA σε συνεργασία, είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη και προώθηση του αθλήματος. Η ανάπτυξη του αθλήματος υπήρξε αλματώδης. 1ο επίσημο Εθνικό Πρωτάθλημα: Ισπανία, 1986. Ορόσημο για το άθλημα: Παραολυμπιακοί Αγώνες «ΑΘΗΝΑ 2004». 2005-2009: ΙΒSA Futsal Development Project με χρηματοδότηση της UEFA.: Το Ποδόσφαιρο Τυφλών έγινε γνωστό σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Ιστορικά στοιχεία Μέχρι σήμερα: Στο επίσημο πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων “ATHENS 2004”, “BEIJING 2008” και “LONDON 2012” με 6, 8 και 10 ομάδες αντίστοιχα 6 Παγκόσμια Πρωταθλήματα κατηγορίας Β1 4 Παγκόσμια Πρωταθλήματα κατηγορίας Β2/Β3 4 ΙBSA Cups 9 Πανευρωπαϊκά, 8 Παναμερικανικά, 4 Πανασιατικά Πρωταθλήματα και Εθνικά Πρωταθλήματα σε πάνω από 30 χώρες. Μελλοντικοί αγώνες: 5ο IBSA Cup, Seoul 2015 10o Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, Αγγλία 2015 Διεθνές Τουρνουά Θεσσαλονίκης, 5-7 Δεκεμβρίου 2014

Ιστορικά στοιχεία Βραζιλία: Παγκόσμια υπερδυνάμη και στο Ποδόσφαιρο Τυφλών με 3 Χρυσά Παραολυμπιακά μετάλλια και 3 Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Ισπανία: Η «Βασίλισσα» της Ευρώπης με 7 κατακτήσεις Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων. Κινά: Ανερχόμενη δύναμη λόγω της πληθώρας επιλογής παικτών (50 ομάδες, ενώ στην Ισπανία και στη Γαλλία μόλις 9).

5th World Championship 2010, England “El Classico” Brazil Vs Argentina Ισπανία: Πρωταθλήτρια Ευρώπης, Αθήνα 2007

Βασικοί Κανονισμοί Γήπεδο:38-42μ Μ /18-22μ Π Αριθμός Παικτών: 2 ομάδες από 10 παίχτες (4 τυφλοί+1 Τ/Φ + αναπληρωματικοί). Διάρκεια: 50’ (2 x 25’) Μπάλα: Περίμετρος 62cm, Βάρος 490-520gr, από δέρμα ή συνθετικό υλικό με εσωτερικό ακουστικό μηχανισμό για να γίνεται αντιληπτή από τους αθλητές. Εστία: 3x2μ Δύο κατηγορίες αθλητών: Β1 (Τυφλοί) Β2/Β3 (Σοβαρά προβλήματα όρασης). Τ/Φ: Αθλητής με φυσιολογική όραση ή Β2/Β3

Βασικοί Κανονισμοί Περιοχή Τ/Φ: 5x2μ Περιοχή τέρματος Σημείο πέναλτι 6μ 2ο σημείο πέναλτι 8μ Περιοχή «οδηγών». Χωρίζει το γήπεδο σε «τρίτα» Κατά μήκος του γηπέδου υπάρχει προστατευτικός «τοίχος» (kickboards) 1-1,2μ ύψος. Κανονισμοί FIFA Futsal υπό την εποπτεία της IBSA (International Blind Sport Federation).

Τεχνικά Χαρακτηριστικά-Προσαρμογές Οι παίκτες οφείλουν να δίνουν κάποιο ηχητικό σήμα («voy» ή «go») κάθε φορά που μετακινούνται μέσα στο γήπεδο, με μπάλα ή χωρίς την μπάλα, για να γνωρίζουν οι υπόλοιποι παίκτες την ύπαρξη τους. Όλοι οι παίκτες (εκτός του Τ/Φ) φοράνε προστατευτική μάσκα για να εξασφαλίζεται ισότητα στα υπόλοιπα όρασης, αλλά και για προστασία των ματιών τους. Πίσω από την αντίπαλη εστία, υπάρχει «οδηγός», ο οποίος κατευθύνει την επίθεση της ομάδας του. Αντίστοιχα, την άμυνα κατευθύνει ο Τ/Φ. Όποιος παίκτης συμπληρώσει 5 ατομικά φάουλ, αποβάλλεται από το υπόλοιπο του αγώνα (με αντικατάσταση), ενώ μετά το 3ο ομαδικό φάουλ, η ομάδα χρεώνεται με απευθείας ελεύθερο λάκτισμα από το 2ο σημείο πέναλτι (8μ).

Τεχνικά Χαρακτηριστικά-Προσαρμογές Ελεύθερα λακτίσματα και πειθαρχικές ποινές (κίτρινη και κόκκινη κάρτα): Οι παραβάσεις που ισχύουν στο FIFA Futsal + την παράβαση για μη χρήση ηχητικού σήματος. Ο Τ/Φ σε καμία περίπτωση δεν εγκαταλείπει την περιοχή του. Διαφορές κατηγοριών Β1 και Β2/Β3 Β1: Τυφλοί αθλητές Οι παίκτες φοράνε προστατευτική μάσκα. Στις πλάγιες γραμμές υπάρχει προστατευτικό τοίχος. Οι παίκτες οφείλουν να λένε «voy» ή «go». Υπάρχει «οδηγός» να τους κατευθύνει. Σε ανοικτό γήπεδο με φυσικό ή συνθετικό χόρτο.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά-Προσαρμογές Β2/Β3: Αθλητές με προβλήματα όρασης, αλλά όχι τυφλοί Μπάλα χωρίς ηχητικό μηχανισμό. Δεν χρειάζονται «οδηγοί». Δεν υπάρχει περιοχή Τ/Φ, αλλά μόνο περιοχή τέρματος. Οποιαδήποτε στιγμή του αγώνα πρέπει να αγωνίζονται τουλάχιστον 2 αθλητές κατηγορίας Β2. Παίζεται σε κλειστό χώρο (σάλα). Ο αγώνας διευθύνεται από δύο Διαιτητές, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των κανονισμών (Για επίσημους αγώνες πρέπει να βρίσκονται στη λίστα με τους Εθνικούς ή Διεθνείς Διαιτητές της IBSA). 2001 International Exhibition Event Thessaloniki “Everybody Wins” Event, Thessaloniki 2003 + 2004 1ο ελληνοτουρκικό κύπελλο φίλιας Θεσσαλονίκη 2008

Παραολυμπιακοί Αγώνες, ΑΘΗΝΑ 2004 5th Panamerican Championship 2005, Brazil

Το Ποδόσφαιρο Τυφλών στην Ελλάδα Εθνική Αθλητική Ομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρίες: Υπεύθυνη για το Ποδόσφαιρο Τυφλών στην Ελλάδα. 1ο επίσημο πρωτάθλημα: Αθήνα 1997. Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή: Παγκόσμια καταξίωση του αθλήματος με το να συμπεριληφθεί στο επίσημο πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων “ATHENS 2004”. 5o Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, Αθήνα 2007 (Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις Χόκεϊ, Ελληνικό). .

Το Ποδόσφαιρο Τυφλών στην Ελλάδα Θεσσαλονίκη: Πρωτοπόρος στην ανάπτυξη του αθλήματος στην Ελλάδα: 1997-2014: 18 Διεθνή Τουρνουά στα πλαίσια των «Αλεξανδρείων» στη Θεσσαλονίκη. 2001 International Exhibition Event. 2003-4: “Everybody Wins” Event. 2008: 1ο Ελληνοτουρκικό Κύπελλο Φίλιας. 2010: Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Συλλόγων. Ετήσιο Διεθνές Τουρνουά Α.Σ.Τ. Πυρσού κάθε Ιούνιο.

Το Ποδόσφαιρο Τυφλών στην Ελλάδα Ελληνική Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου Τυφλών Συνεχής παρουσία σε μεγάλες διοργανώσεις από την ίδρυση της έως σήμερα: 6η θέση Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, Βραζιλία 2002 4η θέση Παραολυμπιακοί Αγώνες “ATHENS 2004” 4η θέση Πανευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, Αθήνα 2007 και Γαλλία (Νantes) 2009 9η θέση Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, Αγγλία 2010

6ο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 2007, Αθήνα 7ο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 2009, Γαλλία

Το Ποδόσφαιρο Τυφλών στην Ελλάδα σήμερα Το Ποδόσφαιρο Τυφλών προσέφερε πολλές επιτυχίες στη χώρα και συνεχίζει να προσφέρει με τη συνεχή παρουσία του σε μεγάλες διοργανώσεις, παρά τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει σαν άθλημα, κυρίως λόγω: Έλλειψης χρηματοδότησης από την Πολιτεία. Υποσχέσεων που δεν εκπληρώνονται προς τις ομάδες και τις Σχολές Τυφλών. Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία: Σε αντίθεση με άλλες χώρες, δεν έχει καμιά υλική, ηθική και οικονομική σχέση με το άθλημα και την ανάπτυξη του. Η ανάπτυξη του αθλήματος στηρίζεται αποκλειστικά στην Ε.Α.Ομ.-ΑμεΑ, στα Αθλητικά Σωματεία Τυφλών και σε εθελοντικές προσπάθειες. Λίγες ομάδες, μικρή βάση επιλογής αθλητών.

Επίλογος - Συμπεράσματα Οι τυφλοί ποδοσφαιριστές δεν είναι διαφορετικοί από τους βλέποντες. Είναι αθλητές, αγαπούν αυτό που κάνουν και μετατρέπουν το ποδόσφαιρο σε τρόπο ζωής. Μια από τις λίγες ευκαιρίες να ξεφύγουν από την δύσκολη καθημερινότητα τους. Το επίπεδο της τεχνικής, της επιδεξιότητας και του πάθους που επιδεικνύουν οι τυφλοί ποδοσφαιριστές είναι τα τρία στοιχεία που ξαφνιάζουν τους περισσότερους θεατές του αθλήματος.

Επίλογος - Συμπεράσματα Το ποδόσφαιρο τυφλών προσφέρει στους αθλητές και στους θεατές που το παρακολουθούν, τη συγκίνηση και τα συναισθήματα που προκαλεί το ποδόσφαιρο βλεπόντων. Οι τυφλοί ποδοσφαιριστές δεν είναι διαφορετικοί από τους βλέποντες. Όπως και αυτοί, μετατρέπουν το ποδόσφαιρο σε τρόπο ζωής. Το ποδόσφαιρο, αν και το συναντάμε σε διαφορετικές εκδόσεις, είναι ένα και αποτελεί παγκόσμιο πολιτισμικό φαινόμενο. Καμία σημασία δεν έχει αν οι αθλητές έχουν την δυνατότητα να δούνε τα γκολ που σκοράρουν…

Βιβλιογραφία - Πηγές Karaiosif A. (2010). Football for the Blinds. International Council for Education and Rehabilitation of People with Visual Impairment. European Newsletter, 44, 16(3). Karaiosif A. (2010). Football for Blinds. Caught Offside. Bromsgrove Referees’ Association Newsletter 4, 2010, pp 19-20. www.ibsa.es/eng/deportes/football/ www.eaom-amea.gr/ www.ibsaworldgames2011.com/ www.paralympic.gr/ www.blind2010.com www.uefa.com : “Blind 2010, provides disability football boost”. Contact: a_karaiosif@yahoo.com